دانلود الکترو تکنیک

اختصاصی از فایل هلپ دانلود الکترو تکنیک دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 23

فناوری نانو هنر و علم دستکاری و بازچینی اتمها برای ساخت مواد،ابزارها و سیستم های مفید در مقیاس یک میلیاردیم متر است

مقدمه

نانوتکنولوژی تولید مولکولی یا به عبارت دیگر ، ساخت اشیاء در سایزهای اتم به اتم، مولکول به مولکول توسط روبات های برنامه‌ریزی شده در مقیاس نانومتریک است و نانومتر یک میلیاردم متر است

جمهوری اسلامی ایران، فناوری نانو را به عنوان اولویت اصلی فناوری کشور انتخاب نموده و برای آن برنامه ریزی می کند. تشکیل ستاد ویژة توسعة فناوری نانو با هدف برنامه ریزی بلند مدت و نظارت بر تحقق اهداف نیز در همین راستا می باشد.بر اساس بند ب مادة 43 برنامة چهارم توسعه کشور، دولت باید در سال اول برنامه، سند جامع توسعة فناوری نانو را به تصویب برساند که تدوین این سند توسط ستاد انجام شد و در حال ارائه به هیأت دولت می باشد .

نانو تکنولوژی و میکرو الکترونیک

دانش میکروالکترونیک امروزه گسترش چشمگیری پیدا کرده است . طبق تئوری scaling که در شرکت IBM مطرح شد ، کاهش ابعاد ترانسیزتور CMOS منجر به بهبود سرعت ، قیمت و توان مصرفی می شود

بنابراین سایز ترانزیستورها هر 3 سال به طور متوسط 0.7 برابر کوچکتر شده است اما به دلیل قوانین مکانیک کوانتوم محدودیت تکنیک های ساخت ممکن است . از کاهش بیش از این از لحاظ اندازه در ترازیستورهای FET معمولی جلوگیری شود و در یکی دو دهه آینده با روش های متداول ساخت در ابعاد زیر 50 نانومتر متوقف شود به این ترتیب کوچک سازی عناصر مدارها تا به حد نانومتری حتی در اندازه مولکولی محققان را به سمتی سوق می دهد که در جهت افزایش قدرت و کارایی ترانزیستور ها خیلی بیشتر از حالت معمولی فعالیت می کنند دستگاههای نانومتری جدید می توانند در دو حالت سوییچ و آمپلی فایر ایفای نقش می کنند با وجود این بر عکس FET های امروزی که عمل آنها بر اساس جابه جایی اجرام الکترونها در حجم ماده می باشند دستگاههای جدید بر اساس پدیده مکانیکی کوانتومی عمل می کنند و در اندازه نانومتری ظاهر می شوند.

در سیستم های مجتمع فوق العاده فشرده امروزی ULSI که ضخامت اکسید گیت آنها به چند لایه اتمی می رسد .

تفاوت اساسی میان تکنولوژی ULSI و نانوتکنولوژی تفاوت میان روش پیاده سازی "بالا به پایین " و " پایین به بالا "برای تولید یک محصول است در روش بالا به پایین مساله اصلی هزینه بسیار زیاد کوچک تر کردن ابعاد ترانزیستورها با روش لیتوگرافی است ، در حالی که هدف اصلی تکنولوژی ULSI کاهش هزینه ها بر بیت در حافظه ها و هزینه بر سوییچ در مدارات منطقی بوده است. از آن سو در روش پایین به بالا انتظار می رود که با استفاده از روش های پیچیده شیمیایی و طراحی مولکولی بتوان بلوک های پایه سیستم را پیاده سازی کرد .اما مساله اصلی یکنواختی و قابلیت اطمینان سیستم در مقیاس وسیع است . اگر بتوان معماری فعلی مدارات مجتمع را بر اساس روش پایین به بالا و با قابلیت اطمینان بالا پیاده کرد ، نانو تکنولوژی اهمیت فوق العاده در توسعه صنعت IC پیدا میکند.

