لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه8
بخشی از فهرست مطالب
جوجوبا، اَبَردانه کویر
چکیده:
امروزه با مشخص شدن اثرات سوء بسیاری ازترکیبات شیمیایی،توجّه به تنوع تولید وبهره گیری ازگیاهان موجود درطبیعت و اصلاح و کشف آنها،جزئی ازمطالعات ونوآوریهای مهّم جوامع پیشرفته میباشد. بهره مندی از گونه های جدید و ایجاد تنوع درمنابع،علاوه برافزایش کیفی تولیدات و کاهش ریسک پذیری ناشی ازعوامل ناخواسته محیطی با تنوع درمحصول،امکان بهره مندی صنایع مختلف و اشتغال را نیز فراهم مینماید.
گیاه جوجوبا از گیاهان بومی جنوب غرب امریکای شمالی بوده و بذرآن حاوی 60% روغن و 33ـ26% پروتئین میباشد. ترکیب خاص این روغن باعث تنوع درمصارف آن گردیده است. جوجوبا از جمله گیاهانی است که بدلیل ویژگی اقلیمی مناسب،قابلیت استقراردرنواحی دارای محدودیتهای اقلیمی را دارد. رشد درشرایط اقلیمی گرم و خشک و دامنه حرارتی بالا (با وجود خواب تابستانی) و همچنین مقاومت گیاه به شوری همراه با تنوع موارد مصرف،از ویژگیهای منحصربه فرد این گیاه روغنی میباشد که آنرا گونه ای مناسب به منظور کشت درمناطق محروم حاشیه کویرنموده است.
مقدمه:
امروزه به دلیل استفاده نادرست ازمنابع وعدم توجّه به چرخه های اکولوژیک و مبانی تولید پایدار،کشت و پرورش گیاهان زراعی تنها به گونه های خاصّی محدود شده است. ساماندهی ژنتیکی این گیاهان براساس اقلیم و شرایط زراعی،ضمن افزایش آسیب پذیری محیط و کاهش تنوع،باعث حذف بسیاری ازعوامل موثراکولوژیک وافزایش عوامل خسارتزا گردیده.
لزوم برگشت به تولید اکولوژیک وحفظ توازن و ثبات چرخه های طبیعی،موضوعی است که کشورهای پیشرفته درقالب روشهای متنوع جنگل زراعی،کشت مخلوط وغیره و نیز توجه به گونه های جدید همچون کرامب(1) و جوجوبا(2) سعی در حصول به آن دارند.
گیاه جوجوبا بدلیل ویژگیهای زراعی منحصربه فرد خود ازاستعداد زیادی درکشت وتوسعه درنواحی نیمه خشک کشوربرخورداراست. ویژگیهای منحصربه فرد آن باعث توجّه بسیاری از محققان و حتی سوداگران به این گیاه شده است.
کشورهای بزرگ تولید کننده جوجوبا امریکا،استرلیا،مکزیک،کاستاریکا،برزیل،آرژانتین،پاراگوئه،مصر، پرو و فلسطین بوده ودرکشورهای عربستان سعودی،سودان،کنیا وآفریقای جنوبی،توسعه یافته وازتولید مطلوبی دراین کشورها برخورداراست. درایران با توجّه به شرایط ویژه اقلیمی بویژه کمبود آب،ازگیاهان مناسب جهت کشت و توسعه خصوصاً در نواحی جنوبی کشور واستانهای بوشهر،سیستان و بلوچستان،فارس،خوزستان وتا حدودی کرمان،یزد واطراف کویرمیبایست استفاده شود. ویژگی چندمنظوره بودن این گیاه بعنوان گیاهی زراعی،صنعتی ـــ علوفه ای و حفاظتی (موثردرکاهش فرسایش خاک) توجّه جدی تربه این گیاه را می طلبد.
این گیاه در پخش و کنترل سیلاب نیز نقش بسیارمهّمی ایفا مینماید.
معرّفی و گیاه شناسی جوجوبا: Jojoba(Simmondsia chinensis)
جوجوبا بوته ای چندساله،همیشه سبز وبومی صحرای سونوران(3) درجنوب غربی امریکا،شمال غرب مکزیک و کالیفرنیا میباشد. هوهوبا،ژوژوبا و یویوبا ازدیگرنامهای این گیاه است.عمر آن درزیستگاه طبیعی به 200سال هم میرسد ولی درسایر زیستگاهها برحسب شرایط اکولوژیکی و میزان رسیدگی بین 30ـ15 سال عمر میکند.
جوجوبا تنها گونه از تیره Simmondsiaceae با ترکیب کروموزومی 52= n 2 است. درختچه ای همیشه سبز،دو پایه با ساقه هایی متعدد و انشعابات یقه ای که ارتفاع آن در شرایط عادی m5/2ـ1 و حداکثربه m5 میرسد. برگها متقابل،بیضوی،فاقد دمبرگ به طول cm4ـ2 با کوتیکول ضخیم و چرمی شکل با ریشه ای عمیق که قابلیت دسترسی به منابع آب زیرسطحی تا اعماق m15ـ 10 را مهیّا میسازد. طول ریشۀ بالغ تا m 30 هم میرسد.
پس ازکاشتن دانه تنها یک ماه بعد،همزمان با جوانه زدن گیاه ازخاک، ریشه cm 75 در زمین نفوذ کرده است.
گلهای نر،خوشه مجتمع سبزمایل به زرد،به طول mm 4ـ3 میباشند. گلهای ماده،درشت،منفرد وسبزرنگ به طول mm 20ـ10 بوده که روی دمگل برگشته ای قرار دارند (شکل 1).
تحقیق در مورد جوجوبا، اَبَردانه کویر