بررسی تکنیک مشاهده و مصاحبه در جمع‌آوری اطلاعات

اختصاصی از فایل هلپ بررسی تکنیک مشاهده و مصاحبه در جمع‌آوری اطلاعات دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 18

مقدمه

مشاهده یکی از روشهای موثر و کارآمد درتحقیقات اجتماعی است. این روش از مهمترین روشهای کسب اطلاعات محسوب می شود. مشاهده این امکان را به محقق می دهد که محقق مستقیماً پدیده مورد مطالعه را ببیند و واقعیت را به صورت مستقیم یا بی واسطه درک کند. روش مشاهده نه تنها به طور مستقل می تواند یک منبع قوی و شیوه ای مناسب برای گرد آوری اطلاعات درتحقیقات اجتماعی باشد، بلکه گاهی نیز به عنوان یک روش تکمیلی در کنار سایر روشهای گردآوری اطلاعات نیز مورد استفاده می گیرد.

روش مشاهده از عمده ترین و مهم ترین شیوه های تحقیق درعلوم اجتماعی است، اما کمتر از سایر شیوه های دیگر گردآوری اطلاعات مورد استفاده قرارگرفته است. هیچ شیوه ای به اندازه مشاهده مستقیم درمیدان تحقیقی نمی تواند محقق را در رابطه نزدیک با پدیده های مورد مطالعه قرار دهد.

دراکثر رشته های علوم انسانی از جمله جغرافیا، جامعه شناسی، اقتصاد، تاریخ، باستان شناسی، روان شناسی و مردم شناسی نیز از روش مشاهده استفاده می‌شود.

اهمیت نقش مشاهده تنها درگرد آوری اطلاعات به صورت یک روش مستقل یا تکمیلی پایان نمی پذیرد، بلکه دربعضی از تحقیقات محقق ناگزیر است برای بررسی نتایج تحقیقاتی که مبتنی بر سایر روشهای گردآوری اطلاعات باشد نیز از روش مشاهده استفاده کند؛ به عبارت دیگر برای اطمینان از صحت نتایج تحقیق یا داده های گردآوری شده از طریق سایر روشها، محقق باید به میدان آمده و پدیده مورد مطالعه را از نزدیک مشاهده نماید تا برای داده های گرد آوری شده تاییدیه بگیرد.

(حافظ نیا، 1381: 8-206)

مشاهده :

مشاهده از رایج ترین و مهم ترین شیوه ها و ابزار تحقیق به شمار می رود که در اکثر علوم کاربرد دارد به تعبیر وب، تمامی تحقیقات اجتماعی با مشاهده آغاز می‌شوند و با آن نیز پایان می پذیرد، به بیان دیگر، مشاهده جزیی اجتناب ناپذیر از هر مطالعه درباب هر پدیده اجتماعی می باشد (ساروخانی، 1381: 174). مشاهده مستلزم توجه منظم و سیستماتیک و ثبت رویدادها، رفتارها و موضوعاتی است که در محیط اجتماعی، مکان یا محل مورد تحقیق وجود دارد (مارشال و اسمن، 1995، به نقل از ازکیا).

تعاریف متعددی از مشاهده شده است از جمله اینکه: «مشاهده روزمره و مشاهده علمی، دریافت و درک هدفمند محیط از طریق اندامهای حسی (نه تنهاچشم) و ثبت این دریافت ها در واحدهای اطلاعاتی است. (اتسلندر، 1926، به نقل از ازکیا)

رنه کیونیک درتعریف مشاهده می نویسد که رابطه ما با جهان به وسیله حواس پنجگانه به وجود می آید و ما با کمک آن حواس، به تجربیات خود می اندوزیم. بدین معنا، مشاهده نوعی کسب تجربه از جهان است که ازطریق ساده، تا طرق علمی به وسیله جلا دادن و تیز کردن حساب شده ادراک و حواس انجام گیرد. (کیونیک، 1976: 1، به نقل از رفیع پور).

درتعریف مفهوم مشاهده می توان گفت، مشاهده جزیی اجتناب ناپذیر از هر مطالعه درباب پدیده های اجتماعی است، یا اینکه مشاهده شروع کننده و خاتمه دهنده تمامی تحقیقات اجتماعی است (کیوی و کامپنهود، 86 15:19)

مشاهده یکی از راه های عمده کسب اطلاعات در روش تحقیقی میدانی است که عمدتاً در مردم شناسی و قوم نگاری به کار می رود. در مواقعی که یک محقق می خواهد درباره مسائلی تحقیق کند که تاکنون اطلاعات کافی در آن باره وجود ندارد، عموماً از تکنیک مشاهده استفاده می شود. به عنوان مثال اگر خواسته شود در مورد ایل های ایرانی تحقیقی صورت گیرد، چون منابع و اطلاعاتی دراین زمینه وجود ندارد پس بهترین راه، مشاهده این ایلها می باشد (رفیع پور، 1382: 55)

سابقه استفاده و کاربرد روش مشاهده به اواخر قرن 17 میلادی برمی گردد یعنی زمانی که اروپاییان برای تسلط یافتن برکشورهای آسیایی و جهان سوم نیازمند آگاهی از فرهنگ، آداب و رسوم، اعتقادات و … مردم بومی آن سرزمینها شدند و بدین ترتیب رشته علوم مردم شناسی شکل گرفت. روش مشاهده را اولین بار مکتب شیکاگو در تحقیقات جامعه شناختی به کاربرد . (ازکیا، 1382: 9-408)