در تکنولوژی ULSI از آنجایی که کارآمدی سیستم مورد نظر است بیشترین درجه آزادی در طراحی سیستم و سپس طراحی مدار وجود دارد ، لذا فرآیند ساخت و ادوات نیمه هادی مثل ترانزیستورها کمترین تنوع را دارند . متقابلا در نانو تکنولوژی بلوکهای پایه متنوعی با کارآمدی بالا وجود دارند در حالی که معماری سیستم وارتباط بین بلوک ها به خوبی در نظر گرفته نشده است .

به هر حال دو روش برای توسعه نانو الکترنیک متصور است . روش اول آن که نانو تکنولوژی با تکنولوژی موجود ULSI ترکیب شود . تلفیق رشته هایی مثل بیوتکنولوژی و الکترونیک ترکیب بازار صنعت داروسازی و صنعت نیمه هادی و نهایتا پیاده سازی سیستم های مجتمع که از مواد و اجزا متنوعی تشکیل شده اند از نتایج این روش به شمار می ایند. روش دوم آن که نانوتکنولوژی جایگزین تکنولوژی ULSI شود .این در صورتی مقدور خواهد بود که بتوان سیستم های فعلی را با کارکرد بهتر و قیمت پایین تر به روش پایین به بالا پیاده سازی کرد.

ضرورت آگاهی یافتن به کلیه علوم و فنون رایج جهان و نیز پاسخگویی به علاقه جوانان پرشور و جویایی علم ایجاب می کند که مطالبی راجع به فرستنده های رادیویی در اختیار علاقمندان قرار بگیرد.

با نگاهی گذرا به بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به تحولات به وجود آمده در نوع فرستنده های رادیویی واقعاً پیشرفت های زیادی در حوزه فرستنده های رادیویی بوجود آمده است ، اوایل انقلاب فرستنده های رادیویی موجود لامپی بود بعد با تلاش نیروهای داخلی شروع به ساخت و طراحی فرستنده های رادیویی ترانزیستوری با قدرت و توان بالا تا حد 1000KW و جایگزین نمودن با فرستنده های رادیویی لامپی،و در حال حاضر بر روی فرستنده های رادیویی دیجیتال کار نموده و در مراحل پخش آزمایشی می باشند.

و زمانی به عظمت این گونه درستاوردها پی خواهیم بُرد،که ملت ما را درخصوص قطعات الکترونیکی چقدر در تحریم قرار داده بودند(مثلاً قطعات الکترونیکی فرکانس بالا که در سیستم ارسال سیگنال ماهواره کاربرد ما را تحریم کردند که هیچ بلکه کل خاورمیانه در تحریم می باشد) ولی این امر مانع تلاش دانشمندان و محققان دلسوز این مرز بوم نشد بلکه مصمم کرد تا اینکه ما هر روز شاهد دستاورد این عزیزان هستم ، و به امید روزی که ما نیز جزو کشورهای باشیم که در هر زمینه در دنیا حرف اوّل را بزنیم.مطالب مطرح شده در زمینه فرستنده های رادیویی به صورت ذیل مطرح خواهد شد؛سعی شده است برای استفاده همگان در حد امکان ساده نگاشته شود.

مهندسی برای نیازمندهای جنگی،نقش با اهمیت داشته اند. بنابراین ،تاریخجه شناخت انتشار امواج و پیدایش و تکمیل آنتها را میتوان بطور طبیعی ، چهار دوره با مشخصات ویژه تقسیم کرد.

دوره اول آغاز فعالیتهای مخابراتی در سال 1877م تا پایان جنگ جهانی اول است ؛ دوره دوم فاصله بین دو جنگ جهانی است. دوره سوم سالهای جنگ جهانی دوم و در نهایت دوره چهارم از پایان جنگ جهانی دوم تاکنون مباشد.

هرتز در سال 1877م با انجام آزمایشهای کلاسیک برای نخستین بار انتشار امواج الکتریکی و مغناطیسی را در فضا نشان داد؛ آنتن های فرستنده وگیرنده را در دو طرف اتاق قرار داد.

