(به مساحت 50 هکتار)
1- 1 مقدمه :
درخت پسته معمولی (ایرانی) با نام علمی Pistaca vera منشأ ایرانی داشته و در شمال شرقی کشور حوالی سرخس به صورت جنگلهای انبوه دیده می شود و نام علمی آن نیز از واژه فارسی پسته گرفته شده است.
کتیبه های یونانی و تواریخ مؤید این مطلبند که کاشت درخت پسته و استفاده از محصول آن از حدود چهار هزار سال پیش در ایران مرسوم بوده است.
1 – 2 نام کامل طرح و محل اجرای آن :
احداث باغ پسته (به مساحت 50 هکتار)
محل اجرا :
استان شهرستان بخش روستا
1 – 3 – مشخصات متقاضیان :
نام نام خانوادگی مدرک تحصیلی تلفن
مشخصات گیاه شناسی:
درخت پسته گیاهی است دو پایه یعنی گلهای نر و ماده جدا از یکدیگر و روی دو درخت مجزا قرار گرفته اند و تلقیح گلهای ماده بوسیله باد انجام می شود. ریشه درخت پسته محوری و عمودی است و تا عمق بیشتر از دو متر در عمق خاک فرو می رود. قدرت تولید ریشه فرعی در درخت پسته خیلی ضعیف است و چنانچه انتهای ریشه اصلی قطع شود، قبل از تولید ریشه فرعی، درخت در اثر نرسیدن آب و مواد غذایی کافی خشک شده و از بین می رود زیرا ریشه های موئین (تارهای کشنده) در انتهای ریشه قرار دارند. به همین علت اغلب سعی می شود که بذر پسته در محل اصلی کاشته شود تا احتیاجی به جابجایی نباشد چرا که در تغییر محل نهال پسته، حدود 60% از نهال های جوان خشک می شوند. به دلیل طویل شدن ریشه که می تواند به اعماق زمین فرورفته و خود را به منطقه همیشه مرطوب زمین برساند و جذب آب نماید، مقاومت این درخت در برابر کم آبی و خشکی خیلی زیاد است.
آب و هوا:
درخت پسته به سرمای شدید زمستان و گرمای زیاد تابستان مقاوم است و از این نظر شباهت زیادی به درخت انگور دارد، بطوری پسته نیز مانند انگور سرمای 20 درجه زیر صفر و 40 درجه بالای صفر را بدون هیچگونه خسارت و صدمه ای تحمل می نماید.
درخت پسته با زمین مرطوب سازگاری ندارد، رطوبت زیاد در خاک باعث ایجاد بیماری و پوسیدگی یقه درخت می شود که نهایتاً منجر به خشک شدن درخت می گردد.
خاک:
بهترین خاکها برای کاشت درخت پسته خاکهای لیمونی سبک یعنی شن و رس میباشد. در اراضی سبک مصرف کود برای برداشت رضایت بخش است ولی در اراضی رسی سنگین که رطوبت را به مقدار زیاد و برای مدتی طولاتی در خود نگاه می‌دارد کاشت این گیاه نتیجه رضایت بخشی نمی‌دهد و مقدار محصول چندان قابل توجه نخواهد بود. درخت پسته تا اندازه‌ای تحمل شوری خاک را میکند.
درخت پسته تا اندازه ای نسبت به شوری خاک بردبار است و این بردباری، باعث گردیده که برخی از باغداران به غلط تصور کنند که نمک برای ادامه حیاط و رشد و نمو درخت لازم است تا جائیکه در بعضی از اراضی غیر شور، اقدام به افزودن نمک به خاک و یا آب آبیاری، به عنوان کود می نمایند. در حالی که ثابت شده است که پسته در اراضی فاقد نمک به خوبی روییده و محصول زیاد و رضایت بخشی نیز تولید می کند.
کود:
درخت پسته احتیاج به کود فراوان دارد و کود دامی به تنهایی نمی‌تواند رفع احتیاجات درخت پسته را از حیث مواد غذایی برای محصول زیاد بکند. بطور کلی میزان کود شیمیایی مورد نیاز برای هر باغ پسته، 250 تا 500 کیلوگرم کود فسفاته می باشد که در دو نوبت (یکی اسفند ماه و دیگری خرداد ماه) به زمین اضافه می شود.
آبیاری:
به طوری که قبلاً نیز گفته شد، درخت پسته گیاهی است مقاوم به خشکی، و لیکن این نکته را باید مد نظر داشت که مقاومت زیاد پسته دلیل آن نیست که در آبیاری و سایر مراقبت های لازم از باغ کوتاهی گردد. هرچقدر مراقبت از درخت کامل تر و تعداد دفعات آبیاری مرتب تر باشد، مقدار مرغوبیت محصول پسته نیز زیاد تر خواهد بود.
در خصوص تعداد دفعات آبیاری روش زیر مناسب به نظر می رسد:
در دو یا سه سال اول کاشت نهال یا بذر هر 7 تا 10 روز یک مرتبه آبیاری می کنند. از سال سوم تعداد دفعات آبیاری را کم کرده تا در موقع بهره برداری (سال پنجم به بعد) آن را به ماهی یک مرتبه می رسانند.
هرس:
هرس درخت پسته مسن و بارده مرسوم نمی باشد، باغداران فقط به حذف شاخه های خشک اکتفا می کنند. در پاره ای از مراکز تولید پسته این هرس را در فصل پاییز انجام می دهند تا بتوانند شاخه خشک را از تر تشخیص دهند.
برداشت:
جمع آوری محصول پسته به دو طریق انجام می گیرد. یکی تکان دادن شاخه های باردار بوسیله چوب های بلند و دیگری چیدن و قطع کردن خوشه های میوه با دست.
روش اول بدترین راه برداشت محصول می باشد، چرا که میوه پسته همیشه بر روی شاخه های دو ساله یعنی شاخه ای که سال قبل روی درخت ظاهر شده قرار دارد و با زدن چوب برای ریختن پسته، شاخه های جوان که حامل میوه سال بعد خواهند بود شکسته و از بین می روند و بدین علت میزان محصول سال بعد خیلی کم خواهد بود.