اهمیت و مزایای مشاهده دراین می باشد که درصورت استفاده از روش مشاهده، مطالعه‌ی بی واسطه موضوع تحقیق و فقدان تورش بوجود می آید و به عنوان طبیعی‌ترین، مهمترین و پرکاربردترین شیوه ها و ابزار ضروری تحقیق مورد استفاده قرار می گیرد (کیوی و کامپنهود، 1986: 98)

کاربرد مشاهده :

مشاهده به عنوان یکی از ابزار ضروری هر تحقیق است اما در مواردی محقق ناچار باید از آن استفاده کند. از جمله این موارد می توان ا شاره کرد به :

درصورت عدم دستکاری داده ها در سطح کلان- مثلاً بررسی تاثیر نظام حزبی بر دموکراسی؛ که در این خصوص نمی توان با تعطیلی حزب یا پارلمان، نقش و تأثیر آنرا در جامعه بررسی کرد.

درصورت عدم امکان مصاحبه درتحقیق، مثلاً دربررسی رفتار گروهی کودکان یا هنگام بروز وضعیت حساس و پرتنش و خصومت بین دو قوم، و یا عدم آشنایی محقق با زبان جامعه آماری

(ساروخانی، 1381: 175)

شاخصهای مشاهده:

محقق در آغاز باید تصمیم بگیرد چه چیز را مورد مشاهده قرار دهد از این رو شاخصهایی را مد نظر خود قرار می دهد که معمولاً به چهار شاخص اشاره می‌شود:

حرکتی، زبانی، مکانی، فرازبان.

شاخص های حرکتی/ بیانی: هر عمل، رفتار یا حرکتی که از جانب موضوعات مورد مشاهده بروز کند مانند حرکات سرو دست و بدن.

شاخص های زبانی/ بیانی/ صوتی: محتوای سخن و کلام که با توجه به زیر و بم بودن صدا، ادا می شود مانند بیان سریع یا کند یا کیفیت زبان یا پوتوق.

بررسی تکنیک مشاهده و مصاحبه در جمع‌آوری اطلاعات

اختصاصی از فایل هلپ بررسی تکنیک مشاهده و مصاحبه در جمع‌آوری اطلاعات دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 18

مقدمه

مشاهده یکی از روشهای موثر و کارآمد درتحقیقات اجتماعی است. این روش از مهمترین روشهای کسب اطلاعات محسوب می شود. مشاهده این امکان را به محقق می دهد که محقق مستقیماً پدیده مورد مطالعه را ببیند و واقعیت را به صورت مستقیم یا بی واسطه درک کند. روش مشاهده نه تنها به طور مستقل می تواند یک منبع قوی و شیوه ای مناسب برای گرد آوری اطلاعات درتحقیقات اجتماعی باشد، بلکه گاهی نیز به عنوان یک روش تکمیلی در کنار سایر روشهای گردآوری اطلاعات نیز مورد استفاده می گیرد.

روش مشاهده از عمده ترین و مهم ترین شیوه های تحقیق درعلوم اجتماعی است، اما کمتر از سایر شیوه های دیگر گردآوری اطلاعات مورد استفاده قرارگرفته است. هیچ شیوه ای به اندازه مشاهده مستقیم درمیدان تحقیقی نمی تواند محقق را در رابطه نزدیک با پدیده های مورد مطالعه قرار دهد.

دراکثر رشته های علوم انسانی از جمله جغرافیا، جامعه شناسی، اقتصاد، تاریخ، باستان شناسی، روان شناسی و مردم شناسی نیز از روش مشاهده استفاده می‌شود.

اهمیت نقش مشاهده تنها درگرد آوری اطلاعات به صورت یک روش مستقل یا تکمیلی پایان نمی پذیرد، بلکه دربعضی از تحقیقات محقق ناگزیر است برای بررسی نتایج تحقیقاتی که مبتنی بر سایر روشهای گردآوری اطلاعات باشد نیز از روش مشاهده استفاده کند؛ به عبارت دیگر برای اطمینان از صحت نتایج تحقیق یا داده های گردآوری شده از طریق سایر روشها، محقق باید به میدان آمده و پدیده مورد مطالعه را از نزدیک مشاهده نماید تا برای داده های گرد آوری شده تاییدیه بگیرد.

(حافظ نیا، 1381: 8-206)

مشاهده :

مشاهده از رایج ترین و مهم ترین شیوه ها و ابزار تحقیق به شمار می رود که در اکثر علوم کاربرد دارد به تعبیر وب، تمامی تحقیقات اجتماعی با مشاهده آغاز می‌شوند و با آن نیز پایان می پذیرد، به بیان دیگر، مشاهده جزیی اجتناب ناپذیر از هر مطالعه درباب هر پدیده اجتماعی می باشد (ساروخانی، 1381: 174). مشاهده مستلزم توجه منظم و سیستماتیک و ثبت رویدادها، رفتارها و موضوعاتی است که در محیط اجتماعی، مکان یا محل مورد تحقیق وجود دارد (مارشال و اسمن، 1995، به نقل از ازکیا).

