لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 8
مأموریت ژنرال رابرت هایزر در ایران
رابرت هایزر، ژنرال آمریکایی بود که در سال‌های انقلاب ایران معاون وقت فرمانده نیروی هوایی آمریکا در اروپا بود و برای انجام ماموریت‌هایی ویژه در ۱۴ دی ۱۳۵۷ به ایران سفر کرد.
سفر به ایران در آستانه انقلاب
وی برای مأموریتی ویژه در تاریخ ۱۴ دی ۱۳۵۷ به تهران آمد تا دولت آمریکا را در تصمیم‌گیری‌های بعدی و اطلاع از اوضاع ایران یاری کند. او در طول مدت اقامت بیش از یک‌ماهه خود در ایران، فقط یکبار به دیدار محمدرضا پهلوی رفت و در آن جلسه، از روز و ساعت خروج محمدرضا پهلوی از ایران مطلع شد. علیرغم اینکه سفر وی به صورت محرمانه انجام شده بود، اما خبر ورود وی در دو روز بعد، یعنی در ۱۶ دی ۱۳۵۷ فاش شد.
این خبر در روزنامه‌های عصر روز ۱۶ دی ۱۳۵۷ اعلام شده بود که معاون فرماندهی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) بدنبال تشکیل کنفرانس سران در «گوادلوپ» و در ساعات اوّلیه کنفرانس با مأموریت ویژه‌ای از طرف دولت آمریکا به تهران اعزام شده‌است. این جریان موجب پخش شایعاتی در میان مردم می‌گردد که آمریکا می‌خواهد مجدداً کودتایی شبیه کودتای ۲۸ مرداد در ایران به راه بیندازد. رادیوهای خارج از ایران نیز گزارش دادند، این ژنرال چهار ستاره که نام او «رابرت هایزر» می‌باشد، با مقامات نظامی ایران دیدار و گفتگو کرده است و هدف دیدار او از ایران مشخص نشده است.
او در کتاب خاطراتش نوشته است: «من برای بررسی این مسأله، مخفیانه به تهران آمدم که کودتا چگونه میسر است و آیا اصلاً به مصلحت هست یا نه؟ پس از بررسی‌های بسیار، از واشنگتن دستور رسید که دولتی قوی به رهبری شاپور بختیار تشکیل شود. در صورتی که این کار شکست بخورد کودتای نظامی انجام خواهد شد.»
به نوشته مرکز اسناد انقلاب اسلامی ماموریت هایزر در ایران چهار موضوع را دنبال می‌کرد:
ممانعت از عملیات خودسرانه و حساب نشده ارتش پس از فرار شاه از ایران
موظف‌سازی ارتش به حمایت از دولت بختیار و کودتای نظامی در صورت لزوم
مشخض‌سازی سرنوشت قراردادهای فروش سلاح‌های پیشرفته آمریکا به ایران
ممانعت از بتصرف‌درآمدن وسایل و سلاح‌های مدرن آمریکا در ایستگاه‌های رادار در ایران توسط شوروی
اما در نهایت با گسترش دامنه اعتراضات و انقلاب، کاری از دست هایزر و کاخ سفید برنیامد و چند روز پیش از پیروزی انقلاب تهران را ترک کرد.
با این حال به نوشته خبرگزاری فارس او پس از خروج از ایران و دیدار با سران آمریکا برای اجرای مرحله نهایی برنامه طراحی‌شده بار دیگر به ایران بازگشت. بر این اساس او در روز ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ در ساختمان ستاد مشترک ارتش در زیرزمین این ستاد همراه با سایر افسران آمریکایی گرفتار شده بود. قرار بود این کودتا با نام رمز «کورتاژ» در شب ۲۲ بهمن روی دهد و طی آن ده‌ها هزار نفر از رهبران و افراد انقلابی دستگیر و به قتل برسند که به انجام نرسید.
ماموریت ژنرال هایزر در تهران ـ سلب حمایت غرب از شاه ـ چند نظر درباره رفتن شاه و ...
بیست و ششم دی ماه 1357(شانزدهم ژانویه سال 1979 ـ روزی چون امروز) و یک روز پس از رای مثبت سنا به نخست وزیری شاپور بختیار، همچنانکه انتظار می رفت شاه و بانویش ایران را به عزم «اسوان» در جنوب مصر ترک کردند، رفتنی که بازگشت نداشت. شاه سابق روز پیش از آن سه فرزند کوچکتر خودرا به آمریکا فرستاده بود.
هلی کوپتر حامل شاه از نیاوران به مهرآباد توسط پنج هلی کوپتر نظامی اسکورت شده بود و این هلی کوپترها برای رسیدن به مقصد، از فراز ساختمان مقرّ وزارت دفاع ایران گذشتند! که در آنجا ژنرال آمریکایی، رابرت هایزر Huyser
درحال گفت و گو با ژنرالهای ایران بود و بنا به نوشته خود او در کتاب «ماموریت ایران» عبور این هلی کوپترهارا از محل برگزاری مذاکرات به چشم دید! [و از رفتن شاه اطمینان حاصل کرد]. تبادل نظرهای هایزر با فرماندهان نظامی ارشد ایران روزها بود که در آنجا ادامه داشت!. شب پیش از خروج شاه، ژنرال قره باغی رئیس وقت ستاد مشترک نیروهای مسلح در مصاحبه ای اطمینان داده بود که ارتش کودتا نخواهد کرد!. باوجود این، در لحظه خارج شدن شاه، در فرودگاه مهرآباد چند فرمانده نظامی تلاش کردند که وی را از ترک وطن بازدارند، دستش را بوسیدند و بر پایش افتادند که موفق نشدند
رادیو ایران همان روز به نقل از یک مقام دربار گفت که شاه برای مرخصی و درمان کشوررا ترک گفته است! ولی غلامحسین صالحیار سردبیر وقت روزنامه اطلاعات تیتر زده بود که «شاه رفت» که مفهوم رفتن همیشگی او داشت.
