تحقیق درمورد تاثیر انقلاب ایران در بیداری اسلامی

اختصاصی از فایل هلپ تحقیق درمورد تاثیر انقلاب ایران در بیداری اسلامی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 10

تاثیر انقلاب ایران در بیداری اسلامی

مقدمه

در حالی که تا قبل از انقلاب ایران مسلمانان در گوشه و کنار جهان مسلمان بودن خود را از روی شرم پنهان می کردند ولی امروزه نه تنها مسلمانان احساس عزت می کنند بلکه با گسترش بیداری اسلامی، حکومتهای دیکتاتوری و مورد حمایت امریکا مثل اردن بحرین الجزایرقطر کویت مصر امارات عربستان و... در مقابله با موج اسلامگرایی به چالش مواجه شده اند بی تردید انقلاب اسلامی مهمترین تاثیر را در این رشد را داشته است چه آنکه امروزه با حضور فعال بیش از 195 گروه و جنبش اسلامگرا در کشورهای عربی نشانی از همه جاگیر شدن این موج را دارد. که همه آنها غیر مستقیم از انقلاب اسلامی ایران الهام گرفته اند و بعضی از آنها هم مستقیم از ایران حمایت و پیروی می کنند.

هرچند اینجا فقط لیست مختصری از این گروههای سازماندهی شده حامی ایران را آوردم ولی هیچ کس نمی تواند منکر تاثیر عمیق انقلاب ما بر توده مردم مسلمان شود. بعضی از گروهها نیز ظاهرا رابطه ای با ایران ندارند(مثل حرکت الاسلامیه در خود اسراییل که یک گروه نه چندان کوچک شامل اعراب اسراییلی که به اسلام گرایش پیدا کرده اند و رییس آنها عبدالله نمر درویش است.) ولی کسی نمی تواند تاثیر انقلاب ما بر گسترش جنبشهای اسلامی در منطقه انکار کند.

 نکته: این موارد فقط بعضی از این گروههای داخل کشورهای عربی، ترکیه و پاکستان می باشند وگرنه تمام گروههای اسلامگرای کل جهان اسلام بیش از ۲۶۰ حزب و گروه است.

گروههای لبنانی:

بعلت کثرت و نیز شهرت آنها فقط به ذکر اسامی بسنده می کنم: جنبش امل لبنان: پایه گذار آن امام موسی صدر- حزب الله لبنان که شامل حزب های کوچکتری است مثل حزب الدعوه لبنان - جبهه اسلامی - مجمع روحانیون اسلامی: سنی و شیعه - مقاومت اسلامی- گروه مجموعات الحسین - جبهه جهاد- گروه توحید- جبهه آزادیبخش لبنان- جبهه مستضعفین فی الارض.

جنبش توحید اسلامی لبنان(سنی):

علیرغم سنی بودن این جنبش، به دفعات از امام خمینی و جمهوری ایلامی ایران حمایت کرده است.

گروههای فلسطینی:

حماس و جهاد اسلامی.

مجلس اعلای عراق:

این گروه در حقیقت ائتلاف تمام گروههای شیعه عراق می باشد رهبر فعلی آن عبدالعزیز حکیم است و در حقیقت حزب حاکم عراق محسوب می شود. قابل ذکر است که عبدالعزیز حکیم به علت پیروی سرسخت از حضرت آیت الله خامنه ای تا قبل از این دومین مهره نیرومند جمهوری اسلامی ایران در منطقه محسوب میشد (بعد از حسن نصرالله) ولی بعد از به قدرت رسیدن در حکومت عراق به نظر می رسد که مرد اول آیت الله خامنه ای در خاور میانه است.

حزب الدعوه عراق:

موسس آن محمدباقر صدر بوده که بعد از انقلاب اسلامی به اطاعت از ولایت فقیه و امام خمینی تصریح کرد و بلافاصله توسط صدام به شهادت رسید. نخست وزیر فعلی عراق (نوری مالکی) از اعضای این حزب است.

حزب الدعوه خلیج:

گروهی از شیعیان حوزه خلیج فارس که با ایران ارتباط دارند.