تعاریف متعددی از مشاهده شده است از جمله اینکه: «مشاهده روزمره و مشاهده علمی، دریافت و درک هدفمند محیط از طریق اندامهای حسی (نه تنهاچشم) و ثبت این دریافت ها در واحدهای اطلاعاتی است. (اتسلندر، 1926، به نقل از ازکیا)

رنه کیونیک درتعریف مشاهده می نویسد که رابطه ما با جهان به وسیله حواس پنجگانه به وجود می آید و ما با کمک آن حواس، به تجربیات خود می اندوزیم. بدین معنا، مشاهده نوعی کسب تجربه از جهان است که ازطریق ساده، تا طرق علمی به وسیله جلا دادن و تیز کردن حساب شده ادراک و حواس انجام گیرد. (کیونیک، 1976: 1، به نقل از رفیع پور).

درتعریف مفهوم مشاهده می توان گفت، مشاهده جزیی اجتناب ناپذیر از هر مطالعه درباب پدیده های اجتماعی است، یا اینکه مشاهده شروع کننده و خاتمه دهنده تمامی تحقیقات اجتماعی است (کیوی و کامپنهود، 86 15:19)

مشاهده یکی از راه های عمده کسب اطلاعات در روش تحقیقی میدانی است که عمدتاً در مردم شناسی و قوم نگاری به کار می رود. در مواقعی که یک محقق می خواهد درباره مسائلی تحقیق کند که تاکنون اطلاعات کافی در آن باره وجود ندارد، عموماً از تکنیک مشاهده استفاده می شود. به عنوان مثال اگر خواسته شود در مورد ایل های ایرانی تحقیقی صورت گیرد، چون منابع و اطلاعاتی دراین زمینه وجود ندارد پس بهترین راه، مشاهده این ایلها می باشد (رفیع پور، 1382: 55)

سابقه استفاده و کاربرد روش مشاهده به اواخر قرن 17 میلادی برمی گردد یعنی زمانی که اروپاییان برای تسلط یافتن برکشورهای آسیایی و جهان سوم نیازمند آگاهی از فرهنگ، آداب و رسوم، اعتقادات و … مردم بومی آن سرزمینها شدند و بدین ترتیب رشته علوم مردم شناسی شکل گرفت. روش مشاهده را اولین بار مکتب شیکاگو در تحقیقات جامعه شناختی به کاربرد . (ازکیا، 1382: 9-408)

اهمیت و مزایای مشاهده دراین می باشد که درصورت استفاده از روش مشاهده، مطالعه‌ی بی واسطه موضوع تحقیق و فقدان تورش بوجود می آید و به عنوان طبیعی‌ترین، مهمترین و پرکاربردترین شیوه ها و ابزار ضروری تحقیق مورد استفاده قرار می گیرد (کیوی و کامپنهود، 1986: 98)

کاربرد مشاهده :

مشاهده به عنوان یکی از ابزار ضروری هر تحقیق است اما در مواردی محقق ناچار باید از آن استفاده کند. از جمله این موارد می توان ا شاره کرد به :

درصورت عدم دستکاری داده ها در سطح کلان- مثلاً بررسی تاثیر نظام حزبی بر دموکراسی؛ که در این خصوص نمی توان با تعطیلی حزب یا پارلمان، نقش و تأثیر آنرا در جامعه بررسی کرد.

درصورت عدم امکان مصاحبه درتحقیق، مثلاً دربررسی رفتار گروهی کودکان یا هنگام بروز وضعیت حساس و پرتنش و خصومت بین دو قوم، و یا عدم آشنایی محقق با زبان جامعه آماری

(ساروخانی، 1381: 175)

شاخصهای مشاهده:

محقق در آغاز باید تصمیم بگیرد چه چیز را مورد مشاهده قرار دهد از این رو شاخصهایی را مد نظر خود قرار می دهد که معمولاً به چهار شاخص اشاره می‌شود:

حرکتی، زبانی، مکانی، فرازبان.

شاخص های حرکتی/ بیانی: هر عمل، رفتار یا حرکتی که از جانب موضوعات مورد مشاهده بروز کند مانند حرکات سرو دست و بدن.

شاخص های زبانی/ بیانی/ صوتی: محتوای سخن و کلام که با توجه به زیر و بم بودن صدا، ادا می شود مانند بیان سریع یا کند یا کیفیت زبان یا پوتوق.

بررسی تکنیک مشاهده و مصاحبه در جمع‌آوری اطلاعات

اختصاصی از فایل هلپ بررسی تکنیک مشاهده و مصاحبه در جمع‌آوری اطلاعات دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 18

مقدمه

مشاهده یکی از روشهای موثر و کارآمد درتحقیقات اجتماعی است. این روش از مهمترین روشهای کسب اطلاعات محسوب می شود. مشاهده این امکان را به محقق می دهد که محقق مستقیماً پدیده مورد مطالعه را ببیند و واقعیت را به صورت مستقیم یا بی واسطه درک کند. روش مشاهده نه تنها به طور مستقل می تواند یک منبع قوی و شیوه ای مناسب برای گرد آوری اطلاعات درتحقیقات اجتماعی باشد، بلکه گاهی نیز به عنوان یک روش تکمیلی در کنار سایر روشهای گردآوری اطلاعات نیز مورد استفاده می گیرد.

روش مشاهده از عمده ترین و مهم ترین شیوه های تحقیق درعلوم اجتماعی است، اما کمتر از سایر شیوه های دیگر گردآوری اطلاعات مورد استفاده قرارگرفته است. هیچ شیوه ای به اندازه مشاهده مستقیم درمیدان تحقیقی نمی تواند محقق را در رابطه نزدیک با پدیده های مورد مطالعه قرار دهد.

