پروژه مقاوم سازی در برابر زلزله ساختمان ۱۹ طبقه

اختصاصی از فایل هلپ پروژه مقاوم سازی در برابر زلزله ساختمان ۱۹ طبقه دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

این پروژه مربوط است به مقاوم سازی یک ساختمان ۱۹ طبقه در تهران در یک جهت با قاب خمشی و دیوار برشی و در دوجهت با دیوار برشی با یک چیلر ۱۵ تنی که در بالای سازه وجود دارد و برای آنالیزوطراحی  این سازه از نرم افزار های Etabs 8.2 وSafe 7.3 استفاده شده است و آیین نامه بارگذاری ایران و آیین نامه ۲۸۰۰ هم در محاسبات لحاظ شده است

فرمت فایل pdf در 239 صفحه

کیفیت فایل و تصاویر عالی

پایان نامه رشته عمران بررسی شکل پذیری سازه ها در برابر زلزله با توجه به آیین نامه های زلزله ایران و نیوزلند و آمریکا

اختصاصی از فایل هلپ پایان نامه رشته عمران بررسی شکل پذیری سازه ها در برابر زلزله با توجه به آیین نامه های زلزله ایران و نیوزلند و آمریکا دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

خلاصه پایان نامه:

 توسعه فراوان استفاده از روش استاتیکی معادل در طراحی سازه ها در برابر زلزله بخصوص در ایران، لزوم بررسی جزئیات این روش را روشن تر می سازد. به منظور یافتن جایگاه آیین نامه 2800 ایران، مقایسه آن با سایر آیین نامه های معتبر کشورهای دیگر مورد استفاده قرار گرفته است. در این راستا، از آیین نامه های کشور آمریکا و آیین نامه کشور نیوزلند سود جسته ایم.

یکی از مهمترین پارامترها در بررسی بازتاب سازه در برابر زلزله رفتار غیرخطی سازه می باشد. در زلزله های شدید ما نیازمند آنیم که این ناحیه از رفتار غیرخطی سازه ها را مدنظر داشته باشیم. برای جلوگیری از وارد شدن به این موضوع پیچیده، آیین نامه ها ضریبی را به نام ضریب شکل پذیری سازه ها منظور می کنند که در ناحیه خطی، برش پایه طبقه را تقلیل می دهد.

در حقیقت معرفی این ضریب به منظور دوری جستن از یک تحلیل غیرخطی می باشد با این مزیت که از قابلیت عملکرد غیرخطی سازه نیز استفاده می شود.

در این پایان نامه ابتدا تعدادی از آئین نامه کشور آمریکا از جمله UBC و SEAOC و NEHRP و ATC و آیین نامه کشور نیوزلند NZS مورد بررسی قرار گرفته و سپس این آئین نامه ها با آئین نامه 2800 ایران مورد مقایسه قرار گرفته اند.

در این مطالعات نتایج حاصل از مقایسه ضریب بار جانبی نیروی زلزله در روش استاتیکی معادل برای سیستمهای سازه ای مختلف به صورت نمودارهایی رسم شده است.

در انتها نیز به بررسی روش دینامیکی با استفاده از شتاب نگاشتهای طبس و ناغان و روش استاتیکی معادل در آیین نامه 2800 ایران پرداخته شده است.

دانلود مقاله زلزله در ایران

اختصاصی از فایل هلپ دانلود مقاله زلزله در ایران دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه
از آنجایی که ایران در کمربند زلزلة آلپ-هیمالیا قرار دارد از نظر خطر زمینلرزه از جمله کشورهای آسیب پذیر جهان به شمار می رود. از این رو، هرگونه کوشش برای ارزیابی خطر دارای اهمیت زیادی است و می تواند موجب جلوگیری از تلفات جانی و خسارات مالی فراوان شود. با دخالت دادن عامل زلزله خیزی نواحی گوناگون در توزیع فضای سکونتگاههای انسانی، یا دست کم با وضع مقررات ایمنی متناسب با خطر زمینلرزه در پهنه های گوناگون، می توان از تلفات و خسارات ناشی از این گونه سوانح اجتناب ناپذیر کاست.
برای ارزیابی خطر در مکانیابی سکونتگاهها و فعالیتها باید پیشاپیش نواحی مختلف از نظر خطر زمینلرزه مشخص شوند. در پاسخ به همین نیاز، در طرح کالبدی ملی ایران، مطالعات زمینلرزه در دستور کار قرار گرفت و در دو گروه – گروه «لرزه زمینساخت» و گروه «برآورد خطر زمینلرزه» - سازمان یافت.
در گروه نخست، کارشناسان «لرزه زمینساخت» با بررسی منابع داخلی و خارجی، سودجستن از عکسهای هوایی و تصاویر ماهواره ای، ارزیابی داده های زمینلرزه ای ایران زمین از منابع معتبر داخلی و خارجی، بازدیدهای صحرایی برای گردآوری اطلاعات تکمیلی و برداشتهای منظم از گسله های بنیادی کشور، دو نقشه هر یک در مقیاس 000/000/1:1 تهیه کردند.
نقشة نخست نمایانگر گسله ها یعنی شکستهای پوستة جامد زمین است. احتمال دارد گسله های جنبا در اینده نیز دچار جابجایی شوند و در سازه هایی که برروی آنها و یا در فاصله هایی از آنها ساخته می شوند، اثر بگذارند. از این رو، شناسایی هرچه دقیقتر و کاملتر گسله ها به ویژه گسله های کواترنر گام نخست در بررسی لرزه زمینساخت و خطر زمینلرزه – گسلش در پهنه هاست.
در نقشة دوم همان گروه با بررسی داده های لرزه خیزی – خواه زمینلرزه های تاریخی خواه زمینلرزه های ثبت شدة دستگاهی – مراکز زمینلرزه های گذشته را مشخص کرد.
گروه دوم یعنی گروه «برآورد خطر زمینلرزه» با بررسی موقعیت گسله ها و خطواره ها و بر مبنای نتایج مطالعات گروه نخست و ژرف نگری در بانک داده های زمینلرزه ای و زمینلرزه های تاریخی، با تحلیل خطر زمینلرزه، نقشه های خمهای هم شتاب را برای بیشنة شتاب افقی حرکت زمین برای دورهای بازگشت 500، 1000 و 2000 ساله تهیه کرد. این نقشه ها با سطوح گوناگونی طراحی و پایداری سازه ها در برابر خطر زمینلرزه مطابقت دارد. نقشة نخست برای «سطح مبنای طراحی» است که طی آن احتمال رویداد زمینلرزه دست کم یک بار در طول عمر مفید سازه وجود دارد. نقشة دوم برای «سطح بالای طراحی» است. در این حالت احتمال رویداد زمینلرزه در طول عمر مفید سازه کم است. نقشة سوم برای «سطح حداکثر قابل پیش بینی» است که بیانگر بیشترین میزان حرکت زمین می باشد. احتمال رویداد چنین زمینلرزه ای در طول عمر مفید سازه بسیار کم است.
پهنه بندی خطر زمینلرزه از درهم آمیختن نقشه خمهای بیشینة شتاب افقی حرکت زمین به دست آمده است.

- مطالعات لرزه زمینساخت
آنچه تحت این عنوان در زیر می آید چکیده ای از بخش نخست (بررسیهای لرزه زمینساختی) مجلدهای یک مجموعه شش جلدی است که با عنوان «مطالعات لرزه خیزی» در چهارچوب طرح کالبدی ملی تهیه شده و برای نخستین بار با توجه به پراکندگی و محدودیتهای زیاد اطلاعاتی موجود و بزرگی گسترة مورد مطالعه (یعنی سراسر ایران زمین) در زمان کوتاهی انجام گرفته است.
شایان ذکر است که در این چکیده، نحوة ارائه و توصیف مطالب با «مجموعه گزارشها» کمی متفاوت است و در عمل اطلاعات موجود در گزارشهای شش جلدی، در محدودة 10 منطقه مطرح برای اجرای «طرحهای کالبدی منطقه ای» قالب بندی شده اند. به همین دلیل برای آگاهی بیشتر باید به گزارشهای مطالعات تفصیلی رجوع شود.
- تعریف مبنایی
شکستهای پوستة جامد زمین که در راستای آنها جابه جایی نسبی روی می دهد گسله نامیده می شوند. جنبش برشی در هر دو سوی گسله که از روی زمین تا ژرفای زیاد (گاهی تا 30 کیلومتر و یا بیشتر) ادامه می یابد، به سبب انباشتگی تنشهای ناشی از جنبش قاره ها نسبت به یکدیگر و جنبشهای درون گوشتة بالایی روی می دهد. بسیاری از گسله های شناخته شده در طی سالیان دور گذشته جنبشی داشته اند و ممکن است امروز جنبا نباشند، در حالی که دسته دیگر از گسله ها در کواترنر نیز جنبش دارند.
گسله هایی که دارای یک یا چند ویژگی زیر باشند گسله های جنبا یا توانمند (گسله ای با توان جنبشی در روی زمین) به حساب می آیند (بربریان و همکاران، 1364):
1. رویداد زمینلرزه تاریخی (بیش از سدة بیستم) در بخشی از درازای گسله؛
2. کانون یابی زمینلرزه های بزرگ با خطای کم در سدة بیستم در نقطه ای از دارازای گسله های راستالغز و یا دیوراة روکمر گسله های فشاری و یا کششی ؛
3. گسلش در رسوبات کواترنر پسین ؛ یک جنبش در 35000 سال پیش و یا دو جنبش یا بیشتر در 000/500 سال گذشته؛
4. دیوارة گسله های جنبا در روی کره زمین که بر اثر فرسایش از میان نرفته باشد؛
5. رویداد کهلرزه ای زیاد، هم بسته با رویة گسله که با شبکة کامل و بستة لرزه نگاری محلی با خطای کم در رومرکز و کانون ژرفی و زمان گیری یکنواخت برداشت می شود؛
6. همبستگی زمینساختی یک گسله با گسلة شناخته شدة جنبا که به سبب جنبش آن در گسلة مجاور نیز جنبش روی می دهد.
انتظار می رود گسله هایی با ویژگیهای فوق در آینده نیز دچار جا به جایی نسبی شوند و در هر گونه سازه ای که بر روی آنها قرار می گیرد، بُرش ایجاد کنند. در نتیجه، داده های مربوط به ژرفای کانونی و زمان رویداد در دست است و معمولاً تاریخ و زمان رویداد این زمینلرزه ها – که مهمترین آنها مورد بررسیهای دقیق نیز قرار گرفته اند – همراه با اطلاعاتی در بارة طول و عرض جغرافیایی، بزرگا و ژرفای کانونی و امثال آنها با دستگاههای دور و نزدیک ثبت شده اند.
- لرزه زمینساخت منطقة البرز جنوبی (تهران)
-گسله های منطقة البرز جنوبی (تهران)
از دیدگاه لرزه زمینساختی این منطقه در درون لرزه زمینساختی قرار می گیرد. در این ضمن راندگیهای با راستای شمال غربی – جنوب شرقی و شمال شرقی – جنوب غربی وجود دارند. تعداد قابل ملاحظه ای از این راندگیها جنبا بوده و در نتیجه حرکات روی داده در امتداد آنها موجب رخداد زمینلرزه های دهشت باری نیز شده اند. گسله های جنبا و توانمند منطقة تهران (شامل استانهای تهران، سمنان، مرکزی و زنجان) در نقشه نمایش داده شده است. مهمترین این گسله ها به شرح زیر هستند:

