شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی
تعداد صفحات: 2316 صفحه
شاهنامه فردوسی
شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی
تعداد صفحات: 2316 صفحه
شناخت جایگاه زن در شاهنامه و خمسه ی نظامی
به صورت ورد ودر134صفحه
مقدمه
زن در فرهنگ و ادبیات ایران از دیرباز تا کنون جایگان بالایی داشته است به نظر می رسد در ایران باستان نظامی مادرسالاری برجوامع بشری حاکم بوده است و برخی معتقد بودند نه نظام مادرسالاری و نه نظام پدر سالاری حاکم بوده بلکه زن و مرد همکار و مکمل هم بودند ، زیرا زن و مرد هر یک قدرت توانایی کار خاصی را داشته اند. زرتشت معتقد بود که زن و مرد با هم برابرند و از یک نژاد هستند و زن در ایران بعد از اسلام تحت تأثیر دین اسلام بود و مهمترین مسئله نکات قرانی درباره ی زن و منزلت او مد نظر بوده است. درباره جایگاه زن در ادبیات فارسی شاعران و نویسندگان زیادی مسائلی را مطرح کرده اند ، فردوسی و نظامی به زن نگاهی مثبت داشته اند زن در این دو اثر ازتمام فضایل انسانی بهره مند است ، زن در شاهنامه نزدیک 300 بار بکار رفته است و همه جا کاردانی و تیزهوشی او مورد ستایش قرار گرفته است و نگاه نظامی به زن روشنفکرانه است و زنان داستانهای نظامی الگویی از وفاداری ، عشق و دلدادگی محسوب می شوند. مقایسه این دو اثر نشان می دهد که زنان از چه جایگاه و مراتبی برخوردار بوده اند زنان همراه مردان و بیشتر موارد مشکلات آنها را برطرف می کردند ، زنان گاه در مسائل سیاسی و انتقال قدرت نقش عمده ای را ایفا می کردند. در بیان مسئله قلمرو و محدوده ی موضوع پایان نامه به روشنی بیان شده است و مسائل نظری از مسائل عملی متمایز شده است ، مسئله به درستی بیان و راحل های مناسب برای آن ارئه شده است بین مباحث ارتباط منطقی صورت پذیرفته و ادلّه و مسائل به خوبی بررسی شده است. در پیشینه تحقیق به مبانی نظری اشاره شده و به یافت های اصلی پژوهشگران اشاراتی شده است تا از تکرار دوباره کاری جلوگیری به عمل آید و سعی بر جنبه های پژوهش نشده و مسائل پاسخ نیافته است . در این پایان نامه حاصل تحقیقات گذشتگان مورد استفاده قرار گرفته و زوایای مبهم و سوالات پاسخ داده نشده روشن شده است. سوالات تحقیق به دو دسته اصلی و فرعی تقسیم شده و سوالات به گونه ای طراحی شده که پاسخ آنها منوط به انجام تحقیق است ، سوالاتی که مطرح شده صریح ، شفاف و گویاست و از واژه هایی که خواننده را دچار برداشت های نادرست کند پرهیز شده است و با بیان فرضیات و مسئله و تحقیق پاسخ های احتمالی داده شده است و تلاش شده است که در تمام تحقیق به گونه ای به محقق جواب سوالات برسد. روش تحقیق به اجمال معرفی شده است و ابزار گردآوری اطلاعات و نحوه تجزیه و تحلیل آنها بیان شده است. متن اصلی تحقیق شامل یافته هایی است که با جمع آوری اطلاعات و طبقه بندی و تجزیه و تحلیل صورت گرفته است و در پایان نتایج تحقیق بیان گردیده و امانت داری و صداقت در ارائه مطالب رعایت شده است.