دراکثر رشته های علوم انسانی از جمله جغرافیا، جامعه شناسی، اقتصاد، تاریخ، باستان شناسی، روان شناسی و مردم شناسی نیز از روش مشاهده استفاده می‌شود.

اهمیت نقش مشاهده تنها درگرد آوری اطلاعات به صورت یک روش مستقل یا تکمیلی پایان نمی پذیرد، بلکه دربعضی از تحقیقات محقق ناگزیر است برای بررسی نتایج تحقیقاتی که مبتنی بر سایر روشهای گردآوری اطلاعات باشد نیز از روش مشاهده استفاده کند؛ به عبارت دیگر برای اطمینان از صحت نتایج تحقیق یا داده های گردآوری شده از طریق سایر روشها، محقق باید به میدان آمده و پدیده مورد مطالعه را از نزدیک مشاهده نماید تا برای داده های گرد آوری شده تاییدیه بگیرد.

(حافظ نیا، 1381: 8-206)

مشاهده :

مشاهده از رایج ترین و مهم ترین شیوه ها و ابزار تحقیق به شمار می رود که در اکثر علوم کاربرد دارد به تعبیر وب، تمامی تحقیقات اجتماعی با مشاهده آغاز می‌شوند و با آن نیز پایان می پذیرد، به بیان دیگر، مشاهده جزیی اجتناب ناپذیر از هر مطالعه درباب هر پدیده اجتماعی می باشد (ساروخانی، 1381: 174). مشاهده مستلزم توجه منظم و سیستماتیک و ثبت رویدادها، رفتارها و موضوعاتی است که در محیط اجتماعی، مکان یا محل مورد تحقیق وجود دارد (مارشال و اسمن، 1995، به نقل از ازکیا).

تعاریف متعددی از مشاهده شده است از جمله اینکه: «مشاهده روزمره و مشاهده علمی، دریافت و درک هدفمند محیط از طریق اندامهای حسی (نه تنهاچشم) و ثبت این دریافت ها در واحدهای اطلاعاتی است. (اتسلندر، 1926، به نقل از ازکیا)

رنه کیونیک درتعریف مشاهده می نویسد که رابطه ما با جهان به وسیله حواس پنجگانه به وجود می آید و ما با کمک آن حواس، به تجربیات خود می اندوزیم. بدین معنا، مشاهده نوعی کسب تجربه از جهان است که ازطریق ساده، تا طرق علمی به وسیله جلا دادن و تیز کردن حساب شده ادراک و حواس انجام گیرد. (کیونیک، 1976: 1، به نقل از رفیع پور).

درتعریف مفهوم مشاهده می توان گفت، مشاهده جزیی اجتناب ناپذیر از هر مطالعه درباب پدیده های اجتماعی است، یا اینکه مشاهده شروع کننده و خاتمه دهنده تمامی تحقیقات اجتماعی است (کیوی و کامپنهود، 86 15:19)

مشاهده یکی از راه های عمده کسب اطلاعات در روش تحقیقی میدانی است که عمدتاً در مردم شناسی و قوم نگاری به کار می رود. در مواقعی که یک محقق می خواهد درباره مسائلی تحقیق کند که تاکنون اطلاعات کافی در آن باره وجود ندارد، عموماً از تکنیک مشاهده استفاده می شود. به عنوان مثال اگر خواسته شود در مورد ایل های ایرانی تحقیقی صورت گیرد، چون منابع و اطلاعاتی دراین زمینه وجود ندارد پس بهترین راه، مشاهده این ایلها می باشد (رفیع پور، 1382: 55)

سابقه استفاده و کاربرد روش مشاهده به اواخر قرن 17 میلادی برمی گردد یعنی زمانی که اروپاییان برای تسلط یافتن برکشورهای آسیایی و جهان سوم نیازمند آگاهی از فرهنگ، آداب و رسوم، اعتقادات و … مردم بومی آن سرزمینها شدند و بدین ترتیب رشته علوم مردم شناسی شکل گرفت. روش مشاهده را اولین بار مکتب شیکاگو در تحقیقات جامعه شناختی به کاربرد . (ازکیا، 1382: 9-408)

اهمیت و مزایای مشاهده دراین می باشد که درصورت استفاده از روش مشاهده، مطالعه‌ی بی واسطه موضوع تحقیق و فقدان تورش بوجود می آید و به عنوان طبیعی‌ترین، مهمترین و پرکاربردترین شیوه ها و ابزار ضروری تحقیق مورد استفاده قرار می گیرد (کیوی و کامپنهود، 1986: 98)

کاربرد مشاهده :

مشاهده به عنوان یکی از ابزار ضروری هر تحقیق است اما در مواردی محقق ناچار باید از آن استفاده کند. از جمله این موارد می توان ا شاره کرد به :

درصورت عدم دستکاری داده ها در سطح کلان- مثلاً بررسی تاثیر نظام حزبی بر دموکراسی؛ که در این خصوص نمی توان با تعطیلی حزب یا پارلمان، نقش و تأثیر آنرا در جامعه بررسی کرد.