گسلة دامغان:

گسلة شاهوار:

گسلة آستانه:

گسلة کهریزک:

گسلة مشا:

راندگی شمال تهران:

گسلة شمالی ری:

گسلة جنوب ری:

گسلة گرمسار:

گسلة تلو پایین:

گسلة شیان-کوثر:

راندگی نیاوران:

گسلة محمودیه:

گسلة پیشوا:

راندگی سرخه حصار:

راندگی گرمابدر:

گسلة پارچین:

گسلة درازکوه:

گسلة فشاری ارمیان:

گسلة فشاری کویر چاه جم:

راندگی شاهرود:

راندگی شمال بسطام:

گسلة‌فشاری‌جنوب‌بسطام:

گسلة فشاری شیرین چشمه:

راندگی کوه گوگرد:

گسلة فشاری فیروزکوه:

راندگی انجیرلو:

راندگی نیاک:

راندگی لاسم:

گسلة اوریم:

گسلة فشاری بشم:

گسلة سفیدکوه (اوران):

راندگی چاشم:

گسلة سرخ کلوت:

راندگی عطاری:

گسلة رباط کریم:

گسله مره:

گسلة شمال خاوری دریای نمک:

راندگی سیاهکوه:

گره گسلة شاهکوه-کوه قاضی:

راندگی گچاب:

گسلة فشاری ایپک:

گسلة فشاری ایندس:

گسلة فشاری طالقان:

گسلة فشاری خاور سلطانیه:

گسلة فشاری شاهرود:

گسلة فشاری شمال قزوین:

گسلة پوشیدة ابهر:

گسلة اشتهارد:

گسلة آذرین:

گسلة آفتابرو:

گسلة البرز:

گسلة فشاری ازناب:

گسلة باش بولاغ:

گسلة بالابان:

گسلة فشاری پرندک:

گسلة بیدهند:

گسلة پراچین:

گسلة پوشیدة تارم:

راندگی تفرش:

گسلة تلخاب:

گسلة جنوب اشتهارد:

گسلة پوشیدة چپقلو:

گسلة خشک رود:

گسلة داخرجین:

گسلة سینک:

گسلة شمال حوض سلطان:

گسلة فشند:

گسلة قره قاش:

گسلة جنوب قم:

گسلة فشاری کوشک نصرت:

گسلة ماه نشین:

گسله ای است کواترنر، به دارازای بیش از 100 کیلومتر با بیشینة لرزه خیزی، راستای NE-SW، احتمالاً با ساز و کار فشاری که از 10 کیلومتری شمال دامغان می گذرد.
گسله ای است کواترنر، با راستای NE-SW و شیب به سوی شمال باختری، ساز و کار فشاری و درازای بیش از 60 کیلومتر. رویداد حداقل سه زمینلرزه – به ترتیب زمینلرزة 1890 م (1296 هـ . ش) با بزرگای Ms 7.2، زمینلرزة 1891 م (1360 هـ . ش) با بزرگای Ms 4.9 و زمینلرزة 1984 م (1363 هـ . ش) با بزرگای Ms 4.5 – را نتیجة جنبش این گسله دانسته اند.
گسله ای است کواترنر، با جابجایی راستالغز، چپ بر، درازای بیش از 75 کیلومتر که احتمال ارتباط آن با یک زمینلرزه وجود دارد.
گسله ای است به درازای بیش از 40 کیلومتر، سازوکار راندگی، شیب به سوی شمال که در رویداد سه زمینلرزه در سالهای 6-855م (5-234 هـ . ش)، 864 م (243 هـ . ش) و 4-1383 م (3-762 هـ . ش)، به ترتیب با بزرگای Ms7.0، Ms5.3 برای دو رویداد نخست، نقش داشته است.
گسله ای است به درازای 200 کیلومتر، راستای NW-SE، شیب به سوی شمال و شمال باختری متغیر میان 35 تا 70 درجه، سازوکار فشاری که در شمال خاوری روستای آهار و جنوب روستای روته دوشاخه می شود. داده های موجود حاکی است که حداقل 10 زمینلرزه بین سالهای 1665 تا 1974 میلادی (1044 تا 1353 ه- . ش) به سبب جنبش این گسله روی داده است.
این راندگی به درازای 90 کیلومتر، راستای E-W با شیب به سوی شمال در بخش خاوری و راستای NW-SE خاوری با شیب به سوی شمال در بخش باختری، لرزه است و رویداد چهار زمینلرزه در سالهای 985م (364 هـ .ش)، 1177 م (556 ه- . ش)، 1895 م (1274 هـ . ش) و 1970 م (1349 هـ .ش) را در پیوند با جنبا شدن این گسله دانسته اند.
گسله ای است با راستای تقریباً E-W در ازای حداقل 5/16 کیلومتر، شیب به سوی شمال که به صورت دیواره ای فرسوده در کنار جنوبی بزرگراه ری-بهشت زهرا (در نزدیکی شاه عبدالعظیم) دیده می شود. این گسله احتمالاً در رویداد چهار زمینلرزه با بزرگان متغیر بین Ms 7.6 تا Ms 5.3 در سده های پیشین نقش داشته است.
گسله ای است با راستای NE-SW، که در جنوب تپة باستانی موسوم به تپه غار و آبادی قلعه نو دیده می شود. این گسله نیز احتمالاً در رویداد چهار زمینلرزة سده های پیشین نقش داشته است.
گسله ای است با راستای خاوری – باختری، درازای بیش از 100 کیلومتر، سازوکار راندگی و شیب به سوی شمال. جنبش دوبارة این گسله ممکن است سبب رویداد پنج زمینلرزه در سالهای بین 743 تا 1988م شده باشد.
گسله ای است کواترنر با درازای نزدیک 20 کیلومتر، راستای NW-SE، شیب به سوی جنوب باختری با جابه جایی راستالغز راست بر.
گسله ای است با راستای خمدار NW-SE، درازای 16 کیلومتر، شیب به سوی جنوب و جنوب باختری که در شمال تهران پارس به شکل دیوارة دیده می شود.
این راندگی به درازای 18 کیلومتر، راستای ENE-WSW با جابه جایی نزدیک 600 متر و چپ بر و شیب به سوی شمال باختری به موازات و در فاصلة یک کیلومتری راندگی شمال تهران قرار دارد.
گسله ای است به درازای 11 کیلومتر، با راستای E-W، سازوکار فشاری و شیب به سوی جنوب که از 2 کیلومتری شمال خاوریونک تا انتهای بزرگراه چمران در شمال هتل استقلال کشیده شده است.
گسله ای است که کواترنر با راستای NW-SE، درازای 35 کیلومتر، ساز و کار فشاری و شیب به سوی شمال خاوری که در جنوب خاوری ورامین قرار گرفته است.
این راندگی خمدار از دو بخش شامل یک بخش باختری با راستای E-W و شیب به سوی جنوب، و یک بخش خاوری با راستای N.NW-S.ES و شیب به سوی جنوب تشکیل شده است. درازای راندگی 22 کیلومتر است و در جنوب سرخه حصار قرار دارد.
این راندگی با راستای W.NW-E.SE، شیب به سوی شمال خاوری و درازای 80 کیلومتر از شمال روستای گرمابدر تا جنوب روستای گچسر ادامه دارد.
گسله ای است به درازای حدود 73 کیلومتر، سازوکارفشاری، راستای NW-SE و شیب به سوی شمال خاوری که از جنوب خاوری ایوانکی تا امین آباد ادامه دارد.
گسله ای است با راستای NE-SW، شیب به سوی شمال باختری و درازای 35 کیلومتر که تقرباً به موازات در شمال جادة سمنان-دامغان قرار دارد.
گسله ای کواترنر با راستای E.NE-W.NW و شیب به سوی جنوب خاوری و درازای 87 کیلومتر که از حدود 20 کیلومتری خاور روستای مهماندوست (خاور مغان) به سوی شمال خاوری ادامه دارد.
گسله ای است کواترنر بیش از 92 کیلومتر، شیب به سوی شمال باختری و با جابه جایی چپ بر که در مجاورت کویر چاه جم (دق حاج علی قلی دامغان) قرار دارد.
این راندگی با راستای خمدار NE-SW، درازای نزدیک به 39 کیلومتر و شیب به سوی شمال دربخش خاوری، و شیب به سوی شمال تا شمال باختری در بخش باختری، از شمال شهر شاهرود می گذرد.
این راندگی با راستای خمدار NE-SW و درازای نزدیک به 20 کیلومتر در شمال بسطام قرار دارد.
گسله ای است به درازای 45 کیلومتر، شیب به سوی جنوب خاوری و با برش در نهشته های کواترنر که در حنوب بسطام قرار دارد.
این راندگی با راستای خمدار NE-SW شیب عمومی به سوی شمال باختری، از 5 کیلومتری شمال شهر سمنان می گذرد.
گسله ای است با راستای تقریبی E-W، شیب به سوی شمال و درازای نزدیک به 18 کیلومتر که در جنوب گسلة فشاری جنوب بسطام قرار دارد.
گسله ای است با راستای خمدار NE-SW، درازای 80 کیلومتر و شیب به سوی شمال در بخشهای خاوری – باختری، و شیب به سوی شمال باختریدر بخشهای میانی که در یال جنوب خاوری کوه گوگرد دیده می شود.
گسله ای است با راستای E-SW، شیب به سوی جنوب خاوری و درازای 36 کیلومتر که از فاصلة کمتر از یک کیلومتری فیروزکوه می گذرد.
این راندگی به درازای 22 کیلومتر، راستای NE-SE-SW و شیب به سوی جنوب خاوری در باختر شهر دامغان قرار دارد.
درازای این راندگی 32 کیلومتر، راستای آن W.NW-E.SE و شیب آن به سوی شمال است در ناحیة خاوری کوه دماوند دیده می شود.
درازای این راندگی 36 کیلومتر، راستای آن W.NW-E.SE و شیب آن به سوی شمال و در مجاورت روستای لاسم (حاده هراز) قرار دارد.
گسله ای است با راستای NE-SW، به درازای 64 کیلومتر و دارای جنبش از نوع چپ گرد.
گسله ای است با درازای 5/52 کیلومتر، راستایNE-SW، شیب نزدیک 50 درجه به سوی جنوب خاوری که از 6 کیلومتری شمال شهمیرزاد می گذرد.
گسله ای است با راستای NE-SW، درازای شناخته شدة 26 کیلومتر و شیب به سوی جنوب باختری که در یال شمال باختری کوه لوران و یال جنوب خاوری سفیدکوه قرار دارد.
این راندگی به درازای شناخته شدة 44 کیلومتر، راستای خمدار کم و بیش E-W و شیب عمومی به سوی شمال در جنوب گسلة اوریم قرار دارد.
گسله ای با راستای E-W و درازای 35 کیلومتر که در حدود 15 کیلومتری شمال روستای آروان قرار دارد.
این راندگی با درازای شناخته شدة 32 کیلومتر، دارای راستای NW-SE با شیب به سوی باختر-جنوب باختری در بخش خاوری، و راستای NE-SW با شیب به سوی جنوب-جنوب خاوری در بخش باختری است.
گسله ای است با راستای NW-SE، شیب به سوی جنوب باختری و درازای بیش از 100 کیلومتر که در بخش جنوبی رودخانة شور و به موازات آن جای دارد.
گسله ای است با راستای NW-SE، درازای 21 کیلومتر و شیب به سوی جنوب باختری که در سال شمالی کوه مره قرار دارد.
گسله ای به درازای 48 کیلومتذ، راستای NW-SE با سازوکار از نوع راندگی و شیب به سوی شمال خاوری که کرانة شمال خاوری دریای نمک را تشکیل داده است.
این راندگی با درازای نزدیک به 40 کیلومتر، راستای خمدار NW-SE و شیب به سوی شمال-شمال خاوری در حدود 80 کیلومتری جنوب گرمسار واقع است.
گسله های این گروه سازوکارهای گوناگون و راستای NW-SE دارند. شیب گسله های فشاریآنها به سوی شمال خاور و شیب گسله های گرانشی به سوی جنوب باختر و درازای شناخته شدة آنها دست کم نزدیک به 45 کیلومتر است. این گروه در یال جنوبی کوههای شاه کوه، لاشتر و کوه قاضی واقع شده اند.
این راندگی با درازای حدود 40 کیلومتر، راستای کم و بیش E-W و شیب عمومی به سوی شمال در یال جنوبی کوه گچاب دیده می شود.
گسله ای است با راستای کم و بیش E-W، درازای بیش از 85 کیلومتر و شیب به سوی جنوب باختری، این گسله در زمینلرزه بویین زهرا 1962 میلادی (1341 هـ . ش) با بزرگای Ms 7.2 جنبش دوباره یافت.
گسله ای است با راستای NW-SE که منفرد نیست و از چهار گسلة موازی که طولی بیش از 70 کیلومتر دارند تشکیل شده است. کارکرد این گسله سبب فرونشست و زایش دشت ساوه شده است. رویداد 7زمینلرزه در فاصلة سالهای 1971 تا 1985 میلادی (1350 تا 1364 هـ .ش) به کارکرد این گسله نسبت داده می شود.
گسله ای است با راستای تقریبی E-W، درازای 64 کیلومتر با شیب به سوی جنوب، رویداد دو زمینلرزه در سالهای 1966 میلادی (1345 هـ ش) با بزرگای Mb 5.0 و 1808 میلادی (1187 هـ . ش) را نتیجة حرکت این گسله می دانند.
گسله ای است با راستای NW-SE و درازای شناخته شدة بیش از 20 کیلومتر که از شاهین دژ آغاز و در نزدیکی شمال شهر سلطانیه ناپدید می شود.
گسله ای است با راستای SE-NW، در بخش خاوری و کم و بیش E-W در بخش باختری، درازای 85 کیلومتر و شیب به سوی جنوب و جنوب و جنوب باختری. احتمالاً این گسله در رویداد زمینلرزة 1968 (1347 هـ . ش) رودبارات – طالقان بابزرگای Ms 7.6 نقش داشته است.
گسله ای است به درازای 60 کیلومتر، راستای کمابیش E-W و شیب کلی به سوی شمال. اختلاف بلندای ناگهانی میان شهر قزوین و نزدیکترین ستیغ به آن به سبب جنبش گسلة فشاری قزوین به وجود آمده است. این گسله لرزه زاست، ولی به دلیل کمی داده ها تاریخچة آن به خوبی روشن نیست.
گسله ای است با راستای خمدار NW-SE و درازای 53 کیلومتر که از نزدیکی باختر ابهر می گذرد.
گسله ای است به درازای 62 کیلومتر، راستای خمدار کم و بیش E-W و شیب به سوی شمال که در 4 کیلومتری شمال اشتهارد قرار دارد.
گسله ای است به درازای 22 کیلومتر، راستای NW-SE که در شمال خاوری گسلة تفرش قرار دارد.
گسله ای است با راستای خمدار و روند NW-SE و درازای 47 کیلومتر.
گسله ای است با راستای E.SE-W.NW، درازای25 کیلومتر و شیب به سوی جنوب باختری که از فاصلة 12 کیلومتری شمال خاوری قم می گذرد.
گسله ای است با راستای خمدار کمابیش E-W، درازای 45 کیلومتر و شیب عمومی به سوی شمال که در ناحیة غرب ساوه قرار دارد.
گسله ای است با راستای E.SE-W.NW، درازای 37 کیلومتر که به موازات گسلة ایپک قرار دارد.
گسله ای است با راستای NW-SE و شیب به سوی جنوب باختری که در شمال گسلة آوج قرار دارد.
گسله ای است با راستای NW-SE، درازای نزدیک به 45 کیلومتر و شیب به سوی شمال خاوری. برشی ناشی از رویداد این گسلش در روی زمین دیده نمی شود.
گسله ای است با راستای خمدار و جهت NW-SE در بخش شمالی و راستای N.NW-S.SE در بخش جنوبی و درازای نزدیک به 40 کیلومتر که در فاصلة حدود 40 کیلومتری قم شروع می شود و بهسوی جنوب – جنوب خاوری ادامه می یابد.

