کلمه اتم از واژه یونانی Atomos به معنی (تقسیمناپذیر) گرفته شده است. اعتبار نخستین نظریه اتمی را بطور معمول از یونانیان باستان میدانند اما ممکن است خاستگاه این مفهوم در تمدنهای پیش از یونان باشد. نظریه اتمی (لوسیپوس) و (موکرتیس) که در قرن پنجم قبل از میلاد مسیح میزیستند مدعی آن است که تقسیم پیدرپی ماده در نهایت به اتمهایی میرسد که امکان تقسیم بیشتر ندارند.
ارسطو در قرن چهارم قبل از میلاد مسیح نظریه اتمی را نپذیرفت. او باور داشت که بطور فرضی ماده بیپایان به ذرات کوچک و کوچکتر تقسیم میشود. این نظریه دو هزار سال بصورت اندیشه محض باقی ماند. رابرت بویل در سال 1661 و ایزاک نیوتون در سال 1687 وجود اتمها را پذیرفتند.
نظریه اتمی دالتون
جان دالتون نظریه اتمی را بگونهای طرح کرد که شاخص برجستهای در تاریخ شیمی شد. این نظریه در سالهای 1803 تا 1808 مطرح شد. در آن زمان دانشمندان بسیاری معتقد بودند که ماده از اتمها ترکیب یافته است اما دالتون از این هم پیش رفت. او طرحی برای نظریه اتمی بوجود آورد که میتوانست قوانین تغییر شیمیایی را توضیح دهد و با نسبت دادن جرمهای نسبی به اتمهای عناصر گوناگون به مفهوم نظریه اتمی صورت کمی داد.
اصول موضوع نظریه دالتون
عناصر از ذرات بینهایت کوچکی که اتم نامیده میشوند ترکیب یافتهاند. تمام اتمهای یک عنصر یکسان و اتمهای عناصر گوناگون متفاوتاند.
در واکنشهای شیمیایی اتمها از هم جدا میشوند و به هم میپیوندند. در این واکنش هیچ اتمی ایجاد نمیشود یا از میان نمیرود و هیچ اتمی از یک عنصر به عنصر دیگر تبدیل نمیشود.
یک ماده مرکب شیمیایی حاصل ترکیب اتمهای دو یا چند عنصر است. یک ماده مرکب معین از اتمهایی ترکیب یافته است که همواره نوع و نسبت آنها ثابت است.
تغییرات در نظریه اتمی دالتون
نظریه دالتون به مفهوم کلی آن امروزه نیز معتبر است. لیکن اصل اول آن تغییر یافته است. دالتون میگفت که تمام اتمهای یک عنصر معین ، جرم اتمی یکسان دارند. امروزه ما میدانیم که تمام اتمهای یک عنصر از لحاظ شیمیایی به هم شبیه و اتمهای یک عنصر با اتمهای عنصر دیگر تفاوت دارند. علاوه بر این ما میتوانیم یک جرم متوسط برای اتمهای هر عنصر در نظر بگیریم. در بسیاری از محاسبات اگر عنصر را از یک نوع اتم با جرم متوسط بدانیم اشتباهی بوجود نمیآید.
منشا نظریه اتمی دالتون
دالتون وجوه کمی نظریه خود را از درون دو قانون مربوط به تغییرات شیمیایی بیرون کشید:
قانون پایستاری جرم میگوید که در جریان یک واکنش شیمیایی جرم تغییر محسوسی نمیکند. اصل دوم نظریه دالتون این قانون را توضیح میدهد.
قانون نسبتهای معین میگوید که یک ماده مرکب خالص همواره شامل عناصر معینی است که با نسبت جرمی معین ترکیب میشوند. اصل سوم نظریه دالتون این قانون را توضیح میدهد.
شامل 10 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله ریشه لغوی و تاریخچه اتم