کتاب «درد اهل ذمه» نوشته «یوسف شریفی»
نگرشی بر زندگی اجتماعی اقلیت های مذهبی در اواخر عصر صفوی
هنگامی که اعراب مسلمان به ایران حمله کردند و ایران را به اشغال خود درآوردند، ایرانیان به صورت مردمی که تحت انقیاد اعراب و مسلمانان هستند به حساب آمدند. گروهی از ایرانیان که به زور و یا به میل خود مسلمان می شدند دارای مزایای محدودی می شدند ولی این مزایا به هیچ وجه تا مرحله برابری با اعراب نمی رسید و اعراب ایرانیانی را که می خواستند آیین و دین خود را حفظ کنند، مجبور می کردند که قوانین و مقررات سنگینی را اجرا کنند تا بتوانند در کشور خودشان بمانند. برای نمونه ایرانیان زرتشتی مجبور بودند به شرایطی گردن نهند در غیر این صورت جان، مال، زنان و فرزندانشان امان نداشت و خانه ها و مالشان مانند اموال کافران حربی بر مسلمانان حلال می شد. «نجس» شمردن غیر مسلمانان یکی از بزرگترین مشکلات و تحقیرهایی بوده است که در طول قرن ها در ایران بر اقلیت های مذهبی بخصوص یهودیان و زرتشتیان وارد می شده است. فقه اسلامی بر مبنای آیه 27 سوره توبه، بخشی از انسان ها و غیر مسلمانان را که مشرک می نامد نجس می شمارد. بنا بر فقه اسلامی اگر شخص مسلمانی انسان غیرمسلمانی را به قتل برساند، قاتل مسلمان به هیچ وجه به مجازات قصاص محکوم نمی شود. حتی قاتل به زندان هم محکوم نخواهد شد. قاتل مسلمان فقط باید دیه بپردازد. «هیچ مسلمانی به عوض قتل یا جرح ذمی قصاص نخواهد شد». همچنین بنا بر فقه اسلامی، جان غیر مسلمانانی که اهل ذمه نیستند و یا اهل ذمه هستند ولی قرارداد اهل ذمه با مسلمانان ندارند، هیچ ارزش و حرمتی ندارد و قتل آنان دیه ندارد. بدین معنی که اگر فرد مسلمانی شخص غیر مسلمانی را که یهودی، مسیحی و یا زرتشتی نیست به قتل برساند، مقتول کافر حربی به حساب می آید و قاتل نه تنها به مجازات اعدام و زندان محکوم نخواهد شد، حتی نباید هیچ گونه دیه و یا خون بهایی هم بپردازد.
کتاب (( درد اهل ذمه ))