تأثیر آموزش سبک حل مسأله بر میزان حرمت خود نوجوانان سنین 12 تا 13 ساله دارای مشکلات رفتاری ارتباطی

اختصاصی از فایل هلپ تأثیر آموزش سبک حل مسأله بر میزان حرمت خود نوجوانان سنین 12 تا 13 ساله دارای مشکلات رفتاری ارتباطی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 34

تأثیر آموزش سبک حل مسئله بر میزان حرمت خود نوجوانان سنین 12 تا 13 ساله

دارای مشکلات رفتاری ارتباطی

چکیده:

هدف این تحقیق بررسی تأثیر آموزش حل مسئله بر میزان حرمت خود نوجوانان دارای مشکلات رفتاری ارتباطی سنین 12 تا 13 ساله (مقطع راهنمایی تحصیلی) بوده است. ابزار مورد استفاده در این تحقیق آزمون حرمت خود کوپر اسمیت و پرسشنامه مشکلات رفتاری راتر بوده است. از بین 68 دانش آموز 48 نفر که نمرات آنها در پرسشنامه راتر 9 و بالاتر از 9 و در پرسشنامه حرمت خود پایین تر از حد میانگین بود به طور تصادفی انتخاب گردید و به گروههای آزمایش و کنترل تقسیم شد. گروه آزمایش به مدت 7 هفته (هر هفته یک جلسه 90 دقیقه ای) تحت تأثیر متغیر مستقل قرار گرفتند، در حالیکه گروه کنترل هیچگونه آموزشی دریافت نکردند. بعد از آن، پس آزمون انجام گرفت و داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان داد که بین میانگین های حرمت خود کلی دو گروه آزمایش و کنترل در پس آزمون تفاوت معنی داری وجود دارد (P = 0). بدین گونه که میانگین نمرات حرمت خود کلی گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل بیشتر بود همچنین مقایسة بین میانگین های حرمت خود کلی دو گروه پسر و دختر در پس آزمون تفاوت معنی داری را نشان نداد. تأثیر متقابل جنسیت و آموزش حرمت خود در این تحقیق معنی‌دار نبود.

واژه های کلیدی: سبک حل مسئله، نوجوانان، حرمت خود، مشکلات رفتاری ارتباطی

بیان مسأله:

در خلال نیم قرن گذشته حرمت خود به عنوان یکی از سازه های اصلی شخصیت همواره مورد توجه روان شناسان بوده است. روزنبرگ (1979) بر این عقیده بود که حرمت خود به معنای یک سازه کلی، ارزشیابی فرد از خود را به منزله موجود انسانی شایسته و با ارزش نشان می دهد. برخی از محققان (تفردی و ساوان، 2001) ابعاد اصلی تشکیل دهنده حرمت خود را در چهارچوب دو مولفه احترام و تمایل یا علاقه‌مندی6 قابل تمایز می دانند. این مولفان نشان داده‌اند که حرمت خود کلی در دو سطح صلاحیت خود و علاقه به خود9 قابل جداسازی است. صلاحیت خود نوعی تجربه شخصی ارزشمند است که در آن فرد خود را عامل عمل احساس می کند. بنابراین، سطح صلاحیت خود می تواند دارای جهت گیری مثبت یا منفی باشد. علاقه به خود، به عنوان بعد دیگر حرمت خود نیز شرایط و عوامل تجربه مفیدی را برای فرد به عنوان یک موجود اجتماعی فراهم می آورد (نقل از نورالله محمدی، 1384).

بدون تردید یکی از دلایل اصلی توجه پژوهشگران به مفهوم حرمت خود، اثر بالقوه آن بر سلامت است. پژوهش هایی که به مطالعه اثرات حرمت خود اختصاص یافته اند آشکار ساخته اند که «حرمت خود آسیب دیده» تحمل شرایط دشواری که افراد در زندگی روزمره خواه ناخواه با آن مواجه می شوند را غیرممکن می سازد و پیامدهای روانی و جسمانی زیان آوری را برای آنها به بار می آورد (تیلور و اسپینوال، 1996) این شواهد نشان می دهند که گستره وسیع پیامدهای فردی مواردی چون اضطراب و افسردگی (نقل از کاپلان، 1996)، اختلال های جسمانی و روانی (اوگدن، 1998). مشکلات رفتاری و ارتباطی (سلیمی، 1376) و پاسخ های نامطلوب و انحراف آمیز مانند استفاده از مواد مخدر، خرابکاری، تحریف واقعیت (به نقل از کاپلان، 1996) را در بر می‌گیرد. بی‌تردید چنین پیامدهایی میزان آسیب پذیری فرد را به طور فزاینده ای افزایش می دهد که این نیز به نوبه خود برای نظام های بین فردی و اجتماعی عواقبی چون جدا افتادن فرد از ایفای نقش بهنجار را به دنبال دارد (کاپلان 1996، نقل از طاووسی، 1380).

