جد بزرگ خوارزمشاهیان، غلامی ترک نژاد به نام نوشتکین بود. او نه فرزند داشت و پسر ارشد او قطب الدین محمد نام داشت. در سال 491 قطب الدین محمد از طرف سلطان سنجر سلجوقی، حاکم خوارزم شد و لقب خوارزمشاه گرفت و مدت سی سال به همین منوال گذشت تا اینکه وفات کرد و بعد از او پسرش اتسز جانشین وی شد.
این واقعه در سال 521 هجری قمری رخ داد. او در کنار سلطان سنجر در جنگ ها شرکت میکرد و حتی او را یکبار از مرگ نجات داده بود، قدر و ممنزلتش در نظر وی فزونی یافت. در این میا بزرگان و امراء کشور چون توجه سلطان را به استز می دیدند، منتظر بودند که او را از بین ببرند و همین امر باعث شد که از سلطان اجازه بگیرد تا به خوارزم بازگردد. سلطان با رفتن او موافقت کرد و هنگامی که اتسز پایتخت را ترک می کرد، سلطان سنجر در حضور نزدیکان گفت ((پشتی است که باز روی آن نتوان دید)) وقتی جماعت از امیر پرسیدند با این حال چرا با رفتن او موافقت کردی، در جواب گفت : او بر گردن ما حق زیادی دارد. در این اوضاع، اتسز به خوارزم برگشت و دشمنی و تمرد خود از سلطان سلجوقی را اعلام کرد به گونه ای که سلطان صف‌آرایی کرد اما چون دید که نمی تواند مقاومت کند،از جنگ روی گردان شد و گریخت. ولی پسرش آتلیغ به دست سنجر دستگیر شده و به قتل رسید. با فرار اتسز سلطان سنجر برادرزادة خود رسلیمان ب محمد را به عنوان حاکم خوارزم تعیین کرد و خود را به خراسان مراجعت نمود. پس از مراجعت سنجر، مجدداً اتسز به خوارزم آمده، عامل سنجررا اخراج نمود و چون سلطان سنجر در سال 536 از قراختائیان شکست خورد، یاغی گری را اتسز بیشتر شد و شرایطی پدید آورد که سلطا قصد سرکوبی او را نمود. بار دیگر اتسز با هدایا و تملق گویی به خدمت رسید و مورد عفو قرارگرفت،ولی همچنان به حیله ها و خودسری خود ادامه می داد و دست از اعمال سابق خود برنمی داشت و حتی ادیب صابر شاعر معروف و نمایندة سلطان سنجر که در نزد اتسز بود متوجه شد که او قصد دارد به وسیلة دو نفر از فدائیان اسماعیلی،سلطان سنجر را به قتل برساند لذا طی پیامی، مطالب را برای سلطان فرستاد و سلطان آن دو نفر را دستگیر کرده و اعلام نمود. وقتی اتسز، جریان را مطلع شد، دستور داد صابر را در آب جیحون غرق کردند.
سنجر در سال 546 به طرف خوارزم حرکت کرد و قلعة هزار اسب را گرفت و پس از 2 ماه که آنجا را محاصره کرد، خوارزم را نیز گرفت. اتسز با تقدیم هدایای خود و اظهار ندامت و پیشمانی از سلطان عفو خواست و سلطان هم پذیرفت.
درسال 547 سلطان سنجر به دست غزه ها اسیر شد و اسارتش به طول انجامید. اتسز به بهانة کمک به سلطان سنجر و در اصل جهت تسخیر خراسان با سپاهیانش حرکت نمود. او قصد داشت قلعة آمویه را تصرف کند اما با مقاومت قلعه دار /انجا مواجه شد. لذا کسی را نزد سلطان سنجر فرستاد و تقاضا کرد آن ناحیه را به او واگذار نماید. سلطان پیام داد در صورتی که ایل ارسلان را جهت کمک به او روانه کند،با آن خواسته موافقت خواهد نمود.
خوارزمشاهیان :
سلطان محمد خوارزمشاه :
مغولان و نحوة به قدرت رسیدن :
وضعیت کلشو خان بعد از جدایی از چنگیز :
وضعیت چنگیزخان و همپیمانانش :
قصد سلطان علاء الدین محمد خوارزمشاه در ناحیة عراق در سال 614 هـ :
رفتن سلطان محمد به عراق :
رها شدن اتابک از دام های سلطان محمد خوارزمشاه :
سرانجام برهان الدین محمد :
اشتباهات سلطان محمد خوارزمشاه در مقابل چنگیز :
حرکت سلطان از کیلف بعد از تصرف بخارا توسط چنگیز
حوادثی که سلطان محمد خوارزمشاه قبل از مرگ با آن مواجه شد
مختصری راجع به اوضاع خراسان بعد از مرگ سلطان
ولیعهدی جلال الدین و خلع ازلغ شاه
بازگشت جلال الدین با ازلغ شاه به خوارزم و جدایی آنها از یکدیگر
رسیدن جلال الدین به نیشابور به قصد رفتن به غزنه
بازگشت سلطان جلال الدین به غزنه در سال 618
جنگ میان سلطان جلال الدین خوارزمشاه و چنگیز خان د رکنار رود سند
سلطان جلال الدین و دوستی و دشمنی قباچه
سلطان جلال الدین و شمس الدین ایل تتمش و خروج از هند
وقایع خوارزم در زمان حمله مغولان
حرکت جلال الدین از هند به کرمان
حرکت سلطان جلالدین به طرف خوزستان
تصرف آذربایجان
ازدواج سلطان با دختر طغرل
بازگشت سلطان به گرجستان و فتح تفلیس
اتفاقاتی که در غیبت سلطان جلال الدین به وقوع پیوست
رفتن ملک اشرف به خلاط ونامه نگاری او با سلطان جلال الدین در مورد مذاکره برای صلح
محاصره شدن سلطان جلال الدین در قلعة شیرکبوت
اخلاق و اعمال شرف الملک
سالشمار وقایع دورة خوارزمشاهیان
شامل 81 صفحه فایل word
دانلود تحقیق خوارزمشاهیان