نام علمی شوید: ANETHUM GRAVEOLENS
شبت برای اولین بار در فلسطین کشت شده است و احتمالا از روم باستان به سایر کشورهای اروپا منتقل گردیده
است. کشت منظم این گیاه از قرن چها ردهم
به منظور استفاده از خواص درمانی وادویه ای ان در اکثر نقاط جهان اغاز شد.
مشخصات گیاه
شبت گیاهی است یکساله ،علفی ،معطر است. منشا ان نواحی مدیترانه است . شبت دارای ریشه های مخروطی ،
نازک وکم انشعاب است. طول ریشه متغیر وبین cm10-30 است.
ساقه مستقیم ،استوانه ای شکل و بدون کرک ودارای خطوط طولی است.
برگها کوچک نازک و نخی شکل و دارای سه بریدگی عمیق استکه به طور متناوب بر روی ساقه قرار می
گیرد.گلها کوچک ، دو جنسی ورنگ انها زرد
است ودر انتهای ساقه ی اصلی وفرعی در چترکهای مرکب پدیدار می شود.
میوه فندقه وتخم مرغی شکل وقهوه ای رنگ است.
در ناحیه تحتانی میوه چهار ودر قسمت فوقانی ان دو حجره اسانس وجود دارد. وزن 1000دانه ا ن 2-1 گرم
است.
تمام پیکره رویشی گیاه محتوی اسانس است ومقدار ان در اندامهای مختلف متفاوت است.
دوره رویشی شبت کوتاه است از بدو رویش تا رسیدن میوه 100-120روز طول می کشد. چنانچه بذرهای
رسیده در مکان مناسبی نگه داری شود دو الی سه
سال از رشد رویشی مناسب برخوردار خواهد بود .
درجه حرارت مناسب برای رویش بذر 10-8 درجه سانتی گراد است .بذر ها در فضای ازاد 17-10 روز پس
از کاشت سبز میشوند . هوای سرد وبارندگی
در مرحله گلدهی برای گیاه مناسب نیست .زیرا سرما سبب سرما زدگی و بارندگی سبب عدم تلقیح گلها می شود
وبه طور قابل توجهی از عملکرد میوه کاسته می شود
میوه ها همزمان نمی رسند وپس از رسین با کوچکترین ضربه یا وزش باد ریزش می کند .
نیازهای اکولوژیکی
شبت گیاهی مدیترانه ای است وتقریبا در تمام دنیا می روید.در طول رویش به خصوص در مرحله نمو گلها و
تولید میوه به هوای گرم و نور کافی نیازدارد.
این گیاه حساس به سرما نیستو بذر در درجه حرارت های بالا قادر به رویش است .
شبت را تقریبا در هر نوع خاکی به استثنای خاکهای بسیار سبک و تهی از مواد غذایی و خاکهای سنگین رسی می توان کشت کرد
.خاکهای مناسب برای رشد شبت خاکهایی با بافت متوسط است . شبت تا قبل از گلدهی از رشد و نموسریعی برخوردار است. در طول
رویش به مقادیر فراوان اب نیاز دارد .
تناوب کاشت
شوید را مانند اکثر گیاهان یکساله می توان با هر گیاهی کشت کرد . شبت به استثنای علف کش های مالوران
،آفالون و مرکازین به بقیه علف کش ها حساس است . از این رو این گیاه را نباید در زمین هایی کشت کرد که
در ان مقدار زیادی از این علف کش ها استفاده شده باشد.
در صورتی که شبت برای استفاده از پیکر رویشی ان کشت شودقبل وپس از ان می توان هر نوع گیاهی کشت
کرد. بهتر است شبت را با غلات به تناوب کشت گردند چون این گیا هان معمولا از دوره رویشی کوتاه
برخوردارند وپس از کاشت انها زمان کافی برای اماده کردن زمین وجود دارد .از مزایای دیگر
غلات این است که پس از برداشت زمین معمولا کمترین علفهای هرز را داراست .
تاریخ و فواصل کاشت
زمان ونحوه کاشت به چگونگی استفاده از این گیاه بستگی دارد در صورتی که هدف ازکاشتاین گیاه جمع اوری
بذر و استخراج اسانس از پیکر رویشی گیاه
باشد بهتر است که کشت مخلوط انجام نشود .زمان مناسب برای کاشت شبت در اوایل بهار است.
از انجا که شبت از دوره ی رویشی کوتاهی برخوردار است ،چنانچه کشت با تاخیر انجام گیرد سبب کوتاه شدن
دوره رویشی گیاه شده و از عملکرد بذرکاسته می شود .
مواد و عناصر غذایی موردنیاز
مواد وعناصر غذایی کافی در عملکرد محصول بذر ،مقدار وکیفیت اسانس مؤثر است.ازت تاثیر عمده ای بر
رشد گیاه دارداگر شبت به منظور استفاده ازپیکر رویشی کشت شود ازت نقش عمده ای بر افزایش عملکرد پیکر
رویشی دارد .توصیه می شود یک سوم ازت همراه با تمام کود های فسفر و پتاس در فصل پاییز هنگام اماده
سازی خاک به زمین داده شود و دو سوم بقیه در فصل بهار قبل از کاشت گیاه هنگام اماده سازی زمین به خاک
اضافه می شود .
روش کاشت
شوید را به صورت ردیفی یا کرتی می توان کشت کرد به منظور تولید حداکثرمقدار اسانس با کیفیت مطلوب
توصیه می شود که به صورت ردیفی کشت شود.
چون بذرها کوچک هستند بهتر است ذرات خاک سطحی ریز ومتراکم باشد پس از کاشت غلتک سبک ضروری
است وسبب ایجاد تماس بذر با خاک و تسریع درجوانه زدن و سبز شدن ان می شود . پس از کاشت بلافاصله زمین را باید ابیاری کرد .
شامل 4 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله کاشت گیاه شوید (شبت)