آنتن فرستنده از دو صفحه مربع شکل 40×40سانتی متر مربع در بالا و پایان ساخته بود که هریک از آنها به میله ای به طول 30 سانتی مترمتصل بود و انتهای دیگر میله ها به دو کره کوچک ختم میشد،فاصله این دو کره 7میلی متر بود؛ تحریک آنتن بوسیله دستگاه همانند ترانسفورماتور انجام میشد. اولیه ، تعداد دورهای کمتر از منبع جریان

تحقیق در مورد متخصصان روسی به تکنیک جدیدی برای تصحیح انحراف ستون فقرات دست

اختصاصی از فایل هلپ تحقیق در مورد متخصصان روسی به تکنیک جدیدی برای تصحیح انحراف ستون فقرات دست دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 1

متخصصان روسی به تکنیک جدیدی برای تصحیح انحراف ستون فقرات دست یافتند خبرگزاری دانشجویان ایران - تهران سرویس: علمی متخصصان روسی به تکنیک جدیدی برای تصحیح انحراف ستون فقرات دست یافتند. به گزارش سرویس «علمی» خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، با تلاش متخصصان انستیتو پاتولوژی ستون فقرات و مفاصل موسوم به «سیتنکو» درخارکوف، رشد قد و خمیدگی ساختار ستون فقرات دختری به کمک ساختار القایی منحصر به فرد اصلاح شد و پس از گذشت چند روز بعد از عمل جراحی چهار ساعته، پزشکان اجازه برخاستن به بیمار را دادند. با استفاده از این تکنیک این دختر 14 ساله در یک روز هشت سانتی‌متر قد کشید. در عکس های پرتونگاری گرفته شده از این دختر، به جای خمیدگی به شکل حرف S ، ستون فقرات صاف و در دو طرف آن، پلکان ساختار از تیتان و فولاد زنگ نزن که نگهدارنده ستون فقرات در موقعیت صحیح است، دیده می‌شوند، به این ترتیب مشکل بزرگی در پزشکی حل شد، چرا که خطر عمده در انحراف ستون فقرات - موقعیت ناصحیح و بالطبع فعالیت غیرعادی عضوهای داخلی از جمله قلب است. ساختار ترمیمی ویژه، نگهدارنده خمیدگی ستون فقرات در حالت صحیح، چیز جدیدی در پزشکی نیست ولی تفاوت اصلی ساختار جدید از بقیه، رشد توأم آن به همراه کودک است. بدین ترتیب که ستون فقرات دختر بچه با توجه به افزایش سن، به تدریج به سمت بالا کشیده می‌شود و به همراه خود با کمک مهره‌های ویژه‌ای که در قسمت لغزنده مفاصل فلزی قرار دارند، ساختار را نیز بالا می‌کشد. اکنون دیگر متخصصان بر سر دوراهی نیستند، بدان معنی که شاهد تغییر شکل ستون فقرات بوده و منتظر توقف قد کشیدن طفل بمانند و یا به کاشت و جاسازی میله فلزی اقدام کنند، با علم به آنکه در آینده نه چندان دور نیاز به تکرار عمل جراحی جهت تعویض میله با نمونه بلند تر است. لازم به ذکر است که کار این ساختار روینده برای 10-12 سال محاسبه شده است و بعد از آن می توان آنرا بیرون آورد. آدلینا، مانند 40 بیمار عمل شده دیگر در انستیتوی کودکان، این میله های فلزی را در بدن خود احساس نمی‌کند و از آنجایی که این میله ها تغییری در فرم طبیعی پشت ایجاد نمی کنند، لذا اطرافیان نیز قادر به دید آن نمی‌باشند.این کودکان می توانند به مدارس عادی بروند، با همسالان خود معاشرت کنند و درس های تربیت بدنی هرچند با مقداری محدودیت را بگذرانند. همچنین این ساختارهای نجات دهنده، مزاحمتی جهت بچه دارشدن دختران در آینده نخواهند بود. به گزارش ایسنا از بخش علمی صنعتی سفارت ایران در مسکو، رویداد منحصر به فردی در تاریخ این عمل اتفاق افتاد، به طوری ‌که یکی از بیماران دچار سانحه تصادف رانندگی شد، اما سازه پنهان فلزی در پشت با تحمل ضربه، مانع شکستگی ستون فقرات ایشان شد. انحراف تصاعدی برای مدتی طولانی نزد متخصصان ستون فقرات نقطه آخر ارتوپید به حساب می آمد، به دلیل اینکه کاری از دست آنها برای درمان بیماران کوچک بر نمی آمد. درحالی که امروز متخصصان شانس درمان قوز کمر را دارند. جوانترین بیمار تحت معالجه با این روش 8 ساله است و به عقیده متخصصان کودکان پنج، شش ساله هم می‌توانند تحت این عمل جراحی قرار گیرند. انتهای پیام http://www.isna.ir/Main/NewsView.aspx?ID=News-567787_________________اطلاعیه مدیریت سایت- دعوت به همکاری : سایت ایران سلامت , جهت تکمیل و توسعه بخش ها و فعالیت های مختلف ,از افراد علاقه مند دعوت به همکاری می نماید. info[@]iransalamat.com دکترسجاد 2499320 0912 پاسخ گوئی به سوالات فقط در شنبه ها

