لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 6
سفال
مقدمه
سفال (سفالینه). این اصطلاح، بنابر تعریف لغتنامهها عمما به معنی اشیا ساخته شده از گل پخته هستند، مانند کاسه، کوزه، و غیره... همچنین سفالینه، سفال ساخته شده را میگویند. سفالین نیز شامل انواع اشیایی است که از سفال میسازند. اصطلاح اروپایی" سرامیک" نیز داری مفاهیم سفال در زبان فارسی است، که از واژه یونانی (Keramikos) که خود از (Keramon) به معنی خاک رُس گرفته شده است. بنابراین سفالگری نیز به هنر یا صنعت ساخت ظروف و اشیا گلی پخته اطلاق میشود. معمولا محصولات را اگر بدون لعاب باشند سفال و اگر لعابدار باشند بر حسب گل و لعابی که در آنها به کار رفته بدل چینی مینامند. سفال در واقع نخستین محصول هنری و صنعتی مردمان اولیه و حاصل نیاز و شعور آدمی، در به کار گیری عوامل طبیعت است، و از آنجا که مواد اولیه آن شامل: خاک، آب، و آتش در سرزمینهای محل سکونت بشر یافت میشده است، نشانههای تولید آن را در تمامی نقاط مسکونی انسان مشاهده میکنیم. کهنترین اشیا سفالی بدست آمده از کاوشهای باستانشناسی ایران مربوط گنج دره در استان کرمانشاه است؛ که تاریخ آن به هزاره هشتم پیش از میلاد میرسد.
تاریخچه سفال
سفالگری، هنری است که به صورت (شکل) سنتی طی هزاران سال اصول فنی ارزشمند خود را تا به امروز حفظ کرده است. علاوه برارزشهای هنری با بررسی دقیق این آثار، امکان شناخت حرفهها، صنایع و آثار مادی طوایف و جوامع بشری در قلمروهای فرهنگهای گوناگون را فراهم میآید. بنابرآنچه گذشت، باید سفال را به عنوان تجلی فعالیت ذهن و خلاقیت و ابداع هنری انسانهای گذشته ارج نهاد. زیرا سفالگری هنری همگانی بوده که نه تنها سلیقه ابداع کننده، بلکه نشانههای معینی از زندگی اجتماعی و دوره زندگی و ویژگیهای مادی و معنوی آن را به ما نشان میدهد، و وسیله مستقیمی برای شناسایی تمدن شهرها، اقوام و ادوار مختلف است. زیرا هر ملتی برای تزئین سفالهای خویش، نشانه، اشکال و تزئینات ویژه خود را به کار میبرده است. برای تامین منظور باستانشناسان با بهرهگیری از هنر طراحی و تکنیکهای دقیق، باستانشناسان میکوشند به قطعات و اشیا مختلفی که از مناطق باستانی بدست میآید، جان داده و با به تصویر کشیدن تمام نقوش به کار رفته در سفالینهها به تعیین دوران مورد نظر پرداخته، به اسرار هنر و بسیاری از ناشناختههای زندگی آن دوران پی میبرند.
در علم باستانشناسی که کشف مدارک عینی تاریخی و تعبیر و تفسیر این مدارک را بر عهده دارد، اهمیت طراحی فنی از یک قرن پیش مورد توجه دانشمندان و محققان قرار گرفته است. باستانشناسان قطعات و اشیا مکشوفه را به گروه طراحی سفال میسپارند واین گروه با بهرهگیری از هنر و فن طراحی و تکنیکهای دقیق میکوشند که تمام جزئییات و تزئینات و نقوش به کار رفته در سفالینهها را به تصویر بکشند.
ترسیم (طراحی) سفال
اهداف
با برداشت سفال از تپههای تاریخی حومه جغازنبیل و نمونهبرداری از سفالینههای سطح الارضی منطقه ( بین حصار اول تا سوم) و سفالینههایی که ضمن کاوش باستانشناسی در لایههای حفاری (ترانشه) به دست میآید، باستانشناسان پی به تمدن و فرهنگ مردم ساکن در این مناطق میبرند.
1ـ اهمیت مستند سازی و ترسیم سفال در بحث باستانشناسی
مهمترین چیزی که در یک منطقه باستانی مورد توجه و بررسی قرار میگیرد، سفالینههای منطقه است که باستانشناسان به بررسی آنها پرداخته و با طبقه بندی و ترسیم آنها و بررسی تراکم پی به قدمت و تمدن آن میبرند. بنابراین اولین چیزی که در یک منطقه باستانی مورد بررسی و تحقیق قرارمیگیرد، سفالهای منطقه است. باستانشناسان سفالهای بدست آمده از حفاری یا جمعآوری سطحالارضی را به گروه مستندنگار (طراح سفال) میسپارد و سپس گروه طبق کدهای مشخصی که برای هر شبکه با لایه تعیین شده به طراحی میپردازند.