طریق دوم، برداشت محصول به روش جدا کردن خوشه از درخت بوسیله ئدست می باشد. این طریقه بهترین راه برداشت محصول می باشد چون هیچگونه آسیبی به درخت و شاخه های آن وارد نمی آید. برای چیدن میوه به این ترتیب، بهتر است از نردبان استفاده شود، به خصوص نردبان های دو طرفه مخصوص برداشت میوه که مانع از صدمه دیدن درخت بر اثر بالا رفتن کارگر از درخت می شود.
خصوصیات خاک:
کشت پسته در رده های مختلفی از خاک با موفقیت انجام می شود. در مناطق پسته کاری ایران بافت شنی لومی که یک باقت متوسط می باشد بهترین محصول را تولید مینماید. همچنین در بافتهای سنگین تر خاک مثل لوم ـ روسی ـ سیلتی و حتی لوم ـ رسی مصحول مناسبی تولید شده است. وجود زهکش های طبیعی همانند یک لایه شنی در عمق بیش از 2 متر از سطح خاک، میتواند سنگینی بافت را جبران نماید. مناسبت ترین خاک برای کشت و پرورش پسته از نظر عمق، خاکهایی عمق همراه با بافت یکنواخت میباشد. وجود خاک کم عمق و یا سخت لایه، باعث میشود که قسمتهای هوائی و زیرزمینی درخت، کوتاه مانده، در نتیجه باروری و عملکرد آن بطور محسوسی کاهش یابد. درختان پسته در شرایط ماندآبی رشد مناسبی ندارند.
کیفیت آب:
در مورد ارزیابی کیفیت آب آبیاری 4 مورد مهم را باید در نظر گرفت:
1-در صورتیکه EC آب آبیاری کمتر از 7/0 دی زیمنس بر متر(ds/m) بوده و SAR آن کمتر از 5/3 باشد، کاربرد آبی هیچگونه محدودیتی ندارد.
2- در صورتیکه EC آب از 2 دی زیمنس بر متر (ds/m) بیشتر باشد، سبب تجمع املاح و پیدایش و توسعه خاکها می شود و قلیا می شود. به این دلیل استفاده از چنین آبهایی محدودیت ایجاد میکند.
3- آب آبیاری که SAR آن از 7 بیشتر باشد، سبب کاهش نفوذ آب در خاک میشود. در این حالت ، عدم تعادل بین سدیم محلول با کلسیم و منیزیم موجب پراکندگی ذرات، سله بستن و گرفتن خلل و فرج خاک خواهد شد.
4- اگر مقدار بر آب آبیاری از 7/0 تحت در میلیون و کلر آن از 3 میلی اکی والان در لیتر متجاوز کند، سبب تجمع این دو عنصر میشود. این تجمع باعث ایجاد مسمومیتهای خاصی در پسته میگردد.
نمونه برداری از خاک و آب:
بهتر است که نمونه برداری قبل از احداث باغ و یا در حین آن انجام شده و نمونه برداریهای مداوم نیز در سالهای اولیه ایجاد باغ، برای شناسایی و تشخیص میزان عناصر و شرایط شوری و دفع مشکلات آن صورت گیرد. زیرا در این حالت کنترل و املاح مشکلات بسیار آسانتر بوده و هزینه یا خسارت کمتری برای باغدار به همراه خواهد داشت. تهیه نمونه ای آب و خاک باید به نحوی انجام شود که نماینده واقعی محل باشد.
تهیه نمونه خاک:
نمونه برداری باید در یک زمان معین و مداوم، با توجه به روش آبیاری و تا عمق2 -5/1 متری در اعماق 200-160-120-80-40 سانتیمتر از سطح خاک انجام گیرد. در محل انتخاب شده جهت نمونه برداری، نباید تخلیه موادی مثل کود حیوانی، مصالح ساختمانی و... صورت گرفته باشد.
در صورتیکه زمین شکل هندسی داشته باشد، قطرهای آن را بطور تقریبی رسم نموده، سپس از محل تلاقی آنها یک نمونه و از محل راسلها با کمی فاصله به مرکز چهار نمونه تهیه میگردد. اگر زمین مورد بحث شکل هندسی نداشته باشد، در اینصورت به صورت زیگزاگ و یا مارپیچی حرکت کرده به نحوی که در محل هر تغییر جهت، یک نمونه تهیه گردد. مهمترین مرحله در تهیه نمونه خاک، دقت از مخلوط کردن صحیح نمونه ها بمنظور تهیه نمونه مرکب میباشد.
تهیه نمونه آب:
نمونه برداری آب به سادگی امکان پذیر است، بدین ترتیب که ظرف نمونه برداری بایستی تمیز و عاری از هر گونه ماده دیگر باشد. در زمان نمونه برداری، حتی ظروف تمیز و نو را ابتدا با نمونه آب مورد نظر کاملا شستشو داده، سپس کاملا پر میگردد. بطوریکه فضای خاک برای هواد باقی نماند؛ زیرا وجود هوا، باعث رسوب کردن کربنات کلسیم خواهد شد. پس از تهیه نمونه آب، تا زمان تجزیه باید آن را حتما در یخچال نگهداری کرد. در غیر اینصورت در درجه حرارت معمولی اتاق، کلسیم (Ca++) و بیکربنات (Hco-3) رسوب کرده و شوری کل آب کاهش مییابد. ناگفته نماند که در زمان تهیه نمونه آب لازم است که حداقل نیم ساعت از شروع پمپاژ آب گذشته باشد.
آماده سازی زمینپس از تهیه نمونه های آب و خاک، در صورتیکه برای احداث باغ مثبت باشد پروفیل هایی به عمق حداکثر 2 متر برای شناسایی کامل خاک، در صورتیکه صورت امکان طبقه بندی آن حفر میشود.
برای شروع کار در صورتی که لایه سطحی خاک (قبل از تسطیح) خیلی شور باشد، لازم است لایه نازکی از سطح خاک را که محل تجمع املاح است کنار زده و خاکهای جمع شده را از مزرعه خارج نمود.
