عنوان طرح
ارائه استانداردهای آموزشی و پیشنهاد ساختار تشکیلاتی و نظام اجرایی اعتبارگذاری دانشگاههای علوم پزشکی کشور
13صفحه
مقدمه:
در طول قرن پیشین آموزش عالی در کشورهای توسعه یافته و همچنین در کشورهای در حال توسعه هم به لحاظ تعدد مراکز آموزش عالی و هم به لحاظ تنوع رشته های تحصیلی در مقاطع مختلف رشدی بسیار سریع داشته است. همگام با این، درخواست عمومی برای دستیابی به آموزش عالی نیز بسیار پرحجم بوده است. با توجه به نقشی که دانشگاهها در تولید علم و تکنولوژی و پیشرفت علمی هر جامعه بعهده دارند و نقش محوری که در فرآیند توسعه هر کشور ایفاد می کنند، نگاه صاحبنظران به عرضه و تقاضای آموزش عالی صرفاً یک نگاه اقتصادی نبوده است. توجه به حفظ و ارتقا کیفیت دانشگاهها در ابعاد مختلف در کنار رشد کمی آنها یکی از دغدغه های اصلی صاحبنظران و نیز دولتها در کشورهای پیشرو و پیشگام در آموزش عالی بوده است. از اینرو بحث ارزیابی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی بحث چالش برانگیزی در حوزه مجادلات صاحبنظران بوده است و شیوه های گوناگونی مورد پیشنهاد و آزمون قرار گرفته است.
البته ذکر این نکته بسیار حائز اهمیت است که پاسخگوسازی Accountability همه نهادهای اجتماعی در مقابل عملکرد خود، نهضتی عمیق و پرسابقه در کشورهای توسعه یافته محسوب می شود و برای پاسخگو بودن، نهادهای اجتماعی بایستی ضرورتاً نوعی ارزیابی بیرونی (External Evaluation) را بپذیرند. (1) این خواست اجتماعی نیز از عوامل بسیار مؤثر در حرکت دانشگاهها به سمت شفاف سازی روشها و معیارها و موازین خود در امر آموزش و پژوهش و ارائه خدمت بوده است و بالتبع آنها را در معرض نقد و بررسی و درنتیجه پیشرفت و بهبود کیفیت کشانده است.
البته دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی مانند همه نهادهای اجتماعی به آسانی پذیرای ارزیابی خارجی از عملکرد خود نشده اند و مقاومتهای زیادی در این فرآیند وجود داشته است که از جمله محوری ترین استدلالها برای مقاومت و مخالفت در برابر ارزیابی بیرونی، تکیه بر استقلال دانشگاهها و مخدوش شدن آزادیهای آکادمیک بوده است. (2)
به هر حال اصرارهای اجتماعی مبنی بر ارائه تضمین از سوی دانشگاهها در مقابل کیفیت فارغ التحصیلان و بازده های خود و نیز مشروط شدن حمایتهای مالی از دانشگاهها به ارائه عملکرد واضح و روشن از بازده های آموزشی و پژوهشی و ارائه خدمت، به تدریج دانشگاهها و صاحبنظران را به سوی یافتن راههای صحیح و اصولی و با قاعده در مورد نحوه اطمینان یابی از عملکرد مؤسسات آموزش عالی کشانید.
شیوه ای که بیش از همه برای اطمینان از عملکرد آموزشی و پژوهشی وارائه خدمت مورد توجه قرار گرفته است و در طول سالیان گذشته از اقبال کشورهای وسیعی برخوردار شده است. شیوه ای است که امروز تحت عنوان اعتبارگذاری (Accreditation) از آن نام برده می شود.
مقاله ارائه استانداردهای آموزشی و پیشنهاد ساختار تشکیلاتی و نظام اجرایی اعتبارگذاری دانشگاههای علوم پزشکی کشور