درصورت عدم امکان مصاحبه درتحقیق، مثلاً دربررسی رفتار گروهی کودکان یا هنگام بروز وضعیت حساس و پرتنش و خصومت بین دو قوم، و یا عدم آشنایی محقق با زبان جامعه آماری

(ساروخانی، 1381: 175)

شاخصهای مشاهده:

محقق در آغاز باید تصمیم بگیرد چه چیز را مورد مشاهده قرار دهد از این رو شاخصهایی را مد نظر خود قرار می دهد که معمولاً به چهار شاخص اشاره می‌شود:

حرکتی، زبانی، مکانی، فرازبان.

شاخص های حرکتی/ بیانی: هر عمل، رفتار یا حرکتی که از جانب موضوعات مورد مشاهده بروز کند مانند حرکات سرو دست و بدن.

شاخص های زبانی/ بیانی/ صوتی: محتوای سخن و کلام که با توجه به زیر و بم بودن صدا، ادا می شود مانند بیان سریع یا کند یا کیفیت زبان یا پوتوق.

بررسی تکنیک مشاهده و مصاحبه در جمع‌آوری اطلاعات

اختصاصی از فایل هلپ بررسی تکنیک مشاهده و مصاحبه در جمع‌آوری اطلاعات دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 18

مقدمه

مشاهده یکی از روشهای موثر و کارآمد درتحقیقات اجتماعی است. این روش از مهمترین روشهای کسب اطلاعات محسوب می شود. مشاهده این امکان را به محقق می دهد که محقق مستقیماً پدیده مورد مطالعه را ببیند و واقعیت را به صورت مستقیم یا بی واسطه درک کند. روش مشاهده نه تنها به طور مستقل می تواند یک منبع قوی و شیوه ای مناسب برای گرد آوری اطلاعات درتحقیقات اجتماعی باشد، بلکه گاهی نیز به عنوان یک روش تکمیلی در کنار سایر روشهای گردآوری اطلاعات نیز مورد استفاده می گیرد.

روش مشاهده از عمده ترین و مهم ترین شیوه های تحقیق درعلوم اجتماعی است، اما کمتر از سایر شیوه های دیگر گردآوری اطلاعات مورد استفاده قرارگرفته است. هیچ شیوه ای به اندازه مشاهده مستقیم درمیدان تحقیقی نمی تواند محقق را در رابطه نزدیک با پدیده های مورد مطالعه قرار دهد.

دراکثر رشته های علوم انسانی از جمله جغرافیا، جامعه شناسی، اقتصاد، تاریخ، باستان شناسی، روان شناسی و مردم شناسی نیز از روش مشاهده استفاده می‌شود.

اهمیت نقش مشاهده تنها درگرد آوری اطلاعات به صورت یک روش مستقل یا تکمیلی پایان نمی پذیرد، بلکه دربعضی از تحقیقات محقق ناگزیر است برای بررسی نتایج تحقیقاتی که مبتنی بر سایر روشهای گردآوری اطلاعات باشد نیز از روش مشاهده استفاده کند؛ به عبارت دیگر برای اطمینان از صحت نتایج تحقیق یا داده های گردآوری شده از طریق سایر روشها، محقق باید به میدان آمده و پدیده مورد مطالعه را از نزدیک مشاهده نماید تا برای داده های گرد آوری شده تاییدیه بگیرد.

(حافظ نیا، 1381: 8-206)

مشاهده :

مشاهده از رایج ترین و مهم ترین شیوه ها و ابزار تحقیق به شمار می رود که در اکثر علوم کاربرد دارد به تعبیر وب، تمامی تحقیقات اجتماعی با مشاهده آغاز می‌شوند و با آن نیز پایان می پذیرد، به بیان دیگر، مشاهده جزیی اجتناب ناپذیر از هر مطالعه درباب هر پدیده اجتماعی می باشد (ساروخانی، 1381: 174). مشاهده مستلزم توجه منظم و سیستماتیک و ثبت رویدادها، رفتارها و موضوعاتی است که در محیط اجتماعی، مکان یا محل مورد تحقیق وجود دارد (مارشال و اسمن، 1995، به نقل از ازکیا).

تعاریف متعددی از مشاهده شده است از جمله اینکه: «مشاهده روزمره و مشاهده علمی، دریافت و درک هدفمند محیط از طریق اندامهای حسی (نه تنهاچشم) و ثبت این دریافت ها در واحدهای اطلاعاتی است. (اتسلندر، 1926، به نقل از ازکیا)

رنه کیونیک درتعریف مشاهده می نویسد که رابطه ما با جهان به وسیله حواس پنجگانه به وجود می آید و ما با کمک آن حواس، به تجربیات خود می اندوزیم. بدین معنا، مشاهده نوعی کسب تجربه از جهان است که ازطریق ساده، تا طرق علمی به وسیله جلا دادن و تیز کردن حساب شده ادراک و حواس انجام گیرد. (کیونیک، 1976: 1، به نقل از رفیع پور).