جبهه انقلاب اسلامی شبه جزیره(عربستان):

تحقیق و مقاله کامل درباره تشیع در نه فرقه ومبارزه با بیداری اسلامی 32 ص

اختصاصی از فایل هلپ تحقیق و مقاله کامل درباره تشیع در نه فرقه ومبارزه با بیداری اسلامی 32 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 33

موضوع:تشیع در نه فرقه ومبارزه با بیداری اسلامی

استاد راهنما: استاد غفوری

تهیه کننده گان:

موسی بشارت جهان اباد8700742

میثم الماسی8700682

دیماه 87

دانشکده منابع طبیعی اردکان

فهرست

مقدمه………………………………….....…………………….3

پیچیدگی های علمی- بساطت علمی……………..…………………4

پیچیدگی و سخت گیری مذهبی……………………...…………….6

فرقه ای نگاه کردن……………………………….....……………8

عدم تعادل………………………………………...……………10

عدم درک شرایط زمانی ومکانی………………………...………….11

اوصاف مومنین در کلام امیر المومنین………………….....………..13

مبارزه با بیداری اسلام....................................................................................30

تشیع آیین نه فرقه

امام جعفر صادق(ع)فرمود:

مقدمه

سابقه شیعه شناسی به معنای علمی و جدی آن در دوره اخیر، به تلاش‌های علامه فقید مرحوم حاج آقا بزرگ تهرانی بر می‌گردد که آثار و احوال علمای شیعه را از لابه لای گرد و غبار کتابخانه‌ها با جستجو و تتبع در کتابخانه‌های عمومی و شخصی بلاد مختلف بیشتر در بعد کتابشناسی معرفی کرد. الذریعه یک قدم عالمانه بسیار اساسی و مهم بود. یک بار مرور کردن الذریعه، انسان را با مجموعه تشیع و تنوع فکری آن در دوران مختلف تاریخی بسیار آشنا می کند. طبقات اعلام الشیعه او هم از زاویه دیگر چهره مخفی بسیاری از علمای شیعه را آشکار کرد .

مرحوم سید محسن امین با تألیف اعیان الشیعه و پسرش مرحوم سید حسن با دایرة المعارف شیعه قدم های بسیار اساسی و خوبی برداشتند. در شکل محدودتر، تأسیس الشیعه اثر مرحوم سید حسن صدر کاری ارزشمند است.

الغدیر علامه امینی به عنوان یک تتبع گسترده برای شناساندن تاریخ تشیع، منهای بحث‌هایی که درباره امامت و سایر مباحث دارد بسیار مهم است. حقیقت این است که تاکنون مانند این آثار بزرگ دیگر تألیف نشد و مقدار زیادی کار معطل مانده هست. البته تب و تاب سال‌های اول انقلاب هم مانع از این بود که کار به شکل علمی پیش برود. حوزه قم هم چنین طاقتی در این قبیل مباحث نداشت. آگاهیم که سنت علمی نجف در مقایسه با قم، به مراتب قوی‌تر بود. حتی سنت علمی شیعه در لبنان، در آن شرایط به لحاظ سابقه از قم قوی تر بود.

بسیاری از شخصیت های نجف و لبنان با محافل فکری جدید مصر، کشورهای عربی و حوزه نجفیک نوع تقابل و داد و ستد علمی داشتند.

در سال‌های اخیر کارهای کوچک‌ و مقالات متعدد برای روشن کردن گوشه ها و زوایای تاریخ و عقاید شیعه و سوابق و پیشینه آن، تألیف شده است، اما در حدّ آن آثار بزرگ، متأسفانه کار قابل اعتنایی نداریم.

