این محصول در قالب ورد و قابل ویرایش در 235 صفحه می باشد.
فهرست مطالب
چکیده
مقدمه
علت انتخاب موضوع
اهداف تحقیق
۱-۱-۱) شناسایی مواد زائد خطرناک (تقسیمبندی)
۱-۱-۱-۱) تعاریف و دستهبندی مواد زائد خطرناک
۱-۱-۱-۲) طبقهبندی مواد زائد خطرناک
۱-۱-۱-۳) فهرست مواد زائد خطرناک ارائه شده توسط جامعه
اقتصادی اروپا
۱-۱-۱-۴) طبقهبندی مواد زائد خطرناک در اتریش
۱-۱-۲) اثرات بهداشتی و زیست بهداشتی و زیست محیطی مواد
زائد خطرناک
۱-۱-۲-۱) اهمیت نسبی مواد زائد خطرناک در ایجاد مخاطرات بهداشتی
۱-۱-۲-۲) چگونگی آلودگی محیط زسیت توسط مواد زائد خطرناک
۱-۱-۲-۲-۱) آلودگی آبهای زیرزمینی
۱-۱-۲-۳) اثرات تری کلرواتن – دی کلروتیلن
۱-۱-۲-۴) اثرات ۱ و ۲ دی کلرواتان
۱-۱-۲-۵) اثرات تتراکلرواتن (تتراکلرواتیلن، پرکلرواتیلن)
۱-۱-۲-۶) اثرات تتراکلرید کربن
۱-۱-۲-۷) اثرات بنزن و اکلیل بنزنهای سبک
۱-۱-۲-۸) اثرات کلروفرم
۱-۱-۲-۸) اثرات کلروفرم
۱-۱-۲-۹) اثرات اواواتری کلرواتان
۱-۱-۲-۱۰) اثرات تری کلرواتیلن
۱-۱-۲-۱۱) اثرات کلروبنزنها
۱-۱-۱-۱۲) اثرات کلرونیل
۱-۱-۲-۱۳) اثرات جیوه
۱-۱-۲-۱۴) اثرات ناشی از مس
۱-۱-۲-۱۵) اثرات ناشی از سرب
۱-۱-۲-۱۶) اثرات آزبستوز
۱-۱-۲-۱۷) اثرات سیانیها (نمکهای محلول)
۱-۱-۳) قوانین و مقرارت مواد زائد خطرناک در جهان (استانداردها)
۱-۱-۳-۱) قوانین و مقرارت کنترل مواد زائد خطرناک در آمریکا
۱-۱-۳-۱-۱) مسئولیتهای تولید کننده
۱-۱-۳-۱-۲) مسئولیتهای حمل کننده
۱-۱-۳-۱-۳) مسئولین متصدیان و دارندگان تسهیلات تصویه،
ذخیره و دفع
۱-۱-۳-۱-۴) مقرارات بازدیدها
۱-۱-۳-۱-۵) مقرارت مربوط به آموزش پرسنل
۱-۱-۳-۱-۶) مقرارت مربوط به پیگیری، ثبت و ارائه گزارشات
۱-۱-۳-۳) مقررات کنفرانسیون بازل
۱-۱-۴) روشهای تصویه و دفع مواد زائد شیمیایی خطرناک مایع
۱-۱-۴-۱) بازیافت و تهویه مواد زائد خطرناک مایع صنعتی
۱-۱-۴-۲-۱) کورههای زباله سوز
۱-۱-۴-۲-۱-۱) سوزانندههای تزریق مایع
۱-۱-۴-۲-۲) مخازن سطحی
۱-۱-۴-۲-۳) تزریق در چاه عمیق
۱-۱-۴-۲-۴) کاهش حجم مواد زائد خطرناک
۱-۱-۴-۲-۵) ذخیرهسازی و نگهداری مواد زائد خطرناک در معادن
۱-۱-۴-۲-۶) انتخاب معدن و دفن بهداشتی مواد خطرناک
۱-۱-۴-۲-۷) انبار کردن و استفاده کردن از لایههای نفوذناپذیری
برای کنترل مواد زائد خطرناک
۱-۱-۴-۲-۸) دفن مواد زائد خطرناک
۱-۴-۲-۸-۱) انواع روشهای دفن مواد زائد خطرناک
بخش دوم
۱-۲-۱) شناسایی سیستمهای تبخیری
۱-۲-۱-۱) تبخیر و تعرق (با بستر و بدون بستر جاذب)