درتعریف مفهوم مشاهده می توان گفت، مشاهده جزیی اجتناب ناپذیر از هر مطالعه درباب پدیده های اجتماعی است، یا اینکه مشاهده شروع کننده و خاتمه دهنده تمامی تحقیقات اجتماعی است (کیوی و کامپنهود، 86 15:19)

مشاهده یکی از راه های عمده کسب اطلاعات در روش تحقیقی میدانی است که عمدتاً در مردم شناسی و قوم نگاری به کار می رود. در مواقعی که یک محقق می خواهد درباره مسائلی تحقیق کند که تاکنون اطلاعات کافی در آن باره وجود ندارد، عموماً از تکنیک مشاهده استفاده می شود. به عنوان مثال اگر خواسته شود در مورد ایل های ایرانی تحقیقی صورت گیرد، چون منابع و اطلاعاتی دراین زمینه وجود ندارد پس بهترین راه، مشاهده این ایلها می باشد (رفیع پور، 1382: 55)

سابقه استفاده و کاربرد روش مشاهده به اواخر قرن 17 میلادی برمی گردد یعنی زمانی که اروپاییان برای تسلط یافتن برکشورهای آسیایی و جهان سوم نیازمند آگاهی از فرهنگ، آداب و رسوم، اعتقادات و … مردم بومی آن سرزمینها شدند و بدین ترتیب رشته علوم مردم شناسی شکل گرفت. روش مشاهده را اولین بار مکتب شیکاگو در تحقیقات جامعه شناختی به کاربرد . (ازکیا، 1382: 9-408)

اهمیت و مزایای مشاهده دراین می باشد که درصورت استفاده از روش مشاهده، مطالعه‌ی بی واسطه موضوع تحقیق و فقدان تورش بوجود می آید و به عنوان طبیعی‌ترین، مهمترین و پرکاربردترین شیوه ها و ابزار ضروری تحقیق مورد استفاده قرار می گیرد (کیوی و کامپنهود، 1986: 98)

کاربرد مشاهده :

مشاهده به عنوان یکی از ابزار ضروری هر تحقیق است اما در مواردی محقق ناچار باید از آن استفاده کند. از جمله این موارد می توان ا شاره کرد به :

درصورت عدم دستکاری داده ها در سطح کلان- مثلاً بررسی تاثیر نظام حزبی بر دموکراسی؛ که در این خصوص نمی توان با تعطیلی حزب یا پارلمان، نقش و تأثیر آنرا در جامعه بررسی کرد.

درصورت عدم امکان مصاحبه درتحقیق، مثلاً دربررسی رفتار گروهی کودکان یا هنگام بروز وضعیت حساس و پرتنش و خصومت بین دو قوم، و یا عدم آشنایی محقق با زبان جامعه آماری

(ساروخانی، 1381: 175)

شاخصهای مشاهده:

محقق در آغاز باید تصمیم بگیرد چه چیز را مورد مشاهده قرار دهد از این رو شاخصهایی را مد نظر خود قرار می دهد که معمولاً به چهار شاخص اشاره می‌شود:

حرکتی، زبانی، مکانی، فرازبان.

شاخص های حرکتی/ بیانی: هر عمل، رفتار یا حرکتی که از جانب موضوعات مورد مشاهده بروز کند مانند حرکات سرو دست و بدن.

شاخص های زبانی/ بیانی/ صوتی: محتوای سخن و کلام که با توجه به زیر و بم بودن صدا، ادا می شود مانند بیان سریع یا کند یا کیفیت زبان یا پوتوق.

پایان نامه ی بررسی وضعیت جمع‌آوری و دفع زباله‌های شهری زابل و ارائه راهکارهای مناسب برای بهینه‌سازی فرایند موجود. doc

اختصاصی از فایل هلپ پایان نامه ی بررسی وضعیت جمع‌آوری و دفع زباله‌های شهری زابل و ارائه راهکارهای مناسب برای بهینه‌سازی فرایند موجود. doc دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

نوع فایل: word

قابل ویرایش 50صفحه

مقدمه:

اجتماعات انسانی از دیرباز پس از مورد استفاده قرار دادن منابع مختلف طبیعی موجود بر روی کره زمین، قسمت‌های غیرقابل مصرف و زاید آن را دفع می‌نمودند. این موضوع مشکل حادی را برای آنها و محیط‌شان ایجاد نمی‌کرد. زیرا تعداد و توزیع انسانهای موجود بر روی کره زمین به نسبت مساحت این کرة خاکی خیلی کم بود اما امروزه به دلیل افزایش تعداد، توزیع جمعیت و به دنبال آن تحولات پدید آمده در میزان و کیفیت مواد مصرفی، معضل تولید و دفع زایدات به نحوه بارزی گریبانگیر حیات جوامع بشری به ویژه شهرها گردیده است. گرچه دفن بهداشتی مواد زاید جامد شهری، سالهاست که مورد استفاده قرار گرفته است و در بسیاری از نقاط دنیا توانسته است، بهداشت عمومی و سلامت جامعه را تأمین کند ولی هنوز مورد قبول عامه مردم قرار نگرفته است. عناوینی مانند، دفن و دفن بهداشتی و تلنبار زباله بارها به جای یکدیگر مورد استفاده قرار گرفته‌اند و هنوز هم خیلی از مردم فرق بین دفن، دفن بهداشتی و تلنبار کردن زباله را نمی‌دانند. به عبارت دیگر در صورتی که عملیات دفن مواد به صورت کاملاً استاندارد و براساس ضوابط صحیح و دقیق دفن بهداشتی صورت نگیرد مشکلات بهداشتی و زیست محیطی زیادی به وجود خواهد آمد. فقط یک محل دفن بهداشتی که در محل مناسبی قرار گرفته و از طراحی خوبی برخوردار باشد و نیز عملیات آن کاملاً صحیح و دقیق انجام پذیرد می‌تواند جوابگوی استانداردهای بهداشت عمومی و سلامت بوده، از شرایط لازم برای جلوگیری از آلودگی آب و خاک و هوا برخوردار باشد که در اینجا بحث مدیریت دفع مواد زائد جامد شهری مطرح می‌گردد.

