باج به معنی پول یا شیئی را به زور از کسی گرفتن و خراج یعنی پولی یا کالایی را باب ضرر و زیان به کسی دادن. در قدیم کشورهایی که با اسلام در جنگ بودند پس از شکست خوردن اگر مسلمان می شدند هیچ، و اگر می خواستند به دین خود (مسیحی، یهودی یا زرتشیت) بمانند 2 شرط اساسی داشت:
- اول اینکه در این صلح نامه حق تجاوز به حریم مسلمانان را نداشتند.
- دوم آن که سالانه مقداری طلا و محصولات آن کشور را به عنوان باج و خراج به دولت اسلامی بدهند و مقدار باج و خراج نسبت به جمعیت و سرزمین آنها تفاوت داشت هر چه سرزمین و جمعیت آنها بیشتر بود باید باج و خراج بیشتری می دادند.
در زیر به برخی از غزوات پیامبر که در آنها از دشمن باج و خراج گرفته می شد اشاره شده است:
غزوه دومه الجندل
دومه محلی است در ده کیلومتری راه کوفه و راه دمشق به مدینه میان حجاز و شام و حاکم آنجا اکیدبن عبدالملک نصرانی بود که تحت حمایت و اطاعت قیصر بسر می برد او لشکری جمع کرد و به طرف مدینه حرکت کرد پیغمبر به محض وصول این خبر با هزار نفر حرکت فرموده در راه اعتام و احشامی نصیب مسلمین شد و چون به دومه الجندل رسیدند دشمن فرار کرد و پس از سه روز اقامت پیامبر با قشون اسلام به مدینه باز گشتند. این غزوه نیز در ماه شعبال سال پنجم رخ داد.
در غزوه بنی قریظه علی (ع) به نزدیکی قلعه دشمن برفت، چون او را دیدند گفتند این همان قاتل عمروبن عبدود است. پرچم را کنار دیوار حصار آنها نصب کردند و بیست و پنج روز آنها را در محاصره گرفتند پس از طول محاصره به قضاوت سعد بن معاذ حاضر شدند هرچه او می گوید همان کنند سعد گفت مردان آنها را بکشید و زنان آنها را اسیر کنید و اموال آنها را تقسیم نمائید پیغمبر فرموده بحکم خدا قضاوت کردی حی بن اخطب رئیس آنها بیرون آمد فهمید علی او را خواهد کشت و گفت قاتل من مرد بزرگی است و یک یک مردان آنها را اسیر گفتند و اسلام آموختند و اموال آنها را تقسیم کردند.
فتنه بی قریظه هم بدست علی (ع) و فرمان پیامبر(ص) از بین رفت و مسلمین مدینه از شر یهودیان اطراف شهر و دیار خود آسوده خاطر شدند.
شامل 56 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله باج و خراج چیست