۱-۲-۱-۱-۱) تشریح
۱-۲-۱-۱-۱) کاربرد سیستمهای تبخیر و تعرق
۱-۲-۱-۱-۳) فاکتورهای عملکرد مؤثر در سیستمهای تبخیر و تعرق
۱-۲-۱-۱-۴) خصوصیات و نمای سازهای
۱-۲-۱-۲) فاگونهای تبخیری (با نفوذ و بدون نفوذ)
۱-۲-۱-۲-۱) کاربرد لاگونهای تبخیری
۱-۲-۱-۲-۲) فاکتورهای عملکرد مؤثر در لاگونهای تبخیری
۱-۲-۱-۲-۳) شکل سازهای حوضچهی تبخیر
۱-۲-۲) مبانی طراحی
۱-۲-۲-۱) عوامل مؤثر در مقدار تبخیر
۱-۲-۲-۱-۱) اثر گرما در میزان تبخیر
۱-۲-۲-۱-۲) تأثیر باد در مقدار تبخیر
۱-۲-۲-۱-۳) تأثیر فشار جو در میزان تبخیر
۱-۲-۲-۱-۴) تأثیر مواد محلول در میزان تبخیر
۱-۲-۲-۱-۵) تأثیبر شکل و طبیعت سطح در مقدار تبخیر
۱-۲-۲-۱-۶) اندازهگیری مقدار تبخیر
۱-۲-۲-۲) بارش و نزولات آسمانی
۱-۲-۲-۲-۱) تأثیر عوامل جغرافیای در مقدار بارش
۱-۲-۲-۲-۲) تأثیر زمان در تغییرات بارش
۱-۲-۳) انتخاب محل
۱-۲-۳-۱) ارزیابی کلی
۱-۲-۳-۱-۱) معیارهای مهندسی
۱-۲-۳-۱-۲) معیارهای زیست محیطی
۱-۲-۳-۱-۳) معیارهای اقتصادی
۱-۲-۳-۳) چشمانداز طبیعی
۱-۲-۳-۴) خصوصیات خاک و مکانیزم کنترل آلودگی
۱-۲-۳-۵) حفاظت از کیفیت آب در محل دفع
۱-۲-۴) استفاده از پوششهای غیرقابل نفوذ در برکههای تبخیری
۱-۲-۴-۱) دستهبندی پوششهای
۱-۲-۴-۲) ارزیابی نشت
۱-۲-۴-۴) معرفی انواع پوششهای برکههای تبخیری
۱-۲-۴-۴-۱) درزگیری طبیعی و شیمیایی
۱-۲-۴-۴-۲) پوششهای ژوئسنتیک
۱-۲-۴-۴-۳-۱) ژئوتکستیایل
۱-۲-۴-۴-۳-۲) ژئوممبران
۱-۲-۴-۴-۳-۲-۱) پوششهای پلی اتیلن متراکم
۱-۲-۴-۴-۳-۲-۲) اساس فلسفه طراحی ژئوممبران
۱-۲-۴-۴-۳-۲-۳) مشخصات فنی لایههای ژئوسنتتیک
۱-۲-۴-۴-۳-۲-۴) روش نصب و اجرای پوششهای HDPE
1-2-4-4-3-2-5) نگهداری و انبار لایههای ژئوسنتتیک
۱-۲-۴-۴-۳-۲-۶) استاندارد نصب لایه های ژئوسنتتیک
۱-۲-۴-۴-۳-۲-۷) موارد استفاده ژئوممبران برای نفوذ ناپذیر ساختن
۱-۲-۴-۴-۳-۳) عوامل مؤثر بر انتخاب نوع پوشش
۱-۲-۴-۴-۳-۴) مسائل پوششهای بتنی و مراحل اجرای
لاینینگ و راهکار مشکلات آن
۱-۲-۴-۴-۳-۵) برخی از علل ترک خوردگی در پوشش بتنی
حوضها و راهکارها
فصل دوم
۲-۱) گردآوری اطلاعات
۳-۲) مطالعه بر روی مطالب گردآوری شده
۲-۳) فرضیات مدل
۲-۴) معیارهای طرح
۱-۴-۱) آب باران در آبگیری حوضچه
۲-۴-۲) آب فرآیند ورودی
۲-۴-۳) تولید فاضلاب
۲-۴-۴) تبخیر
۲-۴-۵) چرخش موجی در اثر باد مداوم
۲-۵) روش محاسبه
۲-۵-۱) حصول مساحت سطحی دلخواه حوضچه با تکرار آزمایش
۲-۵-۲) تنظیم عمق لاگون برای ورودی بیش از حد متوسط
