نام بجنورد در کتاب‌های قدیمی « بوزنجورد» آمده است. بوزنجورد معرب کلمه بیژن‌گرد است؛ ولی به مرور با اندک تحریفی به صورت « بجنورد » تلفظ می‌شود. « گرد » به معنای شهر و آبادی است و بجنورد به معنی «شهر بیژن» است. در شمال‌غربی بجنورد کنونی تپه‌ای قدیمی وجود دارد که آثار بسیار کهنی از شهر تاریخی بیژن‌گرد را در خود جای داده است و به « بیژن‌یورت» معروف است. گفته می‌شود که بجنورد قدیمی در محل همان تپه قرار داشته است که اکنون « ساربان محله » نامیده می‌شود. اقوام خراسانی قدیم، کرد و ترک ترکیب جمعیتی این شهرستان را تشکیل می‌دهند. این شهر یکی از مراکز کشاورزی و دامداری استان خراسان به شمار می‌آید.
لهاک خان باوند فرزند لطف الله خان شعاع الملک بود و عملکرد او در شورش خراسان را نیز باید در چارچوب تکاپوی سیاسی امیر مؤید و خاندان او در سالهای مقارن با نهضت مشروطه و جنگ جهانی نگریست .
امیر مؤید یکی از نمونه های بارز رجال محلی ایران بود که در خلال تحولات ناشی از انقلاب مشروطه و جنگ جهانی ، قدرت چشمگیر و استقلال عمل فراوانی کسب کرد و در این راه نفوذ و توانایی چشمگیری پیدا کرد تا جایی که نیرویی به حساب آمد که نه تنها در حوزه مازندران بلکه در سطح معادلات سیاسی پایتخت نیز مطرح شد و یکی از وجه تمایز های او با دیگر افراد انتساب وی به خاندان باوند که از فرمانروایان کهن طبرستان بود و در این زمان ناسیونالیسم ایرانی رو به رشد بود .
امیر مؤید در ابتدای مشروطه با مشروطه خواهان نبود بلکه محمد علی شاه را که در تلاش بود تا تاج و تخت خود را متصرف شود در سواد کوه جای داد اما مخالفتش از روی استبداد یا دست نشاندگی روس نبود چنانچه در مراحل بعدی نیز با پیش آمد جنگ جهانی جانب مخالفان روس و انگلیس را گرفت و حتی برای مدتی به علت مخالفت با قرداد 1919 م به کرمانشاه تبعید شد و در ایام دولت مشیر الدوله به مازنداران بازگشت.
و بعد از کودتای 1299 ش/ 1920 م اختلافاتی میان امیر مؤید و رضا خان به وجود آمد.که در شهریور ماه 1300/1921 م به شکست امیر مؤید منتهی شد . و امیر مؤید بعد از مصالحه به تهران اعزام شد و برای تأمین جانی او پسرانش با 500 نفر از افراد خود جزء نیروی قزاق استرآباد شدند .
ولی با توجه به مسائلی که در بحث مقاله ما نمی باشد عمو زادگان لهاک به قتل می رسند و برادر دیگرش که شروین بود بعد از شنیدن خبر قتل عمو زادگان خود از بابل می خواهد خود را به ترکمن صحرا برساند و از نفس سردار می خواهد او را به برادرش لهاک در خراسان برساند ولی این کار شروین به تحریک ترکمانان و طغیان آنها تعبیر می گردد . ولی او را راهی مرز شوروی می کنند و دستگیر و مدتی بیش از یکسال در زندانهای کراسنودسک وتا شکند تحت بازداشت بود .
لهاک خان نیز مانند عموزادگان خود به نیروی قزاق می پیوندد وبعد از شکست کلنل پسیان در خراسان همراه قوای سرتیپ حسین خان خزاعی عازم خراسان می شود و در آبان ماه 1301ش/1922 م از او به عنوان نایب سوم سالار جنگ فرمانده دسته پنجاه تیر لشکر شرق شد .
شامل 32 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله تاریخ استان خراسان شمالی(بجنورد)