پاورپوینت درباره پروژه درس تکنیک خلا

اختصاصی از فایل هلپ پاورپوینت درباره پروژه درس تکنیک خلا دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل :powerpoint (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 18   صفحه

اندازه‌گیری خلا:

فشار کمتر از فشار اتمسفری (بین صفر تا یک اتمسفر) را خلا می‌نامند. لذا اندازه‌گیری خلا اساساً اندازه‌گیری فشار است. اگر فشار اندازه‌گیری شده بر مبنای فشار اتمسفری باشد به آن فشار پیمانه ای (گیج) گفته می‍شود.

تاریخچه:

•مخترع:مارچلو استفانو پیرانی(فیزیکدان آلمانی) 1906

•اندازه گیری خواص انتقال حرارت در گازهای مختلف

یکی از مهمترین و پرکاربردترین فشارسنج های خلأ که در گستره اندازه گیری 1اتمسفر تا 10 -3 torr کار می کنند، فشارسنج های پیرانی هستند که بر اساس قانون هدایت حرارتی گازها عمل می کنند.

بررسی تکنیک مشاهده و مصاحبه در جمع‌آوری اطلاعات

اختصاصی از فایل هلپ بررسی تکنیک مشاهده و مصاحبه در جمع‌آوری اطلاعات دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 18

مقدمه

مشاهده یکی از روشهای موثر و کارآمد درتحقیقات اجتماعی است. این روش از مهمترین روشهای کسب اطلاعات محسوب می شود. مشاهده این امکان را به محقق می دهد که محقق مستقیماً پدیده مورد مطالعه را ببیند و واقعیت را به صورت مستقیم یا بی واسطه درک کند. روش مشاهده نه تنها به طور مستقل می تواند یک منبع قوی و شیوه ای مناسب برای گرد آوری اطلاعات درتحقیقات اجتماعی باشد، بلکه گاهی نیز به عنوان یک روش تکمیلی در کنار سایر روشهای گردآوری اطلاعات نیز مورد استفاده می گیرد.

روش مشاهده از عمده ترین و مهم ترین شیوه های تحقیق درعلوم اجتماعی است، اما کمتر از سایر شیوه های دیگر گردآوری اطلاعات مورد استفاده قرارگرفته است. هیچ شیوه ای به اندازه مشاهده مستقیم درمیدان تحقیقی نمی تواند محقق را در رابطه نزدیک با پدیده های مورد مطالعه قرار دهد.

دراکثر رشته های علوم انسانی از جمله جغرافیا، جامعه شناسی، اقتصاد، تاریخ، باستان شناسی، روان شناسی و مردم شناسی نیز از روش مشاهده استفاده می‌شود.

اهمیت نقش مشاهده تنها درگرد آوری اطلاعات به صورت یک روش مستقل یا تکمیلی پایان نمی پذیرد، بلکه دربعضی از تحقیقات محقق ناگزیر است برای بررسی نتایج تحقیقاتی که مبتنی بر سایر روشهای گردآوری اطلاعات باشد نیز از روش مشاهده استفاده کند؛ به عبارت دیگر برای اطمینان از صحت نتایج تحقیق یا داده های گردآوری شده از طریق سایر روشها، محقق باید به میدان آمده و پدیده مورد مطالعه را از نزدیک مشاهده نماید تا برای داده های گرد آوری شده تاییدیه بگیرد.