نکاتی که خواهد آمد، بیشتر مربوط به «موانع و دشواری‌های موجود در سر راه گسترش تشیع آن هم بر اساس تجربه تاریخی و نیز برخی گشت و گذارها در بلاد اسلامی است. ما می توانیم یک بار گذشته خود را مرور کنیم و از لحاظ تاریخی ببینیم در چه شهرها و مناطق توفیق داشته ایم و عوامل آن چه بوده است. یک بار نیز می توانیم در زمان خودمان جوامع شیعی را در کشورهای مختلف عربی و غیر عربی بررسی کنیم و ببینیم که جوامع شیعی با چه مشکلاتی روبه رو هستند؛ فهم آنها از تشیع چه اندازه است؛ نسخه-ای از تشیع که در آن جا حکومت می کند و عالمان آن منطقه مروج آن نسخه هستند چه تفاوتی با نسخه تشیع در قم و نجف دارد و برای رسیدن به یک گفتمان مشترک و فراهم کردن زمینه های گسترش تشیع چه راهکارهایی وجود دارد. مهم بیان گوشه ای از دشواریهاست و این که چرا با آن هم نقطه قوت نمی توانیم به طور جدی از پوسته خود درآییم و گستره بیشتری را زیر نفوذ فکری معارف اهل بیت (ع) درآوریم.

تحقیق و بررسی در مورد تاثیر انقلاب ایران در بیداری اسلامی

اختصاصی از فایل هلپ تحقیق و بررسی در مورد تاثیر انقلاب ایران در بیداری اسلامی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 10

تاثیر انقلاب ایران در بیداری اسلامی

مقدمه

در حالی که تا قبل از انقلاب ایران مسلمانان در گوشه و کنار جهان مسلمان بودن خود را از روی شرم پنهان می کردند ولی امروزه نه تنها مسلمانان احساس عزت می کنند بلکه با گسترش بیداری اسلامی، حکومتهای دیکتاتوری و مورد حمایت امریکا مثل اردن بحرین الجزایرقطر کویت مصر امارات عربستان و... در مقابله با موج اسلامگرایی به چالش مواجه شده اند بی تردید انقلاب اسلامی مهمترین تاثیر را در این رشد را داشته است چه آنکه امروزه با حضور فعال بیش از 195 گروه و جنبش اسلامگرا در کشورهای عربی نشانی از همه جاگیر شدن این موج را دارد. که همه آنها غیر مستقیم از انقلاب اسلامی ایران الهام گرفته اند و بعضی از آنها هم مستقیم از ایران حمایت و پیروی می کنند.

هرچند اینجا فقط لیست مختصری از این گروههای سازماندهی شده حامی ایران را آوردم ولی هیچ کس نمی تواند منکر تاثیر عمیق انقلاب ما بر توده مردم مسلمان شود. بعضی از گروهها نیز ظاهرا رابطه ای با ایران ندارند(مثل حرکت الاسلامیه در خود اسراییل که یک گروه نه چندان کوچک شامل اعراب اسراییلی که به اسلام گرایش پیدا کرده اند و رییس آنها عبدالله نمر درویش است.) ولی کسی نمی تواند تاثیر انقلاب ما بر گسترش جنبشهای اسلامی در منطقه انکار کند.

 نکته: این موارد فقط بعضی از این گروههای داخل کشورهای عربی، ترکیه و پاکستان می باشند وگرنه تمام گروههای اسلامگرای کل جهان اسلام بیش از ۲۶۰ حزب و گروه است.

گروههای لبنانی:

بعلت کثرت و نیز شهرت آنها فقط به ذکر اسامی بسنده می کنم: جنبش امل لبنان: پایه گذار آن امام موسی صدر- حزب الله لبنان که شامل حزب های کوچکتری است مثل حزب الدعوه لبنان - جبهه اسلامی - مجمع روحانیون اسلامی: سنی و شیعه - مقاومت اسلامی- گروه مجموعات الحسین - جبهه جهاد- گروه توحید- جبهه آزادیبخش لبنان- جبهه مستضعفین فی الارض.

جنبش توحید اسلامی لبنان(سنی):

علیرغم سنی بودن این جنبش، به دفعات از امام خمینی و جمهوری ایلامی ایران حمایت کرده است.

گروههای فلسطینی:

حماس و جهاد اسلامی.

مجلس اعلای عراق:

این گروه در حقیقت ائتلاف تمام گروههای شیعه عراق می باشد رهبر فعلی آن عبدالعزیز حکیم است و در حقیقت حزب حاکم عراق محسوب می شود. قابل ذکر است که عبدالعزیز حکیم به علت پیروی سرسخت از حضرت آیت الله خامنه ای تا قبل از این دومین مهره نیرومند جمهوری اسلامی ایران در منطقه محسوب میشد (بعد از حسن نصرالله) ولی بعد از به قدرت رسیدن در حکومت عراق به نظر می رسد که مرد اول آیت الله خامنه ای در خاور میانه است.

