مقاله ارزشیابی آزمون تعیین سطح مهارت‌های شنوایی کودکان دچار آسیب شنوایی شدید و عمیق

اختصاصی از فایل هلپ مقاله ارزشیابی آزمون تعیین سطح مهارت‌های شنوایی کودکان دچار آسیب شنوایی شدید و عمیق دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

این محصول در قالب ورد و قابل ویرایش در 130 صفحه می باشد.

بیان مسئله

آسیب شنوایی در کودکان منجر به عوارض سوء متعددی می‌گردد که از جمله این عوارض مشکلاتی در کسب مهارت‌های شنوایی (یعنی کشف صدا، تمایز اصوات، شناسایی اصوات، درک گفتار و ...)، مشکلاتی در رشد طبیعی زبان، مشکلات عدیده گفتاری و غیره می باشند. برای غلبه بر این عوارض سوء، پس از آن که کودک مناسب‌ترین وسیله کمک شنوایی را دریافت نمود، باید آموزش‌های ویژه در حیطه‌های گوناگون توانبخشی شنوایی مثل، تربیت شنوایی، زبان‌آموزی، تولید و اصلاح گفتار، مشاوره و غیره به فراخور نیاز کودک ارائه شود. ترتیب شنوایی، نوعی آموزش ویژه برای ایجاد و یا بهبود مهارت‌های شنوایی است. اما چگونه می‌توان فهمید که سطح مهارت‌های شنوایی کودک چقدر است و او به کدامیک از آموزش‌ها در حیطه تربیت شنوایی نیاز دارد؟ این اولین سؤا لی است که شنوایی‌شناسان در حیطه توانبخشی شنوایی با آن روبرو هستند. روش درست این است که ابتدا آزمون‌های شنوایی مختلف روی کودک انجام شود، سپس پاسخ‌های وی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. بدین‌گونه که باید آنچه را که به کودک گفته شده (محرک) و از وی انتظار می‌رود را با نوع پاسخی که می‌دهد، مقایسه نمود (اربر[1]، 1982). مربیان کودکان ناشنوا، مایلند هر یک از شاگردان خود را با روش و وسیله یکسان ارزیابی نموده و با توجه به نتیجه ارزیابی توانایی‌های شنوایی شاگردان، آن‌ها را برای قرارگیری در برنامه‌های آموزشی تربیت شنوایی، طبقه‌بندی نمایند.

نربون وشو در سال 1989 چند دلیل برای اهمیت انجام ارزیابی‌های توانایی بازشناسی شنیداری ذکر نمودند:

الف) ضمانت اجرایی برای آغاز تربیت شنوایی است.

ب) پس از یک دوره درمان، صرف‌نظر از نوع روشی که در درک گفتار فراهم شده باشد، با اندازه گیریهای مجدد، مقدار پیشرفت درک گفتار در مقایسه با نتایج آزمون قبلی تعیین می گردد.

ج ) ناتواناییهای خاصی که منجر به مشکل درک گفتار شده، شناسایی می گردد تا متعاقباً در برنامه ترتیب شنوایی لحاظ شوند.

از دیگر دلایل ارزیابی مهارتهای شنیداری می توان به موارد زیر اشاره کرد:

 1- استفاده از این آزمون‌ها به عنوان راهنمایی برای طراحی برنامه درمانی.

2- اطلاعاتی در زمینه انتخاب یا تغییر روش‌های آموزشی مختلف فراهم می‌نماید.

3- تمرینات مناسب گفتاری و شنیداری توسط درمانگران انتخاب می‌شود.

باید اذعان داشت که آزمون‌های شنوایی و گفتاری استاندارد شده موجود قادر به تخمین دقیق سطح مهارت‌های شنوایی کودکان دچار آسیب شنوایی نیستند. زیرا اولاً برای کودکان شنوا استاندارد شده‌اند و از آنجا که مشکل درک گفتار، بیشتر در آسیب شنوایی است. بنابراین میزان درک گفتار دو کودک شنوا و ناشنوای هم‌سن بسیار از هم فاصله دارد. ثانیاً در آن دسته از آزمون‌هایی که پاسخ کودک شفاهی است، به دلیل وجود مشکلات گفتاری، برای کودکان دچار آسیب شنوایی قابلیت اجرا ندارد. بنابراین برای تعیین سطح مهارت‌های شنوایی کودکان دچار آسیب شنوایی به آزمونی معتبر و پایا نیاز داریم.

در سال 1375، یک نوع آزمون تعیین سطح مهارت‌های شنوایی به نام آزمون مدرس برای کودکان کم‌شنوای 6 تا 7 ساله فارسی‌زبان استاندارد شد (احمدی، 1375) و در سال 1382 آزمون سطح‌بندی دیگری بر مبنای آزمون اپت/های[2] (آلن[3] و سرواتکا[4]، 1994) برای افراد مبتلا به کم‌شنوایی ملایم تا عمیق ردة سنی 5 تا 20 سال ساخته و ارزشیابی شد (مظاهر یزدی، 1382). بعلاوه در چند سال اخیر بر اهمیت تشخیص سریع آسیب‌شنوایی برای ارائه هر چه سریعتر خدمات توانبخشی تأکید می شود. یاشیناگا - ایتانو[5] و همکارانش (1998) مطالعه ای را در دو گروه از کودکان دچار آسیب شنوائی انجام دادند که در یک گروه تشخیص کم شنوایی قبل از 6 ماهگی بوده و در گروه دیگر بعد از 6 ماهگی . هر یک از کودکان ظرف دوماه مداخلات توانبخشی و درمانی را دریافت کردند. این مطالعه نشان داد، کودکانی که بین سنین تولد تا 6 ماهگی تشخیص داده شدند، دارای مهارت‌های بسیار بالاتر در عملکردهای درکی - دریافتی، شخصی -اجتماعی، رشدی، رفتارهای ارتباطی و زبان بیانی بودند. کودکان دچار آسیب‌ شنوایی ملایم تا شدیدی که دارای مهارت‌های شناختی طبیعی، در سنین 31 تا 36 ماهگی بودند،  میانگین مهارت‌های واژگان بیانی آن‌ها نزدیک به میانگین سطح واژگان بیانی کودکان همتای شنوایی خودشان بود. حتی کودکان دچار آسیب شنوایی عمیقی که در بدو تولد تشخیص داده شده بودند، در 40 ماهگی عملکردشان از هم‌سن و سالان خودشان، خیلی پایین‌تر نبود (یاشیناگا – ایتانو و همکارانش، 1998) و این اطلاعات اهمیت مداخله توانبخشی شنوایی به موقع را برای این گروه کودکان نشان می‌دهد. همچنین ASHA[6] توصیه می‌کند، سن تشخیص و ارائه خدمات برای کودکان دچار ناشنوایی مادرزادی را به زیر یک سال برسانیم. با این حال هیچگونه آزمون معتبری برای سنین کمتر از 5 سال، برای تعیین میزان مهارت‌های شنیداری این کودکان برای شروع و یا بررسی میزان پیشرفت کودک در تربیت شنوایی نداریم. به همین دلیل نیاز به آزمون‌هایی که محتوا و شیوه اجرای آن متناسب با کودکان کمتر از 5 سال باشد، وجود دارد.

از آنجا که آغاز آموزش مهارت‌های شنوایی در سنین نوزادی و خردسالی از ارزش بسیار بالاتری برخوردار است (جاواللهی، 1380)، در این پژوهش آزمون ساخته شدة تعیین سطح مهارت‌های شنوایی کودکان 3 و 4 ساله کم‌شنوا، ارزشیابی می‌شود. تا در مرحله بعدی بتوانیم از آن برای تشخیص میزان تأثیر تربیت شنوایی بر پیشرفت مهارت‌های شنوایی کودکان دچار آسیب شنوایی این سنین استفاده نماییم. بعلاوه به دلیل کمبود واژگان کودکان ناشنوایی خردسال ساخت آزمونی معتبر در سنین کمتر از 3 سال امکان‌پذیر نبود و این پژوهش، سنین کمتر از 3 سال را شامل نمی‌شود.

1-3- اهداف پژوهش

1-3-1- هدف کلی

ارزشیابی آزمون تعیین سطح مهارت‌های شنوایی کودکان 3 و 4 ساله دچار آسیب شنوایی.

1-3-2- اهداف ویژه:

1- تعیین اعتبار ساختاری[7] برای هر یک از چهار زیر آزمون و کل آزمون

2- تعیین پایانی[8] برای هر یک از چهار زیر آزمون و کل آزمون

توضیح: اعتبار محتوایی آزمون فوق پس از ساخته شدن، توسط سازندة آن، تعیین گردیده است.

1-4- سؤالات پژوهش

1- آیا میزان آسیب شنوایی بر امتیاز هر یک از زیرآزمون‌ها و کل آزمون تأثیر می‌گذارد؟

2- آیا سن بر امتیاز هر یک از زیرآزمون‌ها و کل آزمون تأثیر می‌گذارد؟

3- آیا امتیاز گروه‌های مختلف کودکان دچار آسیب شنوایی در آزمون مجدد، در هر یک از زیرآزمون‌ها و کل آزمون تفاوت معنی‌داری با آزمون اولیه دارد.

4- آیا نوع آموزش‌های دریافتی کودک بر امتیاز کل آزمون تأثیر می‌گذارد؟

5- آیا میزان آموزش‌های دریافتی کودک بر امتیاز کل آزمون تأثیر می‌گذارد؟

6- آیا نوع سمعک بر امتیاز کل آزمون تأثیر می‌گذارد؟

7- آیا سن کودک هنگام دریافت سمعک بر امتیاز کل آزمون تأثیر می‌گذارد؟

• پاسخ به سؤالات 1 و 2 اعتبار ساختاری[9] را معلوم می‌کند
• پاسخ به سؤال 3 پایانی[10] را معلوم می‌کند.

1-5- تعریف مفاهیم و متغیرها

1-5-1- مهارت‌های شنوایی

توانایی‌های مربوط به سیستم شنوایی است که شامل: کشف و آگاهی از صدا، تمایزگذاری بین اصوات، شناسایی اصوات و درک گفتار می‌باشد (تای – موری[11]، 1998)

1-5-2- کشف صدا (آگاهی از صدا)[12]

پایه‌ای‌ترین مهارت شنوایی می‌باشد و عبارت است از آگاهی از صدا زمانی که ارائه می‌شود و زمانی که ارائه نمی‌شود (تای – موری، 1998). در این پژوهش این مهارت متغیر وابسته از نوع کمی پیوسته است. 1-5-3- تمایزگذاری بین اصوات[13] یکی از مهارت‌های پایه شنوایی است که شنونده باید نشان دهد، آیا دو صدا متفاوت یا مشابه  است (تای – موری، 1998). در این پژوهش این مهارت متغیر وابسته از نوع کمی پیوسته است. 1-5-4- شناسایی اصوات[14]

ارزشیابی آزمون تعیین سطح مهارت‌های شنوایی خرداد برای کودکان 3 و 4 ساله دچار آسیب شنوایی شدید و عمیق فارسی زبان شهر تهران

فهرست مطالب

عنوانصفحهفصل اول: طرح پژوهش 1-1- عنوان پژوهش .......................................................................................................... 1-2- بیان مسئله ................................................................................................................ 1-3- اهداف پژوهش ........................................................................................................ 1-4- سؤالات پژوهش ...................................................................................................... 1-5- تعریف مفاهیم ......................................................................................................... فصل دوم: پیشینیه تحقیق 2-1- ویژگی‌های گفتار کودکان دچار آسیب‌ شنوایی ........................................................ 2-1-1- اشتباهات در بعد زنجیره‌ای گفتار ....................................................................... 2-1-2-- اشتباهات در بعد زبرزنجیره‌ای گفتار .................................................................. 2-2- خاصیت‌های صوتی گفتار ....................................................................................... 2-3- درک شنیداری گفتار ............................................................................................... 2-4- آموزش مهارت‌های شنیداری برای کودکان دچار آسیب شنوایی ............................ 2-5- انواع روش‌های ارزیابی مهارت‌های شنیداری برای کودکان دچار آسیب شنوایی .... 2-5-1- درآمد .................................................................................................................. 2-5-2- آزمون‌های غیرفارسی ارزیابی مهارت‌های شنیداری کودکان دچار آسیب شنوایی . 2-5-3- آزمون‌های فارسی ارزیابی مهارت‌های شنیداری برای کودکان دچار آسیب شنوایی .... 2-6- مروری بر اطلاعات و آمار موجود ............................................................................. فصل سوم: روش پژوهش 3-1- نوع پژوهش ............................................................................................................... 3-2- محیط پژوهش ........................................................................................................... 3-3- جامعه و نمونة پژوهش ............................................................................................. 3-4- روش گردآوری اطلاعات و مشخصات ابزار گردآوری اطلاعات ............................ 3-5- نحوة انجام کار ......................................................................................................... 3-5-1- پیش‌آزمون ........................................................................................................... 3-5-2- نحوة ارزشیابی آزمون ........................................................................................... 3-6- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات ................................................................................ 3-7- نحوة رعایت نکات اخلاقی ...................................................................................... 3-8- مشکلات اجرایی در انجام طرح ................................................................................ فصل چهارم : یافته های پژوهش........................................................................................... 4-1- درآمد........................................................................................................................... 4-2- اعتبار ساختاری آزمون تعیین سطح مهارتهای شنوایی خرداد...................................... 4-2-1- تعیین اعتبار ساختاری آزمون با استفاده از مقایسة امتیازات دوگروه کودکان دچار کم شنوایی شدید و عمیق.................................................................................................... 4-2-2- تعیین اعتبار ساختاری آزمون با استفاده از مقایسه امتیازات دو گروه کودکان 3 و 4 ساله................................................................................................................................... 4-3- پایایی آزمون تعیین سطح مهارتهایی شنوایی خرداد.................................................... 4-4- تأثیر نوع آموزشهای مخصوص ناشنوایان بر امتیاز آزمون.......................................... 4-5- تأثیر میزان آموزشهای دریافتی کودک بر امتیاز آزمون................................................. 4-6- تأثیر نوع سمعک بر امتیاز آزمون................................................................................. 4-7- تأثیر سن کودک هنگام دریافت سمعک بر امتیاز آزمون.............................................. 4-8- تأثیر جنسیت بر امتیاز آزمون....................................................................................... 4-9- یافته های توصیفی مدت زمان اجرای آزمون.............................................................. فصل پنجم :‌نتیجه گیری 5-1- بحث و نتیجه گیری 5-2- کاربرد پژوهش 5-3- پیشنهاد جهت تحقیقات آتی منابع References پیوست 2: برگه کسب اطلاعات پایه ای پیوست 3: برگه ثبت نتایج پیوست 4 : تصاویر زیرآزمون تمایزگذاری بین اصوات پیوست 5: تصاویر زیرآزمون شناسایی اصوات پیوست 6: تصاویر زیرآزمون درک جمله پیوست 1: داده های آماری