(حافظ نیا، 1381: 8-206)

مشاهده :

مشاهده از رایج ترین و مهم ترین شیوه ها و ابزار تحقیق به شمار می رود که در اکثر علوم کاربرد دارد به تعبیر وب، تمامی تحقیقات اجتماعی با مشاهده آغاز می‌شوند و با آن نیز پایان می پذیرد، به بیان دیگر، مشاهده جزیی اجتناب ناپذیر از هر مطالعه درباب هر پدیده اجتماعی می باشد (ساروخانی، 1381: 174). مشاهده مستلزم توجه منظم و سیستماتیک و ثبت رویدادها، رفتارها و موضوعاتی است که در محیط اجتماعی، مکان یا محل مورد تحقیق وجود دارد (مارشال و اسمن، 1995، به نقل از ازکیا).

تعاریف متعددی از مشاهده شده است از جمله اینکه: «مشاهده روزمره و مشاهده علمی، دریافت و درک هدفمند محیط از طریق اندامهای حسی (نه تنهاچشم) و ثبت این دریافت ها در واحدهای اطلاعاتی است. (اتسلندر، 1926، به نقل از ازکیا)

رنه کیونیک درتعریف مشاهده می نویسد که رابطه ما با جهان به وسیله حواس پنجگانه به وجود می آید و ما با کمک آن حواس، به تجربیات خود می اندوزیم. بدین معنا، مشاهده نوعی کسب تجربه از جهان است که ازطریق ساده، تا طرق علمی به وسیله جلا دادن و تیز کردن حساب شده ادراک و حواس انجام گیرد. (کیونیک، 1976: 1، به نقل از رفیع پور).

درتعریف مفهوم مشاهده می توان گفت، مشاهده جزیی اجتناب ناپذیر از هر مطالعه درباب پدیده های اجتماعی است، یا اینکه مشاهده شروع کننده و خاتمه دهنده تمامی تحقیقات اجتماعی است (کیوی و کامپنهود، 86 15:19)

مشاهده یکی از راه های عمده کسب اطلاعات در روش تحقیقی میدانی است که عمدتاً در مردم شناسی و قوم نگاری به کار می رود. در مواقعی که یک محقق می خواهد درباره مسائلی تحقیق کند که تاکنون اطلاعات کافی در آن باره وجود ندارد، عموماً از تکنیک مشاهده استفاده می شود. به عنوان مثال اگر خواسته شود در مورد ایل های ایرانی تحقیقی صورت گیرد، چون منابع و اطلاعاتی دراین زمینه وجود ندارد پس بهترین راه، مشاهده این ایلها می باشد (رفیع پور، 1382: 55)

سابقه استفاده و کاربرد روش مشاهده به اواخر قرن 17 میلادی برمی گردد یعنی زمانی که اروپاییان برای تسلط یافتن برکشورهای آسیایی و جهان سوم نیازمند آگاهی از فرهنگ، آداب و رسوم، اعتقادات و … مردم بومی آن سرزمینها شدند و بدین ترتیب رشته علوم مردم شناسی شکل گرفت. روش مشاهده را اولین بار مکتب شیکاگو در تحقیقات جامعه شناختی به کاربرد . (ازکیا، 1382: 9-408)

اهمیت و مزایای مشاهده دراین می باشد که درصورت استفاده از روش مشاهده، مطالعه‌ی بی واسطه موضوع تحقیق و فقدان تورش بوجود می آید و به عنوان طبیعی‌ترین، مهمترین و پرکاربردترین شیوه ها و ابزار ضروری تحقیق مورد استفاده قرار می گیرد (کیوی و کامپنهود، 1986: 98)

کاربرد مشاهده :

مشاهده به عنوان یکی از ابزار ضروری هر تحقیق است اما در مواردی محقق ناچار باید از آن استفاده کند. از جمله این موارد می توان ا شاره کرد به :

درصورت عدم دستکاری داده ها در سطح کلان- مثلاً بررسی تاثیر نظام حزبی بر دموکراسی؛ که در این خصوص نمی توان با تعطیلی حزب یا پارلمان، نقش و تأثیر آنرا در جامعه بررسی کرد.