در صورتی که پروفیل و نمونه برداری نشان داد که بافت خاک کاملا شنی بوده و یا تا عمق 2 متری دارای سخت لایه باشد، باید از احداث باغ در چنین محلی اجتناب نمود. اگر با حفر پروفیل مشخص شد که خاک محل احداث باغ مطبق میباشد. (یک لایه شنی و یک لایه رسی یا بر عکس)، در این صورت قبل از انجام هر کاری، با توجه به نقشه باغ و تعیین جهت و امتداد ردیفی در محل کاشت، خاک را حداقل به عرض یک متر و به عمق یک تا دو متر با بیل مکانیکی و یا لودر کاملا مخلوط و یکدست مینمایند. با این کار اگر در عمق مذکور سخت لایه ای وجود دارد شکسته میشود.
پس از این میتوان سایر عملیات را طبق نقشه انجام داد. چنانچه سیستم آبیاری غرقابی مدنظر باشد بایستی شیب نهایی به حدود 2-1 درصد برسد. اگر در محل کاشت با توجه به نتایج، عملیات اصلاحی لازم باشد در این صورت ممکن است در نوار محل کاشت، گچ یا گوگرد و کود حیوانی پوشیده را به خاک اضافه کرده و سپس کاشت نهال را انجام داد.
لازم به ذکر است جهت اصلاح خاک (درصورتیکه Ph خاک بالاتر از 7/5 یا 8 باشد)
یا اندازه گیری سدیم قابل تبادل و با درنظر گرفتن مقدار بهینه آن، مقدار گچ و یا گوگرد لازم در هر هکتار را محاسبه و به زمین داده شود. البته باید درنظر داشت که آثار این اصلاح خاک در طولانی مدت و حداقل 2 تا 4 سال بعد بروز کرده و مشاهده خواهد شد. در صورتی که کود حیوانی مورد استفاده کاملا پوشیده شده و عاری از بذر علفهای هرز باشد، می توان آن را در نوار محل کاشت نهال ریخته و گوگرد را نیز به آن اضافه نمود.
لازم است تاکید شود دادن گچ به تنهایی، میتواند خاک را اصلاح کند ولی دادن گوگرد بدون کود حیوانی هیچ فایده ای بر آن مترتب نیست. پس از انجام عملیات فوق در صورتی که آبیاری به روش غرقابی انجام میشود، باید در زمان کاشت نکات زیر را در نظر گرفت:
حد مجاز شوری برای پسته 8 میلی موس بر سانتیمتر (دی زیمنس بر متر) میباشد، البته شوری تا 12 میلی موس بر سانتیمتر نیز قابل قبول است و شوری بیش از آن موجب خشکیدن نهال و خسارت به آن میشود. در اراضی بکر باید قبل از کشت یا توام با کشت پسته در سالهای اولیه، به منظور کاهش شوری خاک عملیاتی مثل زراعت جو و امثال آن انجام گیرد تا بدینوسیله با آبیاری های مرتب و با دور کم، شوری خاک کاهش یافته و به حد مجاز نزدیک شود وگرنه خشکیدن تعدادی نهال در هر آبیاری، اجتناب ناپذیر خواهد بود. کاشت نهال و یا بذر خصوصا در مناطقی که منابع آب و خاک کشور است، باید در داغ آب و خاک شور است، نباید در داغ آب و نوک پشته ها انجام شود و بهتر است محل کاشت کمی پایین تر از محل داغ آب انتخاب شود.
اگر قبلا نهال در وسط پشته کشت شده باشد، توصیه میشود به مرور از حالت جوی و پشته درآمده و به کرتی تبدیل شوند و خاک اطراف طوقه ها برداشته شود.
در صورتی که کاشت پسته در اراضی بسیار شور و یا شور و قلیا و سدیمی، مدنظر می باشد به جای جوی و پشته، نواری به عرض حداقل یک متر و با عمق مناسب (جهت آبگیری به حجم کافی) ایجاد شده و نهال درست در وسط این نوار کشت شود (شکل نوار مستطیل بوده و با عمق مربوطه، در حقیقت مکعب مستطیلی است که در کف و روی زمین آن نهال ها کاشته میشوند). در برخی موارد استثنایی، دادن خاک رس به اراضی بسیار شنی و یا اضافه کردن شن به اراضی رسی با اطمینان از شورنبودن شن و یا رس اضافه شده توصیه میشود.
شخم زدن و دیسک کردنعملیات شخم به منظور زیر و روکردن خاک و از بین بردن علفهای هرز، عملیات دیسک زدن به منظور خردکردن کلوخ ها و جمع آوری علفهای هرز انجام میشود. گاهی چنانچه بافت خاک نامناسب بوده و نیاز به اضافه کردن مواد اصلاحی باشد، این مواد قبل از شخم و دیسک زدن به خاک اضافه شده و سپس این عملیات انجام میگیرد.
پیاده کردن نقشه کاشتنقشه کاشت شامل محل ردیفهای کشت، محل درختان اصلی، محل قرار گرفتن درختان نر، محل قرار گرفتن خیابانهای اصلی و فرعی، محل قرارگرفتن نوارهای بادشکن، مسیرهای اصلی و فرعی حرکت آب و... میباشد که با توجه به طرح کشت (مستطیلی، مربعی، لوزی و...)متفاوت میباشد.
مرزبندی و جوی بندیپس از انتخاب روش آبیاری و در صورت وجود آبیاری غرقابی، بایستی طراحی و پیش بینی لازم جهت مرزبندی قطعات، ایجاد مسیر حرکت آب در ورودی های اصلی و فرعی انجام شود. در صورت نیاز، ایجاد محل مناسب برای جمع آوری آب اضافه (زهکش) ضروری میباشد.
ایجاد نوارهای بادشکنبا توجه به وضعیت اقلیمی منطقه و در صورت وجود بادهای شدید، طوفانی و حرکت شنهای روان در منطقه بایستی در اطراف مزرعه نوارهای بادشکنی از درختان مناسب (با ارتفاع بالا) و عمود بر جهت باد ایجاد گردند تعداد نوارها به نوع گیاهان انتخاب شده بستگی دارد. ضمنا گیاهان انتخاب شده باید میزبان مشترکی برای آفات و بیماریهای پسته باشند.
درختان گز، سنجد، سرو، کاج و حتی درختان پسته نر بادشکن های مناسبی هستند.