مواد زاید جامد شهری شامل تمام مواد زاید حاصل از فعالیت‌هایی است که در شهر انجام می‌گیرد. این مواد هم از نظر منبع تولید و هم از نظر خواص فیزیکی و شیمیایی تنوع بسیار زیادی دربر دارد. در یک شهر، بخش‌های مختلفی در فعالیت هستند و هر بخش نیز در تولید مواد زاید شهری نقش دارد. بخش‌های خانگی، تجاری، حمل و نقل، صنعتی، درمانی، بهداشتی و خدمات، هرکدام مواد زایدی با خصوصیات ویژه‌ای تولید می‌کنند. به همین دلیل هم، مواد زاید جامد شهری دارای طیف وسیعی است. از نظر حجم نیز از ذرات ریز گردوغبار گرفته تا وسایل اسقاطی، مثل بدنه اتومبیل، یخچال و میز و صندلی، در این زایدات وجود دارند از نظر خطرناک بودن نیز، شامل مواد زاید غیرقابل فسادپذیر است و هم مواد زاید کاملاً خطرناک، مثل مواد زاید بیمارستانی را دربر می‌گیرد، از نظر فیزیکی و حجم ظاهری نیز طیف کاملاً ناهمگونی از زایدات در یک شهر بروز می‌کند. کمیت مواد زاید جامد شهری نیز ناهمگونی زیادی را شامل می‌شود.

عوامل اقتصادی، بافت شهری، کاربری‌های زمین، عوامل فرهنگی، تراکم در واحد سطح، فصول سال و عادات اجتماعی در کیفیت و کمیت مواد زاید جامد شهری موثر هستند. به عبارت دیگر، فاکتورهای زیادی در امر تولید مواد زاید شهری تأثیر دارند. به همین دلیل هم طراحی سیستم مدیریت مواد زاید جامد شهری از حساسیت و ویژگی‌های خاصی برخوردار است. برای یک طراحی موفق به اطلاعات و داده‌های اساسی از کلیه فاکتورهای مؤثر در سیستم مدیریت مواد زاید جامد شهری نیاز هست. این اطلاعات و داده‌ها را یا می‌توان از طریق سازمانها و ارگانهای زیربط و درگیر با مدیریت مواد زاید جامد شهری بدست آورد و یا از طریق انجام پروژه‌های مشخص، این اطلاعات و داده‌ها را تولید کرد.

اهمیت و ضرورت موضوع تحقیق:

مدیریت مواد زاید جامد شهری از اهمیت ویژه‌ای در جلوگیری از اثرات سوء و مضر این مواد بر بهداشت و سلامت جامعه برخوردار است. رعایت نکردن اصول بهداشتی و جلوگیری نکردن از انتشار مواد زاید جامد شهری، اولین آسیبی که به جامعه وارد می‌کند بر بهداشت و سلامت جامعه می‌باشد. خطرات بسیاری از قبیل حمله حشرات و جوندگان موذی، خطرات ناشی از سگ‌های ولگرد، بروز بیماری‌های واگیردار در صورت رعایت نکردن این اصول، با مردم دست به گریبان است. خطرات ناشی از حمله حشرات زمانی به وجود می‌آید که زباله‌ها در یک محل تجمع داشته باشند که به علت عدم مدیریت صحیح در حاشیه‌های زابل این مشکلات وجود دارد. باید همواره این اصول را در نظر گرفت که طبیعت خیلی از مواد از نظر اثرات سوء زیست محیطی، سمیت و سرطانزائی شناخته شده نیست و تا زمانی که بی‌خطر بودن مواد محرز نشده باشد، باید به آنها به عنوان موادی که پتانسیل خطرزائی دارند نگریسته شود.

در بحث مدیریت زباله یک ارگان خاص نمی‌تواند که دراین زمینه فعالیت چشمگیری داشته باشد. بلکه همکاری و همیاری تمامی ارگان‌ها را می‌طلبد و در نهایت با فرهنگ‌سازی در جامعه و روشن‌نمودن مردم به معنای واقعی می‌تواند گامی مؤثر در این زمینه برداشت.

تفهیم درست مدیریت مواد زاید می‌تواند جلوی خسارات وارده بر محیط زیست را بگیرد و در جهت به راه‌اندازی چرخه صنعت جامعه مفید واقع شود.  زیرا وقتی مدیریت صحیح مواد زاید صورت گیرد، بحث تفکیک را نیز بدنبال دارد و از این رو در بسیاری از جهات می‌شود در راستای تولید مواد دیگر به صورت مکانیزه گام برداشت که خود در ارتقاء به سطح خودکفائی جامعه مؤثر می‌باشد. پس یک مدیریت صحیح می‌تواند هم جامعه را به سوی آبادانی پیش ببرد و هم می‌تواند آن را به ورطه نابودی بکشاند.

دومین بحثی که اهمیت و ضرورت آن در مدیریت مواد زاید مطرح است، آنالیز زباله می‌باشد که از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد. وقتی که آنالیز زباله صورت بگیرد و بدانیم که هر کدام از موادی که در جامعه استفاده می‌شود به چه میزان در زباله های شهری یافت می‌شود می‌توان با توجه به آن، گزارش و تحقیق روشنی را ارائه داد و به عنوان یک منبع و مرجع آن را در نظر گرفت که اگر در صورتی سازمان و یا ارگانی بخواهد کاری در این زمینه انجام دهد بتواند از آمار مربوطه استفاده بکند.