۲-۶) نتایج سایز بعدی لاگون
۲-۷) آب تعادل
۲-۷-۱) بهسازی معیارهای طرح
۲-۷-۱-۱) بارش
۲-۷-۱-۲) آب تعادل
۲-۷-۱-۳) تبخیر
۲-۷-۲-۱) حداکثر آب تعادل
۲-۷-۲-۲) حداقل آب تعادل
فصل سوم
۳-۱) نتایج
۳-۲) نحوة عملکرد مدل
۳-۳) نتیجه طرح
۳-۳) نتیجه طرح
۳-۴) ارائه سیستم لایهبندی برای برکههای تبخیری
۳-۴-۱) سیستم لایهبندی ژئووسنتیک و بتن مسلح
۳-۴-۲) سیستم لایهبندی ژئوسنتیک و خاک اصلاح شده
۳-۴-۳) سیستم لایهبندی خاکی
فصل ۴
۴-۱) بحث و نتیجهگیری
۴-۲) ارائه پیشنهادات
منابع
چکیده
دفع مواد زائد خطرناک مایع یکی از مباحث جدی و عمدة دانش و تکنولوژی محیط زیست میباشد. و این دفع میبایست بر شالودة قوانین و راهکارهای مهندسی و استانداردهای دقیق و روشن مبتنی باشد. از این رو قبل از دفع این مواد بررسی رو شمای مختلف دفع با توجه به شرایط محلی و موقعیتهای مکانی و اقلیمی و شرایط اقتصادی برای انتخاب یک روش مناسب و بهینه جهت دفع حائز اهمیت میباشد.
در این تحقیق پس از شناسایی و طبقهبندی پسابهای خطرناک مایع اثراث زیست محیطی آنها و همچنین قوانین و استانداردهای بینالمللی به طور اجمالی بررسی شد. و پس روشهای مختلف دفع پسابهای خطرناک مایع تشریح گر دید و از میان روشهای مختلف دفع این موارد، لاگونهای تبخیری به عنوان یکی از راهکارهای مهندسی و فنی دفع این مواد با توجه به شرایط آب و هوایی و اقتصادی ایران مورد بررسیهای فنی و اقتصادی قرار گرفت و در آخر سیستم تبخیری فوق با توجه به آمار بارش و تبخیر شهر اصفهان و فاضلاب فرض شدة ورودی ۱۴۳۰۰ متر مکعب در سال، طی دورة ۱۰ ساله طراحی و مدلسازی کامپیوتری گشت و نتایج بدست آمده از مدل کامپیوتری حوضچة تبخیری با ابعاد ۶۰×۱۲۰ متر و عمق ۵/۲ متر با شیب ۲ به ۱ بود که لاگون طرح شده پس از چک شدن حداکثر عمق فاضلاب در طول بهرهبرداری ۱۰ ساله برابر ۸۱/۱ متر بود که این رقم بیانگر طراحی مناسب و بهینه حوضچه با توجه به شرائط جوی و دادههای مفرض میباشد و در آخر سه سیستم لایهبندی جهت نفوذ ناپذیر ساختن حوضچهها معرفی گردید که با توجه به برآورد هزینه و نوع زائدات خطرناک دفع شده در حوضها بهترین گرینه جهت دفع سپابهای بسیار خطرناک صنایع سیستم لایه بیندی ژئوسنتتیکی همراه با بتن مسلح پیشنهاد گشت که هزینه نصب و تهیة و آزمایشان هر متر مربع آن با توجه به فهرستهای انبیه سازمان مدیریت و برنامهریز کشور در سال ۱۳۸۳ و مذاکرات با شرکتهای سازند، ۱۴۲۹۵۰ ریال برآورد شد.