کوپراسمیت (1987) حرمت خود را به عنوان یک متغیر آستانه ای در نظر می گیرد، به این معنا که حرمت خود پایین تاثیر بازدارنده ای بر پشتکار، اعتماد، و عملکرد تحصیلی (صدر السادات و اسفند آباد، 1380) می گذارد و عملکرد فرد را در قلمرو روان‌شناختی، جسمانی، خانوادگی و اجتماعی دچار اختلال می کند و وی را وادار می سازد تا در جهت تغییر موقعیت خود یا سازش یافتگی با آن گام بردارد؛ سازش یافتگی که می تواند موثر یا ناموثر باشد (دادستان، 1377).

حرمت خود یکی از تعیین کننده های اصلی در شکل دهی الگوهای رفتاری- عاطفی به ویژه در نوجوانان بشمار می آید. چه از دیدگاه تحولی حرمت خود همچون دیگر ویژگی‌های کودکان در خلال کودکی و نوجوانان دچار تغییراتی می گردد. طبق نظریه تعالی خود2، نوجوان دارای ارزشگذاری منفی از خود، ارزشگذاری مشابهی را

مقاله درباره شیوع افسردگی در بین 13 تا 19 ساله ها

اختصاصی از فایل هلپ مقاله درباره شیوع افسردگی در بین 13 تا 19 ساله ها دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

 فرمت فایل:word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

  تعداد صفحات:17

شیوع افسردگی در بین 13 تا 19 ساله ها

یک روانشناس با بیان اینکه افسردگی در بین گروه سنی 13 تا 19 سال بیشتر مشاهده می شود گفت: افسردگی و اختلالات روانی معمولا در گروه سنی 20 تا 35 سال وجود دارد اما امروزه بیشتر در بین گروه سنی نوجوانان مشاهده می شود.

دکتر فربد فدایی در گفتگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری مهر با بیان این مطلب افزود: امروزه اختلالات روانی یکی از مشکلات  جوانان در جوامع مختلف است و چنین وضعیتی تنها مختص به کشور ما نیست. ضمن اینکه مشکلات روانی را نمی توان منحصر به افسردگی جوانان دانست بلکه اکثر اختلالات روانی نوجوانان و جوانان کشور موقتی است و به عنوان افسردگی شدید محسوب نمی شود.

وی گفت : با وجود اینکه درصدی از اختلالات روانی ریشه در مسائل اجتماعی دارد اما بسیاری از اختلالات روانی به تربیت غلط والدین بر می گردد.

فدایی  تصریح کرد : نوع برخورد نادرست والدین با فرزندان باعث خواهد شده تا نوجوان در دوران بلوغ خود دچار احساس نا امیدی و افسردگی  شود بنابراین نمی توان مشکلات اقتصادی را تنها دلیل ایجاد افسردگی در میان جوانان دانست.

مقایسه تحول جمعیت دانشجویان دانشگاه آزاد

اختصاصی از فایل هلپ مقایسه تحول جمعیت دانشجویان دانشگاه آزاد دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 34

