تحقیق در مورد نگاهی به جغرافیای انسانی ایران

اختصاصی از فایل هلپ تحقیق در مورد نگاهی به جغرافیای انسانی ایران دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 18

نگاهی به جغرافیای انسانی ایران

فلات ایران حدود سه هزار سال پیش مورد توجه اقوام کوچ نشین آریایی قرار گرفت. آریایی ها دامپرورانی بودند که از آسیای مرکزی و جنوب سیبری حرکت کردند و به تدریج در بخش هایی از فلات ایران ساکن شدند. گروهی از آنان در نواحی مرکزی و گروهی در دره ها و دشت های رشته کوه زاگرس ساکن شدند . به تدریج با افزایش جمعیت و پیشرفت فن آوری، اشکال مختلف بهره برداری از محیط به وجود آمد. امروزه سه نوع شیوه زندگی روستایی، شهری،‌کوچ نشینی در ایران است.

  آب در پیدایش سکونتگاه های ایران چه نقشی دارد؟

روستاهای اولیه در کنار چشمه ها و رودها دایر شده اند و شکل استقرار خود را از مسیرآب ها کسب کرده اند. نخستین روستاهای داخل فلات ایران در پای کوه ها و دامنه های کوهستان ها به وجود آمدند. علاوه بر آب،‌ جنس خاک نیز در ایجاد و توسعه روستاهای این سرزمین نقش مهمی داشته است. در حاشیه بیابان ها هم چنانچه آب های زیرزمینی به سطح زمین نزدیک شده باشند با احداث چاه و قنات، امکان کشاورزی و زندگی روستایی به وجود می آید. به چنین آبادی هایی کوچک در نواحی بیابانی واحد گفته می شود.  

  شکل روستاها

در نواحی خشک و نیمه خشک کشور ما هر جا آب به صورت قنات یا چاه در سطح زمین پیدا شده است، خانه های روستایی در اطراف آن گسترش یافته اند. اینگونه سکونتگاه های روستایی را روستای متمرکز گویند. در این نواحی فاصله روستاها از هم بسیار زیاد است و زمین های کشاورزی در بخش حاصل خیزتر و دورتر از خانه ها قرارگرفته اند.در ایران تنها در جلگه های کناره ای دریای خزر شکل روستاها متمرکز نیست. خانه های روستایی د رهمه جا مشاهده می شود. در اطراف هر خانه روستایی زمین های کشاورزی و شالیزارهای بزرگ شکل گرفته است. این شکل بندی روستایی را روستاهای پراکنده می گویند. روستاهایی که در امتداد یک رود شکل گرفته اند به روستاهای طولی معروفند. در مناطق کوهستانی کشور ممکن است خانه های روستایی بر دامنه یک کوه استقرار یافته باشد معمولاً در دامنه های رو به آفتاب ساختمان ها به صورت پلکانی در بالادست ساختمان های دیگر قرار می گیرد. روستاها به روستاهای پلکانی معروفند. در ساختمان های روستایی، مصالحی به کار می رود که معمولاً در محیط اطراف وجود دارد و به این جهت روستاها با محیط جغرافیایی خود پیوند زیادی دارند و در مناطق گرم و خشک،‌روستاییان ، سقف خانه های خود را گنبدی شکل می سازند این امر در خنک نگه داشتن داخل خانه ها مؤثر می باشد.امروزه به علت گسترش امکانات و مصالح شهری به نواحی روستایی مصالح بهتر با استحکام بیشتر مانند آجر، سیمان و آهن به کار گرفته می شود.

/

  منابع درآمد روستاییان

روستاییان علاوه بر کار زراعت و باغداری تعدادی دام نیز پرورش می دهند. برخی روستائیان به پرورش زنبور عسل نیز می پردازند. صنایع دستی از دیگر فعالیت های اقتصادی روستاییان کشور ماست. فعالیت دامپروری زمینه صنعت قالی بافی را ایجاد می کند. روستاییان سواحلی شمالی و جنوبی کشور به صید ماهی هم اشتغال دارند. شکل ص 34 زندگی شهری (عوامل شکل گیری شهرهای ایران)1 – آب : هسته اولیه بسیاری از شهرهای ایران در جایی بوده که به آب دسترسی داشته اند. در نواحی مرکزی و شرقی ایران، ‌تعداد جوامع شهری محدود است. یزد و کرمان که از منابع آب دورند با انتقال آب از نواحی کوهستانی به دست های مزروعی و یا با حفر کانالهای زیرزمینی به شکل قنات به حیات خود ادامه داده اند.