حزب الدعوه عراق:

موسس آن محمدباقر صدر بوده که بعد از انقلاب اسلامی به اطاعت از ولایت فقیه و امام خمینی تصریح کرد و بلافاصله توسط صدام به شهادت رسید. نخست وزیر فعلی عراق (نوری مالکی) از اعضای این حزب است.

حزب الدعوه خلیج:

گروهی از شیعیان حوزه خلیج فارس که با ایران ارتباط دارند.

جبهه انقلاب اسلامی شبه جزیره(عربستان):

دانلود عاشورا و بیداری ملت ها 40 ص

اختصاصی از فایل هلپ دانلود عاشورا و بیداری ملت ها 40 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 فرمت فایل:  ورد ( قابلیت ویرایش و آماده چاپ ) 

---

  قسمتی از محتوای متن 

تعداد صفحات : 39 صفحه

عاشورا و موقعیت تراژیک تراژدی فرد و نظام در «آنتیگونه»، «مردی برای تمام فصل‌ها»، «جادوگران شهر سالم»، عاشورا: یک مقایسه کلِّ یومٍ عاشورا و کلِّ ارضٍ کربلا آنان که ملت‌ها را آفریدند و بر فرازشان ایمانی و عشقی آویختند، آفرینندگان بودند و [آنان] اینسان زندگی را خدمت گزاردند.
[۱]      نخست ملت‌ها آفریدگار بودند و بسی پس از آن فردها.
براستی، فرد خود تازه‌ترین آفریده است.
[۲] نیچه  شاید هیچ مفهومی به اندازه‌ی مفهوم «فرد» در تکوین جهان جدید، جهان بعد از دوره‌ی رنسانس، مؤثر نبوده باشد.
مورخانی مانند یاکوب بورکهارت و فیلسوفانی مانند فریدریش نیچه و جامعه‌شناسانی  مانند گئورگ زیمل به‌صراحت از آن سخن گفته‌اند و آن را مهمترین دستاورد جهان نو دانسته‌اند.
با این همه، نمی‌توان گفت که این مفهوم به‌تمامی در جهان نو روییده است، گرچه مسلّم است که به‌تمامی در جهان نو به بار نشسته است.
در این مقاله ابتدا می‌کوشم چگونگی شکل‌گیری این مفهوم را روشن سازم و سپس نشان دهم که چگونه میان واقعه‌ی عاشورا (موقعیت مؤثر در شکل‌گیری این واقعه) و سه نمایشنامه‌ی ماندگار در سنّت غربی از حیث موقعیت تراژیک  شباهتهای اساسی وجود دارد، تا آنجا که می‌توان از یکی بودن «سرمشق» در آنها سخن گفت.
یاکوب بورکهارت (۱۸۹۷– ۱۸۱۸) و فریدریش ویلهلم نیچه (۱۹۰۰–‌۱۸۴۴) که زمانی در دانشگاه بازل با یکدیگر دوست و همکار بودند درباره‌ی منشأ پدید آمدن «فرد» در دوره‌ی نو نظر یکسانی  داشتند و تقریباً در سخنان هردو آنان نیز متناقض‌نمایی مشابه دیده می‌شود.
بورکهارت ظهور «فرد» را در ایتالیا چنین شرح می‌دهد: در قرون وسطی چنین می‌نمود که آدمی در حال رؤیا یا نیمه‌بیداری به سر می‌برد: هردو جهتِ آگاهی او ― آگاهی معطوف به درون و آگاهی معطوف به بیرون ― در زیر پرده‌ای واحد قرار داشت.
تار و پود این پرده از ایمان دینی و شرم و حجب کودکانه و وهم و خیال تشکیل یافته بود و از خلال آن جهان و تاریخ به رنگهای عجیبی نمایان بود؛ و آدمی خود را تنها به عنوان عضو یک  قوم یا حزب یا خانواده یا گروهی از این قبیل می‌شناخت.
این پرده نخستین‌بار در ایتالیا از میان برمی‌خیزد و آدمی آغاز می‌کند به اینکه دولت و جامعه و همه‌ی چیزهای این جهان را به‌طور عینی و چنانکه به‌راستی هستند مشاهده کند؛ و در عین حال آگاهی معطوف به درون نیز با تمام نیرو سر بر می‌دارد و آدمی فردی روحی و معنوی می‌شود و بدین خصوصیت خود واقف می‌گردد.
در گذشته انسان یونانی به همین سان به فرق

