بررسی تطبیقی معاونت در جرم در حقوق کیفری ایران و لبنان
به صورت ورد ودر102صفحه
چکیده
معاون جرم شخصی است که عناصر مادی ومعنوی جرم اصلی ارتکاب یافته به وسیله مباشر یا شرکای جرم را انجام نداده است، بلکه درشرایطی معین درارتکاب جرم مذکور مداخله کرده است. در هر دو نظام کیفری ایران و لبنان، معاونت یک عمل مجرمانه مستقل نیست، بلکه امری فرعی و تبعی بوده وتحقق آن مستلزم وجود فعل مجرمانه اصلی است.قواعدمربوط به معاونت درجرم درحقوق جزای ایران به وسیله مواد 43 و 726 ق.م.ا و درحقوق لبنان تحریض به¬جرم درمواد 217 و 218 قانون جزای این کشور و متدخّل که همان معاون است در مواد 219 و220 پیش بینی شده¬است. درحقوق ایران نظریه استعاره مجرمیّت پذیرفته شده است بجز دربرخی ازجرایم خاص¬که از نظریه استقلال درمجرمیّت تبعیت نموده است. قانونگذار لبنان مجازات محرّض را در ماده 217 ق.م.ل نظر به استقلال درمجرمیّت دارد،اما درخصوص معاونین اصلی تابع نظریه استعاره مطلق بوده و در خصوص معاونین عادی از نظریه استعاره نسبی مجرمیّت تبعیت نموده است.درایران مصادیق عام رفتار معاون درماده 43 ق.م.ا ونیزدر قانون لبنان درماده 219بطور حصری پیش بینی شده است.مصادیق خاص رفتار معاونت که برگرفته¬ازمنابع فقهی است عبارتند از اکراه درقتل،امربه¬قتل،امساک و دیده¬بانی می¬باشد. درحقوق¬کیفری¬ایران ترک فعل مصداق معاونت درجرم محسوب نمی¬گردد، مگردرمواردی که شخص طبق قانون مکلف به¬ جلوگیری از وقوع جرم بوده باشد.که دراین موارد قانونگذار ایران، چنین ترک فعل را تحت عنوان مستقل مجرمانه معاونت، قابل تعقیب ومجازات می¬داند.درحقوق کیفری لبنان ترک فعل درصورتی که مسبوق به توافق پیشین باشد، معاونت درجرم محسوب می¬گردد. وجود رابطه سببیت میان فعل مجرمانه مرتکب اصلی و مساعدت معاون ضروری است.لیکن ارتباط مستقیم میان معاون و مباشرجرم اصلی شرط نیست،بدین جهت معاونت در معاونت درهردو نظام کیفری مورد پذیرش قرار گرفته است.همچنین معاون و مباشرجرم باید تطابق قصد داشته باشند ¬و هدف مشترکی را دنبال نمایند ومعاون باید نسبت به عمل¬ارتکابی¬خود،عمل¬ارتکابی مباشرواوضاع و احوال خاص¬جرم آگاهی داشته واعمال-خویش را با اراده وقصد مجرمانه مرتکب گردد.¬ درحقوق¬ایران برخلاف لبنان معاونت درجرایم¬غیرعمدی پذیرفته نیست.ودرحقوق لبنان به شرط¬ آنکه نتیجه ¬حاصله عرفاً قابل پیش بینی¬ باشد¬، معاونت در جرایم غیر¬عمدی پذیرفته شده است زمان وحدت قصد بین¬مجرم اصلی ومعاون یا قبل از ارتکاب جرم یا مقارن باارتکاب جرم است وپس¬از ارتکاب جرم معاونت مصداق پیدا نمی¬کند اما در حقوق لبنان اخفـای¬اشیاء و اشخاص جنایتکار چنانچه بنابر توافق ¬قبلی ¬باشد معاونت در جرم محسوب می¬شود. ¬در حقوق¬ ایران مجازات معاون¬ حداقل¬مجازات مباشر¬جرم است.-قانونگذار لبنان مجازات معاونین اصلی ¬را ¬همچون شریک¬ در جرم که¬ مجازاتی ¬¬برابر ¬فاعل¬ دارد، مقرر¬ نموده ¬و مجازات¬ معاونین¬ عادی ¬به ¬مانند ¬حقوق ایران ¬حداقل مجازات¬ آن ¬جرم¬تعیین¬نموده است.
بررسی تطبیقی معاونت در جرم در حقوق کیفری ایران و لبنان