چشم انداز 20 ساله دانشگاه های جهان

در هفتادمین اجلاس شورای اجرایی انجمن بین المللی دانشگاه های جهان که در شهر تیان جین چین با محوریت آموزش عالی و دسترسی آن برای همگان برگزار شد، مواردی نظیر استراتژیک آینده IAU، وظایف فرهنگی و سیاسی آن و چالش ها و فرصت های آموزش عالی مورد بحث و بررسی قرار گرفت. دکتر جاسبی عضو شورای اجرایی انجمن بین المللی دانشگاه های جهان در تشریح مصوبات IAU گفت: در این جلاس دو روزه 15 نفر از اعضای اصلی، 10 نفر علی البدل و پنج نفر اعضای دبیرخانه حضور داشتند که مسائل مختلفی نظیر رسالت و ارزش های کلی IAU، رابطه آن با یونسکو و شرایط عضویت دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی در این انجمن مورد بحث و بررسی قرار گرفت. وی افزود: در تعریف جدید پیشنهادی مبنی بر تغییر ساختار حق عضویت، مقرر شد حق عضویت دانشگاه های کشورهایی که سرانه پایینی دارند تا 20 درصد کاهش یابد و سرانه کشورهای متوسط و بالا به ترتیب پنج درصد و تا 20 درصد افزایش یابد. دکتر جاسبی خاطرنشان کرد: همچنین در این اجلاس مقایسه ای بین نقاط قوت انجمن بین المللی دانشگاه ها با سایر انجمن ها صورت گرفت و گزارش مالی سال 2006 و بودجه پیشنهادی سال 2007 نیز اعلام شد. وی به آمار بالای درخواست عضویت دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی دنیا در این انجمن اشاره کرد و گفت: عضویت دانشگاه ها و موسساتی از کشورهای ایرلند، ایتالیا، قزاقستان، لبنان، لهستان، اسپانیا، عربستان و اکراین به تصویب رسید و عضویت 9 دانشگاه دیگر نیز در حال بررسی است. رئیس شورای اجرایی اتحادیه دانشگاه های جهان اسلام به بحث انتشارات و ارتباطات با سایر موسسات دیگر اشاره کرد و گفت: در این گردهمایی گزارشی از اجلاس گذشته انجمن در اسکندریه مصر ارائه شد. عضو منتخب حضرت امام (ره) در شورای عالی انقلاب فرهنگی همچنین به برگزاری همایش بین المللی آموزش عالی و چالش های آن در شهر پکن اشاره کرد و گفت: تضمین کیفیت و اعتبار بخشی آموزش عالی در آینده، محور اصلی این همایش بود. وی افزود: چالش ها و فرصت های آموزش عالی در چهار محور افزایش تقاضا، نیاز برای ارتباط نزدیکتر با بازار کار، رشد تجاری آموزش عالی و جهانی سازی در این همایش مورد بررسی قرار گرفت. دکتر جاسبی با بیان این مساله که در هیچ زمانی از تاریخ بشر تا این اندازه رفاه ملت ها به موضوع آموزش عالی وابستگی نداشته است، گفت: نرخ رشد در کشورهای در حال توسعه از سال 95 تا 2000، 9/1 درصد و از سال 2000 تا 2005 به 7/1 درصد تغییر یافته است که این رقم در مقایسه با انبوه سازی در دانشگاه ها که طبق آمار از سال 91 تا 2004 از 68 میلیون نفر به 132 میلیون نفر افزایش یافته است و پیش بینی می شود در سال 2006 تعداد دانشجویان جهان به بیش از 155 میلیون دانشجو رسیده باشد، نشان دهنده رشد سریع آموزش عالی و پیشی گرفتن آن از نرخ جمیعت است. عضو شورای اجرایی انجمن بین المللی دانشگاه های جهان به جابه جایی دانشجویان در سطح جهان اشاره کرد و گفت: از سال 1980 تا به امروز، این مقدار 50 درصد افزایش یافته است به طوری که در سال 2004، 5/2 میلیون نفر دانشجو در سطح جهان جابه جا شده اند. وی افزود: در همایش مذکور اعلام شد که 67 درصد جابه جایی متعلق به شش کشور آمریکا با 23 درصد، انگلیس 12 درصد، آلمان 11 درصد، فرانسه 10 درصد، استرالیا 7 درصد و ژاپن با 50 درصد است. دکتر جاسبی، تنوع در آموزش عالی و توسعه آن از طریق بخش های خصوصی، مکاتبه ای، از راه دور و الکترونیکی را از دیگر محورهای همایش دانست و گفت: در رشد آموزش عالی بدون مرز (بین المللی) پیش بینی می شود که آمار از 8/1 میلیون نفر در سال 2000 به 2/7 میلیون نفر در سال 2025 برسد؛ یعنی این آمار تا 20 سال آینده از رشد چهار برابری برخوردار می شود. وی ادامه داد: در برنامه پنج ساله کشور چین از سال 99 تا 2004 تعداد دانشجویان به دو برابر افزایش یافته به طوری که اکنون با 4/19 میلیون نفر دانشجو به عنوان بزرگ ترین مجموعه آموزش عالی در دنیا مطرح است. دکتر جاسبی در پایان با بیان این که سیزدهمین اجلاس عمومی IAU در سال 2008 در دانشگاه هلند برگزار می شود، افزود: از کشور ایران حدود 40 دانشگاه در انجمن بین المللی دانشگاه های جهان عضو هستند و اجلاس شورای عمومی سالی یک بار و مجمع عمومی هر چهار سال یکبار برگزار می شود.

جدول عملکرد سالیانه ساخت و ساز واحدهای دانشگاهی باید طراحی شود

دکتر عبدالله جاسبی امروز با بیان اینکه دانشگاه آزاد بخشی از تاریخ انقلاب اسلامی است، گفت: ما باشیم یا نباشیم مهم نیست و مهم ادامه دادن به حرکت عظیم انقلابی در راستای ورود نسل جوان این کشور به آموزش عالی است. به گزارش سرویس صنفی آموزشی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، رییس دانشگاه آزاد اسلامی در دهمین

مقاله بررسی رابطه بین فرزند پروری و سلامت عمومی در بین نوجوانان 14 ساله

اختصاصی از فایل هلپ مقاله بررسی رابطه بین فرزند پروری و سلامت عمومی در بین نوجوانان 14 ساله دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

این محصول در قالب ورد و قابل ویرایش در50 صفحه می باشد.