به عنوان مثال شهرداری زابل در فکر احداث کارخانه کمپوست می‌باشد. این طرح در یک کیلومتری شهر زابل در منطقه‌ای بنام بی‌بی‌دوست قرار است که اجرا شود که با استفاده از آمار و ارقام بدست آمده از آنالیز زباله، کارشناسان مربوطه می‌توانند تصمیم‌گیری لازم را در این زمینه اتخاذ نماید که آیا این طرح قابل اجرا شدن در این منطقه می‌باشد یا خیر؟ و این جامعه در طول یک سال چه مقدار زباله تولید می‌کند و اینکه از این میزان چه مقداری زباله‌های قابل بازیافت می‌باشند که در چرخه بازیافت مواد قرار می‌گیرند؟ با توجه به بدست آوردن حجم زباله و دانستن این موضوع که به عنوان مثال میزان پلاستیک و یا مواد فسادپذیر و یا میزان کاغذ به طور سالانه در زباله‌ها چقدر می‌باشد می‌توانیم از این اطلاعات استفاده‌های بیشتری را داشته باشیم و با استفاده از این آمار می‌توانیم بدانیم که جامعه ما به چه میزان در جهت صرفه‌جوئی گام برداشته و چقدر توانسته است که در کاهش میزان زباله و تفکیک آن گام مفیدی را بردارد.

فهرست مطالب:

مقدمه

۱ـ اهمیت و ضرورت موضوع تحقیق

۲ـ چارچوب نظری تحقیق

شکل ۱- عناصر موظف و رابطه آنها در سیستم مدیریت مواد زاید جامد شهری

۱ـ۲ـ تولید مواد زائد جامد

۲ـ۲ـ ذخیره و جابجایی مواد زائد در محل تولید

۳ـ۲ـ جمع‌آوری مواد زاید جامد

۱ـ۳ـ۲ـ روش جمع‌آوری خانه به خانه

۲ـ۳ـ۲ـ روش انبار موقت

۳ـ۳ـ۲ـ استفاده از روشهای سنتی

۴ـ۳ـ۲ـ استفاده از استقرار مخازن در معابر و خیابان ها

ضرورت وجود برنامه ذخیره موقت و ایستگاههای انتقال

۴ـ۲ـ بازیافت مواد زائد جامد

جدول ۱ ـ بازیافت مواد معمولی و فواید آن

۱ـ۴ـ۲ـ کمپوست مواد زائد جامد

جدول ۳ـ مواد تشکیل دهنده کمپوست

الف) کمپوست خام

ب) کمپوست تازه

ج) کمپوست کامل

د) کمپوست ویژه

۱-۱-۴-۲- روش سنتی

۲-۱-۴-۲- روش روباز

۳-۱-۴-۲- روش تکنیکی

مزایای کمپوست‌سازی

معایب کمپوست سازی

۵-۲- حمل و نقل مواد زائد جامد

۶-۲- دفع مواد زائد جامد

۱ـ آبرفتهای فلات قاره

۲ـ روانه‌های بازالت

۳ـ لس

۴ـ شیست

۵ـ مخروط افکنه‌ها و آبرفتهای دره‌ساز

۱-۶-۲- انتخاب محل دفن زباله

۲-۶-۲- دفع مواد زائد جامد بیمارستانی

۳ـ سیستم مدیریت مواد زاید جامد شهری در ایران

۴ـ موقعیت جغرافیائی منطقه مورد مطالعه:

۵ـ بیان مسأله، فرضیه‌ها و اهداف تحقیق

فرضیه‌های تحقیق

اهداف تحقیق

سابقه تحقیق در ایران

طرح‌های پژوهشی انجام شده در سطح شهرستان زابل:

شکل ۲- تشکیلات سازمانی شهرداری شهر زابل

شکل ۳- تشکیلات مربوط به جمع‌آوری مواد زاید جامد شهری زابل

۸ ـ کلیاتی در ارتباط با خصوصیات اکولوژیکی منطقه مورد مطالعه

منابع و مآخذ

منابع و مأخذ:

1ـ بهرام سلطانی، کامبیز، 1371، مجموعه مباحث وروشهای شهرسازی، انتشارات مرکز تحقیقات و مطالعات برنامه‌ریزی شهری، تهران

2ـ چوبانوگلوس، جرج و همکاران، 1370، مدیریت مواد زاید جامد (اصول مهندسی و مباحث مدیریتی) ، منیره مجلسی، انتشارات سازمان بازیافت و تبدیل مواد شهرداری تهران

3ـ عبدلی، محمد علی، 1372 ، سیستم مدیریت مواد زائد جامد شهری وروش‌های کنترل آن، انتشارات سازمان بازیافت و تبدیل مواد شهرداری تهران

4ـ عمرانی، قاسمعلی، 1359، زباله و دفع بهداشتی آن، انتشارات دانشگاه تهران

5ـ عمرانی، قاسمعلی، 1363، دفن بهداشتی زباله، انتشارات دانشگاه تهران

6ـ عمرانی، قاسمعلی، 1373، مواد زائد جامد، مرکز انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی