یک نمونه پروژه دروس معارف به صورت کامل با ذکر منابع و مراجع در فرمت WORD آماده دانلود می باشد.
مقدمه
دین به عنوان یک واقعیت، موضوع تحقیقهاى گوناگون در هر یک از رشتههاى مختلف علوم مىباشد.تلاشهاى علمى متکلمان، فیلسوفان، مورخان درباره دین و قلمرو آن، بیانگر این ادعاست.نوشتار حاضر با رویکرد جامعهشناختى، تلاشى اندک در راستاى پاسخ به این سؤال است که «از منظر على علیه السلام چه عوامل و متغیرهایى موجب آسیبدیدگى دین مىشود؟» لازم است مقدمتا، دو مفهوم «دین» و «آسیب» هاى آن تعریف شوند:
دین ابعاد گوناگون و متعددى را شامل مىشود که به طور خلاصه عبارتند از:
الف.نفسالامرى: دین به عنوان یک واقعیت دربرگیرنده بخشى از «علم الهى» است و به همین جهت ازلى و ابدى است و هیچگونه تغییر و تحول و یا تناقضى در مجموعه آن راه ندارد چه رسد به آنکه با آسیب رو به رو گردد. (1)
ب.مستند: از آنجا که خالق یکتا خواهان سعادت و کمال بشر است و «دین نفس الامرى» متضمن آن است و بشر از راههاى عادى نمىتوانسته بدان دستیابد، خداوند انبیا و اولیا و متون مقدس آسمانى را فرستاد تا پل ارتباطى بین خدا و بندگان بوده و زمینه تعالى و کمال انسان را فراهم کند.براى آن که تفاسیر متعدد و قرائتهاى متناقض با دین در آن راه نیابد، معیارهاى خاصى را براى تفسیر دین معرفى نموده تا مفسرین و فقیهان براساس آن معیارها، دین را براى مؤمنان معرفى کنند; چه درغیر این صورت، انسانها به فرامین و دستورهاى الهى دسترسى نخواهند داشت و در نتیجه، هر کسى به فراخور فهم خویش تفسیرى از خدا و معتقدات دینى ارائه خواهد نمود که با حقیقت دین ناسازگار مىافتد.
ج.عینى: لایه و سطح دیگرى که مىتوان در نظر گرفت، دین در باور مؤمنان است که التزامهاى ذهنى و عملى اعضاى جامعه دینى را شامل مىشود.چه بسا مواردى موجب گردد که شهروندان التزام خود را نسبتبه دین از دستبدهند; هر چند دین به معناى دوم آن، همچنان دست نخورده باقى بماند.
منظور از «آسیب» هاى دین، عوامل و متغیرهایى است که موجب مىشود دین مستند و یا عینى از اصول اولیه خود فاصله گرفته و در تفسیر و در تحقق آن، برخلاف آن حقیقت واحد گام برداشته شود.بنابراین، آسیبشناسى دین کشف عوامل و متغیرهایى است که موجب مىشود دین از محتواى موردنظر و یا روشهاى مقبول دستیابى به آن فاصله گرفته، دچار انحراف و بىراهه گردد.
بدیهى است که «دین نفسالامرى» نمىتواند آسیبپذیر باشد; زیرا هیچ تغییر و دگرگونى در آن راه ندارد.اما در سطوح دوم و سوم دین، آسیبدیدگى امکانپذیر است; زیرا ممکن است تفاسیرى مخالف با آن حقیقت اولیه ارائه گردد و با برخى زمینههاى نظرى، سیاسى و اجتماعى، راه را براى انحراف دین مهیا سازد و یا آنکه افراد جامعه به هنجارهاى دینى عمل نکنند.
ناهمنوایى با دین، گویاى عدم حاکمیت آن خواهد بود و این به معناى آسیب دین است; زیرا دین براى تنظیم رفتارهاى بشر آمده است.
نکته قابل توجه دیگر این است که هر چند مفهوم دین در ادبیات جامعهشناختى مفهومى عام و کلى است و شامل مجموعهاى از عقاید و مناسک دربرگیرنده امور «مقدس» و «غیر مقدس» و یا «دنیوى» و «معنوى» مىگردد، اما در این مقال و در کلام امیرالمؤمنین علیه السلام منظور، دین اسلام با ویژگىهاى خاص خود است.چنانکه مىفرماید: «کسى که جز اسلام آیینى برگزیند زیانش مسلم، دستگیره ایمانش گسسته و سقوط او شدید خواهد بود و سرانجام غم و اندوهى طولانى و عذابى مهلک خواهد داشت» . (2)
و نیز در خطبه 198 بیان مىدارند که این اسلام دین منتخب خدا مىباشد. (3)
آسیبشناسى دین در سیره علوى