کودهای آلیبطور کلی مزیت کودهای آلی بطور عمده ناشی از مقدار ازت آنها است. نیتروژن میتواند به شکل آلی در خاک ذخیره شده و پس از معدنی شدن برای گیاه قابل استفاده خواهد شد. گیاهان پوشش دهنده سطح خاک که در پاییز و ابتدای بهار میرویند، ازت معدنی خاک را جذب و به مواد آلی تبدیل مینمایند. لذا باعث کاهش آبشویی و ازت زدایی میگردد. شخم زدن و مخلوط نمودن گیاه پوشش دهنده، در خلال فصل رشد، از راه فرایند معدنی کردن ازت آن را به صورت تدریجی آزاد میسازد.
انواع کودهای آلیکودهای آلی بر اساس منشا پیدایش به سه دسته عمده: حیوانی، گیاهی و مخلوط تقسیم میشوند.
مزایای کودهای آلیاین کودها ممکن است بتوانند تمامی عناصر ضروری پر مصرف و کم مصرف را برای گیاه تامین کنند. اهمیت دیگر کودهای آلی، بهبود و افزایش نفوذپذیری خاک نسبت به آب و هوا و در نتیجه نفوذپذیری ریشه یا گیاه میباشد.
کودهای دامیدر ایران خصوصا در باغات پسته از کود ماکیان نوع مرغی بسیار مصرف می شود و بهتر است از مصرف مداوم کود مرغی در باغات پسته خودداری نمود و حداقل هر سه یا پنج سال از کود آلی دیگری استفاده شود.
مقدار مصرف این کود به علت بالابودن ازت آن بیش از 10 تن در هکتار برای درختان جوان (15 ساله) توصیه نمیشود. در مورد درختان بارور و مسن میتوان میزان استفاده از آن را تا حداکثر 20 تن در هکتار بالا برد. بطور کلی کود پرندگان و کود مرغی دارای درصد آهن بالا میباشند. به همین علت از مصرف متجاوز است، باید جداً خودداری نمود. کودهای مرغی را بایستی در شیار کودی عمیق، مصرف و مدفون کرد.
کودهای دامی گاوی و گوسفندی تفاوتی در کاربرد نداشته و گاهی نیز به صورت مخلوط بکار برده میشوند که انجام آن توصیه میشود، زیرا کودهای گاوی ازت و پتاسیم کمتری از کودهای گوسفندی دارند. بهتر است برای اراضی دارای کمبود پتاسیم از کودهای گوسفندی استفاده شود و کودهای گاوی در اراضی معمولی و نسبتا غنی از نظر مواد غذایی مصرف شوند. میزان مصرف کودهای مخلوط یا گاوی معادل 20 تن در هکتار برای درختان جوان زیر 15 سال و 40-20 تن برای درختان بارور و مسن توصیه میشود.
در صورت وجود مسائلی از جمله وضعیت ژنتیکی برخی پایه ها و یا پایه و پیوندکها، تغییرات موضعی pH و... کمبودهایی به صورت خفیف و یا لکه ای در طولانی مدت مشاهده شد، می توان از کودهای شیمیایی خصوصا به صورت محلول پاشی و تزریق و یا دادن موضعی به خاک به عنوان مکمل کودهای حیوانی و دامی استفاده نمود. بهتر است مقادیر توصیه شده هر کدام از کودها اجزای آنها را به نصف تقلیل داد. کلیه مقادیر کودی توصیه شده اعم از مرغی و یا گاوی و... باید به عنوان کود زمستانه فقط در شیار کودی به عرض 40 و عمق 40 سانتیمتر در انتهای سایه انداز درختان مصرف شود.
کود سبزبطور متوسط هر 1 کیلوگرم کود حیوانی ارزش 2.5 کیلوگرم کود سبز را دارد. ضمنا با استفاده از کودهای سبز علاوه بر تامین ماده آلی خاک، مواد غذایی آن نیز در نتیجه معرفی شدن ازت آن تا حدی تامین میگردد.
خصوصیات گیاه انتخابی جهت تولید کود سبزگیاه باید از رشد سریعی برخوردار باشد تا حجم زیاد آن از رشد علفهای هرز نیز جلوگیری کند.
گیاه مورد کاشت با دورهای آبیاری درخت پسته سازگاری داشته و احتیاج زیادی به آب جهت رشد کامل نداشته باشد.
در زمان حداقل ارزش آب (زمستان تا اواخر بهار) بتواند سریعا رشد نماید. در باغهای پسته بهتر است که گیاه بین ردیفها کشت شده و در صورتی که ارتفاع گیاه زیاد باشد، باید آن را خرد کرده و با دقت بدون صدمه زدن به گل و میوه درختان، آنها را در زیر خاک مدفون نمود. گیاهان مناسب کود سبز برای کشت پسته گیاهانی است که اولا خواص فوق را داشته و در عین حال بیماری مشترکی یا پسته نداشته باشند.
روشهای کاشت و تولید نهال
ـ کاشت مستقیم بذر در زمین اصلیپس از آماده سازی زمین به منظور احداث باغ، باید ابتدا جوی و پشته هایی به عرض 100-50 سانتیمتر و عمق 70-50 سانتیمتر ایجاد گردد. سپس آن را آبیاری نموده و در فصل زمستان نسبت به کشت مستقیم بذور پسته رقم بادامی ریز اقدام میشود. لازم است که بذور به مدت 12 ساعت قبل از کاشت خیسانده و با قارچ کچ مناسب ضدعفونی شوند. در یک طرف پشته گودالهایی با عمق 3-2 سانتیمتر و با فاصله 3-2 متر از یکدیگر ایجاد و پس از قراردادن بذور در داخل هر گودال روی آن با ماسه پوشانده خواهد شد. در مناطقی که دارای شرایط شوری خاک و آب هستند، عرض جویهای کشت 1.5-1 متر و عمق آنها حدود 30-20 سانتیمتر در نظر گرفته و کشت بذور در وسط جوی انجام میشود. لازم است محل کاشت بذر از سطح جوی حدود 5-10 سانتیمتر بالاتر باشد تا در هنگام آبیاری، آب حدود 5 سانتیمتر روی بذر را بپوشاند. طول جویهای کشت در این روش بین 50-30 متر و فواصل ردیفها حدود 8-6 متر درنظر گرفته میشود. آبیاری بسته به شرایط آب و هوایی و میزان آب موجود، پس از سبزشدن بذور هر 15-10 روز یک بار انجام میشود.