دانلود تحقیق عاشورا و بیداری ملت ها

اختصاصی از فایل هلپ دانلود تحقیق عاشورا و بیداری ملت ها دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مشخصات این فایل
عنوان: عاشورا و بیداری ملت ها
فرمت فایل : word( قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 39

این مقاله درمورد عاشورا و بیداری ملت ها می باشد.

خلاصه آنچه در مقاله عاشورا و بیداری ملت ها می خوانید :

مقایسه
آنتیگونه، حسین بن علی (ع)، تامس مور، جان پروکتور  در چهار زمان و چهار مکان و چهار تمدن و فرهنگ مختلف زندگی می‌کنند و با این همه سرنوشت مشترکی دارند، چون انتخاب مشترکی دارند — نه‌ی مقدّس.
آنتیگونه اطاعت فرمان خدا را بر اطاعت فرمان خداوند قدرت در این جهان ترجیح می‌دهد، اما این کار را فروتنانه می کند. او نمی‌خواهد اراده‌ی خود را فوق دیگران قرار دهد یا به عنوان فردی شورشی برای خود نام و آوازه‌ای دست و پا کند. از همین رو قانون‌شکنی  خود را مخفیانه انجام می‌دهد و هنگامی که راز او افشا می‌شود، مسئولیت آن را می‌پذیرد. مرگ تاوان قانون‌شکنی اوست.
حسین بن علی (ع) بیعت نمی‌کند، چون بیعت، آن هم به قید سوگند، برای اطاعت بی‌چون و چرا و ابراز نکردن هرگونه مخالفت چیزی نیست که فرموده‌ی خدا یا رسول او یا حتی رسمی پذیرفته در میان ابنای بشر باشد. اساس هر اجتماع بشری بر پیمان است، اما پیمانها چگونه می‌توانند بسته شوند و پایدار بمانند اگر افراد در ایجاد این پیمانها رضا و رغبت و حقوقی را که باید ادای آنها را بر گردن بگیرند شرط نکنند؟  با این همه، امام شورشی نیست. او با همراه کردن خویشاوندان خود (و نه مردان جنگی) نشان می‌دهد که بر سر جنگ نیست و با پذیرفتن دعوت مردم کوفه (ولو آنان بر بیعت خود پایداری نورزند) نشان می‌دهد که تنها اساس هر حرکتی در جامعه خواست مردم است و وقتی نه مردم و نه حکومت نمی‌خواهند کسی را که حاضر به سکوت است تحمل کنند، آن وقت تنها مرگ است که برترین ارزش زندگی محسوب می‌شود. چون آخرین انتخاب است (این حق را دیگر هیچ کس نمی‌تواند از انسان سلب کند).
تامس مور سالها به حکومت خدمت می‌کند، اما همواره سعی می‌کند درستکردار باشد و اجازه ندهد قانون به ابزار تبدیل شود. با این همه مواقعی هست که او ناگزیر از سکوت می‌شود تا اینکه زمانی  می‌رسد که به او اجازه‌ی سکوت نیز نمی‌دهند. اعلام وفاداری به پادشاه و پذیرفتن ریاست عالیه‌ی او بر کلیسا به قید سوگند چیزی است که او را به پای مرگ می‌برد. چون او نمی‌تواند سوگند دروغ بخورد، پس مرگ را برمی‌گزیند.
جان پروکتور با آن سه فرد پیشین متفاوت است، چون شاید او به هیچ متعالی در زندگی معتقد نباشد. برای وی زندگی از هرچیزی مهمتر است و لذا تا آخرین لحظه سعی می‌کند به هر قیمتی زندگیش را نجات بخشد. او کشاورزی است با همسر و فرزند، چه چیزی بیش از آنها برایش می‌تواند ارزش داشته باشد؟ اعترافنامه را امضا می‌کند، اما پیش خود نگه می‌دارد. اگر اعتراف برای خداست، او اعتراف کرده است و در حضور شاهدان آن را امضا کرده است. چرا همین نباید کافی باشد؟ پاسخ را خود می‌یابد. چون می‌خواهند به آیندگان بگویند که او نیز «خود» را فروخت. اما او «خود» را نمی‌فروشد. نام ما «خود» ماست. غیر از نام چه چیز دیگری، در این دنیا، از آدم باقی می‌ماند.