گسله ای است به درازای نزدیک به 20 کیلومتر، راستای خمدار NW-SE، ساز و کار فشاری و شیب به سوی شمال خاوری که در ناحیة شمال شهرک طالقان قرار دارد.
گسلة ای است به درازای 120 کیلومتر، راستای NW-SE و شیب به سوی شمال خاوری. برش ناشی از رویداد این گسله برروی زمین دیده نمی شود این گسله در شمال ناحیة ابهر-سلطانیه دیده می شود.
گسله ای است با راستای NW-SE، شیب به سوی جنوب باختری و درازای 43 کیلومتر که داز فاصله 5 کیلومتری جنوب باختری فم و تفرش می گذرد. راندگی تفرش نقش بنیادی در فرونشست و تشکیل دشت تفرش داتشه و مرز جنوب باختری آن را می سازد.
گسله ای است با راستای NW-SE، شیب به سوی شمال خاوری و درازای نزدیک به 50 کیلومتر که از نزدیکی روستای تلخاب در شمال اراک می گذرد.
گسله ای است با راستای E-W، درازای 52 کیلومتر و شیب به سوی جنوب که از نزدیکی شهر اشتهارد می گذرد.
گسله ای است به درازای 150 کیلومتر، راستای NW-SE و شیب به سوی شمال خاوری که در یال جنوب باختری کوههای سلطانیه قرار دارد.
گسله ای است با راستای خمدار W.NW-E.SE، درازای نزدیک به 111 کیلومتر، سازوکار فشاری و شیب به سوی شمال که در فاصلة حدود 50 کیلومتری شمال ساوه قرار دارد.
گسله ای است با راستای خمدار کمابیش NW-SE، درازای 37 کیلومتر و شیب به سوی جنوب باختری که در ناحیة جنوب باختری بوئین زهرا قرار دارد.
گسله ای است با راستای W.NE-E.SE و درازای 33 کیلومتر که در جنوب باختری گسلة لرزه زای ایپک قرار دارد.
گسله ای است با راستای خمدار NW3-SE، شیب به سوی شمال خاوری و درازای 40 کیلومتر که در 5 کیلومتری شمال دریاچة حوض سلطان قرار دارد.
گسله ای است با راستای خمدار W-SE، سازوکار راندگی و شیب کلی به سوی شمال که درازای آن 22 کیلومتر است. این گسله از سوی شمال باختری با گسلة طالقان و از سوی جنوب خاوری با گسلة مشا تلاقی می کند.
گسله ای است با راستای NW-SE و درازای 50 کیلومتر که در جنوب و به موازات گسلة کوشک نصرت قرار دارد.
گسله ای است با راستای خمدار NW-SE، شیب به سوی جنوب – جنوب باختری، سازوکاری فشاری و دارازای نزدیک به 45 کیلومتر که از نزدیکی (جنوب – جنوب باختری) شهر قم می گذرد.
گسله ای است به درازای 160 کیلومتر که در پهنة شمالی ساوه قرار دارد. این گسله خمدار با راستای عمودی NW-SE و با سازوکار فشاری (زاویه باز و راستالغز) است.
گسله ای است با راستای خمدار NW-SE، درازای بیش از 65 کیلومتر و شیب به سوی خاور شمال باختری که در فاصلة حدود 80 کیلومتری شمال خاوری تکاب دیده می شود.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  36  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

پایان نامه.دارای سه فصل.تهیه طیف های اسخ غیر ارتجاعی زلزله های ایران

اختصاصی از فایل هلپ پایان نامه.دارای سه فصل.تهیه طیف های اسخ غیر ارتجاعی زلزله های ایران دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

پایان نامه.دارای سه فصل.تهیه طیف های اسخ غیر ارتجاعی زلزله های ایران

برای دانلود این پایان نامه روی لینک زیر کلیک کنید:

دانلود مقاله تهران و زلزله

اختصاصی از فایل هلپ دانلود مقاله تهران و زلزله دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه:
ایران جزء ده کشور بلاخیز دنیا بوده است در میان کشورهای آسیایی پس از هند، چین و بنگلادش بیشترین آمار را به خود اختصاص داده است. 40 نوع بلای طبیعی در جهان وجود دارد 30 نوع آن متعلق به ایران است 60% تلفات ناشی از حوادث جهان نیز متعلق به کشور ما است.
از 678 شهر کشور 660 شهر روی خط زلزله و 24 شهر در منطقة پرخطر قرار دارد و تنها 2% شهرها را خطر کمتری تهدید می کند. میلیاردها تن از ساکنان 100 کشور جهان حداقل با یکی از حوادث طبیعی از قبیل زلزله، طوفان، سیل و خشکسالی مواجه هستند. اگر کشورها به خصوص کشورهای در حال توسعه، اقدامات پیش گیرانه برای کاهش خطرات ناشی از حوادث شرکت کنند می توان برای میلیون ها امنیت جانی تههی کرد.
زلزله پدیده ای است که در طول تاریخ بشری بارها انسان را به وحشت انداخته و باعث تخریب شهرها و روستاهای زیادی همراه با تلفات انسانی شدید و داغ‌دار نمودن انسان بوده است با گونه ای که انسان جان خود را در مقابل آن عاجز و درمانده دیده آن را به پدیده های ماوراء الطبیعت و خشم خدایات دانسته است.
در هر صورت این خطر با توجه به سابقة تاریخی تهران و مناطق اطراف و دوره های بازگشت لرزه های بزرگ تهران را تهدید می کند.