شاهنامه کتاب تاریخی ما ایرانیان است ، شاید در هیچ دورة تاریخی ایران به کتابی ، بیش از شاهنامه به لحاظ مصّور سازی پرداخته نشده باشد و تقریباً بیش از هر کتاب دیگری مورد توجه پادشاهان به جز سلطان محمود غزنوی که قدر حکیم را ندانست. و همچنین مغرضانی که با فرهنگ ایران میانه خوبی ندارد نقاشان به این دلیل که کتاب فرودسی بیش از هر کتاب دیگری تصویری است . به این کتاب عنایت خاصّی داشتند. و این مهم هم در بیان فردوسی و هم روایات اساطیری آن نهفته است . از این رو شاهنامه هم مبدأ تصویر سازی ایرانی است و هم منبع پژوهش . اما هیچگاه نه جایگاه تصویری ( ونه تصویر سازی ) آن اعتنا نشده است . از این رونگارنده صمم گردید که بامختصر معلومات خود پژوهشی هر چند محدود در این مورد انجام دهد . اگر چه این پژوهش محدود به هفت خوان رستم است ومنابع تصویر سازی این[1] فصل شاهنامه زیاد ، امّا در رشته های دیگر هنری تقریباً به آن پرداخته نشده است . منظورم از رشته های دیگر هنری ، سینما و نمایش است چرا که علیرغم نگاه اساطیری موجود در این فصل به نوعی می توان نگاه عارفانة فردوسی را هم به آن افزود ، آن نگاه هم شاید در تحول رستم پس از گذراندن هر مرحله از هفت خوان است و این نکته میتوانست و می تواند - منبعی برای راویان داستانهای شاهنامه باشد . شاهنامه علی رغم نگاه اسطوره ای خود کاملاً ملموس است و تنها نکته آن بیان تصویری فردوسی است . خواننده شعر فردوسی با شخصیتهای آن کاملاً احساس قرابت می کند، حالات شخصتها ، تغییر فرم چهره ها ( آنچه که میان نمایشنامه نویسان مرسوم است یعنی میمیک صورت ) فضای بزم یا رزم ، معاشقه یا مجادله و حتی چهرة رخش در شعر فردوسی برای خواننده کاملاً تصویر شده است . از این رو مهمترین منبع برای نگارنده همان کتاب وزین فردوسی بوده است .
به همین دلیل در بعضی موارد که منبع پژوهشی معتبری نیافتم براساس استنباط شخصی و با راهنمایی هایی بی دریغ استاد عناصری به تحلیل فصل های هفت گانه هفت خوان رستم پرداختم . رستم نماد انسان ایرانی است . پهلوانی است که در آزمون های مختلف دچار تحول روحی نیز می شود او درخوان اول « خواب » است و به لطف پروردگار و همّت رخش به سلامت جان به در می برد . او چون هر انسان دیگر دچار فراز و نشیبهایی می شود گاه حتی نافرمانی می کند. گاه نسبت به وعدههایش[2] فراموشکار می شود و صد البتّه چون اسطوره است و با موجودات اساطیری به مبارزه بر می خیزد . کمتر نکات منفی شخّصیت اش برخواننده مشخص می گردد و این آنچیزی است که خواننده می خواهد و فردوسی به آن جداً واقف بوده است. اسطوره های ایرانی در بسیاری از موارد برخاسته اسطوره های ایرانی در بسیاری موارد برخاسته از شاهنمامه فرودسی است . و در هیچ کتاب دیگری اندیشه انسان چنین به مرزهای فرا واقعی و عالم خیال ایرانی وارد نشده است . همة آنچه پهلوان ایرانی را می آزماید و حتی دشمن اوست در بالاترین وخطرناکترین شکل ممکن در این کتاب وزین جمع شده است. توران و تورانیان همواره نمادی از دشمن و متجاوز برای این مرز وبوم بوده اند و فردوسی در واقع آنچه را که در ناخود آگاه ذهنی خواننده ایرانی وجود داشته، عیان کرده است . از این رونشانة فرهنگ ایرانی است هم برای جماعت ایرانی و هم غیر ایرانی و شاید علّت آنکه پادشاهان ایرانی سالها برای مصور سازی یک نسخه از شاهنامه منتظر می ماندند و پس از مدتی آنرا پیشکش ممالک دیگر می کرده اند ، این بوده که آنرا عامل و نماد قدرت و فرهنگ ایرانی می دانسته اند که برای دیگران هم ملموس بوده است.
شامل 146 صفحه فایل word قابل ویرایش
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه 4
مقدمه
شاهنامه برای ایرانیان ، تاریخ است نه افسانه
خبر گزاری "مهر": دکتر "جلال خالقی مطلق" چهره نام آشنای عرصه ادبیات و زبان فارسی است . وی هم اکنون در کشور آلمان ساکن و مدت 34 سال است که در حال تصحیح شاهنامه است . بدون شک در آینده ای نه چندان دور در مورد او و تصحیح شاهنامه بیشتر می شنویم . در مورد تصحیح شاهنامه با وی گفت و گویی انجام داده ایم که می خوانید .