کاشت پسته در گلدان برای این منظور از کیسه های پلاستیکی سیاه به قطر 15-10 سانتیمتر و ارتفاع 30-25 سانتیمتر استفاده میشود.
ترکیب در خاک گلدان شامل ماسه شیرین + دو پنجم خاک زراعی + یک پنجم کود حیوانی پوسیده (ترجیحا کود گاوی) میباشد.
در این روش ممکن است گلدانها به صورت آزاد در کنار یکدیگر قرار گیرند یا به صورت کرتی درآیند. پس از خیساندن بذور موردنظر و ضدعفونی آنها، 2 عدد بذر در عمق 3-2 سانتیمتر خاک گلدان قرار گرفته و روی آن با ماسه یا خاک اره پوشانیده میشود. زمان کاشت در گلدان اواخر زمستان و اوایل بهار میباشد.
در صورت تولید نهال گلدانی در شالی یا گلخانه، میتوان در پاییز یا اوایل زمستان نیز اقدام به کاشت بذر نمود. از مزایای این روش بالابودن بازده تولید نهال، سهولت و عدم محدودیت زمانی در امر جابجایی گلدان میباشد.
کاشت پسته در خزانهدر این روش از یک قطعه زمین به مساحت های 20*10 یا 30*20 متر استفاده می شود. از آماده سازی زمین با افزودن کود حیوانی پوسیده (20 تن در هکتار)، ماسه با رس (60 تن) و مقداری کود شیمیایی (فسفات آمونوم به میزان 400 کیلوگرم در هکتار) نسبت به املاح و تقویت زمین اقدام می گردد. از اواسط اسفند تا اواسط فروردین ماه، بذر پسته ارقام بادامی ریز یا فزونی را به مدت 12 ساعت نیسانیده و ضدخونی میکنند.
در قطعه مورد نظر ردیفهایی به فواصل 30-20 سانتیمتر ایجاد و بذور روسی ردیفها به فاصله 15-10 سانتیمتر ی و در عمق 3 سانتیمتر کشت میشوند. آبیاری نهالها ابتدا 10-7 روز یک مرتبه و بعد هر 12-10 روز یک مرتبه انجام میشود.
نهالهای تولیدی در زمستان سال اول یا دوم به زمین لهبی منتقل میشوند. در هنگام انتقال نهالها باید دقت لازم در زمان بیرون آوردن آنها از زمین خزانه صورت گیرد تا از قطع شدن نوک ریشه اصلی و پوشش ریشه جلوگیری شود. در صورت عدم رعایت این مسئله ممکن است میزان تلفات به 40-30 درصد برسد.
ـ فاصله کاشت درختاندر اکثر باغهای پسته به دلیل عدم آگاهی باغداران، فواصل کاشت رعایت نشده و باغهایی با شکلهای نامنظم و متراکم مشاهده میگردد که علاوه بر عدم رعایت اصول صحیح باغداری، مشکیات عملیات داشت و برداشت را دارد. به منظور جلوگیری از بروز این مشکل، فاصله مناسب بین دو ردیف 8-6 متر و روی ردیف 4-3 متر توصیه میشود.
ـ کشت مخلوطکاشت هر نوع گیاه اعم از زراعی یا باغی در فاصله بین درختان را کشت مخلوط میگویند. طول دوره نونهالی درختان پسته نسبتا طولانی میباشد. بنابراین باغدار اقدام به کاشت گیاهان مناسب در فاصله بین درختان پسته میکند تا علاوه بر تامین بخشی از هزینه های تولید، سبب اصلاح و بهبود ساختمان خاک نیز شود. از گیاهان زراعی مناسب و متداول در کشت مخلوط میتوان گندم، جو، یونجه، چغندر، شلغم، ضداب و زعفران را نام برد. از گیاهان باغی میتوان انگور، انار، بادام، زردآلو و سیب را نام برد.
آبیاریبسیاری از باغداران به آبیاری نهال پسته، پس از کاشت چندان اهمیت نمیدهند. آبیاری نهال پسته بلافاصله پس از کاشت شروع شده و با دوره های حداکثر 7 روزه در سال اول ادامه مییابد. در سال دوم دور آبیاری به مرور به 14 روز یک بار تبدیل شده و در صورتی که آب کافی در اختیار باشد تا زمان پیوند، نهال ها با همین دور آبیاری میشوند. میزان آب داده شده در هر دور آبیاری در سالهای اول و دوم به علت عدم توسعه کامل ریشه بیشتر از نیاز آبی گیاه بوده که عمده آن صرف آبشویی املاح و نفوذ عمقی میشود. از سال سوم به بعد با توسعه ریشه مقدار آب آبیاری به میزان 4000 مترمکعب در هکتار در سال به روش غرقابی سنتی، مقدار قابل قبولی میباشد.
تغذیهبه منظور تغذیه صحیح بهتر است نمونه خاک از محل کاشت تهیه و سپس بر اساس آن کودهای لازم توصیه شود. دستورالعمل کلی برای اراضی که خاک آنها از نظر تغذیه ای پایین تر از حد متوسط باشد، میزان 300 گرم ازت خالص، 300 گرم P2O5 و 300 گرم K2O به اضافه 20 کیلوگرم کود حیوانی پوسیده برای هر نهال قابل توصیه است. لازم به ذکر است که مقادیر فوق به ترتیب از 400 گرم اوره، 800 گرم فسفات آمونیوم و 600 گرم سولفات پتاسیم به دست میآید.
پیوند درختان پستهسه نوع روش پیوندزنی در ایران مرسوم است:
1- پیوند لوله ای
2- پیوند شکمی
3- پیوند اسکنه ای
پیوند اسکنه ای و پیوند شکمی از قدیم الایام در ایران کاربرد داشته که به تدریج کنار گذاشته شده است. هم اکنون استفاده از پیوند لوله ای به دلیل سادگی، سرعت عملیات و درصد بالای جوش خوردن بین پایه با پیوندک رواج یافته و 99 درصد درختان پسته با استفاده از این روش تکثیر میشوند. از آنجا که درخت پسته از نوع درختان صمغ دار است، ایجاد هرگونه خراش در تنه یا در شاخه های آن موجب تراوش صمغ میگردد که در مجاورت هوا سفت میشود. بنابراین در پیوند شکمی نهال پسته، شکاف افقی در پایین شکاف عمودی به شکل 1 زده میشود (پیوند شکمی در درختان میوه معمولا به شکل T است) تا صمغ مترشحه از شکاف افقی مانع رویش و رشد جوانه پیوندک شود.