مقدمه
تولید پسماند، پیامد ناگزیر و وجه مشترک تمامی فرآیندهای تولید، توزیع و مصرف مداد و انرژی در جوامع کنونی است. بخشی از این پسماندها به دلیل آثار و عوارض حاد و یا مزمنی که بر سلامت انسان و کیفیت محیط زیست بر جای می نهند، تحت عنوان پسماندهای زیانبار، پسماندهلای خطرناک یا پسماندهای ویژه تعریف و دستهبندی شدهاند. بزرگترین بخش از اینگونه پسماندها از تولید و مصرف میلیونها ماده شیمیایی سرچشمه میگیرند که در قرن حاضر به جوامع و طبیعت معرفی شدهاند و مکانیزم دفاعی طبیعی برای مقابله با آنها وجود ندارد.
در سال ۱۹۸۳ حداقل ۳۶۵ میلیون تن پسماند خطرناک در کشور امریکا تولید شدهاست. که معادل با ۳/۴ کیلوگرم به ازاء هر نفر در روز میباشد.
[salcedo, R.N, 1989]
تا پنجاه شاه پیش از این، توجهی به مسأله پساندهای خطرناک نمیشد. وقوع برخی حوادث در کشورهای صنعتی سبب شد که افکار عمومی نسبت به این مساله حساسیت نشان دهد و این حساسیت موجب وضع قوانین و مقرارت پیچیده و معضل برای مدیریت جامعه فرآیندهای تولید، نگهداری، حمل و دفع این مواد شده است.
از جمله این حوادث میتوان به واقعه لاو کانال در امریکا و سوسو در ایتالیا اشاره کرد که هر دو منجر به آلودگی شدید محیط و مرگ انسانها شدند.
حل و فصل مشکلات ناشی از تولید پسماندهای خطرناک بسیار پرهزینه است. میزان هزینههایی که در عرصه مدیریت پسماندهای خطرناک در کشورهای توسعهیافته به مصرف میرسید بین ۱ تا ۱۰ دلار به ازاء هر نفر در سال متغییر میباشد.
[ Yakwitz, Harvy, 1988]
در کشورهای در حال توسعه، مصرف بیرویه مواد شیمیایی از قبیل سموم کشاورزی سوختها و مواد نفتی، کودها و داروها و سایر مواد (که گاه با سوبسیدهای دولتی عرضه میشوند)، فقدان مقرارت و آگاهی و حساسیت عمومی و فقدان دانش و تخصص در نهادهای دولتی موجب پدید آمدن ناهنجاریهای فراوان در مدیریت پسماندهای خطرناک شده است. ریخت و پاش مواد شیمیایی خطرناک و دفع نامناسب این مواد همراه با زبالههای شهری و فاضلابها در کشور ما امری است کاملاً مشهود، روزمره و فراگیر. در عین حال، بخشی قابل توجهی از مشکلات مربوط به پسماندهای شیمیایی از کشورهای پیشرفته به کشورهای در حال توسعه منتقل میشود به عنوان مثال علیرغم منع شدید مصرف بیفنیلهای پلی کلره در کشورهای پیشرفته، هنوز هم این مواد به کشور ما وارد می شود و در صنعت تولید و انتقال نیروی برق به مصرف میرسد. از این رو راهکار و روش دفع این پسماندها به دلیل خطرناک بودنشان حائز اهمیت میباشد لذا هر کدام از راهکارهای دفع پسماندهای خطرناک میبایست تمام مراحل دفع این مواد را در برگیرد و در این میان دفع به روش لاگونهای تبخیری به عنوان یکی از روشهای دفع در مناطق گرمسیر؛ به دلیل توجیه اقتصادی و سهولت عملیات ساخت و سادگی دفع از اهمیت ویژه برخوردار است. از این رو در این تحقیق پس از مرور اجمالی بر روشهای مختلف دفع مواد زائد خطرناک، روش لاگونهای تبخیری به عنوان یکی از روشهای دفع پسابهای خطرناک با توجه به شرایط اقلیمی، جغرافیایی و اقتصادی ایران مورد بررسی فنی و اقتصادی قرار گرفته شده است.
