تحقیق آماده در مورد خلود از منظر مولانا جلال الدین بلخی

اختصاصی از فایل هلپ تحقیق آماده در مورد خلود از منظر مولانا جلال الدین بلخی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 عنوان : خلود از منظر مولانا جلال الدین بلخی  

 فرمت : word - doc - ورد 2003 ( قابل ویرایش و اجرا در کلیه آفیس ها ) 

 تعداد صفحات : 19 صفحه - صفحه آرایی شده آماده چاپ ، صحافی و ارائه 

 فونت های استفاده شده : b titr و  b trafic (دانلود فونت های مورد نیاز) 

 پشتیبانی  :   09393453403 - 24 ساعته پاسخگو شما عزیزان هستیم - محمدی 

فهرست :

چکیده 3
مقدمه 3
خلود 4
خلود در بهشت 4
خلود در عذاب 7
نتیجه 17
پی نوشتها 18
مراجع 18

چکیده :

بحث خلود و جاودانگی در ادامه حیات و زندگی پس از مرگ، از مباحث مهم و بنیادین ادیان الهی به­شمار می­رود. این مسئله با رویکردهای فلسفی، کلامی، عرفانی و قرآنی مورد توجه اندیشمندان مذهبی به­خصوص علما و عرفای مسلمان واقع شده است. با توجه به اینکه حکمت متعالیه‌ صدرایی بی‌ارتباط با عرفان اسلامی نبوده و در ساختار کلی‌اش بخشی را وامدار اندیشه­های عرفانی است، این پژوهش درصدد است تا اندیشه ملاصدرا، حکیم مسلمان را در باب خلود، به­خصوص پیرامون خلود در عذاب، با آرا و افکار مولوی، عارف شهیر و نامی جهان اسلام مقابل و برابر گذارد. آنچه در این پژوهش به شیوه تحلیلی - توصیفی معلوم شده، این است که بیشتر معتقَداتی که ملاصدرا دراین­باره - بنابر مشربی فلسفی - آنها را در قالب استدلالات برهانی تصویر می‌کند، دارای سابقه قبلی و صورتی لطیف و متمثّل و متخیَّل در قالب اشعاری عالى، در آثار مولانا هستند. البته در این میان مواضع مخالف نیز وجود دارد که در متن بدان اشاره خواهد شد.

مقدمه :

تبیین مسائل اساسی و سرنوشت­ساز زندگی پس از مرگ، بسیاری از اندیشمندان موحد را در طول تاریخ بر آن داشته که هریک به­نحوی خود را در مباحث مبدأ و معاد وارد نمایند و از دریای ژرف و مواج علم الهی دُرّی دریابند و به لطایف­الحیلی، درخور فهم آدمی تبیین مطلب نمایند، باشد که راهی بنمایانند؛ برخی به زبان سخت و دشوار عقل و استدلال و برخی به لسان لیّن شعر و ادب و حال؛ برخی در منبر موعظه و برخی در مسند مدرسه.

پی نوشت ها :

[1]. درباره انقطاع عذاب نزد صوفیه، به­ویژه ابن­عربی بنگرید به: ابراهیمی، 1376، ص124-105.
[2]. بنگرید به: ابراهیمی، 1376، ص124-105.
[3]. جزای موازی با مدت عمر به­عنوان مجازات حاکی از نفی عذاب دائم، و «یخلدون فیها» نشانه خلود در جهنم است.
[4]. صدرالمتألهین برای واژه عذاب دو معنای مصدری و اسمی قائل است که در معنای نخست، عذاب به­معنای عذاب کردن است و در معنای دوم، دلالت بر چیزی دارد که به­وسیله آن عذاب محقق می­شود. برای مثال آتش که وسیله عذاب است، در معنای اسمی می­تواند عذاب نامیده شود (صدرالدین شیرازی، 1366، ج4، ص315). بنابراین تنها اگر بتوان نصوص ناظر بر خلود در عذاب را براساس بیان صدرا به معنای اسمی آن تأویل کرد، خلود در عذاب می­تواند با فقدان درد و الم سازگار افتد.
[5]. درباره تأویلات آیات خلود نزد طرف­داران انقطاع عذاب بنگرید به: ابراهیمی، 1388، ص26-5.
[6]. تقدم رحمت در قرآن به­صورت سعه و شمول بر تمام اشیا مطرح گردیده است؛ چنان­که در آیه7 سوره غافر آمده است: «ربّنا وسعت کل شیء رحمة». درباره حدیث قدسی «سبقت رحمتی غضبی» بنگرید: کنوز الحقایق، ص89؛ مسند احمد، ج2، ص242، 258 و 397؛ صحیح مسلم، ج8، ص95. صورت دیگری از این حدیث با عبارت: «انّ الله تعالی لمّا خلق الخلق کتب بیده علی نفسه انّ رحمتی تغلب غضبی» در جامع صغیر، ج1، ص72 آمده است. مضمون مشابه این حدیث در دعای جوشن کبیر فصل 19 (یا من سبقت رحمته غضبه) آمده است (به نقل از: حیدری، 1381، ص116).
[7]. درباره شفاعت در اندیشه مولوی بنگرید به: حیدری، 1381، ص139-107.

منابع :

- قرآن کریم.
- ابراهیمی، حسن، «بررسی تأویلات ابن­عربی درباره آیات خلود و جاودانگی عذاب در قرآن»، مطالعات عرفانی، شماره دهم، پاییز و زمستان1388.
- ــــــــــــــ ، «عذاب دائم از دیدگاه ابن­عربی»، مقالات و بررسی­ها، دفتر61، تابستان1376.
- ابن­منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، چ3، بیروت: دار صادر، 1414ق.
- اکبرآبادی، ولی­محمد، شرح مثنوی مولوی (مخزن الاسرار)، 7جلد، به اهتمام نجیب مایل هروی، تهران: نشر قطره، 1383.
- حیدری، حسین، «بررسی اندیشه­های کلامی مولوی در موضوع شفاعت»، نشریه دانشکده الهیات مشهد، شماره 55، 1381.
- راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، به تحقیق صفوان عدنان داودی، دمشق: دار العلم و الدار الشامیه، 1412ق.
- زرین‌کوب، عبدالحسین، بحر در کوزه (نقد و تفسیر قصه‌ها و تمثیلات مثنوی)، تهران: انتشارات علمی، 1366.
- زمانی، کریم، شرح جامع مثنوی معنوی، 7جلد، تهران: اطلاعات، 1374.
- ـــــــــــ ، میناگر عشق (شرح موضوعی مثنوی معنوی)، تهران: نشر نی، 1382.
- سبزواری، ملاهادی،تعلیقة علی الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة، قم: بوستان کتاب، 1386.
- ـــــــــــــــــ ، شرح مثنوی، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1375.
- شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، تصحیح شیخ احمد فهمی محمد، قاهره: مطبعة حجازی، 1368ق/1948م.
- شهیدی، سید جعفر، شرح مثنوی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، 1376.
- صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، 9جلد، چ3، بیروت: دار احیاء التراث، 1981م.
- ـــــــــــــــــ ، الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة، چ4، قم: بوستان کتاب، 1386.
- ـــــــــــــــــ ، العرشیه، تصحیح غلامحسین آهنی،تهران:انتشارات مولی، 1361.
- ـــــــــــــــــ ، تفسیر القرآن الکریم،قم: بیدار، 1366.
- قاضی عبدالجبار معتزلی، شرح الاصول الخمسة، تعلیق احمد بن الحسین بن ابی­هاشم، تحقیق عبدالکریم عثمان، چ2، قاهره: مکتبة وهبة، 1408ق/1988م.
- مفید، محمد بن نعمان، اوائل المقالات، تحقیق ابراهیم انصاری، قم: المؤتمر العالمی لألفیة الشیخ المفید، 1413ق.
- مولانا، جلال­الدین محمد، مثنوی معنوی، مطابق تصحیح نیکلسون، تهران: نشر طلوع، 1382.

منابع از کتب معتبر علمی می باشد.

لینک دانلود را پس از پرداخت دریافت می کنید .

پرداخت توسط کلیه کارت های عضو شتاب امکان پذیر است .

تحقیق و بررسی در مورد حقوق بشر 1

اختصاصی از فایل هلپ تحقیق و بررسی در مورد حقوق بشر 1 دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 47

بند الف: حقوق بشر از منظر اسلام

گفتار دوم از فصل اول این نوشتار را با عنوان حقوق بشر از منظر اسلام آغاز می‌کنم به دلیل اسلامی بودن ماهیت حکومت جمهوری اسلامی ایران و اینکه طبق اصل چهارم قانون اساسی: «کلیه قوانین و مقررات مدنی، جزایی، مالی، اقتصادی، اداری، فرهنگی، نظامی، سیاسی و غیره اینها باید بر اساس موازین اسلامی باشد.» چنانچه بر اساس نظریه این پژوهش، ضرورت تأسیس نهاد ملی حقوق بشر اثبات شود، ایجاد چنین نهادی قطعاً باید به موجب قانون باشد.

از دید اسلام، انسان موجودی است ارزشمند که باید به عنوان یک موجود با شعور و دارای اراده و اختیار به دیده احترام به او نگریست. آزدی بشر و احترام به حقوق و حیثیت ذاتی انسان و دخالت فراوان عوامل عارضی از قبیل نژاد، زبان، رنگ، ملیت و غیره در اعتبار و امتیاز برای انسان‌ها، دقیقاً مورد توجه است و اساساً فلسفه بعثت پیامبران و به خصوص پیامبر اسلام (ص) آزاد کردن انسان از اینگونه قید و بند و توجه دادن او به حیثیت ذاتی و کرامت و شرافت انسانی خویش است.

قرآن مجید پس از مقام الوهیت، دومین مقام رحمت و شکوه هستی را برای انسان ترسیم ساخته و انسان را موجودی خداگونه و نماد تمام عیار آفریننده جهان در زمین تعریف کرده و سرشت آفرینش او را، برتر از تمام موجودات زمینی و آسمانی نشان داده است.

از نظر قرآن انسان موجودی است برگزیده خداوند، خلیفه و جانشین او در زمین، مرکب از روح و جسم، دارای فطرتی خدا آشنا، مستقل، امانتدار خدا و مسئول خویشتن و جهان، مسلط بر طبیعت و آسمان و زمین، آشنا به خیر و شر، کمال پذیر، سیر کننده به سوی خدا، دارای ظرفیت علمی و عملی نامحدود، برخوردار از شرافت و کرامت ذاتی، شایسته بهره‌مندی از نعمت‌های خداوندی و مسئول در برابر خداوند خویش.

قائل شدن به چنین مقام و منزلتی برای انسان، مکتب اسلام را مکتبی انسانی ساخته است. بر این اساس نظام حقوقی آن در صدد تعالی شخصیت انسان می‌باشد.

هر گونه اجبار و جلوگیری از حقوق مردم و آزادی‌های فردی و اجتماعی بر خلاف گرایش‌های طبیعی انسان را مخالف با مذاق شرع مقدس است که دین را منطبق با فطرت بشری تشریع کرده است.

در نگاه امام علی (ع) زیر پا گذاشتن حرمت و کرامت انسان‌ها، بدتر از کشتن آنان است. در نظر آن حضرت مرگ قابل تحمل است، اما ذلت و خواری قابل تحمل نیست.

همچنانکه در حکومت امام علی (ع) به عنوان یک نمونه حکومت موفق اسلامی، ایشان چنان بر حفظ حرمت و کرامت انسان‌ها در رفتار سیاسی و روابط و مناسبات حکومتی تأکید داشت که به هیچ وجه اجازه نمی‌داد رفتار و روابط و مناسباتی خلاف حرمت و کرامت انسان‌ها ظهور یابد، و در صورت ظهور چنین چیزی بلافاصله آن را می‌زدود.

در دولت علی (ع) چنان حرمت انسان ها پاس داشته می‌شد که کارگزاران و قاضیان آن دولت حق نداشتند اندکی خلاف کرامت انسانی عمل کنند و حرمت کسی را بشکنند، هر چند که آن شخص متهمی باشد. روایت شده است که امام علی (ع) ابوالاَسْوَد دُؤلی را به عنوان قاضی منصوب کرد و پس از مدتی او را عزل نمود. ابوالاسود نزد امام علی (ع) آمد و عرض کرد که به چه دلیل مرا عزل نموده‌ای؟ من نه خیانتی کرده‌ام و نه دست به جنایتی آلوده‌ام! امام علی (ع) به او فرمودند: «إنی رأیت کلامک یئلو کلام خصک» به این دلیل تو را عزل نمودم که دریافتم به هنگام سخن گفتن در دادگاه صدایت را از صدای مراجعه کننده بلندتر می‌کنی!

امام علی (ع) حکومت را برای انسان و در خدمت انسانیت می‌خواست و از این رو تلاش می‌کرد که رفتار سیاسی کارگزاران و مناسبات و روابط حکومتی آنان به دور از هر گونه حیوانیت و درنده خویی باشد، چنان که فرمان‌های حکومتی و عهدنامه‌های آن حضرت و نیز رفتار و سلوک حکومتی وی بر این امر دلالت می‌کند.

چنانکه در نامه ایشان به مالک اشتر چنین آمده است:

«قلب خود را لبریز از رحمت بر مؤمنان و دوستی ورزیدن با آنان و مهربانی کردن به همگان؛ و همچون جانوری درنده مباش که خوردنشان را غنیمت شماری! زیرا مردمان دو دسته اند: دسته‌ای برادر دینی توأند، و دسته دیگر در آفرینش با تو هماندند.»

و نمونه‌هایی از این دست در حکومت ایشان و حکومت پیامبر اسلام به عنوان حکومت‌های اسلامی فراوان است، در صورتیکه عملکرد دولتمردان در جوامع اسلامی که غالباً به اسم حکومت اسلامی در این جوامع بر مردم فرمانروایی می‌کنند، چهره‌ای دیگر از حقوق بشر اسلامی برای مردم جهان امروز ترسیم می‌کند و با بهره‌برداری از عناوین بعضی از احکام اسلامی و در واقع با سوء استفاده از دین و تقّدس برای ادامه حکومت و قدرت نامشروع خود حقوق مردم را لگدمال می‌کنند و متأسفانه همه چیز به نام اسلام تمام می‌شود.

چنانکه به گفته یکی از عالمان دینی معاصر: «یکی از آفات حکومت، تبعیض و تمایز در اجرای قوانین بین افراد جامعه است. معمولاً قدرتمندان، حاکمان از شمول قوانین استثنا می‌شوند و بستگان و دوستان ایشان با ارفا‌قهایی روبرو می‌گردند که برای سایر مردم در نظر گرفته نمی‌شوند. این رفتار سبب بی‌اعتمادی مردم به حکومت و فروپاشی آن می‌گردد. از پیامبر گرامی اسلام نقل شده است که فرمود: ای مردم همانا به هلاکت رسانید پیشینیان شما را، تفاوت رفتارشان! اگر صاحب ثروت و مقامی دزدی می‌کرد او را مجازات نمی‌کردند و اگر فرد ضعیفی که فاقد مال و مقام بود دزدی می‌کرد او را مجازات می‌کردند، قسم به خدا اگر فاطمه دختر محمد دزدی کند هر آینه دست او را قطع می‌کنم.»

و این آفتی که پیامبر (ص) فرمودند دقیقاً همان چیزی است که امروز در جوامع اسلامی، گریبانگر مردم است و چنان واضح و روشن است که از چشم هیچ کس پوشیده نیست که ثروت هنگفت این کشورها به دست عده اندکی به دزدی و غارت می‌رود ولی دست افرادی که به قول پیامبر اکرم فاقد مال و مقام هستند به دلیل دزدی اندکی قطع می‌شود، و این نمونه کوچکی است از آنچه که امروز به نام اسلام در اینگونه حکومت‌ها اجرا می‌شود.

آنچه مسلم است اینکه مسائل مطرح شده در این پژوهش و دیگر مسائل جوامع اسلامی با اجتهاد (به معنای وسیع آن) قابل حل است و حتی از ظرفیتهای بکار گرفته نشده فقه سنتی در این موارد میتوان استفاده کامل نمود.

چنانکه به قول یکی از پژوهشگران دینی، این اشکال به اغلب فقها و مجتهدین وارد است؛ که آنها آنچنانکه باید اهل نظر و اجتهاد نبوده و در بسیاری از مسائل، درواقع تقلید میکنند. علاوه بر این نسبت به موضوعات، شناخت کافی نداشته و اساساً تشخیص آن را وظیفه خود نمیدانند و نیز شهامت «قالب شکنی» ندارند.

پاورپوینت درباره اصلاح الگوی مصرف در اموال عمومی (بیت المال)از منظر معارف اسلامی

اختصاصی از فایل هلپ پاورپوینت درباره اصلاح الگوی مصرف در اموال عمومی (بیت المال)از منظر معارف اسلامی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل :powerpoint (قابل ویرایش) تعداد صفحات:28 صفحه

1ـ اهمیت فوق‌العاده مدیریت استفاده از اموال در آموزه‌های اسلامی.
2ـ تاکید مقام معظم رهبری بر ضرورت اصلاح الگوی مصرف به ویژه در بخش آب، کشاورزی و انرژی
3ـ هزینه‌ها و خسارت‌های سنگین وضعیت موجود الگوی مصرف.
4ـ اهمیت دو چندان بحث برای اموال عمومی و بخش کشاورزی .

اتلاف محصولات کشاورزی در کشور
سهم صادرات کالاهای غیر نفتی در سال 1381، حدود 5/4 میلیارد دلار بود در حالی که رقم ضایعات بخش صنایع غذایی، با 200 میلیون دلار ارز آوری، به 5 میلیارد دلار می‌رسید در همان سال از 67 میلیون تن تولید محصولات کشاورزی، حدود 20 میلیون تن به ضایعات تبدیل گردید و ضایعات محصولات ایران نسبت به استانداردهای بین المللی حدود 30 درصد بود.

4ـ جایگاه و شیوه بحث در علم اقتصاد
1ـ مصرف بهینه امکانات و درآمدهای عمومی در اقتصاد متعارف از جمله مباحث اقتصاد بخش عمومی و سیاست بهینه مخارج عمومی است. مشکل اصلی اقتصاددان‌ها در این بحث انتخاب چارچوبی برای تجزیه و تحلیل رفتار دولتمردان و استخراج نقطه بهینه اجتماعی است.
2- معرفی تابع هدف، امکانات درآمدی ، قیود و محدودیت‌ها و متدلوژی ، چهار عنصر کلیدی بهینه‌یابی در رفتارهای اقتصادی است. بهینه‌یابی رفتار مصرف کننده و تولید کننده در رفتارهای فردی با استفاده از این چهار عنصر به راحتی صورت می‌پذیرد.

دانلود تحقیق تعریف عدالت از منظر امام علی

اختصاصی از فایل هلپ دانلود تحقیق تعریف عدالت از منظر امام علی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل:  ورد ( قابلیت ویرایش ) 

---

قسمتی از محتوی متن ...

تعداد صفحات : 3 صفحه

تعریف عدالت از منظر امام علی شبکه خبر دانشجو ـ سرویس عدالتخواهی-پاسخگویی بهرام اخوان کاظمی   امام علی درخصوص عدالت بیانی دارد که می توان مفهوم کامل و تعریف جامع این کلمه را از آن دریافت: وَ سُئل علیه السلام، أیما اَفضلُ: العدلُ او الجود؟
فقال(ع): العدل یضع الامور مواضعها و الجود یخرجها عن جهتها، و العدل سائس عام و الجود عارض خاص، فالعدل اشرفهما و افضلهما؛ از امام(ع) سؤال شد: از عدل و جوُد (بخشش) کدام یک برتر و ارزشمندترند؟
فرمود: عدل امور را به جای خود می نهد اما جود امور را از جهت اصلی خارج می کند.
عدل سیاست گری فراگیر همگان است و اداره کننده عموم است اما اثر جُود محدود، و عارضه ایی استثنایی است.
بنابراین عدل شریف ترین و بافضیلت ترین آن دو است.
این تعریف همان تعریف معروف است که از عدل شده است: وَضع کل شیء فی ما وضع له ، که معنای آن قرار دادن یا نهادن هر چیز در جای مناسب آن است.
در جامعه انسانی افراد مختلف اند.
صلاحیت ها، لیاقت ها، استعدادها، ارزش ها و پایه های علم، فضیلت، ایمان، اخلاق و درایت ها متفاوت است.
حقوق انسان ها در زمینه های مختلف برحسب این موازین تعیین می گردد.
اگر این ارزشیابی درست بود و طبق صلاحیت ها هر فردی از حقوق شایسته برخوردار گشت، عدالت اجتماعی تحقق یافته است.
اما اگر پایه ها و مراتب اجتماعی را معیارهای واقعی تعیین نکند، این همان ظلم است که نظام جامعه را از هم می پاشد.
امام(ع) در مقایسه عدل و جُود، عدل را ترجیح داده و استدلال نموده اند که جود و بخشش گرچه خصلتی ممدوح و قابل ستایش است، ولی همه جا کارسازی ندارد و همیشه نمی توان از صفت بخشندگی یاری جست.
ای بسا که جود و بخشش، سبب برهم زدن نظام عدالت در اجتماع شود.
در کنار جود، ممکن است حقی از افرادی دیگر تضییع گردد.
اما در عدل چنین نیست.
اگر حق واقعی هر انسانی داده شود به احدی ظلم نشده و حقی از کسی ضایع نگشته است.
لذا عدل در سیاست، اجتماع، حکم و قضا و مسایل مالی حقوقی، کیفری و غیره، محوری است عام که همگان در پرتو آن در امان بوده و از تضییع حقوق خویش، احساس وحشت و اضطراب نمی نمایند.
همچنین در تبیین مفهوم عدل در تفسیر آیه کریمه ان الله یامر بالعدل و الاحسان چنین می فرماید: العدلُ الانصاف و الاحسان التفضل؛ عدل انصاف دادن است، و احسان؛ کرم و بخشش نمودن .
البته علمای اخلاق، جود را از عدل بالاتر دانسته اند و شایان توضیح است که چرا علی(ع) عدل را افضل شمرده است؟
پاسخ به این سؤال ویژگی دیگری از عدالت در منظر امام(ع) را هویدا خواهد ساخت.
باید گفت که از نظر ملکات اخلاقی و صفات شخصی و فردی، همه متفقند که جود از عدل بالاتر است.
اما از نظر اجتماعی، یعنی منظور علی(ع)، چنین نیست.
ریشه این ارزیابی، اهمیت و اصالت اجتماع و تقدم اصول و مبادی اجتماعی بر اصول و مبادی اخلاق فردی است.
عدل از نظر اجتماعی از جود بالاتر است، زیرا عدل در اجتماع به منزله پایه های ساختمان و جُود و احسان به منزله رنگ آمیزی و نقاشی و زینت ساختمان است.
افضلیت عدل بر جود، به دلیل اصالت و اهمیت اجتماع است و اینکه بر اصول و مبادی اخلا

متن بالا فقط تکه هایی از متن به صورت نمونه در این صفحه درج شده است.شما بعد از پرداخت آنلاین فایل را فورا دانلود نمایید

بعد از پرداخت ، لینک دانلود را دریافت می کنید و ۱ لینک هم برای ایمیل شما به صورت اتوماتیک ارسال خواهد شد.

تحقیق درباره بررسی نظام مدیریت مشارکتی از منظر نهج البلاغه موانع و محدودیتها و راهکارهای اجرایی آن

اختصاصی از فایل هلپ تحقیق درباره بررسی نظام مدیریت مشارکتی از منظر نهج البلاغه موانع و محدودیتها و راهکارهای اجرایی آن دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

تعداد صفحات:32

نوع فایل: word (قابل ویرایش)

لینک دانلود پایین صفحه

چکیده

محیط کنونی، سازمانها را هرچه بیشتر به شیوه های جدید مدیریت سوق می دهدکه توجه به سبک مدیریت مشارکتی یکی از گزینه های این بحث است. صاحبنظران و اندیشمندان معروف جهان به صورت قاطع و تردید ناپذیر بر این عقیده اند که مدیریت مشارکتی، تنها روش مدیریت نوین، مطلوب، کارساز و نجاتبخش در مؤسسات و سازمانهای گوناگون دنیاست. این امر دال بر اهمیت و ارزشمند بودن سرمایه های انسانی سازمان ها می باشد. از آنجایی که تعالیم عالیه ی اسلام و سیره علمی و عملی ائمه معصومین، توجه دست اندرکاران حکومت اسلامی را به برخورد صحیح و اصولی به نظرها و پیشنهادهای مختلف جلب می کند و از آنان می خواهد که تصمیمات مهم را با همفکری و تبادل اندیشه و مشورت با صاحبان نظر اتخاذ نمایند، بنابراین مدیران با کفایت، کارآزموده و برخوردار از قدرت اندیشه خلاق         می تواننددرسازمان ها به عنوان مناسبترین بسترتحقق آرمان مشارکت افرادبه این مهم جامه ی عمل بپوشانند.

مقاله ی حاضر با هدف بررسی نظام مدیریت مشارکتی، اهمیت جذب کارکنان از منظر نهج البلاغه به عنوان یکی از منابع غنی اسلامی و همچنین با برشماری فواید مشارکت و موانع و محدودیتهای فرا روی نظام مدیریت مشارکتی به همراه راهکارهای اجرایی در آن در سازمانهای آموزشی به روش کتابخانه ای و با استفاده از منابع موجود و در دسترس تدوین شده است .

واژگان کلیدی :مدیریت  ، مشارکت ، مدیریت مشارکتی،  نهج البلاغه، شورا و مشورت

مقدمه

امروزه یکی از معضلاتی که سازمانها به آن مبتلا هستند مشکل نیروی انسانی و ناتوانایی سازمان در استفاده بهینه از توان بالقوه کارکنان به وی‍‍ژه در سطوح کارشناسی و تخصصی است. این امر سبب کاهش بهره وری سازمان و ناتوانی در رقابت در عرصه های ملی و بین المللی گردیده است. سازمانهای مختلف در کشورهای جهان از روشهای گوناگونی برای حل مشکل نیروی انسانی بهره می برند که یکی از متداول ترین و با اهمیت ترین آنها سبک و روش مدیریت مشارکتی است. به گواه بسیاری از گزارشها و واقعیتهای موجود، موفقیت اکثر شرکتهای بزرگ مرهون به کارگیری مناسب این سبک مدیریت بوده است که به توسعه ظرفیت فردی کارکنان و ایجاد روحیه خودباوری، مسئولیت پذیری و تعهد در آنان منجر می شود. چنانچه اجرای مدیریت مشارکتی و نظام های تشکیل دهنده آن با موفقیت همراه باشد، از مزایا و پیامدهای چون بهبود روابط انسانی بین مدیریت و کارکنان، تقویت انگیزش در کارکنان، بهبود گردش کار در سازمان، بروز خلاقیت و نوآوری، تقلیل هزینه های تولید کالا و خدمات، افزایش احساس تعلق سازمانی در کارکنان و همسو شدن هدف های آنان با هدف های سازمان و در نهایت افزایش رضایت مشتری و به دست آوردن سهم بیشتر در بازار برخوردار خواهد بود. نظام مدیریت مشارکتی، نظام همکاری فکری و عملی کلیه اعضای یک سازمان با سطوح مختلف مدیریتی آن سازمان است. بنا بر عقیده صاحبان نظر «مدیریت مشارکتی» بیش از هر روش مدیریتی دیگر می تواند در سازمان های گوناگون به خصوص در نظام های آموزشی مفید و موثر واقع شود. بسیاری از اندیشمندان علم مدیریت در ایران، مدیریت مشارکتی را به دلیل اینکه ریشه در مذهب و فرهنگ اسلامی ما داشته کارکنان را در تصمیم سازی های سازمانی سهیم می سازد، و به آنها اعتماد کرده و استقلال عمل می دهد؛ و یا شأن و منزلت انسان در محیط کار را محترم می شمارد، آن را بهترین سبک مدیریت برای اداره نظام های آموزشی می دانند. در ایران نیز حدود یک دهه است که موضوع مدیریت مشارکتی مورد توجه قرار گرفته و تلاش شده تا آن را هر چه بیشتر گسترش دهند. با این وجود شواهد و دلایل نشان می دهد که آنچنان که باید و شاید این گسترش کیفی و کمّی رخ نداده است. حال این سئوالات به ذهن متبادر می شود که چالش ها و موانع پیش روی نظام مدیریت مشارکتی در سازمانهای مختلف چه هستند؟ با توجه به اینکه در یک کشور اسلامی هستیم و اساس و الگوی اداری ما بر مبنای منابع دینی بخصوص قران کریم، نهج البلاغه و احادیث و روایات مستند و با ارزش از پیامبر گرامی و امامان معصوم می باشند پس چرا از مدیریت مشارکتی که در حوزه ی دینی از آن به نام مشورت و شور کردن نام برده اند کمترین استفاده را می برند. به همین منظور مقاله حاضر به منظور یافتن عامل اثرگذار در گسترش مدیریت مشارکتی و یافتن موانع و ارایه راه حلهایی برای از میان برداشتن آن موانع تدوین شده است. ابتدا، بر حسب ضرورت به تعریف مدیریت به طور عمومی و از نظر اسلام و مفهوم مشارکت پرداخته می شود.