یادداشتها:
۲۳)    عنوان این نمایشنامه در انگلیسی The Crucible ( بوته‌ی آزمایش یا کوره‌ی امتحان) است. «فتنه» ( ترجمه‌ی من) به معنای آزمودن، گداختن سیم و زر در آتش از برای امتحان، محنت، جنگ داخلی، جادوگری و معشوقی که موجب فتنه و آشوب شود، ترجمه‌ای دقیق (هرمنوتیکی) برای عنوان این نمایشنامه است. برای ترجمه‌ی فارسی، رجوع شود به: آرتور میلر، حادثه در ویشی و جادوگران شهر سالم، ترجمه‌ی رحیم اصغرزاده و محمد امین مؤید ( ترجمه از فرانسه)، انتشارات صائب، ۱۳۴۵؛ ترجمه‌ای دیگر از همین نمایشنامه، ساحره‌‌سوزان، ترجمه‌ی فریدون فاطمی، نشر مرکز، ۱۳۶۸.
 ۲۴)    رجوع شود به: محمد حسین مشایخ فریدنی ، « بیعت»، دایرةالمعارف تشیع، ج ۳، تهران، ۱۳۷۱، ص ۸۷–۵۸۱. آنچه درباره‌ی بیعت آمد، با برخی تصرفات در عبارات، برگرفته از این منبع بود. مفهوم «بیعت» از جمله مفاهیمی است که چنانکه باید قدر آن در سنّت سیاسی اسلامی شناخته نشده است، در حالی که شاید مهمترین مفهوم در فلسفه‌ی سیاسی اسلام باشد؛ مفهومی به ارث رسیده از قبل از اسلام که بسیار پرمایه و اساسی است. پیامبر (ص) از مسلمانان برای قبول اسلام و یا هنگامی که کاری خطیر مانند جنگ در پیش بود، یا در امور سیاسی بیعت می‌گرفت. چرا؟ چرا پیامبر (ص) مسلمانان را مکلف به انجام دادن کاری نمی‌کرد، مگر اطاعت از او واجب نبود؟ بیعت بدان معناست که شخص مختار است بیعت نکند و اگر بیعت را نیز شکست، اگر این بیعت شرط یا شرایطی نداشته باشد، هیچ مجازاتی برای او نمی‌توان در نظر گرفت. پس فایده‌ی آن چه بود؟ به گمان من این دلایل را برای توسل پیامبر (ص) به بیعت می‌توان اقامه کرد: نخست آنکه، هنگامی که پیامبر (ص) تازه‌مسلمانان را به دین تازه‌شان دعوت می‌کرد، هیچ ضمانتی نداشت برای اینکه این افراد بر سر اعتقادات خود بمانند. او نمی‌توانست با ارزشهای دین تازه، هنگامی که این دین هنوز پایگاه محکمی نداشت، آنان را بر سر پیمان نگاه دارد. بنابراین باید ارزشهایی را به کار می‌گرفت که در این جامعه، و حتی هر جامعه‌ای در آینده، صرف نظر از هر دین و آیین، محترم بود (ارزشهای انسان‌گرایانه). بیعت چنین مفهومی بود. افراد در ساده‌ترین شکل زندگی اجتماعی نیز می‌دانند که زندگی با دیگران بدون پیمان و حفظ آن ممکن نیست و شخصی که به پیمان‌شکنی  بدنام شود، در زندگی اجتماعی هیچ مقام و منزلتی ندارد و خوار و رانده از جامعه محسوب می‌شود. از همین‌جاست که «شرف» و «حیثیت» فرد، در