تعریف زلزله:
برای شناخت هر پدیده ای در جهان واقع لازم است ابتدا از آن تعریف مناسب و نسبتاً جامعی داشته باشیم چرا که بدون دانستن تعریفی مناسب از آن نمی توان به کنه پدیده پی برد و آن را به خوبی درک نمود.
مردم عادی در کلامی ساده زلزله را حرکت ناگهانی زمین ناشی از خشم نیروهای ماوراءالطبیعه و خدایان می دانند که بر بندگان عاصی و عصیانگر خود که نافرمانی خدای خود را نموده و مرتکب گناهان زیادی شده اند می دانند.
اگرچه امروزه با گسترش دانش تجربی این تعریف در زمره اباطیل و خرافات قرار گرفته است ولی هنوز در جوامع و مردم کم دانش و جاهل مورد قبول است.
در فرهنگ تک جلدی عمید زلزله را با فتح حروف «ز» و «ل»، یعنی زلزله بر خلاف آنچه در زبان عامه مردم رایج است آورد، و می نویسد «زمین لرزه، لرزش و جنبش شدید و یا خفیف قشر کره زمین که به نقصان درجه حرارت مواد مرکزی و احداث چین خوردگی و فشار و یا در اثر انفجارهای آتش‌فشانی بوقوع می رسد»
در فرهنگ جغرافیا تألیف پریدخت فشارکی و همچنین جغرافیایی تألیف مهدی مؤمنی تعریفی مشابه هم به گونه زیر ارائه شده است:
«جنبش یا تکان پوسته زمین که به صورت طبیعی ناشی از زیر پوسته زمین است گاهی اوقات زلزله باعث تغییراتی در سطح زمین می شود اما اغلب زیان بوجود آمده ناشی از تکان ها فقط محسوس است و ممکن است زلزله بوسیله یک انفجار آتشفشانی بوجود آید. زلزله در حقیقت در بیشتر نواحی امری عادی است و اغلب قبل و یا همزمان با انفجار اتفاق می افتد. اصل زلزله تکتونیکی است و احتمالاً وجود یک شکست لازمه آن است. موجهای زلزله دست کم در سه جهت اتفاق می افتد و در یک مسافت قابل ملاحظه از مکان اصلی بطور جداگانه حس می شوند. هنگامی که زلزله از مکانی می گذرد زمین و ساختمانها می لرزد و به جلو و عقب می روند. بالاترین زیان ناشی از زلزله همیشه در مرکز زلزله یعنی جائی که حرکت بالا و پائین است نیست اما در مکانهایی که موجهایی به صورت مایل به سطح می رسد نزدیک مرکز زلزله باشند دارای بالاترین زیان می باشند یک زلزله شدید معمولاً بوسیله یکسری دیگر از تکانها همراه می شود. زلزله ای که در نزدیک یا زیر دریا اتفاق می افتد سبب حرکات شدید آنها شده و بعضی وقتها امواج بزرگی از آن ناشی می شود و در مسافت زیاد این امواج ادامه پیدا می کنند و گاهگاهی باعث تلفات جبران ناپذیر و مرگ و میر می شوند. طغیان نواحی ساحلی بیشتر از خود زلزله باعث خسارت می شوند در نواحی آتشفشانی زلزله عملاً هر روز اتفاق می افتد به عنوان مثال در هاوائی هر ساله صدها تکان کوچک ثبت می شوند.
در فرهنگ آکسفورد آمده است:
«حرکات ناگهانی و شدید سطح زمین»
از تعاریف ذکر شده در فوق و منابع دیگر می توان برداشت زیر را نمود
زلزله عبارت از حرکات و ارتعاشات ناگهانی سطح زمین ناشی از شکسته شدن سنگهای پوسته زمین و رها شدن انرژی ذخیره شده در آنها است که در صورت شدت زیاد در مرکز انسانی موجب خسارتها و زیانهای فراوانی می‌شود».
زلزله از یک طرف موجب شکسته شدن و جابجایی بین توده های سنگی پوسته زمین می شود و از طرف دیگر همین جابجائی و شکسته شدن منجر به ایجاد امواج و انتشار در درون زمین می شود. مانند انداختن قطعه سنگی در حوض یا دریاچه که منجر به ایجاد امواجی می شود.
زلزله مانند شکسته شدن قطعه چوب خشک شده ای می ماند که از یکطرف موجب گسیخته شدن چوب و از طرف دیگر موجب انتشار امواج در اطراف خود می شود.

توزیع جغرافیایی زلزله ها
1-کمبربند چین خورده آلپ هیمالیا: جایی که پوسته آسیا – اروپا به صفحه آفریقا – هند برخورد می کند در کشورهای ایتالیا، یونان، ترکیه، ایران شمال هند و ...
2- کمربند اطراف اقیانوس آرام: جایی که صفحه اقیانوس آرام به صفحه آسیا اروپا – آمریکای جنوبی – استرالیا و امریکای شمالی برخودر می کند. در این ناحیه از کامچاتکا تا هکایدو شدیدترین زلزله ها اتفاق می افتد. عمق کانون زلزله در این منطقه به حدود 60 کیلومتر می رسد و امواج تسونامی در اثر زلزله در این مناطق ایجاد می شود.
3-کمربند میانی اقیانوس اطلس: جائی که صفحه اقیانوس اطلس در حال گسترش است و این زلزله ی نسبتاً ملایم و آرامش مردم را چندادن بهم نمی‌زند. به استثنای گودالهای اقیانوسی کانون. زمین لرزه ها در عمق 50 کیلومتری پوسته زمین است . در گودالهای اقیانوسی کانون زلزله در عمق 300 تا 700 کیلومتر مشاهده شده است جائی که به صفجه ای موربی بنام «سطح بنیوف» وجود دارد البته زلزله ها در طول گسل ها تغیر شکل دهنده (جائی که صفحه ها در امتداد هم می لغزند، نیز وجود دارد مثل زلزله ای که در طول گسل سن آندریاس اتفاق افتاد (سان فرانسیسکو 1906)

علل وقوع زلزله
بزرگی یک زلزله بستگی مستقیم به مقدار انرژی دارد که زمان گسیختگی و شکستگی سنگها آزاد می شود. هرچه نیروی ذخیره شده در سنگ در زمان ایجاد گسل بیشتر باشد مقداری انرژی آزاد شده و به همراه آن بزرگی زلزله افزایش خواهد یافت بزرگی زلزله رابطه مستقیمی با مقاومت سنگها نیز دارد هرچه سنگ مقاومتر باشد استرس زیادتری لازم است تا آن را بشکندذ و درنتیجه پس از شکستن انرژی بیشتری آزاد می شود. علت وقوع زلزله تهران وجود گسلهای متعدد است.

شدت مطلق یا بزرگی زلزله:
شدت مطلق یا بزرگی زلزله عبارت است لگاریتم ماکزیمم دامه نوسان زلزله (برحسب میکرون) که بوسیله لرزه سنجی که در فاصله صد کیلومتری مرکز زلزله نصب شده است در روی لرزه نگاشت رسم می شود (M=LOH10a) در این فرمول M بزرگی زلزله و a دامنه امواج است. مقیاس ریشتر لگاریتمی است به این معنی که افزایش یک واحد، ده برابر بر دامنة امواج می افزاید مثلاً دامنه امواج زمین لرزه ای به مقیاس 7 (10×10×10) هزاربار بزرگتر از دامنه موجی با بزرگی 4 است.
بنابه نظر ریشتر و گوتنبرگ انرژی (E) آزاد شده در کانون زلزله را می توان با توجه به بزرگی زلزله از فرمول زیر محاسبه نمود. GE=11/8+1.5ms10
در این فرمول E برحسب ارگ (یک ارگ = 70 ژول) است بر اساس رابطه فوق انرژی آزاد شده با افزایش یک درجه به مقیاس ریشتر تقرباً 6 و 31 برابر است لذا قدرت زلزله ای با دامنه موج 7 تقریباً سی هزار بار (31×31×31) از زلزله ای با دامنه موج 4 ریشتر است. انفجارات هسته ای بزرگ دارای بزرگی 7 ریشتر هستند انرژی زلزله ی با بزرگی 32/6 برابر انفجار بمب هسته ای هیروپیما است بزرگی زلزله ها از 1 تا 9 ریشتر است. بزرگی زلزله تا کنون 6/8 ریشتر است. زلزله ها با بزرگی 7/8 تا 9/8 با توجه به مقاومت سنگهای زمین محتمل به نظر می رسد و می تواند موجب نابودی زمین شود. بزرگی زلزله رودبار
3/7 بوده است هرچه زلزله ها بزرگتر باشند، امکان وقوع کمتری دارند.

نوع زلزله درجه شدت مطلق تعداد متوسط در سال انرژی (ارگ)
فاجعه A 7
1 2510
خیلی خطرناک I 9/7-7 10 2310
خطرناک B 9/6-/6 100 1021
مخرب C 9/5-5 1000 1019
متوسط D 9/4-4 10000 1710
آرام E 9/3-3 100000 1510

پیش بینی می شود در صورت وقوع زلزله در شهر تهران با شدت 7 ریشتر در دقایق اولیه یک و نیم میلیون نفر کشت و سه و نیم میلیون نفر مجروح می شوند بلایای طبیعی در طول تاریخ بشر در تمام جهان رخ داده است اما قاره آسیا نسبت به سایر قاره ها بیشترین بلا را تجربه کرده است تهران نیز یکی از شهرهایی است که همواره در معرض این گونه مخاطرات بوده است.

شدت زمین لرزه
قدرت تخریب همة زلزله ها یکسان نیست. هر سال بیش از 000/150 زلزله اتفاق می افتد این زلزله ها آنقدر کوچک اند که توسط مردم حس نمی شود و فقط توسط لرزه نگارهای حساس ثبت می شوند در عین حال بعضی از لرزه ها وقتی اتفاق می افتد آثار تخریبی فراوانی در یک منطقه وسیع برجای می گذارند برای تشخیص و مقایسه زلزله ها با هم از مقیاسهای شدت بزرگی استفاده می شود.
«شدت»: به تأثیر زمین لرزه در یک محل بروی ساختمانها و سطح زمین گفته می شود و درجة تخریب و خسارت زمین لرزه ها را نشان می دهد لذا شدت زلزله بستگی به انرژی آزاد شدة زلزله وضعیت زمین شناسی محل و فاصل محل تا مرکز زلزله دارد هرچه از مرکز زلزله دورتر شویم شدت آن کمتر است. در گذشته برای اندازه گیری شدت زلزله از مقیاس های احساسی استفاده می شد.
امروزه رایج ترین مقیاس از مقیاس اصلاح شده مرکائی است که استفاده می‌شود زلزله ها از نظر شدت به 12 درجه تقسیم می شده است.