چکیده

هدف از تحقیق حاضر بررسی  رابطه شیوه های فرزند پروری وسلامت عمومی دربین جوانان 14 ساله شهرستان ابهر که فرضیه های عنوان شده عبارتنداز 1- بررسی رابطه بین شیوه های فرزند پروری وسلامت عمومی2- بررسی رابطه شیوه فرزندپروری و اختلال اجتماعی 3- بررسی رابطه شیوه فرزند پروری و اختلال اضطرابی 4- بررسی رابطه شیوه فرزندپروری واختلال رفتاری 5- بررسی رابطه شیوه فرزند پروری و اختلال جسمانی که جامعه مورد مطالعه دانش آموزان حدودسنی 14 ساله هستند که 60 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیده وآزمون سلامت عمومی وشیوه فرزندپروری آنها اجراگردیده که نتایج درست در جداول فصل چهارم ترتیب بندی شده وجهت آزمون فرضیه ها از روش آماری ضریب هم بستگی پیرسون استفاده گردیده که نتایج بدست آمده حاکی ازآن است که بین سلامت عمومی وشیوه های فرزندپروری و همین طور مقیاس های سلامت عمومی به جز اختلال جسمانی رابطه وجود دارد ولی بین اختلالات جسمانی و شیوه های فرزند پروری رابطه وجود ندارد .

بیان مسئله :

نوجوانان به به آزادی تجربه کردن نیازدارند بااین حال به طوری که ادامه دادن سبک مقترانه در طول نوجوانی ،چالشها و سازگاریهای خاصی رادربردارد که توانایی نوجوانان در فکر کردن به روابط اجتماعی نیز تنشهای خانوادگی را بیشتر می کند شایدزمانی را به خاطر بیاورید که دیگر والدین خودتان را آدمهای کاملا"آگاه و کاملی در نظر نمی گرفتید و صرفا"آنها را100 افراد معمولی به می انگاشتید وبعد از اینکه نوجوانان والدین خود را آرمان زدایی می کنند ودیگر مانند گذشته ما دربرابر آنها سرفرود نمی آورند وآنها مسایل گوناگونی چون تمیز کردن اتاقشان و رفت وآمد به خانه و انجام تکالیف که تمام این ها می شود گفت شیوه های از تربیت و نوع برخورد والدین با فرزندان است درحالی که والدین و نوجوانان دیدگاه های بسیار متفاوتی در مورد موقعیتها داشته باشند . حل کردن اختلاف نظرآنها دشوارتر است و زمانی که فرزندان از مرحله نوجوانی به بزرگسالی نزدیکتر شد تکلیف والدین و فرزندان فقط جداشدن از یکدیگر نیست وآنها باید آمیزه ای از باهم بودن و استقلال برقرار کنند که تمام اینها می تواند ریشه درسلامت عمومی وشناختی داشته باشد وباعث جدایی محیط ناسالم بیرون ومحیط سالم خانه و خانواده باشند که این مساله در راس شیوه درست فرزند پروری خانواده ها و والدین است .

فهرست

عنوان                                                صفحه

چکیده                                    1

فصل اول : کلیات تحقیق                           2

مقدمه                                       3

بیان مسئله                                      4

سوال مسئله                                  6

فرضیه های تحقیق                             7

سلامت روانی و عمومی                              8

فصل دوم : وضعیت هویت و سلامت روانی                   9

وضعیت هویت و سلامت روانی                         10

رشد اخلاقی                                   11

خانواده هسته ای                                 12

آرزوی مشترک و آرزوی شراکت                       13

چرخه زندگی خانوادگی تحول خانواده در صول زمان        14

تاریخچه و تعریف سلامت روانی                      18

تاریخچه                                     19

فصل سوم :روش تحقیق                              20

جامعه مورد مطالعه                           21

حجم نمونه                                   21

ابزار اندازگیری در تحقیق حاضر                       22

پرسش نامه شیوه های فرزند پروری                      23

روش تحقیق                                24

فصل چهارم : یافته ها و تجزیه و تحلیل دادها             25

جدول 1-4 نمرات خام آزمودنیها نوجوانان                   26

فهرست

عنوان                                                    صفحه

جدول 2-4 بررسی رابطه شیوه فرزند پروری               29

جدول 3-4 بررسی بین اختلال جسمانی و سلامت عمومی            30

جدول 4-4 بررسی رابطه بین شیوه فرزند پروری و اختلال اجتماعی         31

جدول 5-4 بررسی رابطه بین اختلال اضطرابی              32

جدول 6-4 بررسی رابطه بین شیوه فرزند پروری و اختلال افسردگی       33

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری                     34

بحث و نتیجه گیری                            35

پیشنهادات                                   38

محدودیت ها تحقیق                            39

ضمائم                                    40

پرسش نامه سلامت عمومی(GHQ)                   41

دستور اجرا و پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ)             44