درصورت عدم امکان مصاحبه درتحقیق، مثلاً دربررسی رفتار گروهی کودکان یا هنگام بروز وضعیت حساس و پرتنش و خصومت بین دو قوم، و یا عدم آشنایی محقق با زبان جامعه آماری

(ساروخانی، 1381: 175)

شاخصهای مشاهده:

محقق در آغاز باید تصمیم بگیرد چه چیز را مورد مشاهده قرار دهد از این رو شاخصهایی را مد نظر خود قرار می دهد که معمولاً به چهار شاخص اشاره می‌شود:

حرکتی، زبانی، مکانی، فرازبان.

شاخص های حرکتی/ بیانی: هر عمل، رفتار یا حرکتی که از جانب موضوعات مورد مشاهده بروز کند مانند حرکات سرو دست و بدن.

شاخص های زبانی/ بیانی/ صوتی: محتوای سخن و کلام که با توجه به زیر و بم بودن صدا، ادا می شود مانند بیان سریع یا کند یا کیفیت زبان یا پوتوق.

بررسی تکنیک مشاهده و مصاحبه در جمع‌آوری اطلاعات

اختصاصی از فایل هلپ بررسی تکنیک مشاهده و مصاحبه در جمع‌آوری اطلاعات دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 18

مقدمه

مشاهده یکی از روشهای موثر و کارآمد درتحقیقات اجتماعی است. این روش از مهمترین روشهای کسب اطلاعات محسوب می شود. مشاهده این امکان را به محقق می دهد که محقق مستقیماً پدیده مورد مطالعه را ببیند و واقعیت را به صورت مستقیم یا بی واسطه درک کند. روش مشاهده نه تنها به طور مستقل می تواند یک منبع قوی و شیوه ای مناسب برای گرد آوری اطلاعات درتحقیقات اجتماعی باشد، بلکه گاهی نیز به عنوان یک روش تکمیلی در کنار سایر روشهای گردآوری اطلاعات نیز مورد استفاده می گیرد.

روش مشاهده از عمده ترین و مهم ترین شیوه های تحقیق درعلوم اجتماعی است، اما کمتر از سایر شیوه های دیگر گردآوری اطلاعات مورد استفاده قرارگرفته است. هیچ شیوه ای به اندازه مشاهده مستقیم درمیدان تحقیقی نمی تواند محقق را در رابطه نزدیک با پدیده های مورد مطالعه قرار دهد.

دراکثر رشته های علوم انسانی از جمله جغرافیا، جامعه شناسی، اقتصاد، تاریخ، باستان شناسی، روان شناسی و مردم شناسی نیز از روش مشاهده استفاده می‌شود.

اهمیت نقش مشاهده تنها درگرد آوری اطلاعات به صورت یک روش مستقل یا تکمیلی پایان نمی پذیرد، بلکه دربعضی از تحقیقات محقق ناگزیر است برای بررسی نتایج تحقیقاتی که مبتنی بر سایر روشهای گردآوری اطلاعات باشد نیز از روش مشاهده استفاده کند؛ به عبارت دیگر برای اطمینان از صحت نتایج تحقیق یا داده های گردآوری شده از طریق سایر روشها، محقق باید به میدان آمده و پدیده مورد مطالعه را از نزدیک مشاهده نماید تا برای داده های گرد آوری شده تاییدیه بگیرد.

(حافظ نیا، 1381: 8-206)

مشاهده :

مشاهده از رایج ترین و مهم ترین شیوه ها و ابزار تحقیق به شمار می رود که در اکثر علوم کاربرد دارد به تعبیر وب، تمامی تحقیقات اجتماعی با مشاهده آغاز می‌شوند و با آن نیز پایان می پذیرد، به بیان دیگر، مشاهده جزیی اجتناب ناپذیر از هر مطالعه درباب هر پدیده اجتماعی می باشد (ساروخانی، 1381: 174). مشاهده مستلزم توجه منظم و سیستماتیک و ثبت رویدادها، رفتارها و موضوعاتی است که در محیط اجتماعی، مکان یا محل مورد تحقیق وجود دارد (مارشال و اسمن، 1995، به نقل از ازکیا).

