منطقه خاورمیانه و آفریقای شمالی یکی از خاستگاههای تمدن و فرهنگ شهری ست.ویژگی عمده کشورهای این منطقه این است که هرچند انتقال جمعیتی یعنی انتقال از مرگ‌ومیر و باروری بالا به مرگ‌ومیر و باروری پائین صورت گرفته است ولی هر کشوری در مراحل متفاوتی از آن قرار دارد. پیش‌بینی شده است که شمار جمعیت در این منطقه طی چندین دهه همچنان افزایش یابد و این بدان خاطر است که گشتاور رشد جمعیت در این منطقه مثبت است.
امروزه رشد سریع جمعیت چالشهائی را که این منطقه در آغاز هزاره سوم میلادی با آن روبروست،تشدید می‌کند.یکی از چالشها،فراهم نمودن خدمات بهداشت باروری برای زنان 15 تا 49 ساله‌ای است که طی 30 سال آینده دست‌کم دو برابر خواهد شد.سالخوردگی جمعیت و تامین نیازهای بهداشتی آنها یکی دیگر از چالشهای این منطقه است. علی‌رغم تلاش دولتهای منطقه در حوزه آموزش،شمار افراد بزرگسال بیسواد در بعضی کشورها افزایش خواهد یافت.بیکاری بویژه در میان جوانان و زنان یکی دیگر از ویژگیهای جمعیت‌شناختی منطقه است.علاوه بر اینها،رشد جمعیت در زمینه‌های دیگری چون مسکن و منابع آب، منطقه خاورمیانه و آفریقای شمالی را با چالشهای اساسی مواجه خواهد ساخت.
این وضعیت کشورهای منطقه را ناگزیر از پذیرش این واقعیت کرده است که برای تعدیل نرخ رشد جمعیت و پیشگیری از تشدید مشکلات،به اجرای برنامه‌های تنظیم خانواده و کنترل موالید بپردازند.در این راستا،کشورهای مصر،ایران و ترکیه از اولین کشورهائی بودند که بطور رسمی از برنامه‌های تنظیم خانواده حمایت کردند.هم‌اکنون در منطقه دولتی وجود ندارد که دسترسی زوجین به اطلاعات و خدمات تنظیم خانواده را محدود کند.
صاحبنظران بر این باوراند که در سایه اقداماتی چون التزام به ثبات سیاسی،سرمایه‌گذاری در بهداشت و منابع انسانی و سیاستهای اقتصادی سالم و بی‌عیب و نقص می‌توان چالشهای جمعیتی را در این منطقه به پاداش جمعیتی تبدیل نمود.
تحقیق-روندهای جمعیتی و چالشهای آن در خاورمیانه و آفریقای شمالی