علت انتخاب موضوع:
با توجه به اینکه برخی از صنایع آلودگیها و پسابهای خطرناکی که ایجاد میکند که اثرات مخرب زیست محیطی دارند لذا لاگونهای تبخیری یکی از راهحلهای پیشنهادی برای دفع پسابهای خطرناک مایع میباشد؛ که در مناطق گرمسیر کاربرد دارد و با توجه به اینکه هیچ دستورالعملی برای طراحی و ساخت برکههای تبخیری در داخل کشور وجود ندارد لذا هدف از این تحقیق ارائه راهکار مناسب جهت دفع مواد زائد خطرناک شیمیایی مایع به روش لاگون تبخیری میباشد.
اهداف تحقیق:
این مساله برای دست یافتن به اهداف زیر، پیشنهاد و توصیه شده است
۱- مروری اجمالی بر شناسایی و شیوه دفع مواد زائد شیمیایی خطرناک مایع، آنگونه که در سایر کشورها اعمال میشود و ایجاد زمینههای ذهنی لازم برای انتخاب گزینة برکههای تبخیری در ایران
۲- ارائه روشهای مناسب و دستورالعمل طراحی برکههای تبخیری در ایران و دستیابی به راهکار مناسب جهت پوشش لاگونهای تبخیری در داخل کشور؛ با توجه به شکل هندسی و جنسی بستر آنها و برآورد هزینه اقتصادی هر یکا از این گزینهها به تفکیک میباشد.
۳- ارائه یک برنامة کامپیوتری جهت طراحی برکههای تبخیری
۱-۱-۱) شناسایی مواد زائد خطرناک (تقسیمبندی)
۱-۱-۱-۱) تعاریف و دستهبندی مواد زائد خطرناک
بسیاری از کشورها پسماندهای زیانبار را در قوانین ملی خود تعریف کردهاند بررسی این تعریفها نشان دهنده عدم شباهت کامل آنها با یکدیگر است
[ Yakwitz, Harvey, 19887]
سازمانهای جهانی و بینالمللی دست اندرکار در مقولة محیط زیست تعاریف چندی را اعلام کردهاند. ذیلاً برخی از این تعریفها را نقل میکنیم.
۱- بنا به تعریف سازمان بهداشت جهانی (WHO)[1] ضایعات خطرناک عبارتند از:
مواردی که بدلیل داشتن خصوصیات فیزیکی، شیمیایی یا بیولوژیکی خاص میبایست به هنگام کار با آنها، برای ممانعت از صدمه زدن به انسان محیط زیست، از روشهای حمل و نقل و دفع ویژهای بهرهگیری کرد. ] مهستی، پژمان، ۱۳۷۳[
۲- تعریف UNEP:[2]
هر نوع پسماندی که حاوی مقدار قابل توجهی از مادهای باشد که (۱) در صورت انتشار به محیط زیست برای زندگی یا سلامت جانداران خطرناک باشد؛ (۲) رفتار مناسب با آن در مراکز دفع سبب وارد آمدن آسیب بر ایمنی انسان یا تجهیزات گردد. ]۱۹۹۱، nuep [
3- تعریف آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا:
پسماند جامدی که (۱) واحد یکی از خصوصیات قابلیت اشعال، قدرت خورندگی، فعالیت شیمیایی و سمیت باشد، (۲) در فهرست پسماندهای زیانبار قید شده باشد،؟ (۳) مخلوطی از پسماندهای جامد بوده و حاوی یک یا چند ماده از پسماندهای مذکور در فهرست فوق باشد. دیه میشود که در این تعریف اصطلاح «پسماند جامد» یک عبارت حقوقی است و شامل مواد نیمه جامد و حتی مایعات نیز میشود.
۴- تعریف جامعه اقتصادی اروپا:
«پسماندهای سمی و خطرناک» عبارتند از پسماندهای حاوی ترکیبات یا مواد مذکور در فهرست ضمیمه دستورالعمل مربوط یا موادی که دارای شرایط یا کمیت یا غلظتی باشند که بهداشت یا محیط زیست را در معرض خطر قرار دهند. ] فردوسی، سعید، ۱۳۷۲[
برخی کشورها از جمله انگلیس، به جای استفاده از اصطلاحاتی همچون «پسماند سمی» یا «پسماند زیانبار» «پسماند خطرناک»، آن دسته از پسماندها را که به دلیل احتمال آسیبرسانی- حاد یا دراز مدت – نیازمند به اعمال مراقبت و کنترل ویژهای میباشند تحت عنوان «پسماندهای ویژه» مینامند.
۱-۱-۱-۲) طبقهبندی مواد زائد زیان آور:
الف: طبقهبندی بر اساس نحوه تولید
۱- ضایعات بیولوژیک: منشاء تولید این ضایعات بیمارستانها، درمانگاهها، مراکز تحقیق پزشکی و درمانی و بیولوژیک بوده و توانایی آلوده ساختن موجودات زنده و تولید سم یا Toixn از خواص این ضایعات میباشد.
۲- ضایعات شیمیایی: که عمدتاً در اثر فعالیت صنایع و کارخانجات تولید شده، به چهار زیر گروه تقسیم میشوند: مواد آلی مصنوعی، نمکها، اسیدها، بازها و فلزات
۳- ضایعات رادیواکتیو: به موادی که اشعه یونیزه از خود ساطع نمایند رادیو اکتیو اتلاق شده و در اثر تماس مداوم با تشعشعات آنها ضایعات و صدماتی را در ارگانیسمهای زنده برجود میآورند. مواد رادیو اکتیو از این رو قابل توجهاند که قادرند طی زمانهای بسیار طولانی پایدار بمانند. نیروگاههای هستهای با مراکز تحقیقات و کاربرد هستهای جهت مقاصد مختلف پزشکی، دندان پزشکی، کشاورزی و تسلیحات از جمله منابع مولد این ضایعات میباشد. راهنمای فنی دفع مواد زائد خطرناک، ۱۳۷۸
ب: طبقهبندی بر اساس نحوه تأثیر مواد زیان آور
۱- مواد قابل انفجار (Explosive)
2- مواد اکسید کننده (Oxidizing)
3- مواد قابل اشتغال ((imflammable)
4- مواد محرک و سوزش آور (irritating)
5- مواد زیان آور (Harmful)
6- مواد سرطان زا (Carcingogenic)
7- مواد خورنده (Corrosive)
8- مواد بیماریزا (Corrosive)
9- مواد مسمومیتزای محیط (Ecotoxic)
10- مواد جهشزا (Mutagenic) ] راهنمای فنی دفع مواد زائد خطرناک، ۱۳۷۸[
فهرستهای متعدد و گوناگونی برای شناسایی و دستهبندی پسماندهای زیانبار عرضه شدهاند. تمامی فهرستهای تهیه شده توسط کشورهای مختلف زیر مجموعههای از فهرست ارائه شده توسط کد بینالمللی شناسایی پسماندها[۳] میباشند.
۱-۱-۱-۳) فهرست مواد زائد خطرناک ارائه شده توسط جامعه اقتصادی اروپا (EEC)[4] [ Andrew portecus, 1985]
جامعه اقتصادی اروپا در سال ۱۹۸۰ اقدم به تهیه و ارائه فهرستی از پسماندهای خطرناک نموده منتهی هیچگونه دستور یا رهنمودی درباره غلظت و شکل زیانبار مواد شیمیایی، ارائه نداده است. به عبارتی تدوین روشهای سنجش و آزمایش مواد مندرج در فهرست، بر عهده هر یک از کشورهای عضو قرار داده شده. البته بعضی از این کشورها تقسیم بندیهای مفصلتر و اختصاصیتری را به کار میگیرند.