مقیاس مرکالی
شدت شرح تأثیر
مطابقت با ریشتر
I ثبت با وسایل حساس فقط به وسیله لرزه نگار ثبت می شود 2/4<
II احساس می‌شود بعضی از مردم آن را حس می کند 2/4<
III خفیف افراد در حال استراحت آن را حس می کنند شبیه لرزش ناشی از حرکت کامیون
IV ملایم بوسیله افرادی که در حال قدم زدن هستند احساس می شود اشیای غیرثابت یه هم می خورند
V نسبتاً قوی افراد از خواب بیدار می شوند زنگهای کلیسا به صدا درمی آید 8/4<
VI قوی درختان حرکت موجی پیدا می کنند اشیای آویزان مانند لامپ و لوستر می چرخن 4/5<
VII خیلی قوی دیوارها شکاف برمی دارند گچ دیوارها می ریزد 1/6<
VIII ویران کننده ماشینهای در حال حرکت غیرقابل کنترل می شوند دودکشها می افتند ساختمانهای ضعیف ویران می شوند 1/6>
IX خانمان برانداز بعضی از خانه ها فرو می ریزند زمین شکاف برمی دارد و لوله ها می ترکد 9/6>
X فجیع زمین شکافهای فراوان پیدا می کند تعدادی از ساهتمانها ویران می شوند لغزش گسترش پیدا می کند. 3/7<
XI بسیار فجیع بیشتر ساختمانها و پلها فرو می ریزند جاده ها و خط آهن ها، لوله ها و کابل ها ویران می شوند 1/8<
XII بنیان کن ویرانی کامل درختان از زمین مانند موج به حرکت درمی آید 1/8>

از مقایسه شدت زلزله امروزه کارهای معماری و ساختمان سازی بیشتر استفاده می شود ولی در هر حال تقسیم بندی فوق مبنای دقیقی برای طبقه بندی نیست لذا تقسیم بندی دیگری نیز مورد استفاده واقع می شود و آن به شدت مطلق یا بزرگی انرژی ناشی از زلزله است.

منطقه تأثیر زلزله:
منطقه تأثیر سطحی از زمین حول مرکز زلزله است که در آن شدت زلزله 4 و بیشتر است این شدت و بالاتر از آن توسط انسان حس می شود به عبارتی منطقه تأثیر جایی است که زلزله در آن حس می شود.
منطقه تأثیر در زلزله های مختلف متفاوت است و عواملی مثل بزرگی زلزله، عمق زلزله و محیطی که امواج از آن عبور می کند بستگی دارد. در بعضی موارد و وسعت منطقه تأثیر ناچیز و بین 2000 تا 3000 کیلومتر مربع است و در مواردی بین 000/10 تا 000/100 کیلومتر مربع و در زلزله های بسیار شدید به میلیونها کیلومتر مربع ممکن است برسد.

مدت زمان لرزش
زمین لرزه های خفیف یا متوسط اغلب بر اثر یک تکان ایجاد می شود و معمولاً بیش از چند ثانیه یا حتی چند کسری از ثانیه دوام ندارد در زمین لرزه ها ارتعاشات حاصل از چند مرحله است معمولاً بر اثر یک یا چند تکان خیلی خفیف آغاز می شود و در دنبال آنها که بوسیله دستگاههای زلزله سنج ثبت می شود که به اولی پیش لرزه و به دومی لرزه اصلی و به سومی پس لرزه می گویند. البته همه زلزله ها پیش لرزه همراه نیستند و همه پیش لرزه ها رات نمی توان دال ببه وقوع زلزله است چرا که زلزله های حفیفی رخ داده اند ولی حرکات شدید بوقوع نپیوست در بعضی مواقع یک زلزله مخرب پیش لرزه زلزله مخرب دیگری بوده است.
گاهی در همه نواحی زمین لرزش ها با نیروهای مختلف در مدت چندین روز، چندین هفته یا ماه رخ می دهد. لرزش هایی را که مدت آنها طولانی است «دوره های زمین لرزه» نامیده می شود. حرکات لرزه ای زمین در یک منطقه خاص تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد مهمترین عوامل از قرار زیرند.
الف) فاصله از محل کانون زلزله: در شرایطی معمولی هرچه مسافت افزایش یابد شدت لرزش ها کاهش می یابد اما از سوی دیگر مدت زمان لرزش زلزله همراه با افزایش فاصله زیاد یم شود برای هر 10 افزایش از کانون زلزله یک یا یک و نیم ثانیه افزایش می یابد.
ب) مشخصات خاک منطقه: مدت زمان لرزش در خاک بیشتر از مدت آن در بستر سنگ است (تقریباً 2 برابر) همچنین حداکثر سرعت زلزله در روی بستر خاک بیشتر از بستر سنگی است.
ج) بزرگی زلزله هرچه مقدار انرژی آزاد شده یک زلزله بیشتر باشد مدت زمان لرزش بیشتر است.
بزرگی زلزله مدت زمان لرزش (ثانیه)
5 4 8
5/5 6 12
6 8 16
5/6 11 23
7 16 32
5/7 22 45
8 31 62
5/8 43

جدول مدت زمان لرزش در محیطهای خاک و سنگ

مدت زمان یک زمین لرزه از چند ثانیه تا یکی دو دقیقه است و در همین فاصله زمانی کوتاه آثار مخربی را ایجاد می کند.