جایی که زندگی مدنی  هنوز شکل نگرفته است بسیار اهمیت می‌یابد، چون هیچ قانونی  یا نهادی برای الزام فرد به رعایت پیمان وجود ندارد، مگر آنکه او خودش به چیزی پایبند باشد. دوم آنکه، پیامبر (ص) با این کار هرگونه شائبه‌ی «اکراه» را می‌زدود و به افراد امت خود «عزت نفس» می‌بخشید. پیامبر (ص) برای ابلاغ احکام خداوند، مثلاً نماز و روزه با مسلمانان مشورت و رایزنی  نمی‌کرد یا موافقت آنان را خواستار نمی‌شد، اما هنگامی که شخصی اسلام می‌آورد و با پیامبر (ص) بیعت می‌کرد، پیامبر (ص) از آن شخص تعهد (بیعت) می‌گرفت که به احکام اسلام پایبند باشد. و بالاخره، چرا پیامبر (ص) در غدیر خم از مسلمانان برای علی (ع) بیعت گرفت؟ چرا شرعاً، بدون توسل به بیعت آنان را ملزم به اطاعت از علی (ع) نکرد، تا این همه اختلاف و خونریزی و کشت و کشتار پیش نیاید؟ نظریه‌پردازان سنّتی شیعه، متأسفانه، آن‌قدر بر جنبه‌ی الهی حکومت تأکید کرده‌اند که بسیاری از واقعیات مسلم تاریخی و حتی گواهی خود امامان را از قلم انداخته‌اند. بازنگری در این نظریه و رفع نقصهای آن برای آینده از دو جهت لازم است: ۱) تقریب بین مذاهب اسلامی، ۲) درکی صحیح از فلسفه‌ی سیاسی اسلام و اساس مشروعیت حکومت از نظر اسلام. ابتدا به خود نحوه‌ی بیعت گرفتن پیامبر (ص) برای امام علی (ع) توجه کنیم. پیامبر (ص) می‌گوید: «آیا من نزد مؤمنان از جانهایشان به ایشان نزدیک تر نیستم؟» (به «محبت» مؤمنان نسبت به خود متوسل می‌شود) و سپس می‌فرماید: «هرکه را من مولی و سرورم علی مولای اوست. خدایا دوست بدار هرکه علی را دوست دارد و بغض بورز با هرکس که با علی بغض می‌ورزد. نصرت بده هرکس را که به علی نصرت دهد و خوارساز هرکه او را خوار بگذارد و حق را با علی بگردان هرجا او می‌‌گردد». به‌طوری که می‌بینیم در اینجا پیامبر (ص) به «محبت» مؤمنان نسبت به خود، و نه اطاعت آنان از خود، متوسل می‌شود (بهترین شیوه و مشروعترین شیوه برای جلب آرای دیگران در همه‌ی جوامع) و لذا «ولایت» علی بن ابی طالب چه برای شیعه و چه برای اهل سنت بر اساس «محبت» محرز و عاری از هر شک و شبهه‌ای است، مگر برای کسانی  که با علی بن ابی طالب بغض دارند. به همین دلیل «ولایت» بدون «محبت» راست نمی‌آید و البته «محبت» به «اطاعت» نیز می‌انجامد، اما مسلم است که «اطاعت» هیچ‌گاه به «محبت» نمی انجامد. و فرق ولایت و امامت (به تعبیر صحیح) با خلافت یا هرگونه حکومت در واقعیت امر (de facto) همین است.
   