2ـ طراحی سفال
طراحی سفال را میتوان به 6 مرحله تقسیم کرد که شامل مراحل زیر است:
1ـ شناخت سفال (از نظر بافت، رنگ، شکل ظاهری)
2ـ تعیین شعاع و قطر کامل
3ـ مدادی کردن (بدست آوردن طرح اولیه)
4ـ پیستوله (دسن کردن)
5ـ نقطهگذاری (سایه زدن)
6ـ ذکر کد شی و نام ترسیم کننده و مشخصات سفال
1ـ شناخت سفال
در شناخت سفال، شکل ظاهری قطعه را در نظر میگیریم. از نظر ساده، منقوش و لعابدار بودن، همچنین بافت (خمیره) تشکیل دهنده. مثلا دارا بودن ماسه، کاه (شاموت ماسه و کاه) و غیره برای تشخیص رنگ سطح و مغز سفال نیز به وسیله انطباق دادن قطعه با جدول رنگ که هر طیف رنگ دارای شماره میباشد، مشخص میشود. برای بدست آوردن فرم (شکل) سفال از تکنیکهای مختلف استفاده میشود. در صورتی که سطح بالایی سفال را با یک سطح دایره شکل فرضی و مسطح منطبق نماییم، باید با این صفحه مسطح فرضی کاملا منطبق شود. ضمنا زمانی که قطعه را از بغل (مقطع) در زاویه دید قرار میدهیم، خط افق فرضی باید دقیقا از زیر لبه فرو رفته قطعه عبور کند. بصورتی که خط مستقیم با قوس لبه و خط در یک امتداد قرار گیرند و مماس گردند. تکنیک دیگر به این صورت است که قطعه را از نمای روبرو در نظر بگیریم. لبه بالایی قطعه را با خط مستقیم افقی مماس کرده به طوری که گوشههای قطعه از خط بالاتر و یا پایینتر نیایند.ضمنا از میز کار و یا سطح مسطح نیز میتوان برای بدست آوردن فرم استفاده کرد که بیشتر برای قطعاتی که دارای لبه تخت هستند کاربرد دارد. ضمنا اثر چرخ روی بدنه سفال، جهت افقی و عمودی و حالت ایستایی ظرف را مشخص میکند.
2ـ تعیین شعاع
در این مرحله قوس لبه بیرونی و یا داخلی قطعه را روی خطوط شعاع سنج که از قوسهای متحد المرکز از 0 الی 28 سانتیمتر درجه بندی شده مماس میکنیم. تا زمانی که دقیقا با یکی از قوسها کاملا منطبق شود و شعاع بهدست آید. مثلا اگر روی عدد و قوس پنجم ست شد، آن را 2 برابر نموده که عدد 10 بدست میآید که نشاندهنده قطر کامل لبه ظرف است.
3ـ مدادی کردن
جهت طراحی از کاغذ مخصوص (کالک) استفاده میشود. برگه معمولا در قطع A4 که با مقیاس 1:1 و 1:2 و 1:4 مشخص شده به کار میروند. به این شکل که برگه را روی کاغذ میلیمتری قرار داده سپس خطوط عمودی و افقی را طبق شعاع بدست آمده رسم میکنیم. انتقال شکل سفال (ظرف) دقیقا در سه مرحله انجام میگیرد. بعد از رسم خطوط اندازه دهانه ظرف راطبق شعاع بدست آمده روی محور افقی علامت میزنیم. سپس قطعه را در تقاطع محورها قرار داده به طوری که 1:4 آن سمت چپ خط عمودی قرار گیرد. البته باید لبه سفال طبق فرم بدست آمده مماس با خط افقی قرار گیرد. پس از آن بوسیله اتود و با استفاده از دید عمود نسبت به قطعه، محیط قطعه را بر روی کاغذ رسم میکنیم. سپس قسمت بالای لبه را روی ابتدای سمت راست خط افقی قرار داده به نسبت اینکه از لبه داخلی یا بیرونی سفال، شعاع را مشخص نموده باشیم، از بالا تا انتهای قطعه سفال دقیقا شکل ظرف را نشان میدهیم. در این مرحله از شانه طراحی نیز میتوان کمک گرفت. برای بهدست آوردن شکل دقیق قطعه، در مرحله آخر بعد از ترسیم قرینه شکل سفال در انتهای محور افقی در سمت چپ مقطع (برش عرضی) ضخامت فطعه را مشخص مینماییم.
4ـ پیستوله (دسن کردن)
در مرحله چهارم با کمک گرفتن از ابزار پیستوله و استفاده از راپید 2/0 و 4/0 راپیدی میکنیم. به این ترتیب که اول خطوط محور افقی و عمودی را با راپید 2/0 راپیدی کرده و سپس نمای وسط طرح را بوسیله راپید 4/0 و دست آزاد، آثار شکستگی را نیز راپیدی میکنیم. سپس نمای سفال را در سمت راست با راپید 2/0 مشخص نموده و در آخر مقطع سفال را که در سمت چپ طرح است را بوسیله
دانلود تحقیق سفال