آیا اخیرا                                   45

نمره گذاری                                      46

جدول شماره 6 همبستگیهای بین زیر                     47

منابع و ماخذ                                50

دانلود مقاله کامل درباره تاریخ صد ساله ی جنبش های سوسیالیستی 15 ص

اختصاصی از فایل هلپ دانلود مقاله کامل درباره تاریخ صد ساله ی جنبش های سوسیالیستی 15 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 15

تاریخ صد ساله ی جنبش های سوسیالیستی، کارگری و کمونیستی ایران 1386- 1284 بخش یکم از انقلاب مشروطیت 1284 تا انقلاب 1357

درآمد تاریخ پیدایش و رواج اندیشه های سوسیال- دمکراسی و شکل گیری نخستین هسته های سوسیالیستی در ایران هنوز به کاوش های بسیار نیاز دارد. آنچه درباره ی آن گفته و نوشته شده، پژوهش هایی ابتدایی است که در بسیاری موارد کامل نیستند. مسلم است که اندیشه ها و دیدگاه های سوسیالیستی برای اولین بار در تاریخ ایران توسط نویسندگان ایرانی که در سالهای 1259 تا 1275 خورشیدی (1896-1880 میلادی ) در خارج از مرزهای ایران برای نشریه های ایرانی برون مرزی قلم میزدند، معرفی شدند. پس از سرنگونی دولت مترقی و اصلاح طلب میرزا حسین خان مشیرالدوله، درسراسر کشور، بار دیگر در سال 1259 موج سرکوب و سانسور حاکم شد و در دوره ی شانزده ساله ی استبداد ناصری (از پایان عصر صدراعظمی میرزا حسین خان مشیرالدوله معروف به سپهسالار در 1259 خورشیدی تا ترور ناصرالدین شاه در سال 1275خورشیدی) تعدادی از اصلاح طلبان و آزادیخواهانی که به ناچارایران را ترک کرده بودند، در خارج از مرزهای " ایران استبداد زده" پدیده ی نوپای مطبوعات ضد استبداد ناصری را در تبعید بنا نهادند و تاریخ معاصرایران با مطبوعات مستقل ورق خورد. در این دوره، روشنفکران و روزنامه نگاران ایرانی درخارج از کشور با آسودگی خاطر و به دور از دخالتهای سرکوبگرانه ی " اداره انطباعات مبارکه" و سانسورچیان، " قلم را در جهت منافع ملی به کار گرفتند" و توانستند بذر اندیشه های سوسیال- دمکراسی و سوسیالیسم را به عرصه ی ادبیات سیاسی ایران بپاشند و مردم ایران را با مفاهیم اندیشه های مترقی آشنا سازند. روزنامه ی " اختر" یکی از نشریه های معتبر آن زمان بود که توسط روزنامه نگاران ایرانی در خارج از کشور انتشار می یافت ؛ این نشریه خدمات ارزنده ای در معرفی و ترویج سوسیالیسم و وقایع مربوط به قیام تاریخی " کمون پاریس" و عمر هفتاد و دو روزه ی آن انجام داد. " اختر" به مدیریت محمد طاهر تبریزی در استانبول انتشار می یافت که با تشویق نویسندگانی چون میرزا نجفعلی خان خویی، میرزا آقاخان کرمانی، شیخ احمد روحی، میرزا مهدی خان تبریزی ( ناشر روزنامه ی "حکمت" در قاهره) و میرزا محمد خان کاشانی ( ناشر روزنامه های "ثریا" و "پرورش" در قاهره) توانست نشریه ی " اختر" را به یکی از مهمترین منابع ترویج و گسترش اندیشه های آزادیخواهی، برابری طلبی و سوسیالیستی تبدیل سازد. برخی از نویسندگان و روزنامه نگاران " اختر" همچون میرزا آقاخان کرمانی به طور مستقیم از اندیشه های آموزگاران انقلابی و دانشمندان علوم اجتماعی نیز متأثر بود و این امر در نوشته های او که به طور مستمر در روزنامه ی " اختر" چاپ میشد، متبلور است. میرزا آقاخان کرمانی که با پیگیری مداوم علیه استبداد ناصری قلم میزد، به مرام و جهان بینی سوسیالیسم، آنارشیسم و نیهیلیسم استناد و آنها را به خاطر " مساوات" طلبی تقدیس میکرد. او مینویسد که " مسأله مقدسه مساوات" مد نظر سوسیالیسم است و