  ثانیاً، امام علی (ع) در نهج البلاغه (خطبه‌ی ۳، معروف به خطبه‌ی شقشقیه) ماجرای خود و خلافت را بدین گونه شرح می‌دهد: هان! به خدا سوگند جامه‌ی خلافت را در پوشید و می‌دانست خلافت جز من را نشاید، ... دامن از خلافت درچیدم و پهلو از آن پیچیدم و ژرف بیندیشیدم که چه باید، و از این دو کدام شاید؟ با دست تنها بستیزم یا صبر پیش گیرم و از ستیز بپرهیزم؟ که جهانی  تیره است ...» اما امام به دو دلیل نمی‌ستیزد: ۱) «دیدم پیش از بیعت، پیمان طاعت بر عهده دارم، و از من برای دیگری میثاق ستده‌اند — که آنچه آید بپذیرم و دم بر نیاورم» (خطبه‌ی ۳۷، امام به وصیت پیامبر (ص) به خود برای ستیزه نکردن با پایمال‌کنندگان حقش اشاره می‌کند. در اینجا تفاوت «طاعت» با «بیعت» به‌وضوح مشخص است) و ۲) «تلک الدار الاخرة یجعلها للذین لایریدون علواً فی‌الارض و لا فساداً و العاقبة للمتقین» («سرای آن جهان از آن کسانی  است که برتری نمی‌جویند و راه تبهکاری نمی‌پویند، و پایان کار ویژه‌ی پرهیزگاران است»؛ قصص، ۸۳. امام در خطبه‌ی ۳ به این آیه استناد می‌کند و فتنه‌جویان را به توجه به آن می‌خواند — «دریای خون به پا کردن» کار پرهیزگاران نیست و لذا امام از حق خود چشم می‌پوشد، اما معاویه که بحق معزول شده است، بناحق راه طغیانگری در پیش می‌گیرد و «دریای خون به پا می‌کند!») از همین رو امام در خطبه‌ی ۱۶۲ می‌فرماید: «گروهی بخیلانه به کرسی خلافت چسبیدند، و گروهی سخاوتمندانه از آن چشم پوشیدند، و داور خداست و بازگشتگاه روز جزاست». امام علی (ع) از خلافت به عنوان حق شخصی خود در مرتبه‌ی اول چشم می‌پوشد، آیا اگر خلافت تکلیف الهی او بود می‌توانست از آن چشم بپوشد؟ در صورتی که بیعت‌کنندگان بر سر بیعت باقی بودند، نه. اما در مرتبه‌ی دوم چرا ابتدا برای بیعت دست خود را پس می‌کشد (اکراه دارد) و بعد هنگامی که عده‌ای به پیمان‌شکنی  و طغیانگری برمی‌خیزند استوار باقی می‌ماند و پا عقب نمی‌گذارد: «به خدایی که دانه را کفید و جان را آفرید، اگر این بیعت‌کنندگان نبودند، و یاران، حجت بر من تمام نمی‌نمودند، و خدا علما را نفرموده بود تا ستمکار شکمباره را بر نتابند و به یاری گرسنگان ستمدیده بشتابند، رشته‌ی این کار را از دست می‌گذاشتم و پایانش را چون آغازش می‌انگاشتم و چون گذشته، خود را به کناری می‌داشتم و آن‌گاه می‌دیدید که دنیای شما را به چیزی نمی‌شمارم و حکومت را پشیزی ارزش نمی‌گذارم» (خطبه‌ی ۳؛ برای متن و ترجمه‌ی سخنان حضرت، رجوع شود به: نهج البلاغه، ترجمه‌ی سید جعفر شهیدی، چ ۲، انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، تهران، ۱۳۷۰). از مسئله‌ی ولایت و امامت و خلافت و ضعف نظریه‌ی سنتی شیعه، به خواست خداوند، در جایی دیگر به‌طور مشروح بحث می‌کنم. رجوع شود به: «ولایت حریت و ولایت رقیت»، در حس دینی: صوفیه و اسطوره‌زدایی (تأویل وجودی)، در آینده.
....

بخشی از فهرست مطالب مقاله عاشورا و بیداری ملت ها

نیچه
عناصر تراژدی: فرد، موقعیت تراژیک، مرگ تراژیک
آنتیگونه و موقعیت تراژیک
مردی برای تمام فصل‌ها و موقعیت تراژیک
جادوگران شهر سالم و موقعیت تراژیک
عاشورا و موقعیت تراژیک
بیعت و بحران مشروعیت
مرگ تراژیک ، مرگ خودخواسته، شهادت: نه‌ی مقدّس
مقایسه
یادداشتها: