گاهی اوقات غذاهایی که در ظاهر بسیار خوشمزه و هوس انگیز هستند، ممکن است واقعاً برایتان بد و خطر آفرین شوند. بله، حتی جذابترین و خوشایندترین غذاها هم ممکن است باعث مسمومیتتان شود. و اغلب افراد خیلی دیر این مسئله را متوجه می شوند.
برای جلوگیری از مشکلات گوارشی، ببینید چه غذاهایی برای شما خطرآفرین هستند و ممکن است مسمومتان کنند و راه های مقابله با مسمومیت را یاد بگیرید.
مسمومیت غذایی چیست؟
سالانه تقریباً 20 درصد افراد دچار مسمومیت غذایی می شوند. مسمومیت غذایی معمولاً وقتی اتفاق می افتد که شما ماده ی غذایی را استفاده کنید که به یکی از باکتری های مضر برای بدن انسان (پاتوژن های مضری که در روده ی حیوانات زندگی می کنند)، انگل (موجودات زنده ی میکروسکوپی که ممکن است در غذای ما زندگی کند) یا ویروس ها (مثل هپاتیت که از طریق غذا به بدن انسان منتقل می شود) آلوده شده باشد.
غذاهای آلوده
مواد غذایی می تواند در هنگام کشت، عمل آمدن یا استفاده آلوده شود. اگر باکتری های موجود در روده ی حیوانات سالم با گوشت یا مرغ هنگام فراهم آوری تماس یابد، گوشت آلوده خواهد شد. اگر سبزیحات توسط آبی که با کود یا فاضلاب آلوده شده است شسته شود، ممکن است آلوده به انواع باکتری ها، ویروس ها و یا انگل های مضر برای بدن حیوان شود. یا اگر غذایی غیر مسموم با شخصی آلوده به بیماری یا غذای آلوده ای تماس یابد، به سرعت آلوده خواهد شد. و حتی مواد و موجودات ناسالم موجود در خاک یا آب نیز می تواند باعث آلوده و مسموم شدن مواد غذایی شود.
غذاهایی که باید مراقبشان باشیم:
• هرگونه گوشت قرمز، مرغ یا ماهی و صدف خوراکی نپخته
• آبی که کلر به آن زده نشده باشد
• شیر یا مایونیز که خارج یخچال نگهداری شده باشد یا تاریخ مصرف آن گذشته باشد
فساد غذا
فساد غذاعبارتست از تغییرات مواد غذایی به صورتی کهآن را برای انسان غیر قابل مصرف نماید. این تغییرات میتواند سبب کاهش یا از بینرفتن ارزش غذایی شده یا موجب مسمومیت و بیماری در انسان گردد
عوامل فساد
مسمومیت غذایی عبارتست از مجموعه اختلالاتی که در نتیجهخوردن غذاهای فاسدی که به میکروبها و مواد شیمیایی آلوده هستند در بدن به وجود میآید. مسمومیتهای غذایی انواع مختلف دارند ولی نوع میکروبی آن شایع تر از سایرمسمومیت های غذایی است
علائم عمومی مسمومیت غذایی عبارتند از
بی حالی،اسهال،سرگیجه،استفراغ،تب
انواع غذاهایی که بیشتر باعث مسمومیت می شوند
گوشت فاسد- اکثرمسمومیتهای غذایی با مصرف گوشت فاسد عارض می شوند. گوشت در هوای معمولی و گرم فاسدمیشود. از مصرف گوشتی که در معرض هوای آزاد قرار گرفته و با مگس و سایر حشرات تماسداشته باید خودداری نمود. گوشت فاسد رنگ و بوی نامطبوع دارد
خامهو شیرینیهای خامهدار- مسمومیت به وسیله خامه و مواد خامه دار زیاد است. از مصرف خامه مانده بایدخودداری شود و حتی المقدور از محصولات پاستوریزه شده استفاده شود
• تخم مرغمسمومیت در اثر مصرف تخم مرغ فاسد فراوان است، تخم مرغ پس از کهنگی، متعفن می گردددر روی سالادهای مخلوط با تخم مرغ باکتری رشد می کند، بیشتر مسمومیتهای که در نتیجهخوردن بستنی پیدا میشود، از تخم مرغ و خامه استبرای شناختن تخم مرغفاسد آن را داخل ظرف آب قرار دهید در صورتی که روی آب به صورت افقی ایستاد قابلمصرف نمی باشد. تخم مرغ سالم هرگز روی آب نمی ماند. از مصرف تخم مرغهای شکسته وسوراخ شده خودداری کنید
شیرشیر محیط مناسبی برایرشد میکروب میباشد. شیر ممکن است آلوده باشد یعنی از حیوان بیمار دوشیده شده باشدیا موقع دوشیدن و حمل و نقل آلوده و فاسد شده باشد. شیر فاسد هنگامی که جوشانده شودبه صورت ژله در می آید. (به اصطلاح بریده می شود.