پیش از خروج شاه از ایران، رادیو مسکو گفته بود: ... و از آنجا که سران ارتش ایران موظف به اطاعت از تصمیمات یک ژنرال آمریکایی [ژنرال رابرت هایزر] شده اند که در تهران مستقر شده و از یکطرف تماس مستقیم با کاخ سفید واشنگتن و از سوی دیگر با فرماندهان نیروهای سه گانه ایران دارد وقوع هرگونه تغییرات در ایران ـ عکس وضعیت 28 امُرداد ـ محتمل است. متعاقب این گفتار رادیو مسکو، در تهران یک سرهنگ آمریکایی «مرده» یافت شده بود که در آن روز معلوم نبود مقتول شده و یا اینکه خودکشی کرده بود!. روز پیش از آن نیز در شهر کرمان یک مقام آمریکایی به نام «مارتین برکویتس» کشته شده بود. در جریان انقلاب، حزب توده و گروههای کمونیستی دیگر وسیعا فعّال شده بودند.
شاه در فاصله ترک تهران و درگذشت، برغم بیماری سرطان یک کتاب نوشت و چندین مصاحبه اختصاصی انجام داد. وی اظهار کرده بود وقتی شنیدم که یک ژنرال آمریکایی ـ معاون فرماندهی نیروهای نظامی این کشور در اروپا به تهران آمده و با فرماندهان نظامی ایران تماس برقرار کرده خواستم که با من ملاقات کند. در این ملاقات، نخستین پرسش این آمریکایی [رابرت هایزر] که یک ژنرال نیروی هوایی بود از من این بود که چه وقت ایران را ترک خواهم کرد؟!. این سئوال و رفتار او و مذاکراتش با فرماندهان تردید و سوء ظن مرا افزایش داد.
ژنرال امیرحسین ربیعی فرمانده نیروی هوایی وقت که برغم رفتار ملایم در قبال انقلاب، محاکمه و اعدام شد در جلسه محاکمه در پاسخ به یک سئوال قاضی شرع گفت که دولت کارتر به دست ژنرال هایزر دُم شاه را بمانند یک موش مرده گرفت و از ایران بیرون انداخت. [این اظهار ژنرال ربیعی همان روز در روزنامه های تهران انتشار یافت].
چرچیل در سال 1943 در تهران با شاه ملاقات و پادشاهی اورا تثبیت کرد و جورج براون در سال 1978 خواهان کنار رفتن او شد (انگلستان خواست بیاید و انگلستان خواست که برود)
به باور برخی از مورّخان، هایزر ماموریت داشت که ژنرالهای ایران را قانع کند که پس از رفتن شاه، اگر بختیار دستور سرکوب خشونت آمیز تظاهرات کنندگان را بدهد اطاعت نکنند و ژنرال قره باغی رئیس ستاد ارتش چنین قولی را به او داد و به این قول خود هم عمل کرد. به اظهار این مورخان، ژنرال هیگ فرمانده هایزر [و بعدا وزیر امور خارجه آمریکا] با ماموریت معاون خود هایزر و رفتن به تهران موافقت نداشت و کناره گیری او از فرماندهی نیروهای نظامی آمریکا در اروپا (ناتو) شاید به همین دلیل بود. پاره ای از این مورخان نوشته اند که پیش از ماموریت هایزر، جورج براون وزیر امور خارجه پیشین انگلستان نیز در ملاقات با شاه به او اندرز داده بود که بهتر است کنار برود و ظاهرا «رمسی کلارک» دادستان پیشین آمریکا و روشنفکر بنام این کشور هم پیام مشابهی برای شاه فرستاده بود. از زمانی که پزشکان فرانسوی تشخیص داده بودند که شاه به بیماری سرطان دچار شده و عمری نخواهد داشت، قدرت های غرب حمایت خودرا به تدریج از او سلب و به چاره جویی افتاده بودند. در این میان انبوه دانشجویان ایرانی مقیم آمریکا و اروپا به روشن کردن سران ممالک محل اقامت خود از ضعف های دولت شاه و نارضایتی اکثریت مردم پرداخته و بویژه ذهن جیمی کارتر را پُر کرده بودند بگونه ای که در نوامبر 1977 که شاه به آمریکا رفت تدابیر شدید انتظامی برای جلوگیری از تظاهرات ایرانیان ساکن آمریکا که در برابر کاخ سفید اجتماع کرده و سنگ پرانی می کردند و شاه تحقیر شد بعمل نیامد.
دانلود مقاله کامل درباره مأموریت ژنرال رابرت هایزر در ایران