آثار زلزله:
هنگامی که زلزله اتفاق می افتد از خود اثاری به جای می گذارد این اثار به شرح زیر است
1-لرزش زمین و تخریب ساختمانها: در اثر زلزله زمین به ارتعاش درمی آید و هنگامی که ارتشعاشات شددی باشد باعث تخریب ساختمانها می گردد.
مزیان تخریب ساختمانها تابع کیفیت کارهای ساختمانی، ترکیب خاک، خصوصیات تکانهای زمین لرزه، نیرو و جهت تکان می باشد تکانهای قائمی که در مرکز بیرونی در نزدیکیهای آن مشاهده یم شود کمتر از قطار امواجی که از مشخصات نواحی مجاور است موجب خسارت می گردد امواج تولید شده به شدت به ساختمانها بویژه دیوارهایی که به موازات آن است آسیب می رساند.
این امواح دیوارها را بالا برده و به آنها پیچ و تاب می دهد. امواجی که تحت زاویه 45 تا 55 درجه به زمین می رسند خرابیهای شدیدی معمولاً به بار می آورد.
سرعت امواج در سنگهای سخت خیلی بیشتر از سنگهای سست و نرم است امواج در طبقات ضخیم سنگهای سست و نرم مانند آبرفتهای دره ها ضعیف می گردند و حتی ممکن است از بین بروند اما طبقه نازکی از سنگهای سست در روی سنگهای سخت نمی تواند لرزه ها و امواج را مستهلک کند لذا طبقه مزبور از روی سنگی که برروی آن قرار گرفته بطور ناگهانی جستن می کند در این صورت میزان تخریب بیشتر از ساختمانی است که روی طبقه سخت است ساختمان سنگ نیز برروی موج می تواند بدین گونه تأثیر داشته باشد که امواج در جهت چین ها و طبقات سریعتر از جهت عمود بر آن انتشار می یابد معمولاً خطرناکتر از همه کهریزک های سنگ طبقات نازک آبرفتها در ته دره ها، باتلاقها، توربزارها و دریاچه هایی که گیاهان آن را فرا گرفته اند می باشد خطر زمین های خشک از زمین های اشباع شده از آب کمتر است جنس مصالح ساختمان نیز مؤثر است ساختمانهای خنثی در مقابل ساختمانهایی که از آجر و مصالح خوب ساخته شده باشند مقاومت کمتری دارند اسکلت بندی نوع مصالح ساختمانی طراحی ساختمان نیز از عوامل مؤثر در میزان تخریب ساختمان هستند.
معمولاً تخریب ساختمان ها به صورت های مختلفی صورت میگیرد مثل فروافتادن کتیبه ها، دودکش ها، بالکن ها، تیغه ها، تغییر شکل و فرو افتادن بام پوش ها حابه جایی تیرهای اصلی بام... ستون ها، جدا شدن اتصالات، ترک خوردن دیوارها به صورت عمودی، قطری، افقی و فرو ریختن ره پله ها و بالکن ها و غیره.
تخریب ساختمان ها ممکن است همراه با ایجاد حریق و آتش سوزی بر اثر انفجار لوله های گاز، اتصالات برقی باشد.
بنابراین آثار تخریبی ساختمانها در هنگام زلزله و نتیجه از ارتعاشات سطح زمین و مربوط به نتایج غیرمستقیم آن است چرا که اگر مرکز زلزله در مکانهای بسیار دور از مکانهای جمعیتی اتفاق افتد هیچ تخریب و خسارتی نخواهد داشت همه تلفات و خسارات نتیجه آثار ثانوی زلزله است یا نتیجه تخریب ساختمانها و زیرآوارمانده ها است با حرقهای بعد از زلزله است.
2-صداهای زلزله
در اغلب موارد زلزله ها با صداهای خاصی همراه است که ایجاد وحشت می‌کند البته این صداها بغیر از صدای ناشی از زلزله است تولید صداهای زلزله به خاطر ایجاد امواج ارتعاشی است که در اثر زلزله به وجود می آید. صداهای زلزله در بعضی موارد شبیه رعد، صدا صفیر باد یا خمپاره، غلغل آب جوش. انفجار گلوله های بزرگ توپ، چرخهای قطار می باشد. صداهای زلزله گاهی جلوتر از موجهای زلزله است ولی ممکن است نسبت به آن تأخیر داشته باشد ممکن است صدای شدید زیر زمین هیچ زلزله ای دا در پی نداشته باشد یا همراه زلزله ای خفیف باشد.
3-نورهای زلزله
در هنگام وقوع زلزله بعضی زلزله ها آثار نورانی مختلفی از خود مثل نورافشانی آسمان. برق، جرقه های نور و امثال آن دیده یم شود. اگرچه پاسخ مناسبی برای آن داده نشده و یا نیافته اند همانند نورهایی که در مناطق کوهشتانی و یا سطح دریاها که جمعیت نیست مشاهده شده است ولی به عقیده دانشمندان این نورها اثرات ثانوی زلزله ایت به خصوص در مراکز مسکونی و شهرها
4-لرزش های دریا یا تسونامی
زمانی که قانون زلزله در کف دریا یا نزدیک آن باشد امواج متعددی را در آب تولید می کند که نام تسونامی معروف است این امواج به بدنه کشتی ها برخورد و موجب ارتعاش آنها می گردد اگر تکانها قائم باشد کشتی ناگهان بالا آمده و بعد پایین می رود و تحدی در آب مشاهده می شود. اگر مرکز بیرونی نزدیک کرانه بادش کرانه باشد در هنگام نخستین تکان آب دریا عقب می رود و سپس با موجی قوی به ساحل می ریزد و موجب تخریب و زیانهای شدیدی می شود.
5-تغییر مشخصات آب چشمه ها
به علت وقوع زلزله ها معمولاً در وضع چشمه ها و چاهها تغییراتی به وجود می اید چرا که در اثر ارتعاش مجاری زیرزمینی آب تنگ یا کشاد و یا مسدود می گردد چرا که هنگام زلزله طبقات زمین جابجا می گردد. ممکن است چشمه های جدید ایجاد گردد یا به علت لغزش های زمین ممکن است مجاری قدیمی آب بسته شود و در جایی دیگر جاری شود یا طبقات نفوذناپذیری که طبقات آبدار روی آنها قرار دارد شکاف بردارد و آب به اعماق زمین رفته و موجب خشیکدن چشمه ها گردد.
دمای آب چشمه ها ممکن است بر اثر مخلوط شدن با چشمه های معدنی دیگر تغییر نماید چنانکه در سوئیس اتفاق افتاد
6-ایجاد گسل
هر نوع زلزله ای هر اندازه کم اهمیت باشد باز شکافهایی در زمین ایجاد می کند و در ناحیه مرکز زلزله بیشتر مشاهده می شود شکافها گاهی بصورت شعاعی از یک مرکز می باشد اما بیشتر بی نظم بود و در جهات مختلف پراکنده است شکاف در دامنه کوهها در جهت دامنه و در کرانه و در طول آن ایجاد می شود پهنای شکافها از 20 سانتیمنتر تا 10 تا 15 متر هم مشاهده شده است و طول چند کیلومتر این شکافها با نخستین تکانها بوجود می آید و ممکن است در تکانهای بعدی بیشتر شود گاهی گسل هایی هم ایجاد شده است نمونه گسل سن اندریاس 1906 اگر شکافها از آبرفتهای کف دره یا دشت عبور کند در عمقی از این آبرفت آب وجود داشته باشد با خود گل و گاهی گازهایی را که در هوا مشتعل می گردد خارج می شود.
7-زمین لغزش
این پدیده عمدتاً توسط زلزله ها ایجاد می شود و در اثر آن حجم بزرگی از خاک و سنگ در مناطق داریا شیب تند به سمت پایین حرکت می کند البته بعضی از آنها ناشی از شباع منطقه از آب می باشد این پدیده می تواند خطرات زیادی مثل مدفون شدن روستا یا شهرها زیر خروارها سنگ ایجاد نماید. «زمین لغزه بورت رویال جامائیکا 1964 در بعضی مناطق زمین لرزه منجر به فرونشستن زمین به عمق 60 متر شده هم شده است در لیسبون در سال 1775 در اسکله ای با جمعیت زیاد فرو نشست. سنگ ریزش هم گاهی وقتها ناشی از زلزله است.
8-آب گونگی یا روانگرایی
اگر در عمق کمتر از 8 متری سطح زمین خاک از ماسه های یکدست سستی که از آب اشباع است تشکیل شده باشد، ممکن است در اثر زلزله شدید رفتار خاک مانند یک سیال باشد. یعنی بصورت فوران و جوشش گل و ماسه در سطح زمین پدیدار می گردد درنتیجه اگر ساختمانی در روی این زمین واقع باشد فرو می ریزد.
رویداد زلزله در شهر بزرگی مثل تهران می تواند یک تراژدی غم انگیز ایجاد نماید که خاطره این تراژدی برای سالها در اذهان باقی بماند زیرا زلزله می تواند تأسیسات حساتی مهم مانند بیمارستانها مراکز آتشنشانی و غیره را به خطر اندازد و یا منجر به قطع آب و تلفن گاز و یا ویرانی ساختمانها، راهها، خیابانها و بسته شدن آنها می شود که خود این عوامل می تواند خسارات اقتصادی اجتماهی روانی مهلکی ایجاد نماید.
چند عامل وجود دارد که شهرها را در مقابل زلزله آسی می پذیر می نماید نوع ساختمانها و مصالح و فرم و اسکلت بندی به کار رفته در آنها نوع جنس و ساختمان زیر شهر تراکم جمعیت شهر در عوض وجود عوامل می تواند خطرات و خسارات ناشی از زلزله را کاهش دهد، مثل پارکها، فضاهای باز وجود مراکز امدادی مناسب بیمارستانها آتشفشانها شبکه های حمل و ارتباطی مناسب بین مردم و آموزشهای لازم قبل از زلزله استفاده مناسب از مراکز امدادی آموزشی افریحی برای استان زلزله زدگان.
دوره بازگشت
در آمار و احتمالات فرمولی خاصی وجود دارد که از آن به نام دوره بازگشت، یاد می کنند از این فرمول می توان برای محاسبه وقوع دو حادثه مشابه استفاده کرد.
بنابراین تعریف متوسط فاصله زمانی بین یک رویداد مشخص و رویدادی بزرگترین یا معادل آن را دوره بازگشت می نامند.
مطالعه زلزله هایی که در یک منطقه رخ داده است معمولاً نشان می دهد که زلزله های اتفاق افتاده در آن منطقه با توجه به شدت آنها فاصله زمانی کم و بیش یکسانی دیده می شود مثلاً در شمال غرب ارومیه زمین لرزه ای با بزرگی 7 طی سالهای 115-528-859-1139-1522 رخ داده است. یعنی در دوره بازگشت 60 340 سال اتفاق افتاده است در حالی که زلزله های با بزرگی 5 تا 7 ریشتر در دوره بازگشت 5 70 اتفاق افتاده است.
با مطالعه گسل های فعال توسط متخصصان زلزله شناسی مشخص شده که یک گسل فعال باز فعالیت زلزله ای خواهد داشت با توجه به این امر محتوم و با بررسی زلزله های رخ داده در یک منطقه این متخصصان برای هر منطقه دوره بازگشت هر زلزله را تعیین می نمایند در حقیقت یک نوع پیش بینی زلزله «در دوره چندین ساله» است چنانکه در مورد تهران پیش بینی می نماید.
دوره بازگشت در تهران 15 سال یکبار است که آخرین زلزله در تهران با قدرت 7 ریشتر در 173 سال پیش رخ داده است احتمال وقوع این حادثه در آینده نزدیک بسیار است.