برای جلوگیری ازآلودگی شیر رعایت نکات زیر لازم است
همیشه شیر پاستوریزه مصرف نمائید برای نگهداری شیر از یخچال استفاده کنیدحداکثر بیش از 24 ساعت نگهداری ننمائید
پنیرمسمومیت در اثرمصرف پنیر نیز ممکن است ایجاد گردد. پنیر تازه در صورتی که قابل مصرف است که از شیرسالم تهیه شده باشد، پنیر باید در ظروف سرپوشیده و در مکان سرد نگاهداری شود. براینگهداری پنیر آن را در آب جوشیده و نمک زده ای که سرد شده باشد بگذارید، پنیر فاسدطعم و رنگ و بوی نامطبوعی دارد
سبزیجاتسبزیها علاوه بر میکروبها، انگلهاو تخم انگلها و تخم انگلها را در خود نگه می دارند. مصرف سبزیهای کثیف و ضد عفونینشده باعث بروز انواع بیماریهای میکروبی و انگلی می گردد
از آنجایی کهقرار گرفتن غذا به مدت 4 الی 5 ساعت در دمای معتدل می تواند سبب رشد عوامل بیماریزا و و در نتیجه بیماری انسان گردد
لذا در تهیه مواد غذایی و مصرف آن به نکاتی چند توجه شود
غذا را بلافاصله پس از پخته شدن مصرف کنید
غذای آماده را برای مصارف بعد با دقت نگهداری کنید
غذای از قبل پخته شده را به حد کافی گرم کنید
غذاهای آماده بی خطر (مثل- شیر پاستوریزه) را انتخاب کنید
تمام سطوح و وسایل آشپزخانه را با دقت کامل پاکیزه کنید
غذا را از دسترس حشرات، جوندگان و سایر حیوانات دور نگه دارید
آب مصرفی برای آشامیدن یا تهیه غذا باید پاکیزه باشد
علت مسمومیت های غذایی
آنتی بیوتیک باعث تأخیر روند بهبودی و حالت اسهالشده و موجب می شود تا مواد آلوده همچنان در خون شما باقی بماند. چنانچه در اثر مصرفقارچ دچار مسمومیت شده اید، فوراً باید نزد پزشک بروید تا دکتر با خدمات اورژانسمواد سمی را از داخل معده شما خارج کند و معده شما را شست و شوی دهد
تغذیه نامناسب یکی از مشکلات امروزه جامعه است. دغدغه های شغلی و کمبود وقتموجب شده تا خیلی ها مراقب تغذیه خود نباشند. در این شرایط احتمال بروز مسمومیتغذایی افزایش می یابد
بیشتر مسمومیت های غذایی در اثر باکتری رایجی به نام ایکلیـایجاد می شود. به طور معمول افراد در پیک نیک، مدارس، دانشگاه ها واغذیه فروشی های سطح شهر دچار این عارضه می شوند. زیرا در این مکان ها ممکن استموادغذایی برای طولانی مدت خارج از یخچال قرار گیرند یا هنگام آماده شدن موادغذایینکات بهداشتی رعایت نشود. مسمومیت غذایی از طریق محصولات لبنی و گوشت قرمز خام کهطولانی مدت از یخچال بیرون مانده است نیز منتقل می شود. (بخصوص سس مایونز روی سالادکه یکی از عوامل اصلی است).
سالانه ۶۰ تا ۸۰ میلیون نفر در جهان دچار مسمومیتغذایی می شوند که ۶ تا ۸ میلیون نفر جان خود را از دست می دهند. نوزادان و افرادپیر بیش از بقیه افراد در معرض این خطر قرار دارند. افرادی که در شرایط حاد مانندبیماری کلیوی، دیابت و یا ضعف سیستم ایمنی بدن قرار دارند، بیشتر از بقیه در معرضخطر هستند.البته زنان باردار و زنانی که در دوران شیردهی قرار دارند نیز باید بسیارمراقب غذای مصرفی خود باشند. علایم این بیماری به طور معمول ۲ تا ۶ ساعت پس ازخوردن غذای آلوده خود را نشان می دهد. البته زمان آن ممکن است کم یا زیاد شود. اینزمان بستگی به نوع آلودگی و سمی که وارد بدن می شود دارد. بهتر است با برخی ازعوارض و علایم مسمومیت آشنا شوید:حالت تهوع و استفراغ، معده درد و شکم درد، اسهالگاهی همراه با خون)، تب و سرماخوردگی، ضعف (که ممکن است شدید و موجب تنگی نفسشود)، سردرد
به طور معمول افراد ۲ روز بعد از مسمومیت غذایی ، بهبود پیدا میکنند و باید با مصرف مایعات و نوشیدنی ها - البته جز شیر و نوشیدنی های کافئین داراز خشک شدن آب بدن جلوگیری کنند. زیرا در اثر اسهال و استفراغ «فلوید» بدن دفع میشود و باید دوباره جایگزین شود تا زمان بهبودی کامل باید از خوردن غذاهای جامد وسخت و لبنیات پرهیز شود.چنانچه به اسهال مبتلا شدید و به خاطر استفراغ و حالت تهوعقادر به نوشیدن مایعات فلوید نبودید باید با استفاده از امکانات پزشکی و دارویی ازفلوید، به صورت داخل وریدی استفاده کنید. بخصوص لازم است این حالت در مورد کودکانکم سن اجرا شود. توجه داشته باشید که هیچ وقت در حالت اسهال دکتر برای شما آنتیبیوتیک تجویز نمی کند. زیراآنتی بیوتیک باعث تأخیر روند بهبودی و حالت اسهالشده و موجب می شود تا مواد آلوده همچنان در خون شما باقی بماند. چنانچه در اثر مصرفقارچ دچار مسمومیت شده اید، فوراً باید نزد پزشک بروید تا دکتر با خدمات اورژانسمواد سمی را از داخل معده شما خارج کند و معده شما را شست و شوی دهد.برای جلوگیریاز مسمومیت غذایی، نکات زیر را در حین درست کردن غذا رعایت کنید
▪با دقت دستهای خود را بشویید و ظروف و لوازم آشپزخانه را خوب تمیز کنید
▪غذاها را باحرارت کافی طبخ کنید. به طور نمونه گوشت قرمز باید در دمای حداقل ۱۶۰ درجهفارنهایت، مرغ ۱۸۰ درجه فارنهایت و ماهی ۱۴۰ درجه فارنهایت پخته شود
▪هرگزگوشت، ماهی یامرغی را که پخته شده ، به داخل ظرفی که قبل از پخته شدن در آن بودهوقتی خام بوده) بازنگردانید، مگر این که آن ظرف را به دقت شسته باشید
▪هرگونه غذا یا موادی را که برای آن لحظه احتیاج ندارید داخل یخچال بگذارید و درجهیخچال خود را حدود ۴۰ درجه فارنهایت و درجه فریزر خود را روی صفر درجه یا زیر صفردرجه فارنهایت تنظیم کنید
▪مرغ، گوشت و ماهی را که بیش از یک یا دو روز بهصورت خام در یخچال نگهداری شده است، مصرف نکنید
▪غذاهایی را که تاریخ مصرفشانگذشته به هیچ وجه استفاده نکنید و به تاریخ انقضای موادغذایی و برچسب روی آن توجهکنید
▪از مصرف غذاها و موادغذایی که بوی عجیب و ناخوشایندی دارند، پرهیزکنید
چند توصیه
▪هرگز به کودکان زیر یک سال عسل ندهید
▪چنانچه درخانه غذا کنسرو می کنید، همه نکات بهداشتی را رعایت کنید و تکنیک های لازم را اجراکنید
▪از قارچ وحشی استفاده نکنید
▪چنانچه باردار هستید یا سیستم ایمنیبدن تان ضعیف شده از پنیرهای نرم بخصوص آنها که از کشورهای متفرقه وارد شده اند،استفاده نکنید
▪در طول سفر از غذاهای گرم و تازه پخته شده و آب جوشیدهاستفاده کنید. از خوردن میوه و سبزیجات خام و پوست دار پرهیز کنید و پوست میوه رانیز بگیرید
▪چنانچه فرزند کوچک در خانه دارید، مرتب دستان خود را بشویید ولباس زیر کودک خود را تند تند تعویض کنید تا عفونت و میکروب وارد بدنش نشود
تکنیک جدید برای کشف عامل مسمومیت های غذایی
گسترش تکنیک جدید برای پی بردن سریع تر به با کتری های عامل مسمومیت های غذایی.
دانشمندان یک متد را گسترش دادند که باکتری های کامبیلو باکتر مشخص می کند کامبیلو باکتر(جنسی از باکتری ها است که از باکتری های استوانه ای گرم منفی، بدون اسپدر و متحرک و به شکل مارپیچ تشکیل یافته است).
علت اینکه بیشتر مردم از سموم غذایی می میرند این است که دلیل این مسمومیت را نمی دانند نشانه های مسمومیت شامل اسهال است که 2 روز یا 2 هفته طول می کشد.
محققان هنوز نمی دانند که واقعا چطور این باکتری ها به انسان منتقل می شوند.
دانشمندان فکر می کنند علت اکثر مسمومیت ها غذا است و عمدتا غذاهای ناسالم و طیور نپخته است.
بنابراین گزارش، دانشمندان با استفاده از یک نرم افزار مطمئن به نانم در تشخیص نوع باکتری معتقدند این تکنیک را برای کلینیکها و دانشمندان گسترش خواهند داد تا بتوانند بفهمند چطور این باکتری ها در بدن انسان تبدیل می شود.
مسمومیت باکتریایی
از آنجا که باکتری ها یکی از مهمترین دلایل مسمویت های غذایی هستند، خوب است که بیشتر با آنها آشنا شده و محل رشد و نمو آنها را یاد بگیریم. باکتری هایی که باعث مسمومیت غذایی می شوند در روده ی حیوانات ناسالم به وجود آمده و از طریق مدفوع به خاک منتقل می شوند و سم و میکروبی را که ما با آن مسموم می شویم را به وجود می آورند.
سالمونلا :این باکتری در روده حیوانات و پرندگان زندگی می کند.
نحوه ی انتشار: گوشت گاو، گوشت مرغ و پرندگان خام و نپخته
• تخم مرغ-شیر پاستوریزه نشده-سبزیجاتی که با مواد غذایی ناسالم تماس داشته است-غذای پخته ای که با غذایی آلوده به این باکتری برخورد داشته باشد.
علائم: عوارض جانبی مسمومیت با سالمونلا که معمولاً 6 تا 48 ساعت پس از خوردن غذای آلوده ظاهر می شود شامل اسهال، تب، دل پیچه، حالت تهوع و استفراغ می باشد.
اسکریچا کولی
این پاتوژن در روده و مدفوع گاوهای سالم زندگی میکند.
نحوه ی انتشار: گوشت گاو خام-شیر پاستوریزه نشده-آب سیب یا شربت سیب پاستوریزه نشده-آب آلوده به فاضلاب-سبزیجات و میوه جات نپخته-برخورد نزدیک با فرد آلوده به این باکتری.