سوسیالیستها " اولین وظیفه ی انسانیت را همین میدانند". میرزا آقاخان درنوشته های خویش تأکید میکند که سوسیالیست ها خواهان "مساوات در ثروت هستند" و معتقدند که همه ی انسانها باید "در امتیازات ملی مساوی باشند" و مالکیت باید لغو گردد. زیرا به نظر او "زمین تصاحب بردار نیست، باید بین مردم مشاع باشد." او در نوشته های خویش تاکید می کند که املاک و اراضی را " جمعی بی استحقاق ربوده اند" و از"دزدی و تقلب، صاحب دولت و ثروت شده اند"، در حالی که کارگران معدن در " سوراخ های مثل گور همچون موش کور، زحمت می کشند ." به عقیده ی میرزا آقا خان کرمانی، سوسیالیست ها، آنارشیست ها و نیهیلیست ها "با انگیزهای وصف ناپذیر و پر شور در برانداختن ریشه ی فقر و فلاکتی هستند که براثر شناعت و ستمگری بی انصافان عالم پیدا شده است." اینان جملگی می کوشند تا " مساوات و مواسات را در گیتی اجرا نمایند." (1) باید توجه کرد که سخنان و نوشته های میرزا آقا خان کرمانی تحت تاثیر جو حاکم در اواخر قرن نوزدهم میلادی کشورهای اروپای آتلانتیک و روسیه بود. جوی که جنبش های آنارشیستی و نیهیلیستی از نیروهای اجتماعی قابل ملاحظه ای برخوردار بودند و هنوز جایگاه خود را در آن جوامع به اندیشه های منسجم سوسیالیستی، به ویژه مارکسیسم که پایه ی فلسفی و اجتماعی آن استوار بود، نداده بودند. تا آنجا که پژوهش های مورخین تاریخ سوسیال- دمکراسی و سوسیالیسم در ایران نشان میدهد قدیمی ترین سند مشخص درباره ی مقوله ی سوسیالیسم مربوط به مقاله ای است که در روزنامه ی " ایران" با مدیریت و سردبیری محمد حسن خان صنیع الدوله، چاپ تهران، شماره ی 412 به تاریخ 18 اسفند 1258 خورشیدی (8 مارس 1880) به نقل از روزنامه ی "اختر" چاپ استانبول انتشار یافته است. چون این سند از نظر تاریخ انتشار اندیشه های سوسیالیستی در ایران اهمیت خاصی دارد به چند نکته درباره ی آغاز رواج افکار سوسیالیستی درکشور ایران می پردازیم . 1- باید خاطرنشان ساخت که این مقاله ی مستند تحت تأثیر بزرگترین واقعه ی آن زمان یعنی قیام کمون پاریس، بزرگترین جنبش کارگری قرن نوزدهم، در نهمین سالگرد آن به رشته ی تحریر در آمده است. درسال 1871، مردم پاریس در روز 28 اسفند 1249 خورشیدی (18 مارس 1871 میلادی) به رهبری کارگران انقلابی پس از شش ماه جنگ علیه ارتش اشغالگر پروس و هیأت حاکمه ی انقیاد طلب دولت فرانسه، برپایی نخستین حکومت کارگری را در تاریخ بشر اعلام نمودند. با اینکه این حکومت کارگری بیش از هفتاد و دو روز دوام نیاورد و در آخرین روزهای ماه مه و اولین روزهای ماه ژوئن سال 1871 توسط نیروهای نظامی دولت فرانسه با حمایت آشکار نیروهای اشغالگر پروس سرکوب گشت، اما نقطه عطفی بسیار مهم در جنبش های اجتماعی اروپا محسوب می شود که به کمون پاریس معروف گشت و در تاریخ مبارزات کارگران کشورهای مختلف جهان از اهمیت بسیاری برخوردار است.( 2) هنوز هم پس از صد و سی و پنچ سال از وقوع آن، کمونیست ها، سوسیالیست ها و دیگر نیروهای برابری طلب، سالروز این پیشامد تاریخی را جشن می گیرند. تصادفی نیست که مقاله ی مستند مندرج در روزنامه ی "اختر" در ماه مارس 1880 ( نهمین سالروز قیام کمون پاریس) نوشته شده است. 2- این مقاله که به خاطر رعایت مسایل امنیتی دوران استبداد ناصری بدون نام مؤلف درج گردیده است، اما بررسی سبک نگارش، استفاده از واژه ها و برخورد نظری نویسنده به وقایع مربوط به قیام کمون پاریس و توجه او به سرانجام نافرجام قیام و جهانبینی فعالین ورهبران این قیام، نشان میدهد که این مقاله توسط میرزا