فهرست ارائه شده به قرار زیر می باشد.
۱- آرسنیک و ترکیبات آن ۲- جیوه و ترکیبات آن
۳- کادمیوم و ترکیبات آن ۴- تاسیم و ترکیبات آن
۵- بریلیم و ترکیبات آن ۶- ترکیبات کروم شش ظرفیتی
۷- سرب و ترکیبات آن ۸- آنتیموان و ترکیبات آن
۹- فنلها و ترکیبات فنلی ۱۰- سیانیدهای آلی و معدنی
۱۱-ایزو سیاناتها ۱۲- ترکیبات آلی هالوژنه
۱۳- حلالهای کلردار ۱۴- حلالهای آلی
۱۵- آفت کشها و مواد مورد مصرف در گیاه پزشکی
۱۶- ترکیبات دارویی
۱۷- مواد قطرانی حاصل از پالایش و باقیمانده قطران حاصل از تقطیر
۱۸- پراکسیدها، کلراتها، پرکلراتها و آزیدها
۱۹- اترها
۲۰- مواد شیمیایی آرمایشگاهی غیر قابل تعریف و یا جدید که تأثیر آنها بر محیط زیست ناشناخته باشد.
۲۱- آزبست (غبار و فیبر) ۲۲- سلنیم و ترکیبات آن
۲۳- ترکیبات آروماتیک چند حلقهای (با اثرات سرطانزا)
۲۴- کربنیلهای فلزی ۲۵- ترکیبات محلول مس
۲۶- اسیدها و یا مواد قلیایی مورد مصرف در پرداختکاری سطوح فلزی
۱-۱-۱-۴) طبقهبندی مواد زائد خطرناک در اتریش: ] مجموعهه مقالات مواد زائد جامد، ۱۳۷۱[
در اتریش مواد زائد خطرناک را بر اساس نوع فعالیتی که منجر به تولید چنین زائداتی میگردد، در ۱۱ گروه اصلی به قرار زیر طبقهبندی کردهاند:
۱-مواد زائد حیوانی و کشتار گاهی
۲- مواد زائد معدنی باستناء مواد زائد فلزی
۳- مواد زائد فلزی
۴- اکسیدها و هیدروکسیدها و مواد زائد آنها
۵- مواد زائدها حاصل از سموم دفع آفات
۶- مواد زائد حاصل از تولیدات معدنی که پایه نفتی دارند.
۷- مواد زائد حاصل از محلولهای آلی، رنگی، لاکها، چسبها و رنگ دانهها
۸- مواد زائد پلاستیکی و لاستنیک
۹- مواد زائد منسوج (طبیعی و مصنوعی)
۱۰- سایر مواد زائد شیمیایی و تولیدات مصنوعی
۱۱- ضایعات بیمارستانی ویژه
فهرستهای متعدد و گوناگونی برای شناسائی و دستهبندی پسماندهای زیانبار عرضه شدهاند. تمامی فهرستهای تهیه شده توسط کشورهای مختلف زیر مجموعههائی از فهرست ارائه شده توسط که بینالمللی شناسائی پسماندها[۵] میباشند.
سازمان حفاظت محیط زیست ایران باید با توجه به مجموعه شرایط ملی و منطقهای موجود فهرستی را برای تعریف این پسماندها تدوین کند.
در یک بررسی که روی فهرستهای ارائه شده توسط هفده کشور اروپائی، ژاپن و شش توافق بین الملی به عمل آمده، مشخص شده است که در تمامی این فهرستها عوامل مندرج در جدول (۱-۱) به عنوان پسماندهای خطرناک پذیرفته شدهاند.
مقاله دستورالعمل دفع زائدات شیمیایی خطرناک مایع