/

2 – ناهمواری : ویژگی های طبیعی از جمله ناهمواری و ارتفاع از عوامل مهم در استقرار و توسعه شهرهای ایران بوده اند. 3 – عرض جغرافیایی :‌عرض جغرافیایی در ایجاد توسعه شهری در ایران دخالت دارد.

/

نابرابری در پراکندگی شهرهای ایران در عرض های مختلف جغرافیایی نشان دهنده تفاوت در شرایط اقلیمی است.4 – راه های ارتباطی و دفاع :این عامل در طول تاریخ به بعضی از شهرها ارج و اعتباری بخشیده است. بزرگترین شهرهای ایران در گذشته در مسیر راههای کاروان رو و بازرگانی شکل گرفته اند مانند کرمانشاه .امروزه نیز توسعه راههای ارتباطی و وضعیت مناسب گذرگاهی موجب گسترش برخی از شهرها شده است. بنادر نیز از این نظر حائز اهمیت هستند. عامل دفاعی هم در گذشته از اهمیت بسیاری برخوردار بوده است، بسیاری از سکونتگاه ها در گذشته بر اثر ناامنی از بین رفته اند. مانند شهرهای تاریخی و بزرگ نیشابور و ری که بر اثر حمله مغول ها از بین رفتند و مجددا بازسازی شدند.  

دانلود مقاله کامل درباره نگاهی به جغرافیای طبیعی ایران

اختصاصی از فایل هلپ دانلود مقاله کامل درباره نگاهی به جغرافیای طبیعی ایران دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 5

نگاهی به جغرافیای طبیعی ایران

قاره آسیا با وسعتی بیش از 30 درصد خشکی های زمین، وسیع ترین قاره روی زمین است. در جنوب غرب این قاره منطقه خاورمیانه قراردارد که کشور ما نیز در این بخش از جهان استقرار یافته است. کشور ما در جنوب منطقه معتدل نیمکره شمالی قراردارد و به خط استوا نزدیک است. مدار 25 درجه شمالی از جنوب کشورمان و مدار 29 درجه شمالی از شمال آن می گذرد. نصف النهارهای 44 و 63 درجه شرقی نیز به ترتیب در غرب و شرق آن قرار دارند. وسعت کشور ایران حدود 195/648/1 کیلومتر است.

  ایران در کمربند خشک

با توجه به موقعیت ایران و مجاورت آن با مدار رأس السرطان کشور ما در یک نوار بیابانی واقع شده که آن را در امتداد صحرای آفریقا، بیابان عربستان و مناطق خشک آسیای مرکزی قرارمی دهد. بیابان لوت و دشت کویر از خشک ترین نواحی فلات ایران هستند.

  تحولات فلات ایران در گذشته چگونه بوده است؟

زمین شناسان معتقدند فعالیت های کوهزایی در اواخر دوره ترشیاری، شکل نهایی کوه های البرز و زاگرس را به وجود آورده است. همزمان با ارتفاع گرفتن کوه ها و ناهمواری ها، زمین های پست و هموار به صورت حوضه های بسته یعنی دشت ها و چاله های کوچک و بزرگ شکل گرفتند. در آغاز کواترنر فعالیت آتشفشانی شدت بیشتری پیدا کرد و ارتفاعات مخروطی شکل و بلند همچون دماوند، سبلان، سهند و تفتان را به وجود آوردند. از آن زمان تاکنون عامل مهم تغییر چهره زمین عامل فرسایش بوده است. فرسایش به وسیله آب های روان مهمترین عامل خارجی تغییر شکل ناهمواری ها بوده .  