ـ آماده سازی پایه، تهیه پیوندک و انجام عمل پیوندزنی به منظور سهولت در عمل پیوند، نخست پایه مورد نظر انتخاب میگردد. در اسفندماه نهالهای 3-2 ساله پسته در زمین اصلی سویه برداری میشوند.
پس از رشد جوانه های جانبی بر روی پایه سوبرداری شده بسته به نوع آرایش تنه درخت 1 تا 3 شاخه جانبی بر روی پایه اصلی نگهداری شده و سایر شاخه ها حذف میشوند.
در پیوند لوله ای هم اندازه بودن قطر پایه و پیوندک ضروری است. به همین منظور ابتدا پایه و شاخه مناسب پیوندک انتخاب میشود.
زمان مناسب برای پیوند نهالهای پسته به طور عمده در اواخر اردیبهشت تا اوایل خرداد یعنی هنگامی است که درخت به راحتی پوست میدهد و دمای هوا در حد معتدل قرار دارد.
برای تهیه پیوندک حدود 3-2 سانتیمتر بالاتر از جوانه، شاخه را قطع کرده سپس از 2 سانتیمتری زیر جوانه با چاقوی پیوندزنی پوست دور تا دور بریده میشود. بعد با انگشت پوست برش خورده را به آرامی چرخانده تا پوست حاوی جوانه به راحتی و به طور کامل از چوب جدا شود.
پیوندک آماده شده به شکل استوانه ای حاوی جوانه میباشد.
شاخه های جانبی نگهداری شده بر روی پایه نیز سربرداری شده و سپس به فاصله 3-2 سانتیمتر از بالا دورتادور شاخه برش داده میشود و به روش تهیه پیوندک، پوست جدا میشود.
پس از آماده شدن پایه و پیوندک، پیوندک را که به شکل استوانه است داخل چوب پایه قرار داده و به آرامی به سمت پایین فرستاده تا در محل خود استقرار یابد.
نسبت درختان نر و مادهزمان گلدهی و طول دوره گلدهی ارقام مختلف بستگی به شرایط آب و هوایی هر منطقه دارد. انتخاب ارقام نر و ماده ای که زمان گلدهی یکسان داشته باشند، تطابق زمان گلدهی ایجاد کرده و درصد موفقیت تشکیل میوه را بالا میبرد. با توجه به تجربیات و یافته های تحقیقاتی در ایستگاههای تحقیقاتی پسته در مناطق مختلف دنیا نسبت 1:9 درختان نر و ماده در باغ توصیه میشود که در هنگام پیوند درختان و یا احداث باغ باید مورد توجه قرار گیرد.
معمولا به منظور اطمینان از وجود گرده کافی در زمان گلدهی، در جهت عمود بر باد غالب منطقه یک ردیف از مجموعه ای ازارقام نر زود گل، متوسط گل و دیرگل پیوند میگردد تا بتواند حداکثر همپوشانی را با ارقام ماده موجود ایجاد نماید.
عملیات بعد از پیوندپس از پیوند آبیاری باید منظم و به فواصل 14 روز یک بار انجام شود. جوانه ها و پاجوشهایی که از زیر محل پیوندک و بر روی پایه ایجاد میشوند، قطع گردد.
هرس فرم درختان پسته هدف از انجام هرس فرم، ایجاد اسکلت قوی و محکم، شکل مناسب و موردنظر، تحریک رشد شاخه های مناسب برای ایجاد تاج متراکم و متوازن و افزایش میزان رشد شاخه های نگهداری شده میباشد. هرس فرم جامی و شلجمی جهت ایجاد شکل مناسب درختان پسته توصیه میشود و مراحل اجرای آن به شرح ذیل است:
در سال اول پس از کاشت نهال در محل باغ عملیات پیوند بر روی نهالهای کاشته شده انجام میگیرد. در اولین فصل خواب عملیات سربرداری شاخه های پیوندی از ارتفاع 100-90 سانتیمتری انجام میشود. در دومین فصل رشد، شاخه های جانبی اولیه ایجادشده از درختان سربرداری شده به عنوان اسکلت اولیه درخت انتخاب میشوند. در دومین فصل خواب دربرداری شاخه های اولیه از ارتفاع 30-25 سانتیمتری صورت میگیرد، در سومین فصل رشد عملیات حذف پاجوش و جلوگیری از رشد بیش از حد شاخه های جانبی انجام میشود. در فصل خواب سال سوم سربرداری شاخه های ثانویه همانند سال دوم خواهد بود. در چهارمین فصل رشد، شاخه های موردنظر و پاجوشهای اضافی حذف میشوند. در فصل خواب سال چهارم فقط شاخه های باریک، بلند و آنهایی که دارای رشد عمودی و باعث رقابت هستند، حذف میشوند. در فصل خواب پنجم شکل و اسکلت موردنظر بایستی تکمیل شده باشد. اگر هرس برخی از شاخه ها، اثر مثبتی روی تکمیل شکل دارد، باید سریعا انجام شود. متاسفانه در بیش از 90 درصد باغات پسته، هرس فرم انجام شده و درختان موجود به شیوه سنتی (درختچه ای) پرورش یافته اند.
1 – 4 – دلایل انتخاب طرح :
از آنجا که پسته فواید زیادی دارد از قبیل:
1- پسته در مقایسه با دیگر آجیل ها، مقدار کمی کالری دارد. بدون کلسترول می باشد و دارای مقدار کمی چربی اشباع می باشد. چربی یک منبع انرژی می باشد و کمک به جذب ویتامین های A, E, D و K می کند. پس پسته از آن جایی که دارای چربی می باشد، این امر مهم را نیز انجام می دهد.
2- یکی از بهترین منابع پروتئین گیاهی می باشد.
3- پسته از آنجایی که دارای مقدار زیادی چربی غیراشباع و پروتئین می باشد، لذا نباید بیشتر از 18 گرم در هفته مصرف شود.