آقاخان کرمانی نگاشته شده است. تعمق در اندیشه های میرزا آقاخان کرمانی و بررسی جهانبینی او به ویژه در امر برابری طلبی و مقوله هایی چون " مساوات و مواسات" و ترویج آنها در ایران گمان ما را در اینکه نویسنده ی آن مقاله ی مستند در روزنامه ی "اختر" همان میرزا آقاخان کرمانی است، به یقین تبدیل می سازد (3). تا آن جا که اطلاع در دست است میرزا آقاخان کرمانی شاید نخستین نویسنده ی ایرانی است که در اواخر قرن نوزدهم مقاله ها و گزارش های بسیاری راجع به سوسیالیسم و دیگر شیوه های فکری، تهیه و منتشر کرده است. ولی سالها پیش از میرزا آقاخان کرمانی برخی از حکما و فلاسفه ی ایران نیز به مسایل برابری طلبی و اندیشه های اشتراکی توجه کرده و در نوشته های خود به آن مقوله ها پرداخته بودند. اینک به شواهدی که این ادعا را تأیید میکند می پردازیم . 1- سخن از سوسیالیسم و مفهوم آن در کشورهای خاورمیانه ازجمله کشور ایران، پس از نیمه ی اول قرن نوزدهم رواج داشته و در آثار نویسندگان و متفکران آن دوران انعکاس یافته است. به طور مثال بررسی نوشته های حاج ملا هادی سبزواری (4) و میرزا ابوالحسن جلوه نشان میدهد که نمونه هایی شبیه به اندیشه ی سوسیالیسم تخیلی در جهان بینی ایده آلیستی آنان وجود داشته است. اعتقاد سبزواری درباره ی مالکیت خصوصی که آن را "امری اعتباری و اضافی میدانست" در نیمه ی اول قرن نوزدهم درمیان نخبگان جامعه شهرت داشت. تمایل هواخواهانه ی میرزا ابوالحسن جلوه به جنبش بابیه در دهه های 1850 و 1860 که در بعضی عرصه ها دارای اندیشه های اشتراکی و برابری طلب بود، نیز ثبت شده اند. ابوالحسن جلوه در سالهای پر تلاطم 1269 تا 1270 خورشیدی (1891-1890 میلادی) از جنبش "تحریم تنباکو" که در واقع نخستین خیزش ضد استعماری در ایران بود، حمایت جدی کرد و اندیشه های برابری طلبانه وروش سیاسی خود را ترویج داد. اما این نوع اندیشه های پراکنده و ایده آلیستی، نسبت به بافت واوضاع اقتصادی و اجتماعی ایران آن زمان که استبداد پادشاهی حاکمیت مطلق داشت، نتوانست به عنوان یک جریان فکری، روند رشد طبیعی خود را طی کند و به زایش و گسترش یک جهانبینی منسجم اجتماعی و سیاسی تبدیل گردد. این امر در مورد نویسندگان و روزنامه نگارهای لائیک و غیر مذهبی که درآن زمان برای نشریه های "اختر"، "ثریا"، "حکمت" و "پرورش" در خارج از مرزهای ایران قلم میزدند نیز صدق میکند. 2- همان طور که اشاره شد، میرزا آقاخان کرمانی در گزارش های خود درروزنامه ی "اختر" نیهیلیستها، سوسیالیستها و آنارشیستها را متعلق به یک جبهه میدانست و تا آنجا که اطلاع در دست است هرگز موفق نشد که به تفاوتهای اساسی این جنبش های اجتماعی آگاهی یابد. وی در مقاله ی روزنامه ی رسمی "ایران" پس از گزارشی کامل درباره ی چگونگی قیام و انقلابیون فعال حکومت 72 روز کمون پاریس را که بیشتر آنها سوسیالیست و کمونیست بودند، نیهیلیست خوانده و هدف آنان را چنین توضیح داده است: "اصل مقصود این گروه آنست که فقرا و عمله را در کل اموال مردم مشترک سازند و از این راه معیشت و سعادت حال فقرا و رنجبران را خاطر جمعی بدهند و در این خصوص مؤلفین بسیار تألیفات بیشمار نوشته اند و حتی بعضی مصنفین این عقیده را جایز دانسته اند که جمیع اموال اغنیا باید بالسویه در میان فقرا تقسیم شود و در میان همه مردم اشتراک عمومی حاصل گردد." این توضیح نشان می دهد که نویسنده ی مقاله، انقلابیون سوسیالیست و کمونیست را با نیهیلیست ها و آنارشیست ها در یک مجموعه قرار میدهد و تفاوت اساسی سوسیالیسم مارکسیستی و سوسیالیسم