پیش بینی زلزله
منظور از پیش بینی زلزله یعنی اینکه در کجا و چه زمانی و یا چه قدرتی ممکن است اتفاق بیافتد اینکه زلزله ها در کجا رخ می دهند امروزه کم وبیش قابل پیش بینی است اینکه کی و یا چه قدرتی در پرده ابهام است با اینکه انسان در صدد پیش بینی حوادث طبیعی از حمله زلزله با توجه به قرائن است و از آرزوهای بشر محسوب می شود اما هنوز دانشمندان ناامیدانه در تلاشند تا راهی برای پیش بینی حوادث کنترل نشدنی چون زلزله بیابند.
سابقه پیش بینی زلزله برمی گردد به زمان امپراطوریهای چین که از منجمین می خواستند تل زلزله ها را پیش بینی نمایند چرا که در تصور مردم چین نشانه خشم خداوند بر امپراطور است. امروز کشورهای پیشرفته دانشمندان خود را موظف نموده اند تا در این زمینه دست به کاوش بزنند ولی هنوز به نتایج امیدوارکننده نرسیده اند. در هر حال پژوهشگران با تحت نظر قرار دادن تغییرات ژئوفیزیکی ژئوشیمیایی، زیست شناختی در مناطقی که احتمال زلزله می رود سعی کرده اند به شواهد علمی دست یابند اگرچه پاره ای از زلزله ها و با توجه علائم از قبیلف پیش بینی شده و از خطرات آن کاسته شد اما وجود همان علائم در جای دیگر یا عدم وجود هر یک از علائم فوق نتوانسته موفقیت آمیز باشد.
یکی از علائمی که در پیش بینی مورد استفاده قرار می گیرد. تجزیه و تحلیل پس لرزه ها است چنانکه در شهر اوروپل کالیفرنیا زلزله سنج ها تعداد زیادی از زلزله های کوچک و معینی با بزرگی 7 و 4 را سبز کرده بودند و تعداد زلزله‌های کوچک در حال افزایش بود و بر همین اساس متخصصان توانستند زلزله را پیش بینی نمایند و در اوت 1975 زلزله ای به بزرگی 7 و 5 اتفاق افتاد.
با وجود این زلزله های مرگباری اتفاق افتاده اند که از قبل زلزله های نداشته اند و یا در مناطقی که یک دوره آرامش فعال را پشت سر گذاشته اند زلزله ای اتفاق افتاده اند در هر حال برای پیش بینی زلزله وجود علائمی لازم است.
1-کاهش لرزش های کوچ زمین
لرزشهای دائمی زمین توسط دستگاههای زلزله نگار تثبیت می شوند علت این امر افزایش حجم سنگ قبل از گسیختگی است که منجر به ایجاد درزها و شکافها در داخل سنگ می شود و این باعث می شود تا در سنگ معرض تنش خواص فیزیکی متفاوتی پدید آید که کاهش امواج زلزله وتعییر سرعت انتشار از اهم آنها است که بنا بر فرضیه انبساط است که سبب کاهش امواج زلزله می‌شود ولی هدایت الکتریکی و قابلیت نفوذ افزایش می یابد.
2-تغییر شکل پوسته زمین
اکثر زلزله های بزرگ در اثر شکستن بخشی از پوسته جامد زمین که مانع از حرکت آزاد و ورقه های تشکیل پوسته شده اند ایجاد می گردد لذا بر اساس نظریه فوق نقاط مشخصی روی زمین نسبت به یکدیگر تغییر مکان نسبتی می دهند و هرچه به زمان شکستن سنگ ها نزدیکتر می شود و در این وضعیت تغییراتی ایجاد می شود.
3-تغییر سطح آب چاهها
این تغییر بر اثر تغییر دما و در اثر کاهش یا افزایش فشار بر حفره های خاک بوده که باعث پایین رفتن سطح آب چاه یا فوران آب یا خشکیدن سطح چاه و چشمه یا تغییر دمای آن می شود.
4-افزایش فاصله زمین در محل شکستگیها و گسل ها
با اندازه گیری فاصله بین شکستگیها و کنترل شکاف گسل ها با استفاده از دستگاههای اندازه گیری دقیق یا عکس العمل ماهواره ای و هوایی می توان به تغییرات درون زمین پی برد.
5-تغییر دمای زمین و خروج گازهایی مثل رانون و آرگون که سبب خارج شدن حیوانات از سوراخها و لانه های خود می شود تغییرات شیمیایی در آب چشمه ها و تغییرات شدید گازهای طبیعی خروجی از زمین نیز می تواند از علائم زلزله باشد.
6-تغییر در ویژگیهای زمین مانند میدان مغناطیسی و میدان الکتریکی
7-رفتار حیوانات مارها یه سطح زمین می آیند خرگوشها و موشها از لانه های خود فرار می کنند حرکات عجیب و غریب اسب ها و خوک ها و غیره گرچه این حرکات از نظر علمی مشخص نیست، ارتعاشات و امواج را حس می کنند.
مناطق زلزله خیز محل تراکم انسان فعالیت هایش
با اینکه مناطق عمده زلزله خیز روی زمین توسط متخصصان مشخص شده اند و یا از دوره های باستانی و تاریخی مشخص بوده اند ولی هنوز محل فعالیت و تراکم بشر است؟ شهرهای زیادی بوده اند که بارها توسط زلزله های ویرانگر کاملاً تخریب شده اند ولی همانند انسان زخمی و مجروح به مداوای خود پرداخته اند و مجدداً جان تازه ای در قالب دمیده اند و حیات و فعالیت خود را دوباره از سر گرفته اند به راستی چرا؟ مگر اینان نمی‌تواند آنها را ترک و در جای دیگر مأوی گیرد؟
تقریباً می توان گفت 9/99 درصد از زلزله های دنیا را مناطق شناتخته شده فعلی رخ می دهد ولی در هر حال آیا می توان این مناطق را تخلیه نمود؟ آیا چین و پکن، سانفرانسیسکو، ساحل شیلی، فیلیپین، ژاپن را باید تخلیه نمود؟
مناطق مرزی صفحات پرحادثه ترین مناطق پوسته زمین محسوب می شود این مناطق در حد بین اقیانوس، دریا یا قاره هستاند و بسیاری از دریاها این حات را دارند و آبرفتهای حاصلخیز و حالت پذیری مناسب برخوردارند و یا به علت پایکوهی بودن و رودخانه های مناسب و یا خاکهای مناسب و حاصلخیز از دلایلی است که این مناطق معمولاً برای سکونت و فعالیت برگزیده شده اند یا ایجاد نقشه های خطر می توان مراکزی که خطر کمتر یا بیشترین خطر را دارند مشخص نمود و محل گساه های فعال و زلزله خیز را مشخص نمود این تقشه ها میتواند مردم را وادار کند تا ساختمانهای خود را مطابق استانداردها و اصول فنی و علمی بسازند و احتیاط های لازم را بنماید و آموزش های لازم را ببینند. ایستگاههای مناسب را نصب تا در صورت اعلام خطر آمادگی لازم را کسب نمایند اولین مرحله جهت کسب آمادگی شناختن و آموزش زلزله است.
پیشگیری از خطرات زلزله
اگرچه دانشمندان متخصص با مشکل مواجه اند و با پیش بینیها در اکثر موارد با موفقیت همراه نبوده است ولی امکان کنترل کاهش خطرات ناشی از زلزله و حوادث طبیعی وجود دارد و انسان می تواند با استفاده از دانش و تکنیک و بکارگیری تکنولوژی و مصالح ساختمانی مناسب و یا طراحی بهینه شهرها و نقشه مناطق منازل مسکونی، کارخانه ها، مراکز آموزشی و ساخت پل ها و غیر از خطرات ناشی از زلزله ها و حئادث دیگر جلوگیری کند.
در حوادث طبیعی مثل زلزله معمولاً بیشترین خسارات و خطرات و تلفات جانی بعد از وقوع زلزله اتفاق می افتد که می توان با کسب آمادگیهای لازم و آموزش های مناسب چه در رعایت موارد بهداشتی و امدادرسانی کنترل هیجانات بوجود آوردن امکانات لازم را در انبارهای مطمئن، آتش نشانیها و دیگر مراکز امدادرسانی می توان جلوی خطرات را گرفت و به هر حال پیشگیری یک راه درمان است و هدف پیشگیری در حقیقت کاستن از تلفات جانی و مالی است.
نقشه های خطر (پهنه بندی خطر)
چون زلزله ها در مناطق گسلی و مناطق جوش خورده بین صفحات فعلی و قدیمی بوجود می‌آید لذا می توان مناطق خطر را مشخص کرد و یا کار زمین شناسی صحرایی و یا از تصاویر ماهواره ای و عکسهای هوایی محل هایی که گسلهای فعال از آن عبور می نماید بطور کلی و کامل نقشه برداری و مشخص نموده و محل های خطرناک زلزله های آینده در آن مشخص می شود و بزرگی احتمالی زلزله در هر منطقه معین باشد و البته نقشه های خطر هم بر اساس زلزله های تاریخی و هم در ساختمان زمین ایجاد می شوند لذا می توان بر اساس نقشه ها که هم منطقه زلزله و هم گسل فعال را نشان می دهند مکان های مناسب و مراکز جمعیتی و اقتصادی را مکان یابی نمود و از تلفات و خسارات احتمالی جلوگیری نمود با بکارگیری دانش، تکنیک و طرحی مناسب مصالح خوب، اسکلت بندی مناسب، آموزش ها و ایجاد آمادگی های لازم مردم و مسئولان ایجاد مراکز امدادرسانی ؤ اتشفشانی و غیره از خسارات و تلفات جلوگیری نمود.
ساختمان های مقاوم در مقابل زلزله:
مؤثرترین راه پیشگیری در مقابل زلزله ساختن بناها و ساختمانهایی که در برابر خطر مقاوم باشند رعایت قواعد مربوط به ساختمان سازی و اصول فنی از مهمترین شرایط ساخت ساختمان های مقاوم می باشد ژاپن از کشورهای موفق در این زمینه است باید قوانین سخت تصویب و به اجرا درآید. در این زمینه کشورهایی که تمام مردم آنها اعم از دانشمند متخصص و مردم از این قوانین آگاهی لازم را داشته باشد رعایت نموده اند میزان ضایعات و تلفات آنها کاهش یافته است.

آموزش مداوم
در مناطق زلزله خیز باید مردم را بطور مداوم آموزش داد مخصوصا] در مناطقی که در احتمال وقوع زلزله بسیار بالا است آموزش باعث می شود تا مردم هنگام و بعد از زلزله که امکان امداد رسانی، کمک رسانی، نجات مجروحان و کسانی که زیر آوار مانده اند توسط ارگانهای مسئول کمتر است خود مردم به کمک نیروها امداد بشتابند تا اینکه در هنگام زلزله در کجا و چگونه جای بگیرند، کجا بروند و از کدام مکانها دوری گزینند و از کدام عکس العمل مناسب را از خود نشان دهند و تلفات را کم نمایند.
آموزش‌هایی نظیر عکس العمل در هنگام زلزله، امدادرسانی، کمک رسانی، چگونگی همکاری با مسئولین و ... می تواند مفید باشد در کشورهای پیشرفته و زلزله خیز همه مردم از امکانات آموزشی برخوردارند آموزش توانسته نقش مهمی در کاهش میزان تلفات داشته باشد.

زلزله در ایران
می دانیم ایران روی یکی از کمربندهای فعال زلزله خیز جهان قرار دارد و هر از گاهی یکبار زلزله ویران کننده ای نقاطی از کشور را می لرزاند (زلزله طبس 57 – بوئین زهرا 41 – خراسان سال 47 – رودبار منجیل و ...)
همانطور که در قبل گفته شد کمربند آلپ هیمالیا محل برخورد تار به آفریقا (گندوانا) با اوراسیا است این کمربند یکی از مراکز زلزله خیز دنیا که در بیشتر زلزله ها از نوع کم عمق است صفحه ایران از جانب دو صفحه اوراسیا و عربستان تحت فشار است بنا بر نظر متخصصان پوسته ای عربستان سالانه Cm5 به سمت فلات ایران حرکت و درنتیجه فشار دو صفحه از شما و جنوب به مقدار زیاد انرژی در پوسته ایران جمع و بصورت زلزله کوچک و بزرگ و متوسط هراز چند گاهی آزاد
کشور پهناور ایرذن از نظر زلزله
1-کمربند چین خورده زاگرس
این کمربند – مسائل نواحی غرب و جنوب غرب از زلزله خیرترین مناطق ایران زلزله ها گاهی متوسط و گاهی شدید است.
2-ناحیه البرز:
محدوده این قسمت از قفقاز تا خراسان دربر می گیرد به نوع زلزله بزرگ و مخرب است تعداد آنها کمتر و دوران آرامش آن طولانی تر است (رودبار منجیل)
3-نواحی مرکز و شرق ایران شامل قسمت های مرکزی و شرقی و شرق مرکزی ایران قابلیت ایجاد لرزه های بزرگ در این ناحیه (طبس 57 – دشت بیات 47)
4-آذربایجان – در این ناحیه خطر بالقوه زیاد است زیرا گسل زیاد و فراوانی و فعالی وجود دارد همچنین به علت کوه هیا آتشفشانی سهند – سبلان که در ایجاد برخی زلزله ها نقش دارند.
با کمی دقت در نقشه های پراکندگی شهرها و روستاها و یا نقشه های تراکم جمعیت و مقایسه آنها با نقشه های طبیعی به خوبی نمی تواند دریافت که بیشتر شرها و روستاهای در پای کوهها و دامنه ها وجود دارند چرا که اولاً آبهای سطحی و رودخانه ها از کوه ها سرچشمه گرفته ثانیاً خاکهای این نواحی حاصلخیز ثالثاً وجود چشمه هایی که بیشتر به دلیل شکستگی ها ظاهر شده اند و موجب جذب جمعیت شده اند – وجود آبهای زیرزمین ها در مخروط افکنه ها و سردشت ها وجود دارد – لذا محل مناسبی جهت آبادی ها و روستاها و شهرها بوده از بررسی آماری زلزله های ایران متوجه شده در قرن گذشته بیش از 85 زلزله مخرب رخ داده.
36 زلزله از این تعداد با بزرگی بالای 6 ریشتر بود. به طور متوسط در ایران هر 5 سال زلزله شدید رخ داده از مجموعه 83 شهر ایران که بیش از 75000 نفر جمعیت مردم 33 شهر در پهنه های با خطر بسیار بالا و نسبتاً بالا زیاد می کنند 1-تهران در پهنه نسبتاً بالا قرار دارد در اریان قدیمی ترین زلزله ثبت شده مربوط به تهران بوده که در صدة چهارم پیش از میلاد این منطقه تخریب شده است.
وضعیت پهنه بندی شهر
تعداد درصد جمعیت درصد
پهنه بندی با خطر بالا 8 3/1 1254365 38/3
پهنه بندی با خطر بالا 96 7/15 4137156 16/11
پهنه بندی با خطر نسبتاً بالا 170 8/27 13093841 26/35
پهنه بندی با خطر متوسط 135 1/22 9500628 8/25
پهنه بندی با خطر نسبتاً پائین 100 3/16 54298660 66/14
نامشخص 33 3/15 2697552 26/7
مجموع 70 4/11 1020714 75/2
2/6 10 37134116 100
وضعیت پراکندگی شهرها و جمعیت شهری در پهنه های مختلف خطر زلزله!

خسارت زیاد و تلفات ناشی از زلزله ها به چند دلیل دانست: 1-ضعف ها و کاستی های سازه ای و عوامل مربوط به آن 2-زلزله های ایران به دلیل سازه و کار ووقع زلزله در عمق کمی از سطح زمین (10 تا 20 کیلومتر) قرار داشته که انرژی زیادی را به سطح زمین می رساند و موجب تحریق می شود.
3- در ایران بازگشت زلزله های بزرگ نسبتاً طولانی و موجب انرژی زیادی می شود درنتیجه چند سال بعد از زلزله ها، شهرها، بازسازی می وند، هرچند ممکن است رعایت نکات فنی بشود، اما در درازمدت رعایت نکات فنی با سهلانگاری روبرو می شود، درنتیجه در زلزله بعدی خسارات زیادی از آن ناشی می گردد.
زلزله خطری برای تهران:
موقعیت تهران در پایکوه رشته دماوند یعنی واقع شدن بروی کمربند زلزله خیز الپ – هیمالیا اط یک طرف و از طرف دیگر وجود گسل های طولانی فراوان در لایه های آبرفتی دامنه البرز که بر اثر آزمایشهای ژئوتکنیک ثتبیت شده است و همین گونه وجود زلزله های تاریخی از گذشته های دور تا حال چند بار تکرار شده است و تلفات زیادی برجای گذاشته است،؟ چنانکه اولین زلزله ثبت شده در رس بوده وقتی لغت ری که در زبانهای یونانی (گه، راگاه ریجس) گفته شده به معنی زیر و رو شدن است و نام روستایی بنام بومهن که در فارسی به معنای حرکتن زمین می باشد، همه شاهدی دال بر زلزله خیز بودن تهران دارند. این همان چیزی است در سالهای اخیر شایعات مبنی بر اتفاق افتادن زلزله در مقطع زمانی خاصی، همه مردم را هراسان کرده، اگرچه انسان به‌واسطه ضعف و فراموشکاری خود، سریع از همه چیز غافل می شود و همه چیز را فراموش می کند.
مطالعات زمین شناسی نشان داده که گسل شمال تهران – گسل نیاوران و مجموعه گسلهای ری از مهمترین گسلهای فعال هستند که قادرند چند Cm تا چند M حرکت کنند، گسلهای تهران را به سه دسته تقسیم می کنند 1-گسلهای اصلی و لرزه ای با طول بیشتر از KM10، اینها جزء گسلهای فشاری و پرانرژی هستند که هم زیان بازگشت طولانی تر دارند و هم ویرانگر هستند گسل شمال تهران مشاع فشنر – نیاوران – محمودیه – شمال ری جنوب ری و کهریزک از این گونه اند. 2-گسلهای متوسط طول (KM10-2)
3-گسلهای فرعی کمتر از (KM2) * آخرین زلزله مهم و ویرانگر تهارن به بزرگی R1/7 در سال 1209 شمسی رخ دادذ. می دانیم تهران در سال 1166 به پایتختی برگزیده شده در آن زمان محدودة کوچک به پهنای KM30 با جمعیت حدود 000/15 نفر بوده اما امروزه با وسعتی بیش از KM900 و جمعیت بیش از 000/000/7 بوده است. اگر در تهران زلزله ای اتفاق افتد گسل ری خطرناکترین گسل که باعث ویراینهای فراوانی در تهران می شود و باعث خسارات زیادی می شود.
تصور وجود زلزله ای در این مساحت و این جمعیت، وحشتناک به نظر می رسد، به خصوص اگر توجه کنیم، قسمت اعظم تهران در نقاط مرکزی دارای ساختمانهای غیرفنی و با کوچه های کم عرض و کمبود امکانات امدادی و رشد سریع جمعیت و نابرابری و فقر همراه می باشد.
تهران در حقیقت همیشه می لرزد اما کسی به این لرزه ها توجه نمی کند.
تراکم جمعیت در تهران در حوزه های جنوب غرب – شرق – مرکز (جنوب شرق و شمالی) به ترتیب (000/30 و 000/28 و 800/14 و 000/5 نفر
(آمار 65)) وسعت به ترتیب (%11 - %5/2 - %5/34 - %52) است.

واکنش مردم:
واکنش مردم به وقوع زلزله تابع دانش و نگرش زیر است:
1-میزان دانش ؤ آگاهی از مباحث بنیادین مربوط به زلزله و نحوه مواجهه با آن
2-میزان اعتماد و توجه به نظرات کارشناسان و دانشمندان زلزله شناس
3-میزان آگاهی مستمر از حوادث و فعالیت ها، خبرها و مسائل مربوط به زلزله.
در کشورهای در حال توسعه اغلب واکنش مردم احساسی و عاطفی است اما جهت کاهش خسارات و جلوگیری از وقوع آن اقدامی صورت نمی گیرد در این کشورها اغلب زلزله به منزلة حادثه متافیزیکی تلقی می شود که جز تسلیم و پذیرش آن راه دیگری تصور نمی شود. از این رو مجموعه ای از توجیهات مذهبی و باورهای عامیانه برای سازگاری با زلزله در این فرهنگ ها شکل گرفته است. میشل در باره زلزله در ترکیه می نویسد در ترکیه بزودی بعد از اندکی حادثه را به فراموش می سپارد.
«معمولاً به محض وقوع حادثه نخست وزیر وارد منطقه می شود و حادثه را و خواست خدا اعلام می کند وعده می دهد که به زودی منطقه بهتر از گذشته آن بازسازی می شود.
به نظر این شویه واکنش به زلزله برای مردم ایران نیز ساخته شده است اگرچه پیش بینی دقیق زلزله نیست اما آگاهی عمومی از زلزله و مشارکت همگانی در مقابله با آن می تواند تأثیرات منفی بروحیه و زندگی مردم بگذارد تنها «پیش بینی های فوری» اعلام عمومی می شود. در پیش بینی های فوری مردم نقش بسیار مهمی در کمک به دانشمندان و مسئولان می توانند ایفا کنند. در چین در نتیجه آموزش های مستمر در زمینه زلزله دانش و آگاهی عمومی کمک بسیار مؤثری به پیش بینی و خسارت زلزله کرده است. کودکان چین در ابتدایی ترین سال های تحصیل زلزله خیزی کشورشان را باوری می کنند یاد می گیرند برای جلوگیری از تکرار زلزله در شاسنی در سال 1556 با 820 هزار قربانی مرگبارترین زلزله جهان شناخته شد تا چه حد باید بر خروش های آنگاه باشند آنها آموختند حتی تغییرات رفتاری جانوران و گیاهان را جدی بگیرند به میزان شیب زمین و ترک های منطقه مسکونی شان دقت کنند و با 8 هزار پژوهشگر حرفه ای زلزله که در دورافتاده ترین روستاهای چین مشغول تحقیق و زلزله‌نگاری منطقه هستند «همکاری خاموش» داشته باشند دولت داران چنین هم باور کرده اند که پیش بینی زلزله امری شدنی است و برای رونگرداندن مردم از دولت و امنیت بخشی حقیقی به زیست آنان باید آن چرا که روی می دهد برای همه توضیح داد و تک تک افراد را در مقابله با زلزله مشارکت داد. آنها تأکید دارند کسانی که در معرض این خطر قرار دارند باید آموزش داد.
در ژاپن به منظور افزایش آگاهی مردم از سازوکار وقوع بلایای طبیعی و زلزله و داشتن حداقلی از دانش ها و مهارتهای لازم برای مقابله با آن گسترش فعالیت های آموزشی اطلاع رسانی و ارتباط دائمی با عموم مردم در کوشرهای زلزله خیز منزله یک سیاست محسوب می شود». از این رو در ژاپن سازمانهای متعدد زیر عهده دار این امر هستند آژانس مترولوژی ژاپن. این مرکز به نحو منظم به صورت هفتگی و ماهانه فعالیت های مربوط به زلزله شناسی را از طریق رسانه ها و مطبوعات اعلام می کند.
یکی دیگر از راههای اطلاع رسانی و حساس کردن جامعه به زلزله و اهمیت آن ایجاد نهادها و نمادهایی است که وجود زلزله را به نحو دائمی تبلور بخشد و به مردم گوشزد کند برای این منظور ژاپن، چین و امریکا اقدام به تأسیس موزه‌های زلزله کرده اند. دولت چین به منظور گرامیداشت کشته شدگان زلزله و ایجاد مرکزی برای تبلور و عینیت بخشیدن به تبعات مخرب زلزله تصمیم به اخداث موزه یا بر شهر «گلمود» در استان «کینگالی» در شمال غربی چین قرار گرفته است.
در بسیاری از کشورهای جهان جهت آموزش عمومی در زمینه معماری و آشنایی با ارزش های زیباشناختی و کاربردی فضا و مسکن فعالیت های ملی گسترده ای وجود دارد ازجمله این برنامه ها برای مثال می توان به «هفته ملی معماری» در بریتانیا که از بیستم تا بیست و هشتم ماه ژوئن هر سال برگذار می شود اشاره کرد.
آموزش های هنر معماری از راههای مختلف از راههای مختلاف مانند نقاشی طراحی فیلم سازی نمایش فیلم کارگاههای آموزشی

آمادگی زلزله:
همانطوری که قبلاً ذکر شد پیش بینی زلزله ها برای جلوگیری از خسارات و تلفات اجتماعی و جانی و اقتصادی بجز در مواردی محدود با قرین موفقیت نبوده است.
اما کشورهای صاحب نام و پیشرفته با ایجاد آمادگی های لازم و آموزشهای مناسب و مردم خود توانسته اتند میزان تلفات جانی و مالی به طور قابل توجه کاهش بدهند چنانچه در ژاپن که کشور زلزله هاست در این امر موفقیت های زیادی داشته اند.
اولین نکته مقاوم سازی ساختمانها پلها است استفاده از مصالح استاندارد و رعایت آئین نامه ایمنی
شهرسازی – برنامه ریزی جهت امداد و نجات و بهداشت و درمان – بررسی نیازهای اولیه و تأمین نیازها &ndash