4- پسته دارای مقدار زیادی فیبر می باشد. فیبر به هضم مواد غذایی کمک می کند، کلسترول و قند خون را تنظیم می کند.
5- پسته در بین گروه آجیل ها، یکی از بهترین منابع پتاسیم می باشد. پتاسیم 1 عدد پسته برابر پتاسیم 1 عدد پرتقال است. مقدار پتاسیم در 2 عدد پسته بیشتر از 1 عدد موز می باشد. پتاسیم موجود در پسته، به تعادل مایعات بدن کمک می کند، ضربان قلب را تنظیم می کند و برای کاهش فشار خون نیز بسیار مفید می باشد.
6- همچنین دارای فسفر می باشد و در ساخت استخوان ها و دندان ها شرکت می کند، جلوی خستگی و ضعف را می گیرد و برای تقویت عضلات بدن مفید می باشد.
7- پسته، مقداری منیزیم نیز دارد که منیزیم یکی از مهم ترین عناصر معدنی برای تبدیل غذا به انرژی می باشد، ضربان قلب را تنظیم می کند واز گرفتگی عضلات جلوگیری می کند.
8- آهن در پسته، برای سرگیجه، خستگی، رنگ پریدگی و کم خونی مفید است.
9- روی برای تقویت پوست، مو و ناخن بسیار مهم است.
10- پسته دارای ویتامین های B6 ، B1 و E می باشد. ویتامین B6 کمک به سوخت و ساز پروتئین می کند و در جذب مواد غذایی نیز نقش دارد. ویتامین B1 باعث افزایش انرژی، تقویت سلول های عصبی و متعادل کردن اشتها می شود.
11- در بین آجیل ها، پسته دارای بیشترین آنتی اکسیدان می باشد. همان طورکه می دانید ویتامین E جزو گروه آنتی اکسیدان ها می باشد و تقویت سیستم ایمنی بدن، سلامت چشم و جلوگیری از خستگی و استرس و نیز جلوگیری از تخریب سلول ها را بر عهده دارد.
12- پسته نیز مانند دیگر دانه ها، از بیماری های قلبی جلوگیری می کند. به خاطر وجود چربی های غیر اشباع، می تواند مقدار کلسترول خون را پایین بیاورد.
13- پسته باعث عملکرد درست مغز می شود و شخص را آرام می کند.
14- این آجیل می تواند جلوی پیشرفت بیماری های مزمن از قبیل سرطان را بگیرد.
15- مطالعات نشان داده است؛ پسته می تواند مقدار کلسترول خوب خون(HDL) را بالا ببرد و درعین حال مقدارکلسترول بد خون(LDL ) و تری گلیسیرید را پایین بیاورد.
16- پودر پسته، درمان کننده دندان درد می باشد.
17- پسته تغییری در فشار خون و افزایش وزن انجام نمی دهد. اما به خاطر کاری بالایی که دارد، به عنوان یک میان وعده پرکالری شمرده می شود و نباید زیاد مصرف شود.
برای کاهش نمک و چربی در رژیم غذایی، باید از خوردن پسته بو داده و شور خودداری کنید.
لازم به ذکر است که، 28 گرم پسته، بیشتر از 10 درصد نیاز بدن به فیبر غذایی، ویتامینB6، ویتامین B1، منیزیم و فسفر را تامین می کند.
و همچنین علاقة مردم ایران به پسته و در نتیجه سود بالای آن و همچنین اشتغالزایی آن سبب شد که من این طرح را انتخاب نمایم.
1 – 5 میزان مفید بودن طرح برای جامعه :
این طرح از جهات گوناگون برای جامعه مفید است از جمله : صادرات پسته می تواند به اقتصاد کشور کمک کند، و همچنین سبب اشتغالزایی افراد تحصیلکرده در رشته های کشاورزی و... می شود و همچنین با توجه به علاقة مردم ایران به پسته می تواند نیاز پستة کشور را نیز تأمین کند.
1 – 6 - وضعیت و میزان اشتغالزایی :
وضعیت اشتغالزایی این طرح 7 نفر میباشد .
مجوز های قانونی :
تعریف: جواز تاسیس مجوزی است که جهت احداث ساختمان ، تاسیسات و نصب ماشین آلات بنام اشخاص حقیقی و حقوقی در زمینه صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی (زراعی ، باغی ، شیلاتی ، دام و طیور، جنگل و مرتع) صادر میگردد.
مراحل صدور جواز تاسیس :
1- پذیرش درخواست متقاضی صدور جواز تأسیس فعالیتهای صنعتی و تکمیل پرونده توسط مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان و یا مدیریت صنایع کشاورزی و روستائی استان .
2- بررسی پرونده از نظر مدارک و تطبیق با مصادیق والویتهای سرمایه گذاری در واحد صدور مجوز مدیریت صنایع کشاورزی و روستائی .
3- تکمیل پرسشنامه جواز تاسیس ( فرم شماره یک ) توسط متقاضی
4- ارسال پرونده منضم به فرم شماره یک به اداره مربوطه بمنظور بررسی ، اصلاح و تائید فرم پرسشنامه جواز تاسیس با استفاده از اطلاعات طرحهای موجود ، طرحهای تیپ و تجربیات کارشناسی و ارجاع پرونده به مدیریت .
5- ارجاع پرونده توسط مدیریت به واحد صدور مجوز جهت مراحل صدور جواز تأسیس .
شرایط عمومی متقاضیان ( اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی ) دریافت جواز تاسیس
1- اشخاص حقیقی
- تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران
- حداقل سن 18 سال تمام
- دارا بودن کارت پایان خدمت یا معافیت دائم
2- اشخاص حقوقی
- اساسنامه ( مرتبط با نوع فعالیت )
- ارائه آگهی تاسیس و آگهی آخرین تغییرات در روزنامه رسمی کشور
مدارک مورد نیاز:
1- ارائه درخواست کتبی به مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان یا مدیریت صنایع کشاورزی و روستایی استان.