غیرمارکسیستی را تمیز نمیدهد. نویسنده، بارها سوسیالیستها و کمونیستها را که از نظر او نیهیلیست بودند، متعلق به "اهل اباحه" دانسته و تصریح میکند که هدف آنها "همان اباحه و اشتراک اموال و زنان بوده است." گفتنی است که درنیمه ی دوم قرن نوزدهم و حتی در دهههای نیمه ی اول قرن بیستم، مقوله های "اشتراک زنان"، "محو خانواده" و "جدایی کودکان از مادران"، بخشی از اتهاماتی بود که نظریه پردازان طبقات حاکم در کشورهای مختلف جهان به سوسیالیستها و کمونیستها ودیگر نیروهای برابری طلب و انقلابی نسبت میدادند. بررسی این مقاله نشان میدهد که نگارنده، با اینکه یک روشنفکر ضد نظام پادشاهی در ایران بوده و ازیک نوع شیوه ی تفکر سوسیالیستی و اندیشه ی برابری طلب متأثر است، ولی به صراحت از روشی رایج و شیوه ای سنتی پیروی کرده و سوسیالیست ها، کمونیست ها، آنارشیست ها و نهیلیست ها را زیر مجموعه ی "اهل اباحه" دانسته است. به هر روی علیرغم تفوق جهانبینی ایده آلیستی و تفکر متافیزیکی در اندیشه های سوسیالیستی، حکما و نویسندگان وروزنامه نگارهای معروف آن دوره، به جرات میتوان اذعان داشت که آنها با جسارت و شهامتی که از خود نشان دادند سنگ بنای شکل گیری و رشد اندیشه های سوسیال- دمکراسی را بنا نهاده و بستر سیاسی اجتماعی کشور ایران را در آن زمان برای نفوذ و گسترش اندیشه های سوسیالیستی و کمونیستی در عصر انقلاب مشروطیت آماده ساختند. فصل اول جنبش های سوسیال- دمکراسی و کارگری در عصر مشروطیت علیرغم تبلیغ و ترویج اندیشه های سوسیالیستی و سوسیال-دمکراسی در ایران توسط روزنامه نگارهای مترقی در اواخر قرن نوزدهم، به ویژه در دوره ی پس از قتل ناصرالدین شاه در سال 1275 خورشیدی (1896 میلادی) تا آغاز انقلاب مشروطیت، جهت ساماندهی و سازماندهی عناصر سیاسی و اجتماعی که به اندیشه های سوسیالیستی و آزادیخواهی اعتقاد داشتند، تلاش های بسیاری انجام شد اما هیچ کدام موفق به ایجاد تشکل یا سازمان سیاسی نشدند. با آغاز فعالیت های سیاسی، اجتماعی در آستانه ی انقلاب مشروطیت ایران، روشنفکران ایرانی که تحت تأثیر روشنفکران و کارگران انقلابی کشورهای روسیه ی تزاری، ترکیه ی عثمانی و مصر قرار گرفته بودند، برای نخستین بار به تدارک اولین سازمان سوسیالیستی پرداختند. سازمان همت نخستین سازمان سیاسی ایرانی درسال 1283 خورشیدی (1904 میلادی) توسط برخی از روشنفکران و کارگران و تجار ایرانی که در جستجوی تحصیل و کار و تجارت به ایالات قفقاز روسیه ی تزاری مهاجرت کرده بودند در باکو تأسیس گردید. این سازمان که "همت" نام داشت، توسط روشنفکرانی هدایت میشد که تحت تأثیر وقایع سیاسی آن زمان با سوسیال- دمکراتهای انقلابی (بلشویک) روسیه در ایالات قفقاز، ارتباط تنگاتنگ داشتند و این سازمان در اندک مدتی، بسیاری از ایرانیان مهاجر به ویژه کارگران و دانشجویان ایرانی ساکن آن مناطق را به عضویت خود درآورد. در سالهای آغازین قرن بیستم نزدیک به سی هزار کارگر مهاجر ایرانی در شهرهای مختلف ایالات قفقاز به ویژه در شهرهای باکو، گنجه، تفلیس زندگی می کردند. درسال 1905، در کشاکش آغاز انقلاب مشروطیت، تعداد این کارگران به شصت و دو هزارنفر رسید. این آمار شامل کارگرانی است که دارای گذرنامه بودند و اگر کارگران ایرانی را که بدون گذرنامه و یا غیر قانونی وارد روسیه شده بودند، به این آماراضافه کنیم، تعداد ایرانیان مقیم قفقاز نزدیک به صدهزار نفر می رسید. (5) فقرو فلاکت در روستاهای ایران و همچنین ورشکستگی کسبه و سرمایه داران کوچک در شهرهای ایران به خاطر رقابت