فرمت فایل: 
قسمتی از محتوای متن Word
تعداد صفحات : 23 صفحه
اسلام باوری فردوسی فردوسی در نظم شاهنامه با امانت داری کامل بر اساس منابع نوشتاری و روایت های شفاهی خود به حماسه سرایی یعنی بازگویی زبان حال قهرمانان شاهنامه پرداخته است اما از اظهار باور داشت های شخصی خود نیز را با نداشته و به همین دلیل نه تنها احساسات ملی و میهن دوستی او بلکه همچنین خداشناسی و دین باوری او در شاهنامه موج می زند از خدا شناسی فردوسی در منابع دیگر به حد کافی صحبت شده است.
و ما در اینجا بیش از این نمی گوییم که فردوسی آگاهانه به سنت اکثر قریب به اتفاق همه آثار نظم و نثر فارسی از جمله گلستان و بوستان سعدی اما به استثناء مثنوی مولانا جلال الدین محمد بلخی اثر بزرگ خود را با ابیانی در توحید آغاز کرده است به نام خداوند جان و خرد کز این برتر اندیشه بر نگذرد خداوند نام و خداوند جای خداوند روزی ده رهنمای خداوند کیهان وگردان سپهر فروزنده ماه و ناهید و مهر خداشناسی و یزدان پرستی فردوسی از جهت عملی انعکاسی بی پیرایه و صادقانه از پیوند نزدیک ایران دوستی و میهن پرستی با اعتقاد به مبدا و معاد و اخلاق در وجود شخص فردوسی و از جهت تئوریک چنان که از حکیم ی در آن برهه زمانی انتظار می رود انعکاس کلام اسلامی براساس تقابل معتزلیان و اشعریان در محیط فرهنگی خراسان در عصر فردوسی است به این معنی که فردوسی بی هیچ شک و شبهه ای اسلام باوری معتزلی و خرده ورز و دانشمندی آشنا با ادب و فرهنگ حاکم بر محیط خویش بوده است فردوسی در خلق شاهنامه و گزارش اسطوره ها و تاریخ غرور آفرین ایرانی قصد دفاع از کیش زرتشتی و مقابله با ایین اسلام نداشته است او اگر چه آیین زرتشیتی را پاکیزه دین بهی می خواند ونسبت به همه ادیان احترام می گذارد اما صادقانه راه نجات و رستگاری را در پیروی از دیانت اسلام می شناسد.
تو را دین و دانش رهاند درست ره رستگاری ببایدت جست به گفتار پیغمبرت راه جوی دل از تیرگی ها بدین آب شوی اشارت های مکرر او به قرآن و حدیث و تاثیر پذیری او از ادب و شعر شاعران عرب خود موضوع بحث جداگانه ای تواند بود.
در اینجا همین اشارت کفایت است که بگوییم استاد بدیع الزمان فروزانفر که در ادب پارسی و عربی هردو استاد بود در این باب چنین اظهار نظر کرده است: اسلوب و روش نظمی شاهنامه از اسلوب قرآن شده و هرچه در آنجا از حیث بلاغت منظور و طرف بحث بلغاست اینجا تقلید و نظیر آن ایجاد می شود و همین طور کنایانی که در اشعار عرب مقبول است به شخص یا به نظیر ترجمه شدهو گاهی از اصل بهتر و روشن تر است و از همین جا می توان دانست و مسلم داشت که فردوسی از اشعار عرب نه مایه اندک بلکه سرمایه فراوان داشته و به احتمال قوی در علوم عربیت استادی توانا و زبر دست بوده و چنان که خود گوید : بسی رنج دیدم بسی نامه خواندم/ ز گفتار تازی و از پهلوانی .
بسی نامه از گفتار تازی خوانده است لیکن حسن وطن خواهی او مانع است و نمی گذارد که زبان ملی خود را با مفردات زبان اجنبی آمیخته یا مانند بعضی از شعرای عرب دوست فارسی را در عربی تباه کند.
در اینجا تنها برای شاهد مثال به بعضی از مضامین ادبی و اخلاقی که به قول عربی دانان فردوسی از امثال و حکم عربی درشاهنامه به ترجمه آورده است.
بسنده می کنیم و سپس نظر خود را در این باب به احتیاط می آوریم.
الحق مر؛ سخن راست تلخ است.
نگر تا چه گوید سخن گوی بلخ که باشد سخن گفتن راست تلخ العجله من الشیطان عجله کار شیطان است شتاب و بدی کار اهریمن است پشیمانی و رنج جان و تن است الدنیا مزرعه الاخره: این دنیا کشتزار آخرت است یکی مزرعه آن جهان است این نظر برگشای و حقیقت ببین گفتنی است که در برابر این نظرها از سوی ادیبان اسلام شناس و عربی دان چند نکته زیر را نیز باید منظور نظر داشت: اولا بسیاری از این امثال و حکم که عربی دانان گمان می کنند از عربی به پارسی راه یافته است.
شاید از پارسی به عربی نفذ کرده باشد برای مثال سائر «من حفر بئرا" لا خیه وقع فیه» معادل این بیت شاهنامه کسی کو به ره برکند ژرف چاه سزد گرکند خویشتن را نگاه از اخلاقیان زرتشتی است چنان که در متون زرتشتی آمده است کی همیمالان را ذچاه اپکند خویش اندرافتید.
ثانیا" پژوهشگران ایران باستان و کیش زرتشتی فردوسی را نه تنها احیا کننده ملیت ایرانی و زبان پارسی بلکه گاهی شعوبی مذهب خوانده اند چنان که دکتر ذبیح الله صفا در 1313 در این باب نوشته است.
شاعر بزرگ ما سخت تر و شدید تر از هریک از شعوبیان وطن پرست ایران هرجا که به رسوم و زندگی عرب می رسد از ذم و تکذیب آن خودداری نمی کند و آنان را با الفاظ و القابی چون سوسمار خوار مارخوار اهرمن پهره بی بهره از دانایی و شرم نواغ ساز به هوش بی دانشبینام و تنگ گرسنه شکم هیونان مست گسسته مهار و مانند اینها می خواند و از ذکر مثالب آنها کوتاهی نمی نماید و عقاید اعراب را به طرزی در پرده ی تمسخر می شکد و از بهشت و حور و کافور و مشک و ماء معین با لحنی که آهنگ استهزا دارد سخن می گوید.
(توضیحات کامل در داخل فایل)
متن کامل را می توانید دانلود نمائید چون فقط تکه هایی از متن در این صفحه درج شده به صورت نمونه
ولی در فایل دانلودی بعد پرداخت، آنی فایل را دانلود نمایید
دانلود اسلام باوری فردوسی