علائم: مبتلایان علائمی از قبیل اسهال خونی و دل پیچه های شدید خواهند داشت که معمولاً پس از 7 روز ظاهر می شود. با اینکه در بیشتر این موارد مسمومیت خود به خود از بین می رود، اما درصد کمی از این بیماری ممکن است منجر به سندرم همولیتیک اورمیک شود که باعث آنمی و نارسایی های کلیوی می شود.
کلسترودیوم بوتولینوم (بوتولیسم)
این باکتری نادر ولی خطرناک و کشنده زمانی برای انسانها زیان می آفریند که هاگ آن در یک محیط بی اکسیژن یا کم اسید سم درست کند.
نحوه ی انتشار: بسته بندی نادرست بعضی موادغذایی مثل لوبیا سبز، قارچ، اسفناچ، زیتون، گوشت گاو و ماهی در خانه
• کنسرو شدن نادرست موادغذایی در کارخانه ها
• نگاه داشتن موادغذایی بسته بندی شده در دمای اتاق برای ساعاتی طولانی
علائم: علائم آن 12 تا 36 ساعت بعد از هضم غذای مسموم ظاهر می شود. برخلاف سایر باکتری ها، این باکتری به سیستم عصبی آسیب رسانده و باعث تاری دید، خستگی پلک، اختلال در صحبت کردن، سختی در بلعیدن غذا، دشواری تنفس، ضعف عضلانی، و فلج می شود. اگر سریعاً تحت درمان قرار نگیرد، ممکن است حتی به مرگ بینجامد.
کامپیلوباکتر جیجونی (کامپیلوباکتریوسیس)
این باکتری یکی از مهمترین عوامل اسهال آور می باشد.
نحوه ی انتشار:
مرغ خام و نپخته- آب آلوده - شیر پاستوریزه نشده - صدف های خوراکی
گوشت خام و نپخته
علائم: بعد از 2 تا 5 روز وارد شدن این باکتری به بدنتان می توانید انتظار اسهال خونی شدید، دل پیچه، تب، و سردرد داشته باشید که همه ی اینها پس از 10 روز خودبه خود و بدون استفاده از درمان های پزشکی برطرف خواهد شد.
لیستریا مونوسیتوژن (لیستریوسیس)
باکتری است که خیلی باید مراقب آن باشید.
نحوه ی انتشار: لبنیات-آب آلوده-شیر پاستوریزه نشده-گوشت قرمز، مرغ و ماهی نپخته و خام-سبزیجات خامی که با کودهای آلوده حاصل آمده باشد
علائم: بین 2 تا 30 روز پس از خوردن غذای مسموم، علائمی شبه آنفولانزا مثل تب و لرز و حالت تهوع به سراغ فرد خواهد آمد.
مسمومیت انگلی :
کثر انگل هایی که در غذاها زندگی می کنند، کرم ها و تخمک های کوچک و میکروسکوپی هستند که از غذا به بدن انسان منتقل شده و در آنجا به زندگی خود ادامه می دهد.
توکسوپلاسما گوندی (توکسوپلاسموسیس)
این انگل در تخمک های آلوده به توکسوپلاسما در خاک یا سایر مکان های آلوده موجود است.
نحوه ی انتشار: بردن دست به دهان پس از باغبانی یا بازی در زمینهای خاکی
• تمیز کردن مدفوع گربه
• خوردن یا لمس کردن گوشت خام به خصوص گوشت خوک، گوسفند
علائم: بیش از 10 درصد از افراد ممکن است به این انگل آلوده شوند و اکثر آنها علائمی از خود بروز نمی دهند چون سیستم دفاعی بدن خود با آن مقابله می کند. اما درصورت بروز، علائمی شبه آنفولانزا خواهند داشت و از چند روز تا چند هفته طول خواهد کشید.
تریچینلا اسپیرالیس (تریچینوسیس) :
این کرم میکروسکوپی که باعث مسمومیت می شود در خرس، حیوانات وحشی و به ویژه خوک یافت می شود.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 18 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله مسمومیت های غذایی