2- اصل شناسنامه وتصویر تمام صفحات آن
3- تصویر پایان خدمت یا معافیت خدمت سربازی
4- تصویر مدرک تحصیلی و سوابق کاری مرتبط با درخواست
5- یک قطعه عکس از هریک از شرکاء
6- تکمیل فرم درخواست موافقت با ارائه طرح صنایع تبدیلی و تکمیلی
7- پوشه فنردار
8- درصورت داشتن شرکت ، ارائه اساسنامه ، آگهی تاسیس و روزنامه ، مرتبط با فعالیت مورد درخواست
اصلاحیه جواز تاسیس :
1- ارسال درخواست متقاضی توسط جهاد کشاورزی شهرستان (متقاضی) به مدیریت و ارجاع به واحد صدور مجوز.
2- دبیرخانه در مورد تغییرات مدیریت ضمن بررسی اصلاحیه صادر و به اطلاع اداره تخصصی میرساند.
3- دبیرخانه در موردی که نیاز به کارشناسی تخصصی دارد درخواست را به اداره تخصصی جهت بررسی و اعلام نظر ارجاع می دهد.
4- اداره تخصصی پس از بررسی وتائید به دبیرخانه صدور مجوز ارجاع میدهد.
5- دبیرخانه صدور مجوز پس از تائید مدیر اقدام به صدور اصلاحیه جواز تاسیس نموده و رونوشت آنرا به بخشهای ذیربط ارسال می نماید.
تعریف:
پروانه بهره برداری مجوزی است که پس از اتمام عملیات ساختمان و تاسیسات و نصب ماشین آلات جهت تولید بنام اشخاص حقیقی و حقوقی در زمینه صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی وسایر صنایع روستایی صادر می گردد.
صدور پروانه بهره برداری :
1- تکمیل فرم درخواست پروانه بهره برداری توسط متقاضی و تائید و ارسال آن توسط جهاد کشاورزی شهرستان به مدیریت.
2- ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز جهت بازدید کارشناسان (کارشناس تخصصی و کارشناس نواحی صنعتی و کارشناس تولید) با هماهنگی روسای ادارات تخصصی.
3- تائید رئیس اداره تخصصی و ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز.
4- اخذ استعلام از ادارات ذیربط.
5- تهیه پیش نویس پروانه بهره برداری و تائید مدیریت.
6- صدور پروانه بهره برداری و ارسال رونوشت به بخشهای ذیربط.
مراحل صدور توسعه طرح :
1- تکمیل فرم درخواست توسعه طرح توسط شهرستان (متقاضی) و ارسال به مدیریت.
2- ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز جهت بررسی و اظهار نظر و بازدید کارشناسان (کارشناس تخصصی و کارشناس تولید) با هماهنگی روسای ادارات تخصصی.
3- دبیرخانه صدور مجوز پس از تائید ادارات تخصصی در کمسیون بررسی طرحها مطرح می نماید و در صورت عدم تایید کمسیون به شهرستان و متقاضی اعلام مینماید و در صورت تایید از ادارات ذیربط استعلام می نماید.
4- ارجاع به اداره تخصصی جهت بررسی طرح توسعه.
5- ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز جهت صدور موافقت با توسعه طرح پس از تایید مدیر.
6- ارسال رونوشت به بخشهای و ادارات تخصصی و سازمانهای ذیربط.
تعریف:
کارت شناسایی مجوزی است که به واحدهای کوچک روستایی که از قبل تاسیس گردیده و در حال تولید و بهره برداری می باشند اما هیچگونه مجوزی ندارند و دارای شرایط مناسب می باشد داده می شوند.
مراحل صدور کارت شناسایی :
1- تکمیل فرم درخواست کارت شناسایی توسط جهاد کشاورزی شهرستان و ارسال به مدیریت.
2- ارجاع به دبیر خانه صدور مجوز و بررسی مدارک و سوابق فعالیت کارگاه و انطباق با مصادیق و ارجاع به اداره تخصصی.
*بازدید کارشناس تخصصی از کارگاه موجود و بررسی قابلیت آن جهت صدور مجوز و تکمیل فرم بررسی کارشناسی و ارجاع به دبیرخانه.
3- دبیرخانه صدور مجوز نسبت به اخذ استعلام از ادارات ذیربط با توجه به نوع فعالیت کارگاه اقدام مینماید.
4- دبیرخانه صدور مجوز پس از تایید مدیریت کارت شناسایی صادر مینماید.
فصل دوم
روش انجام کار
گزارش مختصر بازدید از واحد ها تولیدی با خدماتی مرتبط با موضوع پروژه :
بازدید از باغ پسته
بر اساس هماهنگی های بعمل آمده در بازدید از باغ پسته به بررسی سیستم ها و دستگاهها و ماشین آلات و پرسنل موجود در باغ پرداختیم و سیستم مدیریت و روش های تامین مواد اولیه در باغ را مورد ارزیابی قرار دادیم ،
جنبه های ابتکاری بودن و خلاقیت به کار رفته شده :
ابتکار و نوآوری در کلیه رشته ها می تواند عامل پیشرفت و توسعه قرار گیرد در بخش کشاورزی و در تولید محصولی مانند پسته که بازار رقابتی بسیار شدیدی دارد استفاده از ایده های نو و نوآوری و خلاقیت می تواند به عامل موفقیت تبدیل شود ، طراحی های گرافیکی تبلیغاتی یکی از عوامل پیشرفت و توسعه اقتصادی در کشور های صاحب سبک در کشاورزی میباشد ، الگوبرداری از این روشها برای معرفی کالا و محصولات می تواند به عنوان یک ایده نو مورد استقیال قرار گیرد .
روشهای بازاریابی و تبلیغات جهت ( جهت فروش کالا )
در زمینه فروش محصولات کشاورزی مانند پسته می توان از روش های مختلف بازاریابی استفاده نمود ، تبلیغات تلویزیونی ، استفاده از بنر های و تیزر های تبلیغاتی ، استفاده از چاپ پوستر های تبلیغاتی، تبلیغات در اینترنت و ارائه روش های تبلیغاتی دیگر برای جذب بازار فروش جزئی و استفاده از روش فرد به فرد برای فروش کلی محصولات در بازار داخلی .
فصل سوم
امر مالی طرح
الف – سرمایه گذاری ثابت :
الف – 1) زمین :
الف – 2 ) محوطه سازی :
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 42 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله کارآفرینی احداث باغ پسته