تعاریف متعددی از مشاهده شده است از جمله اینکه: «مشاهده روزمره و مشاهده علمی، دریافت و درک هدفمند محیط از طریق اندامهای حسی (نه تنهاچشم) و ثبت این دریافت ها در واحدهای اطلاعاتی است. (اتسلندر، 1926، به نقل از ازکیا)

رنه کیونیک درتعریف مشاهده می نویسد که رابطه ما با جهان به وسیله حواس پنجگانه به وجود می آید و ما با کمک آن حواس، به تجربیات خود می اندوزیم. بدین معنا، مشاهده نوعی کسب تجربه از جهان است که ازطریق ساده، تا طرق علمی به وسیله جلا دادن و تیز کردن حساب شده ادراک و حواس انجام گیرد. (کیونیک، 1976: 1، به نقل از رفیع پور).

درتعریف مفهوم مشاهده می توان گفت، مشاهده جزیی اجتناب ناپذیر از هر مطالعه درباب پدیده های اجتماعی است، یا اینکه مشاهده شروع کننده و خاتمه دهنده تمامی تحقیقات اجتماعی است (کیوی و کامپنهود، 86 15:19)

مشاهده یکی از راه های عمده کسب اطلاعات در روش تحقیقی میدانی است که عمدتاً در مردم شناسی و قوم نگاری به کار می رود. در مواقعی که یک محقق می خواهد درباره مسائلی تحقیق کند که تاکنون اطلاعات کافی در آن باره وجود ندارد، عموماً از تکنیک مشاهده استفاده می شود. به عنوان مثال اگر خواسته شود در مورد ایل های ایرانی تحقیقی صورت گیرد، چون منابع و اطلاعاتی دراین زمینه وجود ندارد پس بهترین راه، مشاهده این ایلها می باشد (رفیع پور، 1382: 55)

سابقه استفاده و کاربرد روش مشاهده به اواخر قرن 17 میلادی برمی گردد یعنی زمانی که اروپاییان برای تسلط یافتن برکشورهای آسیایی و جهان سوم نیازمند آگاهی از فرهنگ، آداب و رسوم، اعتقادات و … مردم بومی آن سرزمینها شدند و بدین ترتیب رشته علوم مردم شناسی شکل گرفت. روش مشاهده را اولین بار مکتب شیکاگو در تحقیقات جامعه شناختی به کاربرد . (ازکیا، 1382: 9-408)

اهمیت و مزایای مشاهده دراین می باشد که درصورت استفاده از روش مشاهده، مطالعه‌ی بی واسطه موضوع تحقیق و فقدان تورش بوجود می آید و به عنوان طبیعی‌ترین، مهمترین و پرکاربردترین شیوه ها و ابزار ضروری تحقیق مورد استفاده قرار می گیرد (کیوی و کامپنهود، 1986: 98)

کاربرد مشاهده :

مشاهده به عنوان یکی از ابزار ضروری هر تحقیق است اما در مواردی محقق ناچار باید از آن استفاده کند. از جمله این موارد می توان ا شاره کرد به :

درصورت عدم دستکاری داده ها در سطح کلان- مثلاً بررسی تاثیر نظام حزبی بر دموکراسی؛ که در این خصوص نمی توان با تعطیلی حزب یا پارلمان، نقش و تأثیر آنرا در جامعه بررسی کرد.

درصورت عدم امکان مصاحبه درتحقیق، مثلاً دربررسی رفتار گروهی کودکان یا هنگام بروز وضعیت حساس و پرتنش و خصومت بین دو قوم، و یا عدم آشنایی محقق با زبان جامعه آماری

(ساروخانی، 1381: 175)

شاخصهای مشاهده:

محقق در آغاز باید تصمیم بگیرد چه چیز را مورد مشاهده قرار دهد از این رو شاخصهایی را مد نظر خود قرار می دهد که معمولاً به چهار شاخص اشاره می‌شود:

حرکتی، زبانی، مکانی، فرازبان.

شاخص های حرکتی/ بیانی: هر عمل، رفتار یا حرکتی که از جانب موضوعات مورد مشاهده بروز کند مانند حرکات سرو دست و بدن.

شاخص های زبانی/ بیانی/ صوتی: محتوای سخن و کلام که با توجه به زیر و بم بودن صدا، ادا می شود مانند بیان سریع یا کند یا کیفیت زبان یا پوتوق.