  ناهمواری های ایران (فلات ایران)

فلات ایران سرزمین بلند و کوهستانی است که علاوه بر ایران ، کشور افغانستان و بخشی از پاکستان را نیز دربر گرفته و از اطراف به سرزمین های پستی منتهی می شود. ضلع شمالی فلات ایران از کوه های آرارات در ترکیه شروع شده و در شمال شرق به ارتفاعات هندوکش در خاک افغانستان ختم می شود. غرب فلات ایران را رشته کوه زاگرس و شرق آن را رشته کوه سلیمان محدود کرده اند.

  اشکال ناهمواری در ایران

1 – سرزمین های مرتفع : بخش وسیعی از مساحت ایران پوشیده از کوه های بلند مانند البرز و زاگرس است که در طول صدها کیلومترچون دیواری بلند کشیده شده اند. این ناهمواری ها، نواحی داخلی ایران را از مناطق ساحلی جدا ساخته و تنها از راه دره های پر پیچ وخم رودها که در طول صدها هزار سال حفر شده اند می توان از آنها عبور کرد.2 – سرزمین های هموار : با وجود کوهستان های بلند با دره های گود، پهنه های کم و بیش وسیع و هموار نیز در داخل یا در حاشیه فلات ایران گسترده شده اند. این سرزمین ها با مساحت و ارتفاع متفاوت در میان رشته کوه ها و یا در محل کوهپایه ها و مجاور دریاها و دریاچه ها وجود دارند. جلگه های ساحلی شمالی و جنوب، ‌دشت لوت و دشت کویر، نمونه هایی از سرزمین های هموار به شمار می رود. ناهمواری های ایران را از نظر طبیعی و جهت برجستگی ها و شرایط خاص منطقه، می توان به بخش های زیر تقسیم نمود:کوه های شمالی ؛ کوه های غربی و جنوبی ؛ کوه های شرقی ؛ کوههای مرکزی ؛ جلگه های ساحلی ؛ دشت ها و چاله های داخلی

  ناهمواری های ایران چه نقشی در زندگی ما دارند؟

قسمت وسیع از کشور ما را کوهستان ها احاطه کرده اند. این ناهمواری ها به طور متوسط 3500 متر از سطح دریا ارتفاع دارند می دانیم با دما رابطه دارد. به طور متوسط به ازای هر هزار متر ارتفاع، 6 درجه دمای هوا کاهش می یابد. ریزش های جوی در ارتفاعات، جریان های سطحی و نیز حرکت سیلاب را به دنبال دارد و دامنه ها را به شدت فرسایش می دهد در نتیجه دره های کوچک و بزرگی را در مناطق کوهستانی به وجود می آورد. با ادامه فرسایش ، رسوبگذاری و ته نشین شدن مواد آبرفتی در پای کوه ها مخروط افکنه را به وجود آورد، مخروط افکنه ها یکی از بهترین مکان ها برای کشاورزی و ایجاد روستاها و شهرها است.

  رشته کوه البرز چه ویژگی هایی دارد؟

این رشته کوه در لبه ی جنوبی دریای خزر قد برافراشته است. رطوبت دریای خزر به شکل برف و باران بر دامنه شمالی البرز می بارد و رودهای فراوانی را به وجود می آورد. این قسمت از جنگل های انبوه پوشیده شده است در حالی که دامنه جنوبی البرز بدون رطوبت مانده و تنها در فصل زمستان مقداری برف و باران بر آن می بارد.

  ناحیه کوهستانی زاگرس چه ویژگی هایی دارد؟

این ناحیه کوهستانی لبه غربی فلات ایران را تشکیل می دهد. چین خوردگی زاگرس در امتداد شمال غربی به سمت جنوب شرقی بخش وسیعی را به خود اختصاص داده است. چین خوردگی های زاگرس اغلب منظم و محور آنها موازی است. در زاگرس جنس سنگ ها رسوبی و بیشتر آهکی است و در برخی نقاط مانند اطراف همدان و بروجرد، توده های آذرین درونی نیز به چشم می خورد. در رشته کوه زاگرس در امتداد شمال غربی – جنوبی شرقی گسل سراسری وجود دارد. این گسل سبب جابه جا شدن و شکسته شدن لایه ها شده است.

مناطق پست و هموار ایران

هم زمان با چین خوردن و بالا آمدن کوه ها، سرزمین های فرونشسته، چاله هایی را به وجود آورده اند. برخی ازاین چاله ها تحت تأثیر عامل فرسایش به صورت سرزمین های هموار درآمده اند. الف- دشت ها : سرزمین هموار یا نسبتاً همواری است که حصاری کوهستانی آن را فراگرفته و ممکن است یک یا چند رود به آن وارد شود. وسعت دشت ها در سطح فلات ایران یکسان نیست لیکن وسیع ترین دشت ها در کشور ما، دشت کویر و دشت لوت است.ب – جلگه ها : به سرزمین های پست و همواری که از یک طرف به کوه ها و از طرف دیگر به دریاها و دریاچه ها منتهی می شود، جلگه می گویند. جلگه های ساحلی، نتیجه رسوبگذاری رودخانه هایی است که به دریا منتهی می شوند و عواملی چون آب و هوا و جنس خاک نیز در وسعت جلگه ها تأثیر دارد. جلگه ساحلی خلیج فارس و دریای عمان به طول تقریبی 1500 کیلومتر از مصب اروند رود تا مرز پاکستان امتداد دارد. این جلگه ها کم عرض و باریک هستند اما جلگه خوزستان با وسعت چشمگیرو حاصلخیزی فراوان خاک، در جنوب غرب کشور ما و در ادامه جلگه ساحلی خلیج فارس قرار گرفته است. به جز جلگه خوزستان در طول سواحل دریای عمان و خلیج فارس با توجه به اقلیم خشک و خاک های نامناسب و رودهای فصلی و کم آب، زمینه فعالیت چشمگیر کشاورزی برای ساحل نشینان فراهم نشده است. سواحل دریای خزر بر خلاف جلگه های جنوبی کشور از شریط مطلوب تری برخوردارند. توسعه جلگه ها در سواحل شمالی بیشتر و سریعتر بوده است. جلگه گیلان یکی از نمونه های این رسوبگذاری است.

  آب و هوای کشور ما چگونه است؟

بارش و دما دو عنصر اصلی در تشخیص آب و هوا هستند که میزان آنها در نواحی مختلف کشور ما متفاوت است به همین جهت چهره های گوناگون آب و هوا در ایران وجود دارد. با کاهش دما میزان تبخیر هم بسیار کم است وجود رودخانه نیز به دلیل بارش برف و باران مناسب و ذوب برف هاست که آب کافی در اختیار می گذارد. سرسبزی حاکی از آن است که در این نواحی بیشتر ایام سال رطوبت و باران وجود دارد و از دمای معتدلی نیز بهره مند است. در چنین مناطقی از کشور ما یخبندانهای سخت و طولانی و یا روزهای تابستانی گرم و طاقت فرسا بسیار کم اتفاق می افتد. خشکی زمین در برخی از مناطق کشور ما وجود دارد.  

  چه عواملی در تنوع آب هوایی کشور ما مؤثر هستند؟

هنگامی که در شمالغرب و غرب کشور هوا بسیار سرد و یخبندان است در جنوب کشور ما شاهد هوای نسبتاً گرم و مطلوبی هستیم چنین تنوع و تفاوت آب و هوایی که سبب تنوع در محصولات کشاورزی نیز می شود، در کمتر کشوری در جهان دیده می شود.  

  اختلاف در زاویه تابش آفتاب (عرض جغرافیایی)

کشور ما بین مدار 25 تا 40 درجه عرض شمالی قرار گرفته است، مناطق جنوبی ایران به مدار رأس السرطان نزدیک است و تابش آفتاب در هنگام ظهر مستقیم و نزدیک به عمود است اما مناطق شمال و شمال غرب ایران چون در عرض های بالاتری قراردارد تابش آفتاب مایل تر بوده و زمین از گرمای کمتری برخوردار است. ارتفاعات و جهت آنها نیز در تغییر دما و بارش در مناطق مختلف تأثیر می گذارد. دما در مناطق کوهپایه ای و کوهستانی معتدل تر از مناطق پست و کم ارتفاع کشور ماست و میزان رطوبت و باران نیز بیشتر است. هر چند ایران در منطقه خشک و بیابانی جهان قرارگرفته لیکن ارتفاعات در تعدیل دما و افزایش رطوبت نقش مهمی دارد.